Рабочая программа по бурятской литературе для 6 класса
рабочая программа (6 класс)

Рабочая программа по бурятской литературе для 6 класса составлена в соответствии с правовыми и нормативными документами:

· Федеральный Закон «Об образовании в Российской Федерации» (от 29.12. 2012 г. № 273-ФЗ);

· Федеральный Закон от 01.12.2007 г. № 309 (ред. от 23.07.2013 г.) «О внесении изменений в отдельные законодательные акты Российской Федерации в части изменения и структуры Государственного образовательного стандарта»;

· Закон Республики Бурятия № 240-v от 13.12.2013 г. «Об образовании Республики Бурятия»;

· Приказ Минобразования России от 05.03.2004 г. № 1089 «Об утверждении федерального компонента государственных образовательных стандартов начального общего, основного общего и среднего (полного) общего образования»;

· Приказ Минобрнауки России от 31.03.2014 г. № 253 «Об утверждении федерального перечня учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего, среднего общего образования с изменениями на 29 декабря 2016 года»;

· Приказ Минобразования России от 09.03.2004 г. № 1312 «Об утверждении федерального базисного учебного плана и примерных учебных планов для образовательных учреждений Российской Федерации, реализующих программы общего образования»;

· Приказ Министерства образования и науки Российской Федерации от 31 декабря 2015 г. № 1577 «О внесении изменений в федеральный государственный образовательный стандарт основного общего образования, утвержденный приказом Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 декабря 2010 г. № 1897»;

· Приказ Министерства образования и науки Российской Федерации от 31 декабря 2015 г. № 1578 «О внесении изменений в федеральный государственный образовательный стандарт среднего общего образования, утвержденный приказом Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 мая 2012 г. № 413»;

 

 

Энэ программа 6-дахи классай «Бэлиг» хэблэлээр гараһан  Ж.Ц. Жамбуева, Ц.Б. Цыренова авторнуудай зохёоһон «Буряад литература» гэһэн ном баримтална.

Программа иимэ хубинуудhаа бүридэнэ: тайлбари бэшэг, һуралсалай программын онсо шэнжэ, материал шэлэн абалгын заршам, һуралсалай түсэбтэ үзэхэ зүйлэй эзэлһэн һуури, һуралсалай буряад хэлэ гүйсэд шудалхын тула личностнэ, метапредметнэ болон предметнэ дүнгүүд, программын байгуулга ба удха, календарно-тематическа түсэб, hуралсалай методическа хангалга, хабсаргалта.

V-VII классай литературын курс hурагшадые уран зохёол абьяастайгаар уншаха дуратай, ходорхойгоор, тодо зүбөөр уншаха шадабариинь хүгжэхэ, уншаhан зохёолоо ухаандаа буйлуулан, удхыень зүбөөр элирүүлэн ойлгодог, hонирходог болгохоhоо гадна hурагшадай зохёол шудалан, шэнжэлэн үзэхэ эхин дадалнуудые бүридүүлхэ, түрэлхи литература тухайгаа юрэнхы мэдэсэтэй болгохо гэhэн зорилгонуудые табина.

2. Программын байгуулга ба удха

Оршол. Миф – фольклор – литература. (1 час)

Уран hайханай литературын уг гарбал, бии бололго, гаралга тухай ойлгосо үргэдхэлгэ.

«Дэлхэйн бии болоhон тухай».  «Хорёодой үбгэн». (1 час)

Миф тухай ойлгосо. Буряад арадай мифүүд, тэдэнэй янзанууд, зохёон байгуулгынь онсо шэнжэнүүдтэйнь танилсуулга.

«Буха ноён». «Зандан Жуу Бурхан тухай». (1 час)

«Буха ноён» домогой удха элирүүлхэ. «Зандан Жуу» миф соо хэзээ, ямар үе сагта болоhон үйлэ зураглагдаhые элирүүлхэ.

Творческо  практикум. (1 час)

Миф яагаад бии болодог бэ? Геройнууд, тэнгэриин эзэд, бар хүсэтэ хүнүүд тухай мифүүдые уншаха.

Классhаа гадуур уншалга. (1 час)

В. Ш. Гунгаровай «Мифүүд ба домогууд» (Улаан- Yдэ, 2001, «Бэлиг» хэблэл) гэhэн ном сооhоо ѳѳрынгѳѳ уг гарбал тухай миф оложо уншалга.

II. Арадай аман зохёол. Yльгэр тухай ойлгосо.  «Аламжа Мэргэн»  үльгэр. (6 час)

Эпос тухай ойлгосотой танилсуулга, эпическэ зохёол соохи үүргэтэй, буряад арадай үльгэрнүүдэй онсо илгаатай, уран найруулгынь шэнжэ, онсо зүйлнүүдтэнь анхарал хандуулга. Эдэ бүгэдэ тухай жэшээнүүд дээрэ үндэhэлэн юрэнхы ойлгосо үгэхэ.

Творческо практикум. (1 час)

«Мүнѳѳ сагай Аламжа Мэргэн» гэhэн нэрэтэй багахан хѳѳрѳѳ бэлдэхэ.

«Бѳѳ мүргэлэй зохёол». «Хаан Шаргай хадын бии болоhон» тухай. (1 час)

«Буряад хэлэнэй сахим hураха бэшэг» соохи «Ёhо заншал» гэhэн hалбари хэрэглэхэ.

III.Бэшэмэл зохёол. Буряад литература тухай… (1 час)

Уран зохёол 3 түхэлдэ хубаардаг, түлэб бүхэн хэдэн  жанрнуудhаа бүридэдэг гэhэн ойлгосо дэлгэрэнгыгээр ойлгуулха.

