1 синыф өсөн “Туған(башҡорт)” һәм”Әҙәби уҡыуҙан” эш программаһы
рабочая программа

1-се класс

Уҡытыусы өсөн

Уҡыусы өсөн

1. “Әлифба” дәреслегенә методик ҡулланма Өфө.Китап 2012 ( автор Ф.Ш.Сынбулатова,Иҡсанова Р.М.)

2.   “Башҡорт теле” дәреслеге ( автор Ф.Ш.Сынбулатова һ.б.)

3.  Cынбулатова Ф.Ш.,Вәлиева Г.Ә Яңы стандарттар буйынса дөйөм белем биреү мәктәптәренең 1-4 –се кластар өсөн «Әлифба»һәм“Башҡорт теле”нән уҡыу программаһы

. – Өфө: Китап, 2012

4.   Әҙәби уҡыу(автор Сынбулатова Ф.Ш.,Атнағолова С.В,Кәримов С.Ғ Өфө.Китап,2012.

Өҫтәлмә әҙәбиәт

1. –Уйнат-уйлат баланы.Т.Х.Аслаев,Ы.Ә.
2. –Шиғри әлифба Д.Талхина,Өфө.Китап.2009
3. -«Башҡортостан  уҡытыусыһы»,  «Аҡбуҙат»,  «Аманат» журналдары; “Йәншишмә” гәзиттәре.
4. – Күңелле минуттар.М.И.Баһауетдинова,Г.Н. Йәғәфәрова Өфө.Китап 2010
5. – Әлифба дәреслегенән электрон дәреслек
6. –“Башҡорт халыҡ ижады” китаптары
7. -Һүҙлектәр.

• “Әлифба”китабы(авторФ.Ш.Сынбулатова.

Исламғолова Ы.Ә,Яйҡарова З.И)Өфө.Китап.2012

• “Башҡорттеле”дәреслеге(авторФ.Ш.Сынбулатова)

Өфө.Китап2012

• Әҙәби уҡыу дәреслеге (автор Сынбулатова Ф.Ш.,Атнаголова С.В.)Өфө.Китап 2012

                                                                       Баһаларҙың төп критерийҙары

Йөкмәтке һәм телмәр төҙөлөшө

Грамоталылыҡ

Баһалау

1.Яҙма эштең  йөҡкмәткеһе тулыһынса темаға тура килһә,

2. Фактик хата булмаһа,

3.Йөкмәтке эҙмә-эҙлекле бирелһә (план буйынса йәки планһыҙ),

4. Эш лексик яҡтан бай булыуы менә айырылып торһа,

5.Эш темаға һәм төп фекерҙе аңлатыу маҡсатына ярашлы стилдә ябылһа,телмәре тасуири булһа,

Иҫкәрмә. Бер генә телмәр хатаһы һәм бер генә йөкмәтке хатаһы булған яҙма эшкә «5» билдәһе ҡуйырға мөмкин.

Яҙма эштә 1 орфографик,йәки 1 пунктуацион,йәки 1 грамматик хата

«5» билдәһе ҡуйыла

1. Эштең йөкмәткеһе темаға тура килһә (теманан ситкә китеү бик аҙ булһа),
2. Йөкмәтке, дөрөҫ бирелһә,әммә эштә бик аҙ  булһа ла,фактик хаталар осраһа,
3. Төп фекерҙе аңлатыу эҙмә-эҙлеклегендә тупаҫ булмаған етешһеҙлектәр генә булһа,
4. Яҙма эш,синоним һүҙҙәргә һәм синонимик грамматик формаларға бай булһа,
5. Эш бер төрлө стилдә яҙылыуы һәм тасуири   булыу менән айырылып торһа,

Иҫкәрмә.  Яҙма эштең телмәр хаталары өстән дә,йөкмәткеһендәге хаталар икенән дә артмаһа,уға «4» билдәһе ҡуйырға мөмкин.

Яҙма эштә 2 орфографик  һәм 2 пунктуацион хата, йәки 1 орфографик һәм 3 пунктуацион хата булһа,йәки бер орфографик хатаһы ла булмайынса, пунктуацион хаталары 4-тән,һәм грамматик хаталары 2-нән артмаһа,

«4» билдәһе ҡуйыла

1. Яҙма эштә теманан ситкә китеүгә ҡараған етди хаталар булһа,
2. Төп фекер дөрөҫ аңлатылһа,әммә эштә фактик хаталар ебәрелгән булһа,
3. Айырым өлөштәрендә төп фекерҙе аңлатыу эҙмә-эҙлеклеге боҙолһа,
4. Яҙма эш бер төрлөрәк типтағы синтаксик конструкцияларҙан торһа,һүҙлеге ярлы,һүҙҙәрҙе ҡулланыуҙа хаталар булһа,
5. Эш тема һәм уны аңлатыу (асыу)талап иткән бер төрлө стилдә яҙылмаһа,

Иҫкәрмә.  Яҙма эштәге телмәр хаталары  

5-тән ,йөкмәткеләге хаталар 4-тән артмаған хәлдә лә,эшкә «3» билдәһе ҡуйырға мөмкин.

Яҙма эштә 4 орфографик һәм 4 пунктуацион хата,йәки 3 орфографик һәм 5 пунктуацион хата, йәки 7 пунктуацион хата һәм орфографик хатаһыҙ булһа,шулар өҫтөнә 4 грамматик хата ебәрелһә,

«3» билдәһе ҡуйыла

1. Яҙма эш темаға тура килмәһә,
2. Фактик хаталар күп булһа,
3. Эштең бөтә өлөштәрендә  фекер аңлатыу эҙмә-эҙлеклеге боҙолһа,текст өлөштәре араһында бәйләнеш булмаһа,планға ярашһыҙ булһа,
4. Эстәлеге ғәҙҙәттән тыш ярлы булһа,эш үҙ-ара бәйләнеше булмаған бер төрлө конструкциялы  ҡыҫҡа һөйләмдәрҙән торһа,һүҙҙәр ҡулланышында ла хаталар осраһа,
5. Эштә стилдең бер төрлөлөгөнә ирешелмәгән булһа,

Иҫкәрмә Яҙма эштәге телмәр хаталары 7-нән,йөкмәткеһендәге хаталар һаны 6-нан артмаған хәлдә лә,уға «2» билдәһе ҡуйырға мөмкин.

Орфографик хаталары 7-нән,пунктуацион хаталары 7-нән ,грамматик хаталар ҙа 7-нән артһа,

«2» билдәһе ҡуйыла

дәрес

Тема

Йөкмәткеһе

дата

Үтк.

дата

Уҡыусынын эшмәкәрлеге

1

Һаумы мәктәп!

1

Мәктәптә уҡыусылар сафына баҫыу.

4.09

Мәктэп,уҡытыусы,класташтар менән танышыу!

2

3

Предмет һәм һүҙ. Предметтың атамаһын белдергән һүҙҙәр.

1

1

Һүҙ. Предмет. Был ике төшөнсәне сағыштырыу.

Предметты тотабыҙ, күрәбеҙ. Һүҙҙең исем атау функцияһы. Уның телмәрҙәге әһәмиәте. Махсус рәүештә һорау төҙөргә өйрәтеү (өйрәнеү объекты тураһында мәғлүмәт алыу маҡсатында)

5.09

8.09

Предметты һәм һүҙҙе күҙәтергә, сағыштырырға. Уларҙың айырмалыҡтарын табырға. Һығымта яһарға. Уүыу материалын өйрәнеү процесында диалогта ҡатнашырға. Уҡытыусыға һорау бирергә

4

5

Предметтың хәрәкәтен белдергән һүҙҙәр

Предметтың хәрәкәтен белдергән һүҙҙәр

1

1

Предмет хәрәкәтен белдергән һүҙҙәр. Хәрәкәт. Эш. Предмет башҡарған эш-хәрәкәт. Һүҙбәйләнеш (терминды атамайынса) төҙөү. Предмет атамаһы һәм уның эше, хәрәкәте. Предмет хәрәкәтен белдергән һүҙҙәрҙең график һыҙмаһы.

