Развернутое тематическое планирование по якутскому языку в 8 классе МБОУ "Налимская средняя общеобразовательная школа" Среднеколымского улуса (района) на 2016-2017 учебный год учитель: Винокурова Е.Р
календарно-тематическое планирование (8 класс) на тему

                                                                        Муниципальное бюджетное образовательное учреждение

                                                                               "Налимская средняя общеобразовательная школа"

"РАССМОТРЕНО"                                                                      "СОГЛАСОВАНО"                                                              "УТВЕРЖДАЮ"        

на заседании МО ГЦ                                                                  "___"_________2017г.                                                           "___"__________2017

протокол № __от "__"_____2017г.                                         Зам.директора по УМР:                                                            Директор:

Руководитель МО ГЦ:

         __________/_____________/                                   ___________/______________/                                                   ____________/Бубякина Л.Е./                                                                

                                                             Развернутое тематическое планирование по якутскому языку в 8 классе

                                                                          МБОУ "Налимская средняя общеобразовательная школа"

                                                                                          Среднеколымского улуса (района)

                                                                                                на 2016-2017 учебный год

                                                                                                  учитель: Винокурова Е.Р

с. Налимск

                                                                                                                     БЫһААРЫЫ СУРУК

5-9 кылаастарга саха тылын үөрэтиигэ үлэлиир программа

5-9 кылаастарга саха тылыгар үөрэтиигэ үлэлиир программаны  Сахалыы оскуола программата,  Саха тыла,  5-11 кылаас,  Саха Республикатынааҕы Үөрэх министерствота 2000 сыллаахха бигэргэппит программатыгар олоҕуран оҥоһулунна.

Саха тылын орто оскуолаҕа үөрэтии маннык сыалы-соругу туруорар:

1. Саха тылын барҕа баайын,тутулун,уратытын оҕо өйүгэр-сүрэҕэр тиийэр курдук арыйан көрдөрүү.
2. Орто оскуоланы бүтэрэр үөрэнээччигэ араас эйгэҕэ араас наадаҕа сахалыы сатаан саҥарар,суруйар дьоҕуру иҥэрии.
3. Саха тылын талыы- талба кэрэтин биллэрэн,ийэ тылын сөбүлүүр, харыстыыр,төрүт культуратын биһириир,омугун сыаналыыр,убаастыыр ыччаты иитэн таһаарыы.

8 кылааһы  бүтэрэр үөрэнээччи төрөөбүт тылын туттар эйгэтэ лаппа кэҥиэхтээх,норуот бүттүүн кэпсэтэр тылын ылыныыта саҕаланыахтаах.Кини тыла-өһө оонньуунан,киинэнэн,оскуола үөрэҕинэн уонна олохтоох теманан эрэ муҥурданара ааһан Саха  сирин айылҕатын ,нэһилиэнньэтин олоҕун, республика хаһаайыстыбатын,норуот культуратын, исскуствотын,наука ,техника тиһэх ситиһиилэрин уо.д.а. тустарынан кылааһыгар да кылаас таһынан даҕаны ис хоһоонноохтук иҥнигэһэ суох кэпсиир, холбоһон кэпсэтиигэ кыттар, көҕүлэһэр буолуохтаах, мөккүөрү сүрүннэһэр үөрүйэхтэниэхтээх.  

  Саҥарарыгар утумнаан-ситимнээн этэри сатыахтаах, кэпсээнин ис хоһоонун таба биэрэр курдук сөптөөх тыллары булуохтаах,тоҕоостоох түгэннэргэ төрөөбүт тылын ,ордук этигэн өттүн сэдэхтик да буоллар туһаныахтаах,эбэтэр кэпээнин биллэ тупсарар курдук туттуохтаах,оттон литературнай айымньыны ордук чаҕылхай уус-уран ойуулааһынын көтүппэккэ,айымньы тылын сүрүн уус-уран уратытын истээччигэ тиэрдэр курдук кэпсиэхтээх.

