Презентация "П.А.Ойуунускай кэпсээннэрин билинни олоххо суолталара"
презентация к уроку (11 класс) по теме

Ксенофонтова Саргылана Алексеевна

Презентация на тему актуальности произведений П.А. Ойунского в современном мире.В слайдах рассмотрены такие произведения как: Улуу Куданса, Өйдөөх оҕо, Алексаандыр Македуонускай.

Скачать:

Предварительный просмотр:


Подписи к слайдам:

Слайд 1

Ойуунускай кэпсээннэрин бил иҥҥи олоххо суолтата Автор И.Г. Спиридонов аатынан Кириэстээх орто оскуолатын 11 кылааһын үөрэнээччитэ Ксенофонтов Алексей Салайааччы Ксенофонтова С.А. Саха тылын, литературатын учуутала

Слайд 2

Саха советскай литературатын т ѳ р ү ттээччи , общественнай политическай деятель, Саха сиригэр Советскай былаа һ ы т ѳ р ү ттээччилэртэн биирдэстэрэ , губревком председателэ , үѳ рэ5ирии уонна доруобуйа харыстабылын народнай комиссара, Саха сирин суруйаачыларын сою һ ун председателэ , тыл уонна культура институтун директора, партия 10 сье һ ин делегата, ССРС Верховнай С эбиэтин депутата, Саха сиринээ5и КСК уонна совнарком бастакы председателэ һ

Слайд 3

Ойуунускай т ѳ р ѳѳ б ү т бала5ана Дорообо , алаа һ ым , сирэм к үѳ х алаа һ ым Эн дьоллоох мындаа5ар мин үѳ скээн үү мм ү т ү м … Дорообо , кындалым , кэрэ к үѳх кындалым ! Эн ньуурун ү рд ү гэр мин к ү н ү к ѳ рб ү т ү м …

Слайд 4

Ийэтэ Дьэбдьэкиэй Ɵйд үү б ү н бу кэрэ сирэм к үѳ х хонууну , Кыра уол бэйэбин мин ийэм таптыырын … Мин манна иитиллэн , атахпар турбутум … Бу к ү н ү к ѳ рд ѳ рб ү т , ийэккэм , бырастыы !

Слайд 5

Таатта5а бастакы оскуола 1906 сыллаахха а һ ыллыбыта Ойуунускай манна үѳ рэнэ киирбитэ

Слайд 6

Революционер- поэт

Слайд 8

“ Ойуунускай айымньылара ханнык баҕарар кэмҥэ иитэр , сэрэтэр , өйдөтөр суолталарын сүтэрбэттэр ” диэн суруйар литературовед В.Н. Протодьяконов .

Слайд 9

Улуу Кудаҥса айымньы 1929 сыллаахха суруллубут.Улуу Кулаҥса а5а ууһун баһылыга , модун санаалаах , дохсун майгылаах киһи . Кини үс улахан аньыыны оҥорор . Хаһан да сууйуллубат алҕаһа айылҕаны утары барбыта буолар . Айылҕа киһи иннигэр хаһан да сөһүргэстиэ суоҕа . Оннук саныыр , уолҕамдьытык быһыыланар сэттээҕэ , киһи эрэйдээх санаата олус модунун да иһин , кыаҕа бэрт кырата көрдөрүллүбүт . Улуу Кудаҥса

Слайд 10

. Бу айымньыга икки суолга тохтуохха сөп . Бастакытынан , төһө да буолтун иһин , Улуу Куданса дьоно - сэргэтэ кыһалҕата суох , эрэйи билбэккэ олороллорун туһугар туруулаһар патриотическай өй-санаа холобура диэн . Иккиһинэн , айылҕаны утары барыы олорор мутугу кэрдинии буолар .

Слайд 11

Аҕа манна оҕотугар туох үөрэҕи биэрдэ ? Мөҕөн - этэн , ыһытаан - хаһытаан оҕотун куттаабата , кэлэппэтэ.Оҕотун дэлби хайҕаата , тукаам диэн эйэҕэстик ыҥырда . Оҕо накаастанна , этэ ыалдьан ытаан бахсырыйда . Ол эрээри , тоҕо таһыллыбытын бэйэтэ быһааран биэрдэ , үлэттэн куотар куһаҕанын өйдөөтө . Аҕа сөптөөх үөрэҕи биэрбит дии санаатым . Өйдөөх оҕо

Слайд 12

Быдан былыр үөскээн-төрөөн албан аатырбыт , « хааннаах болотунан дьоллонон » бар дьон кырыыһыгар барбыт улуу ыраахтааҕы туһунан номох биһиги бүгүҥҥү олохпутугар иитэр – үөрэтэр суолтата сүүнэ эбит . Кини хаанынан уһуннаран , күлүнэн көмөн үгүс судаарыстыбалары баһылаабыта . Ол иэстэбилэ суох таах хаалбатах . Тыыннаах киһиэхэ саамай ыар накаастабыл - дууһата моруу буолуута , бэйэттэн кэлэйии , бэйэни абааһы көрүү эбит . Алексаандыр Македуонускай