11.09

12.09

Предмет хәрәкәтен белдергән һүҙҙәрҙе тупларға. Предмет атамаһын белдергән һүҙгә ярашлы уның эш-хәрәкәтен белдергән һүҙ табырға. Һүҙбәйләнештәр төҙөргә. Уларҙың график һыҙмаһын төшөрөргә.

6

7

Предметтың билдәһен белдергән һүҙҙәр

Предметтың билдәһен белдергән

1

Предмет һәм уның билдәһе. Предмет билдәһен белдергән һүҙҙәр.Предмет атамаһын белдергән һүҙгә ярашлы билдә-һүҙҙе табыу. Һүҙбәйләнеш төҙөү. Предмет билдәһен беледргән һүҙҙәрҙең график һыҙмаһы.

15.09

18.09

Предметҡа хас билдәлрҙе әйтергә. Уларҙы күҙәтергә, сағыштырырға. Предмет атамаһына ярашлы билдә-һүҙҙәр уйларға. Һүҙбәйләнештәрҙе график һыҙма ярҙамында күрһәтергә.

8

Һүҙбәйләнеш

1

Һөйләм тураһында төшөнсә. Һөләмдең башы, аҙағы. Уның аҙағында тыныш билдәләре

19.09

Һөйләмде күҙәтергә. Өндәшеү маҡсатына ҡарап, һөйләм аҙағында

9

10

11

Һөйләм.

Һөйләм.

Һөйләмгә һүҙ өҫтәү.

1

1

1

(нөктә, һорау, өндәү)Бәләкәс (йыйынаҡ) һәм ҙур (киңәйтелгән) һөйләмдәр. Һөйләмде киңәйтеү, тулыландырыу. Һөйләм һыҙмаһы. Һөйләмгә һүҙ өҫтәү тамғаһы

22.09

25.09

26.09

нөктә,һорау, өндәү ҡуйырға. Уларҙы тейешле интонация менән әйтергә. Бирелгән һүҙҙәр йәки һүрәт ярҙамында һөйләмдәр төҙөргә. Уларҙың һыҙмаһын һыҙырға.

12

13

14

Ярҙамсы һүҙҙәр

Ярҙамсы һүҙҙәр

Ярҙамсы һүҙҙәр

1

1

1

Һәм, менән ярҙамсы һүҙҙәре. Уларҙың һөйләмдәге функцияһы. Уларҙың ҡулланышы. Ғына-генә, ҡыны-кенә ярҙамсы һүҙҙәре. Уларҙың һөйләмдәге функцияһы, ярҙамсы һүҙҙәрҙе һөйләм һыҙмаһында график тамғалау

29.09

02.10

3.10

Телмәр ағышынан ярҙамсы һүҙәрҙе бәйләнеп килгән һүҙе менән айырып әйтергә. Уларҙы һөйләм һыҙмаһында тейешле тамға менән тамғаларға

15

16

Һуҙынҡы, тартынҡы өндәр.

Ижек

1

1

Һуҙынҡы һәм тартынҡы өндәрҙе график тамғалау. Һүҙҙең өн моделен төҙөү. Һүҙҙе ижеккә бүлеү ысулдары. Өндө әйткәндә ауыҙ ҡыуышлығынан өрөлгән һауаға ҡаршылыҡ ҡуйыу осраҡтарын күҙәтеү: (ирендәр ҡымтыла, тел аңҡауға йәбешә йәки аҫҡы һәм өҫкө рәт тештәр “тоташа” һ.б.). Өндө тартынҡы һәм һуҙынҡыға айырыу

6.10

9.10

Өндәрҙе күҙәтергә, тикшереү эше үткәрергә, уларҙы айырыу ысулдарын, юлдарын табырға. Өндө әйткәндә үпкәнән өрөлгән һауаның хәрәкәт итеүен күҙәтергә һәм һауа ауыҙ ҡыуышлығында ниндәй ҡаршылыҡтарға осрауын тойомларға: өндө әйткәндә тел, теш, ирендәр, аңҡау ни хәлдә, ниндәй торошта булыуын тойорға

17

18

19

Нәҙек һәм ҡалын Һүҙҙәр

Яңғырау-һаңғырау тартынҡы өндәр

Яңғырау-һаңғырау тартынҡы өндәр

1

1

1

Ҡалын һәм нәҙек әйтелешле һүҙҙәр. Ярым нәҙек һәм ҡалын һуҙынҡы өндәр. [ә],[ө], [ү],[и], [э] һәм [у],[ы], [а],[о] өндәре. Һүҙҙә сингармонизм законы. Тартынҡы өндәр нәҙек һуҙынҡылар уратылышында. Тартынҡылар ҡалын һуҙынҡылар уратылышында. Ҡалын һәм нәҙек өндәрҙе график моделдә айырып тамғалау (ҡалын өндәр -  зәңгәр, нәҙек өндәр -  һары төҫтә). Һүҙҙәрҙе өн моделенә ярашлы уҡыу

Һуҙынҡы, тартынҡы өндәр. Нәҙек,

ҡалын тартынҡылар. Яңғ, һаңғ. тартын.

10.10

13.10

16.10

Ҡалын һәм нәҙек әйтелешле һуҙынҡыларҙы сағыштырырға. Һүҙҙә [ә],[ө],[ү],[и],[э] һәм [у], [ы],[а],[о] һуҙынҡыларының тартынҡы өндәрҙең әйтелешенә тәьҫирен тойомларға.

Һүҙҙең өн моделен һыҙырға Һүҙгә өн анализы яһарға,

уныү график моделен төҙөргә. Өндәргә тулы характеристика бирергә

20

Баҫым.

1

Баҫымдың һүҙҙең аҙаҡҡы ижегенә төшөүе. Башҡорт телмәре музыкаль һәм яғымлы сағылдыра

17.10

Һүҙҙә баҫымлы ижекте тауыш менән айырып әйтергә, уны билдәләргә

21

Хәреф – өндөң тамғаһы.

Аа Әә хәрефтәре

1

[а] өнө. Уның әй-ше, артик. [а] – ҡал/һуҙ. [а] өнөн Аа х-е м-н тамғ-у. Ҙур хәреф А кеше ис-дә, хайуан ҡушаматында; һөй/ баш-ғы һүҙҙә.3-4,4-5 өн-хәр-ән торған һүҙ-ң график һыҙмаһы. Һыҙ-ла Аа х-н үҙ шаҡмаҡтарына баҫмалап яҙыу, һүҙҙе уҡыу: ал, ат,аш,ас,аҡ,ай,ала, ата, аша, аса, ға, баш, таш, ҡаш, ҡар, май, шар, зар, тар, атай, ағай, апай, ашай, арый, арыш, алҡа, арпа, алма, арҡа, бара, бала, тала, ҡала һ.б.