     Билиҥҥи тылга үөрүйэҕин таһынан эргэрбит тыллары билиэхтээх уонна былыргы алгыһы ,андаҕары өйдүүр буолуохтаах.Үөрэнээччи литературнай тыл үөрүйэхтэрин ылыныыта бигэтийэн иһиэхтээх .Диалектнай тыллары тумнан литературнай эквиваленнарынан солбуйары өйдүөхтээх.Этиилэрэ бэйэ-бэйэлэриттэн утумнаах-ситимнээх буолуохтаахтар.Этии тылларын ордук тупсаҕай өттүнэн сааһылаан оҥорору үчүгэйдик өйдүөхтээх,этиигэ тыллар ситимнэһиилэригэр,тыл бэрэээдэгин тутуһууга алҕаһыа суохтаах.

   Үөрэнээччи дьүһүннээн, хоһуйан этэр кылгас уус-уран ойуулааһыннаах этиилэри эмиэ оҥортуур буолуохтаах.

                                                                                       Ытык өйдөбүллэри иҥэрии түмүгэ.

• Саха тылын оскуолаҕа үөрэтии кэмигэр оҕо маннык ытык өйдөбүллэри иҥэриннэҕинэ төрөөбүт тыла сайдарыгар бэриниилээх,эппиэтинэстээх буоларыгар,бэйэтин кыаҕын толору туһанарыгар эрэниэххэ сөп.
• Төрөөбүт тыл-омугу сомоҕолуур тыл буоларын өйдүүр.
• Төрөөбүт тыл төрүт айылгыта ,үйэлээх үгэһэ,этигэн кэрэтэ норуот тылынан уус-уран айымньытыгар уонна уус-уран литератураҕа сөҥмүтүн билэр.
• Төрөөбүт тылын сайыннарар, кэлэр көлүөнэҕэ тириэрдэр ытык иэстээҕин,ийэ тыл үйэлэргэ чөл туруктаах буоларыгар тус оруоллааҕын өйдүүр.
• Төрөөбүт тыл иитиллэр,үөрэнэр,айар-сайдар тыл буоларын итэҕэйэр.
• Төрөөбүт тыл элбэх омук алтыһан бииргэ олорор кэмигэр икки эбэтэр элбэх тылланыы усулуобуйатыгар хас биирдии киһиттэн харыстабыллаах сыһыаны эрэйэрин өйдүүр.

                                                                                  Үөрэх сатабылларын сайыннарыы түмүгэ

Бэйэни салайынар –дьаһанар сатабыл.

Тылын сайыннарар сыалы-соругу таба туруорунар ,сатаан былаанныыр ,туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быһа холоон билэр.

Тылы сэрэйэр дьоҕуру сайыннарыы.Бэйэтин сааһыгар сөп түбэһэр тиэкиһи тылынан да суругунан да таҥар буолуохтаах.

Тылын сайыннарар баҕаны үөскэтии.

Хонтуруолланыы

Билэр-көрөр сатабыл.  Сүрүн үөрэнэр сатабыл.

Үлэ сыалын-соругун таба туруоруу.

Билиини-көрүүнү кэҥэтэр араас матырыйаалы туһаныы.

Билиини сааһылааһын

Тобулук өйү сайыннарар үөрүйэхтэр.Саха тылын лингвистическэй матырыйаалыгар тирэҕирэн ,өй үлэтин араас дьайыыларын кэбэҕэстик толорор:тэҥнээһин,ырытыы,холбооһун,түмүктээһин,ханыылатан сааһылааһын,майгыннатыы,сааһылаан ситимнээһин.

Рефлексия.

Бэлиэни-символы туһанар үөрүйэхтэр.

Бодоруһар сатабыл.

Бииргэ үлэлиир үөрүйэх-пааранан,бөлөҕүнэн,хамаанданан.

Кэпсэтэр үөрүйэх.

Кэпсэтии сиэрин тутуһар үөрүйэх. .

Төрөөбүт тылы үөрэтии предметин ис хоһооно

Төрөөбүт тылы үөрэтии ис хоһоонугар маннык сүрүн научнай хайысхалар киирэллэр:

1.Бодоруһуу култуурата.

2.Саҥа көрүҥэ:истии,саҥарыы,ааҕыы,суруйуу.

3.Тыл үөрэҕин тутаах салааларын туһунан уопсай өйдөбүлэ:фонетика,лексика,морфология,синтаксис

4.Сурук-бичик култуурата:таба суруйуу уонна сурук бэлиэтэ.

5.Ситимнээх саҥаны сайыннарыы-тиэкис туһунан сүрүн өйдөбүл.