Ниитэ монгол зохёол. Буддын шажанай уран зохёол тухай ойлгосо. «Шэдитэ хүүр», «Хэнтэг үбгэн ба гэнэн хүгшэн». «Арсалан hарлаг хоёр». (2 час)

Буддын шажанай зохёолнуудай гол удхада анхаралаа хандуулха.

Творческо практикум. (1 час)

Буддын шажанай зохёолой онтохонууд болон арадай аман зохёолой онтохонуудые зэргэсүүлэн сасуулха.

«Сайн үгэтэ эрдэниин сан субашид ». (Зохёолhоо хэhэгүүд). (2 час)

«Сайн үгэтэ эрдэниин сан субашид». «Субад» гэhэн зохёолой байгуулга, гол удха, тэрэнэй заабаринуудта hурагшадай анхарал хандуулха, зүбѳѳр ойлгуулха шухала.

3.2. ХYIII – ХХ  зуун жэлэй эхин үеын уран зохёол ХYIII-ХХ зуун жэлэй эхин үеын уран зохёол тухай ойлгосо… «Бэлиг-үүн толи» (Зохёолhоо хэhэгүүд). (3 час)

ХYIII- ХХ зуун жэлэй эхин үеын бэшэмэл зохёолнуудай янзануудтай танилсуулга. Угай бэшэг, замай тэмдэглэлнүүдэй үүргэнүүдыень элирүүлжэ туршалга.

3.3. ХХ зуун жэлэй уран зохёол тухай… (7 час)

Буряад романуудай гол шухала удха шанарые элирүүлхэ, уран зохёолшо роман бэшэхэдээ  ямар уран hайханай аргануудые хэрэглэнэб гэжэ тэмдэглэхэ. Роман соо хэр олон хүнэй харилсаан харуулагдажа болохоб гэжэ ойлгуулха…

Ч. Ц. Цыдендамбаев «Банзарай хүбүүн Доржо». (6 час)

Романай сюжет, зүрилдѳѳн (конфликт), байгуулга, геройнуудынь. Yнэн сэхээр, нэрэ түрэеэ хухарангүй ябалга гээшэ тон шухала гэжэ ойлгуулха.

Туужа тухай ойлгосо. Б. М. Мунгонов «Хара hалхин». (6 час)

Туужа эпическэ зохёолой нэгэ жанр болоно гэhэн ойлгосотой танилсуулга. Авторай уран аргануудые хэрэглэлгэ (зураглал, диалог, портрет г.м. ) ямар үүргэтэйгээр хэрэглэгдэhые элирүүлхэ шадабари үргэдхэлгэ.

Ц. Н. Номтоев «Эдэбхи». (3 час)

Уран зохёолшын намтартай танилсажа, юундэ ехэнхидээ үхибүүдтэ зорюулжа бэшэнэб гэжэ элирүүлхэ. Уншаhан зохёолоороо hанамжаяа хубаалдажа hуралга хүгжѳѳхэ.

Творческо практикум. (1 час)

Хизаар ороноо шэнжэлгын талаар… Багшын үзэмжѳѳр.

Хѳѳрѳѳн тухай ойлгосо. Ц-Д. Ж-Б. Дамдинжапов «Юрын буряад эхэ». (4 час)

Зохёол уншахадаа, юундэ уран зохёолшо хѳѳрѳѳнэйнгѳѳ эхиндэ гол нюурайнгаа нэрыень Бүмбүү хүгшэн гэжэ үгэнэб, харин hүүлшын мүрнүүдтэ Бүмбүү Базаровна гэнэб? Ѳѳрынгѳѳ hанамжа баталалга.

А. Г-Н. Лыгденов «Морин хуур». (2 час)

Зохёол уншаад, hанал бодолоо хэлэжэ, баталжа hургалгые   үргэдхэхэ. Хѳѳрэлдѳѳ эмхидхэлгэ.

3.3.2. Лирическэ зохёол. Б.Д. Абидуев «Сонхоор малайhан hара», «Алтан далай». А. Л. Ангархаев «Баhал сэдьхэлдэмни- бага наhамни. Г. Х. Базаржапова-Дашеева «Зунай үдэшэ», «Нара хүлеэнэб». Ш-Х. Базарсадаева «Түрэлхи хэлэн», «Сэдьхэлэй үгэ». (4 час)

Лирическэ зохёол соохи уран үгын удха шанар ба үүргэ. Ритм ба шүлэгэй хэмжүүр. Буряад шүлэгэй байгуулга. Ород шүлэгэй байгуулгын илгаа. Олицетворени, метафора .

Творческо практикум. Классhаа гадуур уншалга. Л. Тапхаев «Зүүн Саяан», Г. Дашабылов «Алтаргана». В. Намсараев «Гайхаха hайхан мэдэрэл». (1 час)

Шүлэглэмэл мүрнүүдэй түрүүшын абяануудые холбожо, «толгой холболго» (аллитераци) байгуулжа туршаха.

3.3.3. Лиро-эпическэ зохёол. Баллада тухай ойлгосо. Ц-Б. Бадмаев «Хүбүүхэн тухай баллада»., «Баллада». Ц-Д. Дондогой «Гэр тухай баллада». (3 час)

Баллада тухай ойлгосотой танилсуулга. Эдэ гурбан балладануудые ёhотой балладын маягтай зохёолнууд гэжэ баталха.

Поэмэ тухай ойлгосо. Д. Ц. Дамбаев «Дуулыш, минии атом!». Д. Р. Доржиева «Нүүдэл түүдэгүүд». (4 час)

Поэмэнүүдэй лирическэ шүлэгhѳѳ ба балладаhаа илгааень харуулха. Д. Доржиевагай поэмэ соохи зүүн зүгэй арадуудай зохёолнуудай шанар шэнжэ маяг онсо гэжэ элирүүлхэ.