20.10

[а] өнөн әйтергә, тыңларға, сағыштырырға (а - ә). Уға тулы характеристика бирергә, һығымта яһарға. Аа хәрефен баҫмалап һәм дөрөҫ каллиграфия менән дәфтәргә яҙырға. А хәрефле һүҙҙәрҙе уҡырға, яҙырға

22

Өө, Оо хәрефтәре

1

ө] өнө. Уның әйтелеше, артикуляция. [ө] – ярым нәҙек һуҙынҡы.Тартынҡы өн [ө], [ә] һәм [а]    өндәре уратылышында. [ө] өнөн Өө хәрефе менән тамғалау. Ҙур хәреф Ө (Ә,А) кеше һәм ҡала исемдәрендә, хайуан ҡушаматтарында, һөйләм башындағы һүҙҙә.3-4,4-5 өн-хәрефтән торған һүҙҙәрҙең график һыҙмаһы. Һүҙҙең график һыҙмаһында Өө хәрефен үҙ шаҡмағына баҫмалап яҙыу, һүҙҙе уҡыу: өс, өҫ, өн, өң, өт, өкө, һөй, йөй, сөй, көй, көн, төн, бөрө, көлтә, төйөн, бөйөк, төкө, бөркөт, һөлөк

23.10

[ө] өнөн әйтергә, тыңларға, сағыштырырға. Өнгә тулы характеристика бирергә, һығымта яһарға. Өө хәрефен баҫмалап һәм дөрөҫ каллиграфия менән дәфтәргә яҙырға. Өө хәрефле һүҙҙәрҙе уҡырға, яҙырға

23

 Үү хәрефе

1

[ү] өнө. Уның әйтелеше, артикуляция. [ү] – нәҙек һуҙынҡы.Тартынҡылар [ү],[ә],[а],[ө] һәм [о] өндәре уратылышында. [ү] өнөн хәреф менән тамғалау. Үү хәрефе. Үү хәрефен яҙырға өйрәнеү. Ҙур хәреф Ү (Ә, А, Ө, О) кеше исемдәрендә, хайуан ҡушаматтарында: һөйләм башындағы һүҙҙә. 3-4,4-5 өн-хәрефтән торған һүҙҙәрҙең график һыҙмаһы. Һүҙҙең график һыҙмаһында Үү (Ә, А, Ө, О) хәрефен тейешле графикка яҙыу: һүҙ уҡыу

24.10

[ү] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. [ү] өнөн Үү хәрефе менән тамғаларға. Үү хәрефен дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға. Һүҙҙең шаҡмаҡлы һыҙмаһында Үү хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Һүҙҙе уҡырға. Үү,Өө, Аа, Әә, Оо хәрефле һүҙҙәрҙе әйтеп яҙҙырырға (шаҡмаҡлы һыҙмала)

24

Уу хәрефе

1

[у] өнө. Уның әйт-ше, артикул. [у] -ҡал/һуҙ.Тарт [у], [ү],[о],[а],[ө]  өндәре уратылышында. [у] өнөн хәр м-н тамғалау. Уу хәрефе. Уу хәр/яҙырға өйр-ү. Ҙур хәр У (Ә, А, Ө, О) кеше ис-дә, хайуан ҡушам-да: һөй/баш-а

һүҙҙә. 3-4,4-5 өн-хәрефтән торған һүҙ-ң гр һыҙм-ы. Һүҙ-ң гр/һыҙм-да Уу (Ә, А, Ө, О) хәр тейешле графикка яҙыу: һүҙҙе уҡыу

27.10

[у] өнөн әйтергә, тыңларға,харак-ка бирергә. Һ-ң өн моде төҙөргә. [у] өнөн Уу хәрефе менән тамғаларға. Уу хәр-н дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға. Һүҙ-ң шаҡм/һыҙм-да Уу хәр тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Һүҙҙе уҡырға.Уу, Үү,Өө, Аа, Әә, Оо хәрефле һүҙ-ҙе әйтеп яҙҙырырға (шаҡм һыҙмала)

25

 Ээ (е) хәрефе

1

[э] өнө. Уның әйтелеше, артикуляция. [э] – ярым нәҙек һуҙынҡы.Тартынҡылар [э], [у], [ү],[о],[а],[ө]  өндәре уратылышында. [э] өнөн хәреф менән тамғалау. Ээ(е) хәрефе. Ээ хәрефен яҙырға өйрәнеү. Ҙур хәреф Э (У, Ә, А, Ө, О) кеше исемдәрендә, хайуан ҡушаматтарында; һөйләм башындағы һүҙҙә. 2-3,3-4 өн-хәрефтән торған һүҙҙәрҙең график һыҙмаһы. Һүҙҙең график һыҙмаһында Ээ (Ә, А, Ө, О) хәрефен тейешле графикка яҙыу: һүҙҙе уҡыу: эс, эт, эш, эл, эсә, этә, элә, эшсе, эңер, эйәк, эйәр; бел, бер, беш, кер, тел һ.б.

6/11

[э] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Һүҙҙә [э] өнөн Ээ (е) хәрефе менән тамғаларға. Ээ(е) хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Һүҙҙе уҡырға. Өйрәнелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

26

 Ыы, Ии  хәрефтәре

1

[ы] өнө. Уның әйтелеше, артикуляция. [ы] – ҡалын . [и] нәҙек һуҙынҡы.Тартынҡылар [ы], [э], [ү],[о],[а],[ө] һәм [ә] өндәре уратылышында. [ы] өнөн хәреф менән тамғалау. Ыы, Ии хәрефе. Ыы, Ии хәрефен яҙырға өйрәнеү. Ҙур хәреф Ы (У, Э, А, Ө, О) кеше исемдәрендә, хайуан ҡушаматтарында: һөйләм башындағы һүҙҙә. 3-4,4-5 өн-хәрефтән торған һүҙҙәрҙең график һыҙмаһы. Һүҙҙең график һыҙмаһында Ыы Ии (Э, Ә, А, Ө, О) хәрефен тейешле графикка яҙыу: һүҙҙе уҡыу

7.11

[ы]  [и]өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә.Һүҙҙә [ы] өнөн Ыы хәрефе менән тамғаларға. Ыы  хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Һүҙҙе уҡырға. Өйрәнелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

27

 Мм, Нн хәрефтәре

1

[м] өнө. Уның әйтелеше, артикуляция. [м] – тартынҡы өн. [м]өнө [ә], [ө],[ү] һәм [а],[о], [у] һуҙынҡылары уратылышында. [м] өнөн хәреф менән тамғалау. Мм хәрефен яҙырға өйрәнеү. Ҙур хәреф М  кеше исемдәрендә, хайуан ҡушаматтарында: һөйләм башындағы һүҙҙә. Һүҙҙең өн моделе һәм хәрефле график һыҙмаһы. Һүҙҙең график һыҙмаһында Мм, Уу, Әә, Аа, Өө, Оо, Үү хәрефтәрен тейешле графикка яҙыу: һүҙҙе уҡыу.[н] өнө. Уның әйтелеше, артикуляция. [н] – тартынҡы өн. Уны  хәреф менән тамғалау. Нн хәрефен яҙыу.

10.11

[м][н]  өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә.Һүҙҙә [м] [н]өнөн Мм Нн хәрефе менән тамғаларға. Мм Нн хәрефтәрен дороҫ каллиграфия менән яҙырға. хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға. Һүҙҙең шаҡмаҡлы һыҙмаһында Мм хәрефтәрен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға, уҡырға.  Үтелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. 2-3, 3-4 хәрефтән торған һүҙҙәрҙән диктант яҙырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

28

Лл хәрефтәре.