Слайд 13

«Мин дьолум хааннаах болот дьоло - ол оннук дьол суолтата тугуй ? Кырыыска этилинним …»

Слайд 14

. Оҕону , кырдьаҕастары да өлөрөрүн улахаҥҥа уурбатах . Аан дойдуну аймаабыт киһи , киһини өлөрөн аатырбыт киһи . Кини туһунан норуот үчТөһө да аан дойду кинини биллин , улуу киһи диэтиннэр , кини ыччакка туох да үчүгэй холобуру , санааны биэрбэтүгэйи ахтыбат .» Александр учуутала – Аристотель. Кырдьаҕас киһи сүбэтин өйдөөбөтөх , учууталын тылын истибэтэх »

Слайд 15

Ө стөһүү - алдьархай төрдө , өлүү - сүтүү быата буолар . Ордугурҕаһыы , ымсыы быһыы киһилии сигилини алдьатар . Сири - уоту урусхалыыр сэттээх , сир- дойду иччилээх , ол иэстэбиллээх . Кырдьаҕас тылын ытыктаабат буолуу кэскили быһар . Өркөн өй , элбэх билии хаһан да үрдүктүк сыаналанар . Норуот үгэстэрин тутуһуу сиэр - майгы сатарыйбатыгар тирэх буолар Өйтөн суруйуу түмүгэ

Слайд 16

Платон Ойуунускай үгүс киһиттэн чахчы ордуга , дьиҥнээх кэрэтэ - кини дьону кытта тэҥҥэ туттан сылдьан , үөрэтэрдии - дьулатардыы буолбатах , сүбэлиирдии , сэһэргиирдии кэпсиир , дакылааттыыр , суруйар киһи этэ . Ол ордук ылыннарыылаах , күүстээх Амма Аччыгыйа

Слайд 17

Ойуунускай норуот сүрэҕиттэн сүппэт кэрэ айымньытынан көлүөнэлэр ортолоругар бииргэ олорсо сылдьарыгар кытаанахтык эрэнэрэ .

Слайд 18

Ойуунускайга аналлаах ѳ йд ѳ б ү ннь ү ктэр Ытык - К үѳ лгэ Дьокуускайга

Слайд 19

Ү с саха т ѳ р үѳ 5эр, Үѳ р үү лээх к ү н ү гэр Мин ырыам ылланыа , Мин аатым ааттаныа …


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Национальнай оскуола проблемата билинни уорэхтээЬиннэ тэннээн.

Национальнай оскуола проблемата  билинни уорэхтээЬиннэ тэннээн.ааптар Ефимова Е.Д. саха тылын уонна литературатын учуутала....

"Олоххо олонхо бухатыырын суолунан" ("по стопам богатырей олонхо")

МУНИЦИПАЛЬНОЕ БЮДЖЕТНОЕ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ«САСЫЛЬСКАЯ СРЕДНЯЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА ИМЕНИ Е.Е.ПРОТОПОПОВА»ТОМПОНСКОГО РАЙОНА  «Рассмотрено»...

П.А. Ойуунускай айымньылара билинни кэмнэ суолталара

Плато́н Ойу́нский (Плато́н Алексеевич Слепцо́в; 30 октября 1893, Ойун-Усовский наслег, Таттинский улус, Якутская область — 31 октября 1939, Якутск)...

Кырдьыгы кистиир, сымыйанан этэр түгэн туһалаах буолара олоххо баар буолуон сөп дуо?

Софрон Петрович Данилов «От үрэххэ» кэпсээнинэн. Саха литературата 9 кылааска ыытыллар уруок...

тереебут тылы уерэтии билинни туруга

Тѳрѳѳбүт тылы оскуолаҕа үѳрэтии билиҥҥи туругаСаха оҕото ийэ тылыттан тэйиитэ дириҥээтэр дириҥээн иһэрэ биһигини барыбытын дьиксиннэрэр. Оскуолаҕа төрөөбүт тылы үөрэтии оҕо тылын-өһүн, сахалыы өйүн-са...

Доклад"Мария Николаевна Андросова – Ионова саха дьахтара хат сылдьар кэмин туһунан чинчийбит бэлиэтээһиннэрэ билиҥҥи олоххо суолтата"

ldquo;Саха дьахтара иэримэ дьиэни иччилиир, төрөтөр оҕону төлкөлүүр, аччыгы аһатар, тоҥмуту ириэрэр”.Ыал буолуу, олох олоруу, оҕо төрөтүү – оонньуу – көр буолбатах, киһи анала, нору...