Творческо практикум. (1 час)

Оньhон үгэнүүдые, уран зохёолшодой уянгата мүрнүүдые зүбѳѳр хэрэглэжэ hургалга.

3.3.4. Драматическа зохёол. Драма. Ц. Г. Шагжин «Будамшуу» (4 час)

Драматическа зохёолой гол жанрнуудтай танилсуулга.

Творческо практикум. (1 час)Элидхэл-шэнжэлгэ бэшэхэ дадал үргэдхэлгэ.

Уншагшадай конференци. Миф. Фольклор. Литература. 

Жэл соо үзэhэнѳѳ бүридхэл. (2 час)

Скачать:


Предварительный просмотр:

МУНИЦИПАЛЬНОЕ БЮДЖЕТНОЕ ОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ

«ОРОТСКАЯ СРЕДНЯЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА»

671455, Республика Бурятия, у.Орот, ул.Центральная, 65

«Согласовано»

Заместитель директора по УВР

______Л.Л.Сультимова

«____»___________2019г.

«Утверждаю»

Директор школы

__________Ц.М.Цыденов

«___»_______ 2019 г.

                                               

                                                   Рабочая программа

Предмет _____________ Бурятская литература

Класс                               6_________________________

Количество часов           70__________________________

ФИО составителя___   Махабалаева Ханда Дашибалбаровна

Категория                      Высшая_______________________

                                               

2019 г.

       1.Тайлбари бэшэг (Пояснительная записка)

Рабочая программа по бурятской литературе для 6 класса составлена в соответствии с правовыми и нормативными документами:

· Федеральный Закон «Об образовании в Российской Федерации» (от 29.12. 2012 г. № 273-ФЗ);

· Федеральный Закон от 01.12.2007 г. № 309 (ред. от 23.07.2013 г.) «О внесении изменений в отдельные законодательные акты Российской Федерации в части изменения и структуры Государственного образовательного стандарта»;

· Закон Республики Бурятия № 240-v от 13.12.2013 г. «Об образовании Республики Бурятия»;

· Приказ Минобразования России от 05.03.2004 г. № 1089 «Об утверждении федерального компонента государственных образовательных стандартов начального общего, основного общего и среднего (полного) общего образования»;

· Приказ Минобрнауки России от 31.03.2014 г. № 253 «Об утверждении федерального перечня учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего, среднего общего образования с изменениями на 29 декабря 2016 года»;

· Приказ Минобразования России от 09.03.2004 г. № 1312 «Об утверждении федерального базисного учебного плана и примерных учебных планов для образовательных учреждений Российской Федерации, реализующих программы общего образования»;

· Приказ Министерства образования и науки Российской Федерации от 31 декабря 2015 г. № 1577 «О внесении изменений в федеральный государственный образовательный стандарт основного общего образования, утвержденный приказом Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 декабря 2010 г. № 1897»;

· Приказ Министерства образования и науки Российской Федерации от 31 декабря 2015 г. № 1578 «О внесении изменений в федеральный государственный образовательный стандарт среднего общего образования, утвержденный приказом Министерства образования и науки Российской Федерации от 17 мая 2012 г. № 413»;

Энэ программа 6-дахи классай «Бэлиг» хэблэлээр гараһан  Ж.Ц. Жамбуева, Ц.Б. Цыренова авторнуудай зохёоһон «Буряад литература» гэһэн ном баримтална.

Программа иимэ хубинуудhаа бүридэнэ: тайлбари бэшэг, һуралсалай программын онсо шэнжэ, материал шэлэн абалгын заршам, һуралсалай түсэбтэ үзэхэ зүйлэй эзэлһэн һуури, һуралсалай буряад хэлэ гүйсэд шудалхын тула личностнэ, метапредметнэ болон предметнэ дүнгүүд, программын байгуулга ба удха, календарно-тематическа түсэб, hуралсалай методическа хангалга, хабсаргалта.

V-VII классай литературын курс hурагшадые уран зохёол абьяастайгаар уншаха дуратай, ходорхойгоор, тодо зүбөөр уншаха шадабариинь хүгжэхэ, уншаhан зохёолоо ухаандаа буйлуулан, удхыень зүбөөр элирүүлэн ойлгодог, hонирходог болгохоhоо гадна hурагшадай зохёол шудалан, шэнжэлэн үзэхэ эхин дадалнуудые бүридүүлхэ, түрэлхи литература тухайгаа юрэнхы мэдэсэтэй болгохо гэhэн зорилгонуудые табина.

2. Программын байгуулга ба удха

Оршол. Миф – фольклор – литература. (1 час)

Уран hайханай литературын уг гарбал, бии бололго, гаралга тухай ойлгосо үргэдхэлгэ.

«Дэлхэйн бии болоhон тухай».  «Хорёодой үбгэн». (1 час)

Миф тухай ойлгосо. Буряад арадай мифүүд, тэдэнэй янзанууд, зохёон байгуулгынь онсо шэнжэнүүдтэйнь танилсуулга.

«Буха ноён». «Зандан Жуу Бурхан тухай». (1 час)

«Буха ноён» домогой удха элирүүлхэ. «Зандан Жуу» миф соо хэзээ, ямар үе сагта болоhон үйлэ зураглагдаhые элирүүлхэ.

Творческо  практикум. (1 час)

Миф яагаад бии болодог бэ? Геройнууд, тэнгэриин эзэд, бар хүсэтэ хүнүүд тухай мифүүдые уншаха.

Классhаа гадуур уншалга. (1 час)

В. Ш. Гунгаровай «Мифүүд ба домогууд» (Улаан- Yдэ, 2001, «Бэлиг» хэблэл) гэhэн ном сооhоо ѳѳрынгѳѳ уг гарбал тухай миф оложо уншалга.