1

Лл хәрефен яҙыу.Лл хәрефе менән һүҙҙәр яҙыу. Л хәрефе һөйләм башында. Л хәрефен ә,а, ө, о, ү, у хәрефтәре менән тоташтырып яҙыу. Һүҙҙәрҙе баҫмалы хәрефтән (китаптан) дәфтәргә яҙма хәрефтәр менән күсереп яҙыу

13.11

Лл хәрефен дөрөҫ яҙырға. Уны өйрәнелгән һуҙынҡы хәрефтәр менән дөрөҫ тоаштырып яҙырға. Һүҙҙәрҙе һәм һөйләмде күсереп яҙырға

29

Рр хәрефтәре

1

Рр хәрефтәре  кеше исемдәрендә, хайуан ҡушаматтарында: һөйләм башындағы һүҙҙә. Һүҙҙең өн моделе һәм хәрефле график һыҙмаһы. Һүҙҙең график һыҙмаһында Нн, Мм, Уу, Әә, Аа, Өө, Оо, Үү хәрефтәрен тейешле графикка яҙыу: һүҙҙе уҡыу

14.11

[р] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. рр хәрефен дороҫ каллиграфия менән яҙырға.Һүҙҙең Рр хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға. Үтелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. 2-3, 3-4 хәрефтән торған һүҙҙәрҙән диктант яҙырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

30

 Йй хәрефе

1

[й] өнөн әтеү, тыңлау. [й] – тартынҡы өн. Уны Йй хәрефе менән тамғалау. Йй хәрефен яҙырға өйрәнеү. Йә, йө, йү ҡушымсалары менән һүҙҙәр: йәй, йәш, йән, йәйә, сейә, бейә, йәмле, йәшел; йөй, йөн, йөк, йөҙ, йөрөй, мөйөш; йүн, йүкә, йүрм, йүгән һ.б. Йо, йы ҡушымсалары менән һүҙҙәр: йыл, йыр, йыйын, ҡыйын, быйыл; йома, йоҡа һ.б.

17.11

[й] өнөн дөрөҫ әйтергә, ишетергә. Уға характеристик бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Йй хәрефен яҙырға. Йә, йө,йү,йе (һүҙ уртаһы) йо,йы һәм әй, өй, эй,ай, ый ҡушымсалары менән һүҙҙәр күсереп яҙырға һәм уҡырға

31

 Гг,Кк хәрефтәре

1

[г] [к]өнөн әйтеү.[г] – янғырау тартынҡы өн.Гг, Кк  хәрефе. Гг , Кк хәрефе менән тамғалау. Гг, Кк хәрефен яҙып өйрәнеү. Ҙур хәреф Г, К кеше исем-фамилияларында, хайуан ҡушаматтарында, һөйләм башында. Һүҙҙең өн моделе һәм шаҡмаҡлы график (хәрефле) һыҙмаһы. Күсереп яҙыу. Диктант яҙыу

20.11

[г] [к]өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә.[г] өнөн Гг хәрефе менән тамғаларға. Гг,Кк хәрефен дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға.Һүҙҙең Гг,Кк хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Үтелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. 2-3, 3-4 хәрефтән торған һүҙҙәрҙән диктант яҙырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

32

 Ғғ хәрефе

1

[ғ] өнөн әйтеү, тыңлау[ҡ] – парлы (ҡ-ғ) һаңғырау тартынҡы өн.Уны Ҡҡ хәрефе менән тамғалау. Ҡҡ хәрефен яҙып өйрәнеү. Ҙур хәреф Ҡ кеше исем-фамилияларында, хайуан ҡушаматтарында: һөйләм башында. Һүҙҙең өн моделе һәм шаҡмаҡлы график (хәрефле) һыҙмаһы. Күсереп яҙыу.

21.11

[ғ] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә.[ғ] өнөн тартынҡылар таблицаһына урынлаштырырға.[ғ] өнөн Ғғ хәрефе менән тамғаларға. Ғғ хәрефен дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға.Һүҙҙең Ғғ хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Үтелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. 2-3, 3-4 хәрефтән торған һүҙҙәрҙән диктант яҙырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

33

34

 Ҡҡ хәрефе

Бб хәрефтәре

1

1

[ҡ] өнөн әйтеү, тыңлау[ҡ] – парлы (ҡ-ғ) һаңғырау тартынҡы өн.Уны Ҡҡ хәрефе менән тамғалау. Ҡҡ хәрефен яҙып өйрәнеү. Ҙур хәреф Ҡ кеше исем-фамилияларында, хайуан ҡушаматтарында: һөйләм башындағы һүҙҙә. Һүҙҙең өн моделе һәм шаҡмаҡлы график (хәрефле) һыҙмаһы. Күсереп яҙыу. Диктант яҙыу

(б] өнөн әйтеү, тыңлау [б] – парлы (б-п) янгырау тартынҡы өн.Уны Бб

хәрефе менән тамғалау. Ббхәрефен яҙыу.Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу.

24.11

27.11

[ҡ] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә.[ҡ] өнөн тартынҡылар таблицаһына урынлаштырырға.[ҡ] өнөн Ҡҡ хәрефе менән тамғаларға. Ҡҡ хәрефен дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға.Һүҙҙең Ҡҡ хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.Үтелгән хәрефтәрҙе әйтеп яҙҙырырға. 2-3, 3-4 хәрефтән торған һүҙҙәрҙән диктант яҙырға. Һүҙҙәр, һөйләм күсереп яҙырға

35

 Пп хәрефе

1

[п] өнөн әйтеү, тыңлау [п] – парлы (п-б) һаңғырау тартынҡы өн.Уны Пп

хәрефе менән тамғалау. Пп хәрефен яҙыу.Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу.Һүҙҙәр һәм һөйләмдәр күсереп яҙыу. Ҙур хәреф П кеше исеме, хайуан ҡушаматтарында. Һөйләм күсереп яҙыу. Тексты тасуири уҡыу

28.11

[п] өнөәйтергә,тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Пп хәрефен дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға.Һүҙҙең шаҡмаҡлы график һыҙмаһынды Пп хәрефен тейешле шаҡмаҡҡа баҫмалап яҙырға.һөйләмдәр күсереп яҙырға. Уның дөрөҫлөгөн тикшерергә. Текст уҡырға. Уның йөкмәткеһе буйынса фекер алышырға.

36

37

Бб, Пп, хәрефтәре.

Зз хәрефтәре

1

1

[б] - [п] – парлы яңғырау- һанғырау тартынҡылар.Тартынҡылар таблицаһы. Һүҙҙәрҙә б - п хәрефтәренең сиратлашыу үҙенсәлеге: туп – тубы, төп – төбө, ҡап – ҡабы, китап – китабы һ.б. Бб, Пп хәрефтәрен башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу

1/12

4.12

Парлы яңғырау – һаңғырау тартынҡыларҙы күҙәтергә,  сағыштырырға, һығымта яһарға. Һүҙҙәр,һөйләмдәр, текст уҡырға. Текст йөкмәткеһе буйынса  фекер алышырға

38

 Сс хәрефтәре

1

[с] – һаңғырау тартынҡы өн.Уны Сс хәрефе менән тамғалау. Сс хәрефен яҙыу. Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу.Һүҙҙәр һәм һөйләмдәр күсереп яҙыу. Орфограммаларҙың аҫтына һыҙыу

5.12

[с] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Сс хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға.Һөйләмдәр, текстарҙы тейешле интонация менән уҡырға.Текст йөкмәткеһе буйынса фекер алышырға

39

 Ҙҙ хәрефе

1

[ҙ] – янғырау тартынҡы өн.Ҙҙ хәрефе. Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу.Һүҙҙәр һәм һөйләмдәр күсереп яҙыу.Ҙур хәреф. Кеше исемдәре, хайуан ҡушаматтары орфограммаларҙың аҫтына һыҙыу

8.12

[ҙ] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Ҙҙ хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға.Һөйләмдәр, текстарҙы тейешле интонация менән уҡырға.Текст йөкмәткеһе буйынса фекер алышырға

