неделя башкирского языка и литературы
материал

                                                                                                       Утверждаю

                                                                                                              директор школы

                                                                                                        МБОУ СОШ

                                                                                                         д.Кшлау-Елга

                                                                                                             Лутфуллин Р.М.

                                                                       ________

План

проведения предметной недели башкирского языка.

           “Люби, цени и знай свой родной язык”        

              Сроки проведения: 01.12.20 – 05.12.20

Зам.директора  по УВР   ______________________ Глимшина Н.Х.

Дата «____» _______________2020 год

      2020 йыл - Башҡортостан Республикаһында «Башкорт теле» йылы тип иғлан ителде . Был бик ҙур күркәм, һәм беҙҙең тыуған телебеҙгә дан йырлау йылы булды . . . 

     Моң шишмәһе һандуғастай моңло ла һин, Һығылма бил тал сыбыҡтай нәфис тә һин, Аллы-гөллө гөл сәскәләй наҙлы ла һин, Эй, илһамлы, эй, хөрмәтле башҡорт теле!

    Асҡын районы  Ҡышлауйылға мәктәбендә  төрлө милләт балалары уҡый.  Рустар (2 уҡыусы),  марыйҙар (1 уҡыусы),татарҙар (44 уҡыусы) , башҡорттар (35 уҡыусы) тәшкил итә.

    Мәктәптә башҡорт дәүләт телен уҡытыу алып барыла.  2020/21 уҡыу йылында башҡорт дәүләт телен 82 уҡыусы өйрәнә.

    Уҡыусыларыбыҙ  төрлө конкурстарҙа,интернет-олимпиадаларҙа, интернет-конкурстарҙа теләп ҡатнашалар.       

     Башҡорт халҡының “Урал батыр” эпосын яттан һөйләү буйынса  район һәм республика конкурсында йыл һайын ҡатнашып килә уҡыусыларыбыҙ.Үткән йәйҙә Ишембайҙа үткәрелгән бәйгелә яҡшы күрһәткестәргә өлгәшеп, Динара Шәрифханова Маҡтау ҡағыҙы менән бүләкләнеп ҡайтты. (Етәксеһе Э.Ф.Шәйхуллина). Районда үткән бәйгелә 1 се урын Карима Розалина (5 класс), 2 се урын Нурғалина Рианна(1 класс), Винария Шаихова (5 класс)-2 урын, Ғатина   Юлия (1класс)- 3 урын.

       Муниципаль кимәлдә үткәрелгән башҡорт теле олимпадала уҡыусылар ҡатнашып еңеү яуланылар. Шәрифханов Динар (10 класс)–победитель, Молдасеитова Эдэра (11 класс)-победитель, Аскадоков Даниил (8 класс)- призер. Республикала үткән олимпиадала Молдасеитова Эдэра яҡшы һөҙөмтәләр күрһәтеп Маҡтау ҡәғәҙе менән бүләкләнде.

     Халыҡ шағиры Мостай Кәримдең тыуған көнөнә арналған театрлаштырылған конкурста  уҡыусылар  коллективы 3 се урын яуланылар.  
      Милли кейем—милли төҫ, милли сифатты сағылдырған бер билдә генә түгел, ә халыҡтың оло тарихын, сәнғәтсән ҡеүәһен күрһәткән дәлил ул. Милли кейем байрамы - ул бөтә милләтәрҙе дуҫлаштырыусы, берләштереүсе күңел һәм рух байрамы, халыҡтың көтөп алған күңел байрамы. Сөнки был сара быуындар күсгилешлеген һаҡлаусы, халыҡтарҙы берләштереүсе рух һәм дуҫлыҡ тантанаһы буды. Конкурсты Асҡын районы редакция үткәрҙе. Был конкурста ҡатнашып уҡыусылар еңеүсе  булды.

     Кеше туған телен,мәҙәниәтен,әҙәбиәтен,халҡының традицияһын белмәһә,ул икенсе милләткә күсергә лә мөмкин.Быны тарих үҙе раҫлай. Шуға күрә шәжәрә байрамдарын үткәреү ҙә һаман актуаль булып ҡала килә.Сәнғәт мәктәбе үткәргән “Шәжәрә” рәсем конкурсында ҡатнашып рәхмәт хаттары алды уҡыусылар.

       Беҙҙең уҡыусылар һәләтле һәм башҡорт телен туған тел булараҡ та, дәүләт теле булараҡ та тырышып һәм ҡыҙыҡһынып өйрәнә-уңыштарыбыҙ шуны күрһәтә. Мәктәптәрҙә һәм район күләмендә үткәрелгән саралар барыһы ла туған телде һаҡлап ҡалыуға йүнәлтелгән. Әгәр халҡыбыҙ бөгөн үҙен-үҙе һаҡламаһа, заман,дәүер шауҡымы уны тапап,юҡҡа сығарыуы мөмкин икәнлеген белә тороп,аңыбыҙҙы зәғифләп,илдәге хәлдәргә күҙ йомоп,үҙ аяғыбыҙ менән упҡын ситенә баҫырға хаҡыбыҙ юҡ.

        Кеше туған телен,мәҙәниәтен,әҙәбиәтен,халҡының традицияһын белмәһә,ул икенсе милләткә күсергә лә мөмкин.Быны тарих үҙе раҫлай.Шуға күрә шәжәрә байрамдарын үткәреү ҙә һаман актуаль булып ҡала килә.Бигерәк тә беҙҙә, халыҡтың күбеһе милли асылын белмәй,һәр кемдең дә үҙәк архивтарға барып,тарихи дөрөҫлөктө асыҡлап йөрөрлөк мөмкинселеге юҡ. Был проблеманы хәл итеү ҙә көн үҙәгендә.

        Тик милли тамырҙарын ихтирам итеп,һаҡлап-яҡлап йәшәгән кеше генә юғары әхлаҡлы шәхес булып ҡала.Заман әшәкелектәренән дә милләтеңә, атыңа, затыңа ҡыҙыллыҡ килтермәҫкә тырышыу һаҡлап ҡала ала.

Милли мәғарифты үҫтереү, милли рух тәрбиәләү, киләсәк быуында рух һәм әхлаҡ  ныҡлығы булдырыу өсөн районда башҡорт теле уҡытыусылары бар көстәрен һалып эшләйҙәр.  Шуны әйтергә кәрәк, беҙҙең тәжрибә мәктәбе бөгөнгө этапта туҡталмаҫ, киләсәктә лә яңы асыштарға килербеҙ, өмөтлө йәштәребеҙҙең исемдәре ишетелер,  тип ышанам.

          Башҡорт телен һаҡлау һәм үҫтереү, дәүләт теленең дәрәжәһен тағы ла юғарыраҡ күтәреү – беҙҙең изге бурысыбыҙ. Беҙ, башҡорт теле һәм әҙәбиәте уҡытыусылары, башҡорт теленең нәфислеген, йомшаҡлығын, гүзәллеген һәм уны нисек бар шул килеш киләһе быуынға еткерергә тейешбеҙ.