II. Арадай аман зохёол. Yльгэр тухай ойлгосо.  «Аламжа Мэргэн»  үльгэр. (6 час)

Эпос тухай ойлгосотой танилсуулга, эпическэ зохёол соохи үүргэтэй, буряад арадай үльгэрнүүдэй онсо илгаатай, уран найруулгынь шэнжэ, онсо зүйлнүүдтэнь анхарал хандуулга. Эдэ бүгэдэ тухай жэшээнүүд дээрэ үндэhэлэн юрэнхы ойлгосо үгэхэ.

Творческо практикум. (1 час)

«Мүнѳѳ сагай Аламжа Мэргэн» гэhэн нэрэтэй багахан хѳѳрѳѳ бэлдэхэ.

«Бѳѳ мүргэлэй зохёол». «Хаан Шаргай хадын бии болоhон» тухай. (1 час)

«Буряад хэлэнэй сахим hураха бэшэг» соохи «Ёhо заншал» гэhэн hалбари хэрэглэхэ.

III.Бэшэмэл зохёол. Буряад литература тухай… (1 час)

Уран зохёол 3 түхэлдэ хубаардаг, түлэб бүхэн хэдэн  жанрнуудhаа бүридэдэг гэhэн ойлгосо дэлгэрэнгыгээр ойлгуулха.

Ниитэ монгол зохёол. Буддын шажанай уран зохёол тухай ойлгосо. «Шэдитэ хүүр», «Хэнтэг үбгэн ба гэнэн хүгшэн». «Арсалан hарлаг хоёр». (2 час)

Буддын шажанай зохёолнуудай гол удхада анхаралаа хандуулха.

Творческо практикум. (1 час)

Буддын шажанай зохёолой онтохонууд болон арадай аман зохёолой онтохонуудые зэргэсүүлэн сасуулха.

«Сайн үгэтэ эрдэниин сан субашид ». (Зохёолhоо хэhэгүүд). (2 час)

«Сайн үгэтэ эрдэниин сан субашид». «Субад» гэhэн зохёолой байгуулга, гол удха, тэрэнэй заабаринуудта hурагшадай анхарал хандуулха, зүбѳѳр ойлгуулха шухала.

3.2. ХYIII – ХХ  зуун жэлэй эхин үеын уран зохёол ХYIII-ХХ зуун жэлэй эхин үеын уран зохёол тухай ойлгосо… «Бэлиг-үүн толи» (Зохёолhоо хэhэгүүд). (3 час)

ХYIII- ХХ зуун жэлэй эхин үеын бэшэмэл зохёолнуудай янзануудтай танилсуулга. Угай бэшэг, замай тэмдэглэлнүүдэй үүргэнүүдыень элирүүлжэ туршалга.

3.3. ХХ зуун жэлэй уран зохёол тухай… (7 час)

Буряад романуудай гол шухала удха шанарые элирүүлхэ, уран зохёолшо роман бэшэхэдээ  ямар уран hайханай аргануудые хэрэглэнэб гэжэ тэмдэглэхэ. Роман соо хэр олон хүнэй харилсаан харуулагдажа болохоб гэжэ ойлгуулха…

Ч. Ц. Цыдендамбаев «Банзарай хүбүүн Доржо». (6 час)

Романай сюжет, зүрилдѳѳн (конфликт), байгуулга, геройнуудынь. Yнэн сэхээр, нэрэ түрэеэ хухарангүй ябалга гээшэ тон шухала гэжэ ойлгуулха.

Туужа тухай ойлгосо. Б. М. Мунгонов «Хара hалхин». (6 час)

Туужа эпическэ зохёолой нэгэ жанр болоно гэhэн ойлгосотой танилсуулга. Авторай уран аргануудые хэрэглэлгэ (зураглал, диалог, портрет г.м. ) ямар үүргэтэйгээр хэрэглэгдэhые элирүүлхэ шадабари үргэдхэлгэ.

Ц. Н. Номтоев «Эдэбхи». (3 час)

Уран зохёолшын намтартай танилсажа, юундэ ехэнхидээ үхибүүдтэ зорюулжа бэшэнэб гэжэ элирүүлхэ. Уншаhан зохёолоороо hанамжаяа хубаалдажа hуралга хүгжѳѳхэ.

Творческо практикум. (1 час)

Хизаар ороноо шэнжэлгын талаар… Багшын үзэмжѳѳр.

Хѳѳрѳѳн тухай ойлгосо. Ц-Д. Ж-Б. Дамдинжапов «Юрын буряад эхэ». (4 час)

Зохёол уншахадаа, юундэ уран зохёолшо хѳѳрѳѳнэйнгѳѳ эхиндэ гол нюурайнгаа нэрыень Бүмбүү хүгшэн гэжэ үгэнэб, харин hүүлшын мүрнүүдтэ Бүмбүү Базаровна гэнэб? Ѳѳрынгѳѳ hанамжа баталалга.

А. Г-Н. Лыгденов «Морин хуур». (2 час)

Зохёол уншаад, hанал бодолоо хэлэжэ, баталжа hургалгые   үргэдхэхэ. Хѳѳрэлдѳѳ эмхидхэлгэ.

3.3.2. Лирическэ зохёол. Б.Д. Абидуев «Сонхоор малайhан hара», «Алтан далай». А. Л. Ангархаев «Баhал сэдьхэлдэмни- бага наhамни. Г. Х. Базаржапова-Дашеева «Зунай үдэшэ», «Нара хүлеэнэб». Ш-Х. Базарсадаева «Түрэлхи хэлэн», «Сэдьхэлэй үгэ». (4 час)

Лирическэ зохёол соохи уран үгын удха шанар ба үүргэ. Ритм ба шүлэгэй хэмжүүр. Буряад шүлэгэй байгуулга. Ород шүлэгэй байгуулгын илгаа. Олицетворени, метафора .