40

Ҙҙ , Ҫҫ хәрефтәре

1

[ҙ] - [ҫ] – парлы яңғырау- һанғырау тартынҡы өндәр.Һүҙҙең өн моделе. Ҙҙ, ҫ хәрефтәре. Улар менән һүҙҙәр уҡыу, яҙыу. Һүҙҙәр, һөйләмдәр күсереп яҙыу. Орфограмма. Ҙур хәреф. Кеше исемдәре, ер – һыу атамалары, хайуан ҡушаматтары

11.12

[ҙ] - [ҫ] өндәрен әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Ҙ, ҫ хәрефтәрен каллиграфия менән яҙырға. Һүҙҙәр, һөйләмдәр күсереп яҙырға. Һүҙҙә орфограммаларҙы аңлатырға

41

 Дд хәрефтәре

1

[д] – яңғырау тартынҡы өн. Һүҙҙең өн моделе. Дд хәрефе.Уны яҙыу.Дд хәрефе менән һүҙҙәр уҡыу, яҙыу. Һүҙҙәр, һөйләмдәр күсереп яҙыу. Орфограмма. Ҙур хәреф. Кеше исемдәре, ер – һыу атамалары, хайуан ҡушаматтары.

12.12

[д] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Дд хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға.Һөйләмдәр, текстарҙы тейешле интонация менән уҡырға.Текст йөкмәткеһе буйынса фекер алышырға

42

 Тт хәрефтәре

1

[д] - [т] – парлы яңғырау- һанғырау тартынҡылар.Тартынҡылар таблицаһы. Дд - Тт хәрефтәрен башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу. Ҙур хәреф. Кеше исемдәре, ер – һыу атамалары, хайуан ҡушаматтары

15.12

Парлы яңғырау – һаңғырау тартынҡыларҙы күҙәтергә,  сағыштырырға, һығымта яһарға. Һүҙҙәр,һөйләмдәр, текст уҡырға. Текст йөкмәткеһе буйынса  фекер алышырға

43

У-ү хәрефтәре

1

[уы],[үэ] өндәре. Уларҙы хәреф менән тамғалау. Һүҙҙең өн моделе. [уы], [үэ] өндәре һүҙ уртаһында һәм һүҙ аҙағында. Һүҙҙәр уҡыу һәм яҙыу

18.12

Һүҙҙәр, һөйләм, текстар уҡыу. Күсереп яҙыу. Диктант

44

Жж Шш хәрефтәре

1

[ш] – парлы һанғырау тартынҡы өн.Һүҙҙең өн моделе. Тартынҡылар таблицаһы. Шш хәрефе.Уны яҙыу.Шш  хәрефе менән һүҙҙәр уҡыу, яҙыу. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы тасуири уҡыу. Диктант.

19.12

[ш] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Шш хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға.Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы, етеҙ уҡырға. Текст күсереп яҙырға

45

 Вв хәрефе

1

[в] – янғырау тартынҡы өн.Һүҙҙең өн моделе. Тартынҡылар таблицаһы. Вв хәрефе.Уны яҙыу.Вв хәрефе менән һүҙҙәр уҡыу, яҙыу. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы тасуири уҡыу. Диктант.

22.12

[в] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Вв хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы, етеҙ уҡырға. Текст күсереп яҙырға

46

47

 Фф хәрефтәре.

Тикшереү эше, эшкә анализ.Ҙур хәреф

1

1

[в] - [ф] – парлы яңғырау- һанғырау тартынҡы өндәр.Һүҙҙең өн моделе. Вв, Фф хәрефтәре. Улар менән һүҙҙәр уҡыу, яҙыу. Һүҙҙәр, һөйләмдәр күсереп яҙыу. Орфограмма. Ҙур хәреф. Һөйләм башы. Кеше исем- фамилияһы, ер – һыу атамалары, хайуан ҡушаматтары

25.12

26.12

[в] – [ф] өндәрен әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Вв, Фф хәрефтәрен дөрөҫ каллиграфия менән яҙырға. Һөйләмдәр күсереп яҙырға, орфограммаларҙы һыҙырға

48

49

Ике өндө белдергән Я [йа] хәрефе

Ике өнөдө белдергән Е(йэ) хәрефе

1

Яя – ике өндө белдергән хәреф. Я хәрефе һүҙ уртаһында һәм аҙағында. Һүҙҙәң өн моделе һәм шаҡмаҡлы график (хәрефле) һыҙмаһы. Һүҙҙең транскрипцияла яҙылышы. Һөйләмде, тексты тасуири уҡыу

29.12

28.12

Һүҙҙе әйтергә, тыңларға. Һүҙҙә [йа] өнөн тикшерергә, һығымта яһарға. Һүҙҙә [йа] өнөн Яя хәрефе менән тамғаларға. Яя хәрефен тейешле  каллиграфия менн яҙырға

50

Ике өнөдө белдергән (Йу) Юю хәрефе

1

Һүҙҙә [йу] өндәрен Юю хәрефе менән тамғалау. Юю хәрефе һүҙ башында . ю хәрефе һүҙ уртаһында. Һүҙҙәң өн моделе һәм шаҡмаҡлы график (хәрефле) һыҙмаһы. Һүҙҙең транскрипцияла яҙылышы. Һөйләмде, тексты тасуири уҡыу

15.01

Һүҙҙе әйтергә, тыңларға. Һүҙҙә [йу] өнөн тикшерергә, һығымта яһарға. Һүҙҙә [йю] өнөн Юю хәрефе менән тамғаларға. Юю хәрефен

тейешле  каллиграфия менн яҙырға

51

Ике өндө белдергән [йо] Ее хәрефе

1

Ёё – ике өндө  ([й’о]) белдергән хәреф. Ё хәрефе рус теленән ингән һүҙҙәрҙә. Ё хәрефе һүҙ башында. Һүҙҙәң өн моделе һәм шаҡмаҡлы график (хәрефле) һыҙмаһы. Һүҙҙең транскрипцияла яҙылышы.

16.01

Һүҙҙе әйтергә, тыңларға. Һүҙҙә [й’о] өнөн тикшерергә, һығымта яһарға. Һүҙҙә [й’о] өнөн Ёё хәрефе менән тамғаларға. Ёё хәрефен тейешле  каллиграфия менән яҙырға

52

Нәҙек, ҡалын айырыу тамғаһы (ь,ъ)

1

ь, ъ тамғаларының һүҙҙәге функцияһы. ь – нәҙек айырыу тамғаһы. ъ – ҡалын айырыу тамғаһы. Һүҙҙең өн моделе. Һүҙҙе транскрипцияла яҙыу. Нәҙек, ҡалын айырыу тамғалары менән һүҙҙәр йыйыу. Уларҙ дөрөҫ күсереп яҙыу

18.01

Нәҙек, ҡалын айырыу тамғалары булған һүҙҙәрҙең өн моделен төҙөргә, транскрипцияла һәм хәрефтәр менән яҙырға. Күсереп яҙыу. Тексты аңлы уҡырға

53

 Һһ хәрефе

1

[һ] – парһыҙ һаңғырау тартынҡы өн.Һүҙҙең өн моделе.Тартынҡылар таблицаһы. Һһ хәрефе. Уны яҙыу. Һһ хәрефе менән һүҙҙәр уҡыу, яҙыу. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы тасуири уҡыу. Диктант

22.01

[һ] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Һһ хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы, етеҙ уҡырға. Текст күсереп яҙырға

54

Хх хэрефе

(х) – парһыҙ һанғырау өн

23.01

Дөрөҫ әйтергә ,тынларға өйрәтеү

55

Цц хәрефе

1

[ц]– парһыҙ һанғырау тартынҡы өн.Өндө Цц хәрефе менән тамғалау. Цц хәрефенең яҙылышы. Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу. Цц хәрефе сит телдәрҙән ңҙлштерелгән һүҙҙәрҙә. Цц хәрефе булған һүҙҙәрҙе дөрөҫ уҡыу һәм яҙыу: цирк, цинк, цифр, циркуль, концерт, мотоцикл.