                                                                                  Туттуллар үөрэтэр-методическай литература

1. Сахалыы оскуола программата,2000с.
2. Кылаастарынан үөрэнэр учебниктар.
3. Саха тыла.Эрчиллии хомуурунньуга.Е.В. Сивцева, Ф.Н. Болдовская. 1996с.
4. 6 кылааска саха тылын, литературатын үөрэтии.Н.Н.Неустроев,Е.М.Поликарпова,Т.И.Яковлева.
5. 7 кылааска саха тылын үөрэтии.Н.Н.Неустроев.1993с.
6. Ситимнээх саҥа.Г.М.Слепцова,М.А.Борисова,Т.К.Матвеева.1996с.
7. Саха тылын синтаксиһын үөрэтии методиката.Н.Н.Неустроев.1990с.
8. Саха тылыгар уонна литературатыгар тирэх бэлиэлэри туһаныы.В.В.Скрябин.1993с.
9. Аахпыттан суруйуу уонна диктант тиэкистэрэ С.С.Семенова, Н.П.Парфенова, Н.Н.Васильева,С.Г.Хардарысов.2004с.
10.  Саха тылын оскуолаҕа үөрэтии методиката.Г.И.Гурьев.2009с.
11.  Көдьүүстээх үөрэххэ суолу тэлэн...2009с.
12.  Саха тыла ,тургутук.М.С.Винокурова,И.П.Винокуров,М.Е.Филиппова.2007с.
13.  Саха тыла, синтаксис.Г.Г.Филиппов,И.П.Винокуров.2007с.
14.  Саха билиҥҥи тыла.И.П.Винокуров,Н.И.Винокурова. 2009с.
15.  Аахпыттан  суруйуу текстэрэ.С.С.Семенова,Н.П.Парфенова.1999с.
16.  Саха тылын үөрэтии методиката.Г.Г.Филиппов.1987с.
17.  Төлкөнү түстүүр төрөөбүт тыл. П.А.Слепцов.1999с
18.  Саха билиҥҥи тыла.Морполуогуйа.Н.К.Антонов,Е.И.Коркина,Г.Г.Филиппов...2009с.
19.  Ийэ тылбыт эрчимэ эстибэтин: айымньыны уонна истиили ырытыы.Г.Г.Торотоев.2009с.
20.  Оҕоҕо бэйэтигэр туһаайыылаах үөрэх.Шишигина В.Р,Кузьмина М.П,Кривошапкина В.С . 2004с.
21.  Формирование ключевых компетенций: знание.опыт,личностное отношениеучащихся к образованию.  2010г.

Тылдьыттар

1.Саха тылын орфографическай тылдьыта.Л.Н.Харитонов,Н.Е.Петров.1975с.

2.Саха түөлбэ тылын тылдьыта.М.С.Воронкин,М.П.Алексеев,Ю.И.Васильев.1995с.

3.Сахалыы таба суруйуу тылдьыта.П.А.Слепцов...2002с.

4.Саха тылын антонимнарын тылдьыта.1969с.

5.Саха тылын синонимнарын кылгас тылдьыта.Н.А.Ааллааҕыскай,Х.Х.Луковцев.1982с.

6.Саха тылын омонимнарын тылдьыта.Н.А.Ааллааҕыскай.1979с.

7.Сомоҕо домохтор.И.К.Попов.2010с.

                                                                                                    Үөрэнээччилэр туттар пособиелара.

1.Ситимнээх саҥаны сайыннарыы.Н.Н.Неустроев,А.Г.Ядрихинская.1990.

2.Ситимнээх саҥа.Е.В.Сивцева,Ф.Н.Болдовская.1995с.

3.Ситимнээх саҥа. Г.М.Слепцова,М.А.Борисова,Т.К.Матвеева.1996с.

4.Аман өс.Н.И.Филиппова,М.Т.Гоголева.1994с.

5.Саха бэргэн тыла –өһө.И.И.Стручкова.1997с.

6.Тыл оонньуута.У.Ф.Кондакова.2002с.

7.Саха тылын грамматиката.Н.Н.Ефремов,С.С.Семенова.-ИКТ пособия

Саха тыла 8-9 кылаас

Винокуров И.П. Филиппов Г.Г. Филиппова М.Е.