Творческо практикум. Классhаа гадуур уншалга. Л. Тапхаев «Зүүн Саяан», Г. Дашабылов «Алтаргана». В. Намсараев «Гайхаха hайхан мэдэрэл». (1 час)

Шүлэглэмэл мүрнүүдэй түрүүшын абяануудые холбожо, «толгой холболго» (аллитераци) байгуулжа туршаха.

3.3.3. Лиро-эпическэ зохёол. Баллада тухай ойлгосо. Ц-Б. Бадмаев «Хүбүүхэн тухай баллада»., «Баллада». Ц-Д. Дондогой «Гэр тухай баллада». (3 час)

Баллада тухай ойлгосотой танилсуулга. Эдэ гурбан балладануудые ёhотой балладын маягтай зохёолнууд гэжэ баталха.

Поэмэ тухай ойлгосо. Д. Ц. Дамбаев «Дуулыш, минии атом!». Д. Р. Доржиева «Нүүдэл түүдэгүүд». (4 час)

Поэмэнүүдэй лирическэ шүлэгhѳѳ ба балладаhаа илгааень харуулха. Д. Доржиевагай поэмэ соохи зүүн зүгэй арадуудай зохёолнуудай шанар шэнжэ маяг онсо гэжэ элирүүлхэ.

Творческо практикум. (1 час)

Оньhон үгэнүүдые, уран зохёолшодой уянгата мүрнүүдые зүбѳѳр хэрэглэжэ hургалга.

3.3.4. Драматическа зохёол. Драма. Ц. Г. Шагжин «Будамшуу» (4 час)

Драматическа зохёолой гол жанрнуудтай танилсуулга.

Творческо практикум. (1 час)Элидхэл-шэнжэлгэ бэшэхэ дадал үргэдхэлгэ.

Уншагшадай конференци. Миф. Фольклор. Литература.  

Жэл соо үзэhэнѳѳ бүридхэл. (2 час)

3. Календарно-тематическа түсэб

6 класс. Буряад литература.  I  четверть. 18 саг.

п/п

Хэшээлэй сэдэб

Сагай хубаари

Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ

Хараалагдаһан дүнгүүд

Шалгалтын түхэлнүүд

Болзор

предметнэ

личностно

метапредметнэ

түсэбɵɵр

Бодото байдалаар

1

I. Оршол. Миф – фольклор – литература.

1ч.

Индивидуальна хүдэлмэри- уншалга.

Бүлэгѳѳр хүдэлмэри – литературын шэнжэнүүдые шүүмжэлхэ.

«Миф-фольклор -литература» гэhэн мэдэсэ тобшолон онсодхохо,

Шэнэ юумэ мэдэхэ дадал үргэдхэхэ.

Искусствын hалбаринууд тухай мэдэсэеэ хэрэглэхэ

Сээжэ харюу

2-3

1.«Дэлхэйн бии болоhон тухай». «Хорёодой үбгэн».

2 ч.

Индивидуальна хүдэлмэри-текст дээрэ ажал.

Бүлэгѳѳр хүдэлмэри –сугтаа ажаллаха.

Аман зохёолой жанрнуудые илгажа һураха

 Арад зоной, ондоо яһатанай  мифүүдые холбоо хараха дадал

Ажалаа тодоор, зүбөөр дамжуулха, мүнөө үеын байдалтай холбохо.

Асуудалда харюу

2. «Буха ноён». «Зандан Жуу Бурхан тухай».

4

Ххх.  Творческо  практикум.

1 час

Индивидуальна хүдэлмэри- зохёолго бэшэхэ.

Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ  зүбөөр хэрэглэхэ,

бүридхэхэ

Арад зоной ба байгаалиин нягта холбоо хараха дадал

Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ.

Сээжэ харюу

5

Классhаа гадуур уншалга.

1 час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна-асуудалнуудта харюу

Үзэһэн темэеэ хэр ойлгоһоноо шалгалта, мэдэсэеэ хэрэглэлгэ

Гансаараа мүн суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо

Аман ба бэшэмэл хэлэлгэеэ хүгжөөхэ, тоб байса харюусаха, зэргэсүүлгэ хэхэ

Асуудалда харюу

6-11

II. Арадай аман зохёол. Yльгэр тухай ойлгосо.  «Аламжа Мэргэн»  үльгэр.

6 саг

Фронтальна –асуудалда харюу

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Арадай аман зохёол тухай мэдэсэеэ үргэдхэхэ, шүлэглэмэл  жанрнуудыень илгажа һураха

Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ  дадалаа үргэдхэхэ.

Уншаһанаа хөөрэжэ шадаха, харюугаа жэшээнүүдээр баталха

Шалгалтын тест

12

Творческо практикум.

1 час

Фронтальна –асуудалда харюу

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Зохёожо туршаха.

Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ  дадалаа үргэдхэхэ.

Үзэһэнөө, мэдэсэеэ холбон хөөрэхэ, зэргэсүүлхэ.

Творческо гү, али проектна ажал

13

 «Бѳѳ мүргэлэй зохёол». «Хаан Шаргай хадын бии болоhон» тухай.

1 саг

Бүлэгөөр-текст дээрэ ажал

  Фронтальна –асуудалда харюу

Бѳѳ мүргэлэй зохёолтой танилсаха, илгаха

Суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо.

Холбоо хэлэлгэеэ хурсадхаха.

Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха,

Хүсэнэг дээрэ ажал

14

III. Бэшэмэл зохёол. Буряад литература тухай…

1 саг

Индивидуальна- зохёохы ажал

Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ  зүбөөр хэрэглэхэ,

бүридхэхэ

Арад зоной ба байгаалиин нягта холбоо хараха дадал. Нигүүлсэхы сэдьхэл, оршон тойронхи байгаалияа, хүниие  гамнаха сэдьхэл түрүүлхэ.

Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ. Уншаһанаа оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн хараха.

Бэшэмэл ажал

15-16

Ниитэ монгол зохёол. Буддын шажанай уран зохёол тухай ойлгосо. «Шэдитэ хүүр», «Хэнтэг үбгэн ба гэнэн хүгшэн». «Арсалан hарлаг хоёр».

2 саг

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Буддын шажанай уран зохёол тухай мэдэсэ үргэдхэн, хүндэ ямар нүлөө үгэдэгыень элирүүлхэ.

Гансаараа мүн суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо.        

Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха. Хэлэеэ хурсадахаха.

Уран уншалга

17

Творческо практикум.

1 час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна-асуудалнуудта харюу

Үзэһэн темэеэ хэр ойлгоһоноо шалгалта, мэдэсэеэ хэрэглэлгэ

Гансаараа мүн суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо

Аман ба бэшэмэл хэлэлгэеэ хүгжөөхэ, тоб байса харюусаха, зэргэсүүлгэ хэхэ

Асуудалда харюу

18

Сайн үгэтэ эрдэниин сан субашид ». (Зохёолhоо хэhэгүүд). «Субад», «Yнэтэ худаг», «Сэсэн туулай».

1 час

  Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Фронтальна-зохёолнуудай  удха тайлбарилха

Буддын шажанай зохёолнуудтай танилсаха, илгажа һураха.

Хүн зондо, оршон тойронхи байгаалида нигүүлсэхэ сэдьхэл түрэхэ. hургаал заабари дээрэ хүмүүжүүлхэ.

Ондоо шажануудтай сасуулга хэхэ.                                                                                                                                                                      

  Асуудалнуудта харюу    

6 класс. Буряад литература.  II  четверть. 14 саг.

п/п

Хэшээлэй сэдэб

Сагай хубаари

Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ

Хараалагдаһан дүнгүүд

Шалгалтын түхэлнүүд

Болзор

предметнэ

личностно

метапредметнэ

түсэбɵɵр

Бодото байдалаар

1

Сайн үгэтэ эрдэниин сан субашид ». (Зохёолhоо хэhэгүүд). «Туулайн шал», «Сахали ба мэлхэй», «Yргэлэй ямаан», «Һарьhан эрбээхэй».

1 час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна- удха тайлбарилха

Гол бодол элирүүлжэ һураха

Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха.  

Өөрын hанамжа хэлэжэ hураха, жэшээгээр баталха.

Удха хөөрэлгэ,  асуудалда харюу.

2-4

 ХYIII – ХХ  зуун жэлэй эхин үеын уран зохёол ХYIII-ХХ зуун жэлэй эхин үеын уран зохёол тухай ойлгосо… «Бэлиг-үүн толи» (Зохёолhоо хэhэгүүд). (106-110 н.)

3  саг

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Фронтальна- удха тайлбарилха

һургаалай зохёолтой танилсаха, онсо шэнжэнүүдыень гаргаха.

Удхалан зохёохы шадабарияа hайжаруулха.

Зэргэсүүлгэ хэхэ, харюугаа баталха

Сээжэлдэхэ

5-11

 ХХ зуун жэлэй уран зохёол тухай… Роман тухай ойлгосо.

Ч. Ц. Цыдендамбаев «Банзарай хүбүүн Доржо». «Борхоног».

7 час

Бүлэгөөр- текст дээрэ ажал

Фронтальна- удха тайлбарилха

Роман тухай ойлгосо үргэдхэхэ, Д.Банзаров тухай хөөрөө бэлдэхэ

Зохёолой шүүлбэри хэхэ анаха дадал үргэлжэлүүлхэ, гүнзэгырүүлхэ

Һуралсалай түсэб табижа һураха, тэрэнээ хэрэглэхэ

Ажалай  дэбтэр соо хүдэлхэ

12-14

Туужа тухай ойлгосо. Б. М. Мунгонов «Хара hалхин».

6 час

(3 час)

Бүлэгөөр- текст янза бүреэр уншаха.

Индивидуална- өөрыгөө шалгаха

Фронтальна- удха тайлбарилха

Туужын сюжедэй hубарил тэмдэглэхэ, янза бүреэр уншаха.

Хүн зондо, оршон тойронхи байгаалида нигүүлсэхы сэдьхэл түрэхэ

Зорилго түсэб табижа ажаллаха, зэргэсүүлгэ хэжэ харюусаха.

Словарна хүдэлмэри

6 класс. Буряад литература.  III  четверть.  20  саг.

п/п

Хэшээлэй сэдэб

Сагай хубаари

Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ

Хараалагдаһан дүнгүүд

Шалгал-тын түхэл-нүүд

Болзор

предметнэ

личностно

метапредметнэ

Түсэ-бɵɵр

Бодото байда-лаар

1-3

Туужа тухай ойлгосо. Б. М. Мунгонов «Хара hалхин».

6 час

(3 час)

Бүлэгөөр- текст янза бүреэр уншаха.

Индивидуална- өөрыгөө шалгаха

Фронтальна- удха тайлбарилха

Туужын сюжедэй hубарил тэмдэглэхэ, янза бүреэр уншаха.

Хүн зондо, оршон тойронхи байгаалида нигүүлсэхы сэдьхэл түрэхэ

Зорилго түсэб табижа ажаллаха, зэргэсүүлгэ хэжэ харюусаха.