25.01

[ц] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Цц хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы, етеҙ уҡырға. Текст күсереп яҙырға

56

Чч хәрефе

1

[ч]– парһыҙ һанғырау тартынҡы өн.Өндө Чч хәрефе менән тамғалау. Чч хәрефенең яҙылышы. Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу.Чч хәрефе булған һүҙҙәр йыйыу: врач, Чапаев, Чайковский. Уларҙы дөрөҫ яҙыу,уҡыу

29.01

[ч] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Чч хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы, етеҙ уҡырға. Текст күсереп яҙырға

57

58

Щщ хәрефе

Хәрефтәр иленә сәйәхәт.Алфавит

1

[щ]– парһыҙ һанғырау тартынҡы өн.Өндө Щщ хәрефе менән тамғалау. Щщ хәрефенең яҙылышы. Уны башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырыу. Щщ хәрефе рус теленән үҙләштерелгән һүҙҙәрҙә. Щщ хәрефе булған һүҙҙәр йыйыу: щи, борщ, плащ, щетка, Щорс. Уларҙы дөрөҫ яҙыу,уҡыу .

Алфавит хәрефтәре. Уларҙын әйтелештәре.

30.01

1.02

[щ] өнөн әйтергә, тыңларға,характеристика бирергә. Һүҙҙең өн моделен төҙөргә. Щ щ хәрефен дөрөҫ яҙырға, башҡа хәрефтәр менән дөрөҫ тоташтырырға. Һөйләмдәрҙе, тексты аңлы, етеҙ уҡырға. Текст күсереп яҙырға

Алфавит  тәртибен иҫтә ҡалдырырға.Ятларға

Дәрес

       Тема

                 Йөкмәткеһе

     Уҡыусының эшмәкәрлеге

1

Алфавит

1

Алфавитта хәрефтәр һаны, тәртибе. Уның ҡулланылыш өлкәләре. Алфавитты ҡулланып, бирелгән һүҙҙәрҙе алфавит тәртибендә теҙеп яҙыу, төркөмдәге балаларҙың фамилияларын алфавит тәртибендә урынлаштырып яҙыу

6.02

Алфавит хәрефтәрен күҙәтергә, хәрефтәрҙе сағыштырырға, уларҙы үҙенсәлектәре буйынса классификацияларға, алфавит төҙөлөшөн өйрәнеү аҙағында һығымта яһарға

2

Мин уҡый беләм

1

Д.Талхина “Китап”,Р.Ниғмәти “Теләк” ,М.Дилмөхәмәтов “Белгем килә”

7.02

Тасуири ,аңлы уҡыу

3

Хәреф һәм өн (инеш дәрес)

1

Хәрефтәрҙең аталашы. Хәреф өндөң тамғаһы. Өндө һүҙҙә тауыш менән айырып әйтеү. Өндәрҙе тартынҡы һәм һуҙынҡыларға айырыу. Бирелгән моделгә ярашлы һүҙҙәр йыйыу. Ул һүҙҙәрҙе билдәле үҙенсәлектәре нигеҙендә төркөмләү һ. б.

10.02

Һүҙҙә өндәрҙе тыңларға, дөрөҫ әйтергә һәм график моделдәр ярҙамында тамғаларға. Моделгә таянып өндәрҙе  хөрефтәр менән яҙырға.  Һүҙҙәрҙе теге йәки был үҙенсәлеге буйынса төркөмдәргә бүлергә (классификация)

4

Һуҙынҡы өндәр

Тартынҡы өндәр

1

Өндәрҙе һуҙынҡы һәм тартынҡыларға айырыу. Һуҙынҡы өндәр таблицаһы төҙөү (таблица бирергә). Нәҙек һәм ҡалын  һуҙынҡылар, уларҙың функцияһы. Бер һуҙынҡы менән генә айырылған һүҙҙәр йыйыу ай-уй, ҡар-ҡор, ҡур-ҡыр, бай-бәй, бал- бол- бөл-бул-бүл- бил-был, тар-тор-төр-түр-тир, һат- һөт- һут- һыт, кирә-көрә-күрә һ. б.Тартынҡы өндәрҙе төркөмләү. Уларҙың таблицаһы. Тартынҡы өндәр. Ҡалын һуҙынҡылар (а, о, у, ы) уратылышында. Һүҙҙә берәй тартынҡыны алмаштырыу – мәғәнә үҙгәреүе йәки һүҙҙең хәрефтәр йыйылмаһына әйләнеүе бар-пар, гөл-көл, йыл-ҡыл, мул-ҡул, шар-шат, таш-тап, сүп-сүл, көр-көс, күсә-күбә. Тартынҡы өндәр ҡалын һуҙынҡылар уратылышында . һүҙҙә бер  генә тартынҡы хәрефте алмыштырыу менән мәғәнәнең үҙгәреүе. 2-3, 3-4 тартынҡы, хәрефтәр йыйылмаһы.

13.02

Һүҙҙе әйтергә, тыңларға, ундағы өндәрҙе интонация ярҙамында айырып алырға. Характеристика бирергә. Тел материалы нигеҙендә аралашырға өйрәнергә, һорау төҙөргә, уны бирергә, яуапты тыңларға, уға ҡарата үҙ фекереңде белдерергә. Диалогта ҡатнашырға. Һөйләшеүҙә этикет ҡағиҙәләрен һаҡларғаТартынҡы өндәрҙе күҙәтергә. Уларҙы төркөмләргә, cағыштырырға. Бирелгән тартынҡыларҙан (ижектәрҙән) һүҙ төҙөү. Тартынҡы өндәрҙең нәҙекһуҙынҡылар уратылышында әйтелешен тыңларға, сағыштырырға, һығымта яһарға. Тартынҡы өндәрҙең ҡалын һуҙынҡылар уратылышында әйтелешен тыңларға, һығымта яһарға. Дөрөҫ күсереп яҙырға

5

6

Шалҡан әкиәте

Нәҙек һәм ҡалын һүҙҙәр

1

1

Әкиәт уҡырға яратам. Әкиәт ниндәй жанрға ҡарағанын асыҡлау

Һүҙҙең берәй тартынҡы йәки һуҙынҡы хәрефен тейешле хәреф менән алмаштырыу һәм уның мәғәнә менән үҙгәреүе. Бирелгән ижеккә тейешле ижек өҫтәп һүҙ яһау. Һүҙҙәрҙе тел законына (сингармонизм) ярашлы төркөмләү

14.02

17.02

График тамғалар ҡулланып һөйләмдәрҙе уҡыу.Тасуири уҡыу.