Словарна хүдэлмэри

4-6

Ц. Н. Номтоев «Эдэбхи». Туужа.  

3 ч.

Индивидуальна хүдэлмэри- уншалга.

Бүлэгѳѳр хүдэлмэри –  сугтаа ажаллаха.

зохёол уншаад, хамтын ажалтай танилсаха, хүдѳѳ зоной ажабайдал

Шэнэ юумэ мэдэхэ дадал үргэдхэхэ.

Үзэһэнөө, мэдэсэеэ холбон хөөрэхэ, зэргэсүүлхэ.

Сээжэ харюу

7

Творческо практикум.

1 ч.

Индивидуальна хүдэлмэри- зохёолго бэшэхэ.

Ямар нэгэ hонин ушар тухай гү, али өөрынгөө дуратай юумэн тухай багахан рассказ зохёохо.

Зохёохы дадалаа үргэдхэхэ

Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ.

Асуудалда харюу

8-10

Хѳѳрѳѳн тухай ойлгосо. Ц-Д. Ж-Б. Дамдинжапов «Юрын буряад эхэ».

3 час

Фронтальна –асуудалда харюу

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Зохёолой сюжет, композици гэhэн литературна ойлгосонуудтай танилсаха, зохёолой онсо шэнжэ илгаха шадабарияа дээшэлүүлхэ.

Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ  дадалаа үргэдхэхэ.

Уншаһанаа хөөрэжэ шадаха, харюугаа жэшээнүүдээр баталха, арадайнгаа ёhо заншал шудалха

Шалгалтын тест

11-12

А. Г-Н. Лыгденов «Морин хуур».

2 саг

Бүлэгѳѳр хүдэлмэри –  сугтаа ажаллаха.

Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ  зүбөөр хэрэглэхэ,

бүридхэхэ

Үзэһэн темээр мэдэсэеэ бүридхэхэ

Үзэһэнөө, мэдэсэеэ холбон хөөрэхэ, зэргэсүүлхэ.

Проект хамгаалга

13-14

Басни тухай ойлгосо. Бато Базарон «Эрдэмтэ эрбээхэй».

 Г. Чимитов «Эрэ тахяа», «Шарга тэргэ хоёр».

2 час

Индивидуальна хүдэлмэри-уран  уншалга.

Бүлэгѳѳр хүдэлмэри –  сугтаа ажаллаха.

Шүлэглэмэл жанрай баснитай танилсаха, илгаха. Басниин  хэлэн, уран аргануудтай танилсаха

Үзэһэн темээр hонирхохо, сугтаа хүдэлхэ  дадалаа үргэдхэхэ.

Басниин уран аргануудые, илгажа шадаха. Гол боолыень илгаруулжа шадаха.

Сээжэлдэхэ

15-18

Лирическэ зохёол. Б.Д. Абидуев «Сонхоор малайhан hара», «Алтан далай».

А. Л. Ангархаев «Баhал сэдьхэлдэмни- бага наhамни».

Г. Х. Базаржапова-Дашеева «Зунай үдэшэ», «Нара хүлеэнэб».

Ш-Х. Базарсадаева «Түрэлхи хэлэн», «Сэдьхэлэй үгэ».

4час

Фронтальна –асуудалда харюу

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Поэдүүдэй зохёохы намтартай танилсан, шүлэгэй гол удха ойлгохо, авторай мэдэрэл таажа hураха.

Суг хамта хүдэлхэ шадабари олгохо.

Холбоо хэлэлгэеэ хурсадхаха.

Аман хэлэлгэ дээрэ ажаллаха

Уран уншалга,

сээжэ хөөрэлгэ

19

Творческо практикум. Классhаа гадуур уншалга. Л. Тапхаев «Зүүн Саяан», Г. Дашабылов «Алтаргана». В. Намсараев «Гайхаха hайхан мэдэрэл».

1 час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна- удха тайлбарилха

Шүлэгэй удха, гол бодол элирүүлжэ һураха

Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ

Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ.

Уран уншалга

20

 Лиро-эпическэ зохёол. Баллада тухай ойлгосо. Ц-Б. Бадмаев «Хүбүүхэн тухай баллада». «Баллада».

3 час

(1 час)

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна- удха тайлбарилха

Уран уншалга, удхын сохилто гэһэн ойлгосонуудые элирүүлхэ

Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ

Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ.

Шалгал-

тын уншалга

6 класс. Буряад литература.  IY  четверть.   16  саг.

п/п

Хэшээлэй сэдэб

Сагай хубаари

Һурагшадай ажаябуулгын шэнжэ

Хараалагдаһан дүнгүүд

Шалгал-тын түхэл-нүүд

Болзор

предметнэ

личностно

метапредметнэ

Түсэ-бɵɵр

Бодото байда-лаар

1

Лиро-эпическэ зохёол. Баллада тухай ойлгосо.  Ц-Д. Дондогой «Гэр тухай баллада».

1 час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна- удха тайлбарилха

Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ  зүбөөр хэрэглэхэ,

бүридхэхэ

Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха.  

Өөрын hанамжа хэлэжэ hураха, жэшээгээр баталха.

Удха хөөрэлгэ,  асуудалда харюу.

2

Уран уншалгын хэшээл

1 час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр- бэе бэеэ шалгалга

Фронтальна- удха тайлбарилха

Уран уншалга, удхын сохилто гэһэн ойлгосонуу-дые элирүүлхэ

Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ

Бэшэ хүнүүдэй ба өөрын уншаһанаа шагнаха, хөөрэжэ шадаха, сэгнэхэ.

Удха хөөрэлгэ,  асуудалда харюу.

3-4

Поэмэ тухай ойлгосо. Д. Ц. Дамбаев «Дуулыш, минии атом!».