Һүҙҙе күҙәтергә, уға хас үҙенсәлекте билдәләргә, һығымта яһарға. Бер һуҙынҡы йәки тартынҡы менән айырылыусы һуҙҙәр төҙөргә. Уларҙың әйтелешен тыңларға, уларға хас үҙенсәлек тураһында һөйләргә

7

Һүҙҙе ижеккә бүлеү

1

Уҡыу ситуацыяһы:ниндәйҙер предметты өлөштәргә бүлеү(алма,пластилин, ҡағыҙ бите һ.б). һүҙҙе ритымлап  һәлмәкләп әйтеү, ижеккә  бүлеү. Нисә өлөш(ижек) барлыҡҡа килеүен күҙәтеү. Бер, ике, өс ижекле һүҙҙәр. Иң ҡыҫҡа һәм иң оҙон һүҙ. Бирелгән ижектәрҙән һүҙ ҡороу. Һүҙҙе ижектәренә хас үҙенсәлектәр буйынса төркөмләү һәм аңлатма биреү.Шиғыр.Хикәйә. Бирелгән тексҡа оҡшатып үҙеңдекен төҙөү

27.02

Һүҙҙе һалмаҡлап ижеккә  бүлергә. Ижектәр һанын билдәләргә. Уларҙы сағыштырырға, анализларға һәм һығымта яһарға. Тексты тыңларға, мәғәнәһенә төшөгнөргә, һөйләргә. Бирелгән тексҡа таянып, үҙеңдең бесәйең тураһында һөләргә, хикәйә  ижад итергә. Шиғырҙы дөрөҫ күсереп яҙырға

Аңлы,тасуири уҡыу.

8

9

Айыу ниңә ҡыш өңөнән сыҡмай

Һүҙҙе ижеккә бүлеү, юлдан юлға күсереү

1

1

Әкиәтте уҡыу,план төҙөргә өйрәнеү

28.02

3.03

Аңлы,тасуири уҡыу.

Һүҙҙе әйтергә, ижеккә  бүлергә, юлдан юлға дөрөҫ күсергә.

10

11

Тикшереү эше.Һүҙҙе юлдан юлға күсереү

Эш бөткәс уйнарға ярай

1

1

6.03

7.03

 Күсереп яҙырға, орфограммаларҙың һыҙырға, яҙылышын аңлата белергә.

Аңлы,тасуири уҡыу.Ролдәргә бүлеп уҡыу

12

Ҙур хәреф. Кеше исем-фамилияларының яҙылышы

 Хайуан ҡушаматтары. Ер-һыу атамалары

1

Һөйләмдән, текстан ҙур хәреф менән яҙылған һүҙҙәрҙе  табыу (һөйләм башы, кешенең исеме, фамилияһы). Кеше исем-фамилияларының яҙылышы. Уларҙы график символдар менән тамғалау. Билдәле шәхестәрҙең исем-шәрифтәрен хәтерҙә ҡалдырыу, дөрөҫ яҙыую Яҡын кешеләреңдең исем- шәрифтәре Хайуандар тураһында әңгәмәләшеү. Уларҙың ҡушаматтары. Йорт хайуандарына ҡушамат һайлауҙың үҙенсәлектәре.Әкиәт геройҙары (ҡыр хайуандары) ҡушаматтары. Хайуан ҡушаматтарының дөрөҫ яҙылышы Ер-һыу атамалары. Ауыл, ҡала, республика, ил исеме

10.03

Һүҙҙәрҙең ҙур хәрефтән яҙылыу сәбәбенә төшөнөргә. Ундай һүҙҙәрҙең моделен һыҙырға (график билдәләнешен). Билдәле шәхестәрҙең исем- шәрифтәрен (3-4кешенең) иҫтә ҡалдырырға, уларҙың кем булыуҙарын аңлата белергә  Диалогта ҡатнашырға. Хайуандарҙы төркөмләргә. Уларға ҡушаматтар бирергә һәм теге йәки был ҡушамат хайуандың ниндәй билдәләре, үҙендә һайланыуын  аңлатырға .Диалогта ҡатнашырға. Ер-һыу атамаларын дөрөҫ яҙырға

13

Башаҡ.Әкиәт

Йөкмәтке буйынса дөрөҫ һорау ҡуйыу

13.03

Ҡуйылған һорауҙарҙа класташтарына биреү,уларҙың яуаптарын иғтибарлы тыңлау

14

Һөйләм

1

Һөйләм. Уның башы, аҙағы. Һөйләм аҙағында тыныш билдәләре. Бәләкәй  һәм ҙур  һәйләмдәр. Ике һүҙҙән  торған һөйләм. Уға һүҙ өҫтәү, киңәйтеү

14.03

Һөйләм төҙөрғә . Уның мәғәнәһен тулыландырырға, һөйләмғә һүҙ өҫтәргә. Бирелгән һүҙҙәр йәки һүрәт сюжеты буйынса һөйләм төҙөргә

15

Хәбәр һәйләм

Һорау  һөйләм. Өндәү һөйләм

1

Хәбәр һәйләм. Уны дөрөҫ интонация менән уҡыу. Хәбәр һөйләм аҙағында таныш билдәләре.Һорау  һөйләмдең әйтелеү маҡсаты. Уның аҙағында һорау билдәһе. Һорау  һөйләмде тейешле интонация менән уҡыу. Өндәү һөйләмдең әйтелеү маҡсаты

17.03

Уҡытыусының һөйләмде тейешле интонация менән уҡыу өлгөһөн үҙләштерегә . Уның аҙағында нөктә ҡуйырға,(моделен ) һыҙырға. Мәҡәлдәрҙең мәғәнәһен аңлатырға.

16

Л.Толстой Атай һәм улдар

1

Атай ғаилә башлығы икәнен мәҡәлдәр,шиғырҙар аша иҫбатлау

20.03

Олонан аҡыл алам,кәңәшкә ҡолаҡ һалам.

17

Тикшереү эше. Һөйләм

1

Әйтеп яҙҙырғанда һөйләм аҙағында тейешле тамғалар (.!?) ҡуя белергә.

21.03

Уҡытыусының хәбәр һөйләмде тейешле интонация менән уҡыу өлгөһөн үҙләштерегә . Өндәү һөйләмдәр төҙөргә. Хәбәр, һорау, өндәү, һөйләмдәрҙе сағыштырырға.

18

О-ө хәрефле

һүҙҙәр

1

О-ө хәрефле һүҙҙәр төҙөү.Уларға ижек өҫтәү. Башҡорт теленең сингармонизм законы.О-ө хәрефле һүҙҙәрҙе дөрөҫ яҙыу

24.03

О-ө хәрефле һүҙҙәрҙе күҙәтергә, сағыштырырға, һығымта яһарға.Уларҙы дөрөҫ яҙырға.

19

У-ү хәрефле

һүҙҙәр

1

У-ү хәрефле һүҙҙәр төҙөү.Уларға ижек өҫтәү. Башҡорт теленең сингармонизм законы.У-ү хәрефле һүҙҙәрҙе дөрөҫ яҙыу

3.04

У-ү хәрефле һүҙҙәрҙе күҙәтергә, сағыштырырға, һығымта яһарға.Уларҙы дөрөҫ яҙырға.

20

Тәүге дәрес.Картатайым кәңәштәре

1

Кәңәштәр өҫтөндә эш ,ололарға ихтирамлылыҡ тәрбиәләү

4.04

21

22

Э хәрефе һүҙ башында

Ээ хәрефе.

Тикшереү эше

1

1

Э хәрефе һүҙ башында ғына яҙылыуы.[  э ] өнөнөң һүҙ уртаһында е хәрефе менән тамғаланыуы. Һүҙҙәр төҙөү.Һүҙлек менән эш.Уларҙың яҙылышы

7.04

10.04

Һүҙ башында [  э ] өнө булған һүҙҙәрҙе тыңларға, сағыштырырға һәм һығымта яһарға. Һүҙлектән Э хәрефенә башланған һүҙҙәрҙе табырға,яҙып алырға,кәрәкле ҡушымсаны билдәләргә

23

Л.Толстой Иң-иң матуры.

1

Әсәйҙәр һәм бәпәйҙәр.

11.04

Әсәйем,Атайым,Илкәйем иң матур һүҙҙәр

24

Й й хәрефе ҡайҙа  һәм ҡасан яҙыла?

1

Йә,йө,йү,йе(һүҙ уртаһы),йо,йы ҡушымсалары менән һүҙҙәр төҙөү,уларҙы яҙып өйрәнеү. Ҡушымсаларҙың һүҙ башында,уртаһында һәм аҙағында яҙылышы

14.04

Йә,йө,йү,йе(һүҙ уртаһы),йо,йы ҡушымсалары булған һүҙҙәрҙе тыңларға, сағыштырырға. Йе ҡушымсаһын һүҙ уртаһында һәм аҙағында яҙырға. Һүҙлектән кәрәкле  һүҙҙе табырға, яҙып алырға,кәрәкле ҡушымсаны билдәләргә

25

Үҙләштерелгән һүҙҙәрҙә е,ё, ю, я хәрефтәре

1

Е, ё, ю, я хәрефтәре үҙләштерелгән һүҙҙәрҙең  башында, уртаһында, аҙағында. Рус теленән  үҙләштерелгән һүҙҙәрҙә е, ё, ю, я функцияһы. Һүҙҙең өн моделен төҙөү, транскрипцияла яҙыу

17.04

Е, ё, ю, я хәрефле һүҙҙәрҙе (рус теленән үҙләштерелгән) тыңларға, әйтергә һәм уларҙың өн моделен эшләргә, транскрипцияла яҙырға. Орфографик һүҙлектән кәрәкле һүҙҙе эҙләргә, күсереп яҙырға. Аңлатмалы һүҙлектән кәрәкле мәғлүмәт эҙләргә, уны башҡаларға еткерергә

26

Иғтибарлы булыу – үҙе изгелек

1

Нимә ул – изгелек эшләү

18.04

Ололарҙы ололау изгелектең билдәһе

27

Һүҙҙә [ й у] ,өнөнхәреф менән тамғалау. Ю хәрефе

1

Һүҙҙә [ й у] ,өнөн

Хәрефтәр  менән тамғалау. Ю хәрефе. Уның ҡалын һүҙҙәрҙә яҙылыуы. Һүҙҙең өн моделе. Уны транскрипцияла яҙыу. Хәрефтәр менән тамғалау

21.04

Ю хәрефле һүҙҙәрҙе өйрәнеү  объекты булараҡ күҙәтергә, сағыштырырға, аанлизларға, тикшереү эше үткәрергә. Һүҙҙең  өн моделен һыҙырға, уны транскрипцияла күрһәтергә, хәреф менән яҙырға

28

Һүҙҙә[ йэ] өнөн хәреф менән тамғалау. Е хәрефе.

1

Һүҙҙә [ й э] өнөн,хәреф менән тамғалау. Е хәрефе. Уның ҡалын һүҙҙәрҙә яҙылыуы. Һүҙҙең өн моделе. Уны транскрипцияла яҙыу. Хәрефтәр менән тамғалау

24.04

Е хәрефле һүҙҙәрҙе өйрәнеү  объекты булараҡ күҙәтергә, сағыштырырға, аанлизларға, тикшереү эше үткәрергә. Һүҙҙең  өн моделен һыҙырға

29

Өс ҡыҙ .Әкиәт

1

Әкиәттең төрөн билдәләргә,һәр бүлеккә асҡыс һүҙҙәр табып өйрәнеү

25.04

30

Һүҙҙә [ й а] өнөн хәреф менән тамғалау.

1

Һүҙҙә [ й а] ,өнөн хәреф менән тамғалау. Я хәрефе. . Уның ҡалын һүҙҙәрҙә яҙылыуы. Һүҙҙең өн моделе. Уны транскрипцияла яҙыу. Хәрефтәр менән тамғалау

28.04

Я хәрефле һүҙҙәрҙе өйрәнеү  объекты булараҡ күҙәтергә, сағыштырырға, анализларға, тикшереү эше үткәрергә.

31

В.Осеева Улдар

1

Һүҙҙәрҙе мәғәнәһе буйынса төркөмдәргә бүлеү. Предметтың атамаһын, хәрәкәтен, билдәһен белдергән һәм ярҙамсы һүҙҙәр.Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте

2.05

Һүҙҙәрҙе төркөмләргә. Уларҙың нимә белдереүен аңлатырға, телмәрҙә ҡулланырға

32

Һүҙ төркөмдәре. Предмет атамаһын белдергән һүҙҙәр

1

5.05

33

Предмет билдәһен белдергән һүҙҙәр

1

Һүҙҙәрҙе мәғәнәһе буйынса төркөмдәргә бүлеү. Предмет билдәһен белдергән һәм ярҙамсы һүҙҙәр. Уларҙың телмәрҙәге әһәмиәте

8.05

 Предмет билдәһен белдергән һүҙҙәрҙе  предмет атамаһын белдергән һүҙҙәр менән сағыштырырға.

34

Предмет хәрәкәтен  белдергән һүҙҙәр

1

Предмет хәрәкәтен(эшен)  белдергән һүҙҙәр

12.05

Предмет һәм уның эш-хәрәкәтен белдергән һүҙҙәрҙе яҙырға

35

Ярҙамсы һүҙҙәр: һәм,менән

 да-дә, ҙа-ҙә, та-тә, ла-лә,ғына –генә

1

Матурлыҡ доньяһына сәйәхәт

15.05

36

Н.Игеҙйәнова Бәхәс

1

Ярҙамсы һүҙҙәрҙең һөйләмдә тоткан роле, функцияһы. Һәм,менән ярҙамсы һүҙҙәре менән һүҙбәйләнештәр төҙөү.Яҙма телмәрҙә,һөйләү телмәрендә ҡулланылышы

Да-дә, ҙа-ҙә, та-тә, ла-лә ярҙамсы һүҙҙәрҙең һөйләмдәге роле,функцияһы. Һөйләмдә ярҙамсы һүҙҙәрҙе дөрөҫ интонация менән уҡыу. Да-дә, ҙа-ҙә, та-тә, ла-лә ярҙамсы һүҙҙәрҙең айырым яҙылыуы Ғына-генә,ҡына-кенә ярҙамсы һүҙҙәрҙең һөйләмдәге роле,функцияһы

16.05

Һәм,менән ярҙамсы һүҙҙәре менән һүҙбәйләнештәр төҙөргә. Уларҙы һөйләү телмәрендә һәм яҙма телмәрҙә дөрөс  ҡулланырға. Моделен һыҙырға

Да-дә, ҙа-ҙә, та-тә, ла-лә ярҙамсы һүҙҙәрҙең һөйләмдә әйтелешен күҙәтергә. Уларҙы да-дә, ҙа-ҙә, та-тә, ла-лә ялғаулы һүҙҙәр менән сағыштырырға,һығымта яһарға,ярҙамсы һүҙҙәрҙең график моделен һыҙырға

37

Контроль күсереп яҙыу “Ҡуян”

1

Уларҙың айырым яҙылыуы

19.05

Уларҙы һәйләм моделендә тейешле тамға менән билдәләргә, дөрөҫ яҙырға

38

39

Ҡабатлау.Тест.

Б.Байым” Аҡ таҫмалы Зөһрә”

1

1

Үтелгәнде ҡабатлау,белемдәрен нығытыу

22.05

23.05

Ғына-генә,ҡына-кенә ярҙамсы һүҙҙәрҙең  яҙылышын тикшерергә.

Уҡытыусыны иғтибар менән тыңларға

39

Ҡабатлау.Тест.

1

Үтелгәнде ҡабатлау,белемдәрен нығытыу

23.05

Уҡытыусыны иғтибар менән тыңларға