2 часг

Бүлэгөөр- текст дээрэ ажал

Фронтальна- удха тайлбарилха

Шүлэгэй удха, гол бодол элирүүлжэ һураха

Геройнуудай абари зан дээрэ арадай сэдьхэжэ ябаhан идеал гаргаха.  

шүлэг шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ.

Ажалай  дэбтэр соо хүдэлхэ

5-6

Д. Р. Доржиева «Нүүдэл түүдэгүүд».

2 час

Бүлэгөөр- текст янза бүреэр уншаха.

Индивидуална- өөрыгөө шалгаха

Фронтальна- удха тайлбарилха

Басни тухай мэдэсэеэ үргэдхэхэ, зохёолой hургаал элирүүлхэ, уншаха дадал, аман хэлэлгэ хүгжөөхэ, hайжаруулха.

Асуудал табижа һураха, юумэнэй нарин холбоо хаража, өөрын һанамжа хэлэхэ

Зорилго түсэб табижа ажаллаха, зэргэсүүлгэ хэжэ харюусаха.

Словарна хүдэлмэри

7

Х.х.х.  Творческо практикум.

1 час

Индивидуальна- зохёохы ажал

Бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ  зүбөөр хэрэглэхэ,

бүридхэхэ

Арад зоной ба байгаалиин нягта холбоо хараха дадал. Нигүүлсэхы сэдьхэл, оршон тойронхи байгаалияа, хүниие  гамнаха сэдьхэл түрүүлхэ.

Үгын баялиг, бэшэмэл ба аман хэлэлгэеэ хүгжөөхэ. Уншаһанаа оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн хараха.

Зохёолго

8-11

Драматическа зохёол. Драма. Ц. Г. Шагжин «Будамшуу». 1-хи үйлэ.

4 саг

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр -  удха тайлбарилха

Драма ба тэрэнэй жанрнуудтай танилсаха.Комеди гэжэ юуб? Зохёолой онсо шэнжэнүүдтэй танилсаха.

Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ

Зохёолой онсо шэнжэнүүдые гаргаха дадал дээшэлүүлхэ. Оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн харалга.

Сээжэ харюу

12-13

Творческо практикум. Багшын үзэмжѳѳр.

2 час

Индивидуальна хүдэлмэри- уншалга.

Бүлэгѳѳр хүдэлмэри –  сугтаа ажаллаха.

Зохёолой уран арганууд ба шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ.

Уран уншалга хүгжөөхэ.

Зохёол шүүлбэрилхэ арга үргэдхэхэ.

Анализ

14-16

Уншагшадай конференци. Миф. Фольклор. Литература.  Жэл соо үзэhэнѳѳ бүридхэл.

4  час

Индивидуальна- текст дээрэ ажал

Бүлэгөөр -  удха тайлбарилха

Зохёолой онсо шэнжэнүүдтэй танилсаха.

Өөрын уран уншалгын дадалаа дээшэлүүлхэ

Зохёолой онсо шэнжэнүүдые гаргаха дадал дээшэлүүлхэ. Оршон тойронхи байдалтай зэргэсүүлэн харалга.

Сээжэ харюу

4. Һуралсалай методическа хангалга

  1.  «Буряад литература» О. В. Цыцыкова, Ж. Ц. Жамбуева, Ц. Б. Цыренова., Улаан- Yдэ, 2014 он;
  2. Буряад hургуулиин программанууд. «Буряад литература»  5-11 классууд. Улаан- Yдэ, 2008 он;
  3. Буряад хэлэн болон литератураар дунда hургуулиин hуралсалай заршам. Улаан- Yдэ, 2004 он;
  4. Цыренова Ц.Б. «Булагай эхин»: Үхибүүдэй хрестомати. 2-дохи хэблэл. Улаан- Yдэ, 2008 он;
  5. Буряад хэлээр, уншалгаар, буряад литератураар hурагшадай мэдэсэ, шадабари, дадал сэгнэхэ эрилтэ. Улаан-Yдэ, 2007 он.
  6. Э. Дугаров «Шэлэгдэмэл зохёолнууд». . Улаан-Yдэ, «Бэлиг»,  2011 он.

Шэнэ онол арга:

  1. Компьютер
  2. Проектор
  3. Интерактивна самбар
  4.  «Буряад хэлээр сахим һураха ном»
  5. Буряад уран зохёолой соносохо номой һан (аудиобиблиотека)

Шалгаха хэрэгсэл :

  • Шалгалтын асуудалнууд ба даабаринууд;
  • М-тест
  • Электрон номой тестнүүд

Интернет онол арга:


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по бурятской литературе 7 класс

Рабочая программа по бурятской литературе за 7 класс содержит пояснительную записку, календарно-тематическое планирование по предмету....

Рабочая программа по бурятской литературе 5 класс

    Рабочая программа составлена на основе Закона «Об образовании» №273-ФЗ от 29.12.2012г, Закона о языках народов РФ от 24.07.1998 N 126-ФЗ (ст. 9,10,16),  Закона РБ...

Рабочая программа по бурятской литературе (3 класс)

Рабочая программа по бурятской литературе...

Рабочая программа по бурятской литературе (4 класс)

Рабочая программа по бурятской литературе...

Рабочая программа по бурятской литературе (8 класс)

Рабочая программа по бурятской литературе...

Рабочая программа по бурятской литературе 6 класс

Рабочая программа по бурятской литературе 6 класс...

Рабочая программа по бурятской литературе , 3 класс

 Рабочая программа по родной литературе 3 класс. Хэлэн болбол арадай хүгжэлтын нэгэ хуби болоно. Түрэл хэлэеэ шудалжа, эрдэм мэдэсэеэ үргэдхэхын тула һурагшад ямар шалтагаанаар хэлэеэ...