Элинсэгүүдэйм нангин ёhо заншалнууд «Хүнжэлэй бүреэдэhэ оёлго»
материал на тему

Ахаржанова Баярма Викторовна

Свадебный обряд тункинских бурят

Скачать:


Предварительный просмотр:

Элинсэгүүдэйм нангин ёhо заншалнууд

«Хүнжэлэй бүреэдэhэ оёлго»

Хүтэлбэрилэгшэ: Амар сайн, хүндэтэ айлщад! Танай анхаралда Түнхэнэй аймагта басаганай найр дээрэ үнгэргэгдэдэг заншал харуулхамнай. М үнгэеэ пулаад доро хээд, хэдэн мүрнүүдые үреэлнүүдые хэлэжэ байгаад оедог. Ниитхэеэ таhалхагуй, бусайдуулхагуй. Энэ хадамда гаража байhан басаганай ажабайдал золтой жаргалтай байха гэhэн удхатай.  

-Зай нүхэд, басагаяа хадамда үгэжэ, басаганай найр наада үнгэргэжэ байхадаа,   хүнжэлэй бүреэдэhэ оёхо ёhолоо үнгэргэе…  Наашаа бологты, захалая. Хүнжэлѳѳ, з үү ниитхэеэ бэлдэе.

- Захалая –ёо, захалая….

(Бултадаа айлшад сугларна. Стол дээрэ хүнжэл, пулаад, зүү, ниидхэ табигдана)

- Хэмнай түрүүшын мүрнүүдые оёхонь бэ?

- Битнай захалhуу. Үгэгты з үү ниидхэеэ. (Абана. Мүнгэеэ пулаад доро хээд, үреэлээ хэлэжэ байгаад, оёно)

-Хүбэн сагаан хүнжэл соомнай

Космосто ниидэхэ хүбүүд,

Хуралда hууха басагад

Түрэжэ байгоо-оо!

(Айлшад булта: «Болтогой!»)

-Битнай хэдэн мүрнүүдые оёhуу. Аса наашань зүүгээ.

(Абажа баhа тиигээд лэ оёно)

-Нооhоор оёhон хүнжэлсоомнай

Ноен болохо хүбүүд,

Налгай урин басагад түрэжэ байгоо-оо!

(Айлшад булта: «үреэл тоготохонь болтогой!»)

-Миниитнай оёогуйдэ болохогуйл байна даа гэжэ hананаб. Битнай оёhууб. Үгэгтыл даа наашань.

- Басагандаа оёhон хүнжэл соомнай

Бэлигтэй хүбүүд, басагад түрэжэ,

Буряад ороноо суурхуулхань болтогой!

(Айлшад булта: «Болтогой!»)

-Миниишье оёхо дуран хүрэнэл! Намдаа үгыт.

-Зѳѳлэн хүнгэн хүнжэл соомнай

Зоригтой хүбүүд, басагад түрэжэ,

Зондоо туhатай, хэрэгтэй,

Золтой жаргалтай hуугууд лэ даа!

 (Айлшад булта: «үреэл тоготохонь болтогой!»)

Хүтэлбэрилэгшэ:

hүүлшын мүрнүүдыебитнай оёжо дүүргэhүү. Т үрүүн хэды мүнгэн сугларааб гэжэ тоолоё!!! (Пулаад дорохи мүнгэеэ тоолоно). ,,,,,, сулх ѳѳб суглараа. Хэдыень үлээгээд, хэдыень абахамнайб?

- Хахадыень үлѳѳгѳѳд, хахадынь абая- ёоо!!!

- Тиигэе, тиигэе!!! (Хахадынь үлѳѳгѳѳд, саашань үргэлжэлнэ).

- Хүбэн сагаан хүнжэл соомнай

Хүхюун сэнгүү хүбүүд түрэжэ,

Хүндэ хүндэтэй,

Хуби заяагаар баян hуухань болтогой!!!

-Болтогой!!! (хүнжэлѳѳ 4 буланhаань үргэжэ, hэжэрнэд, үреэлнүүдээ хэлэнэд. Хүнжэлѳѳ эбхээд, саашань табинад).

Хүтэлбэрилэгшэ:

-Зай, хүнжэлэй бүреэдэhэ  нэй ёhололнай иигээд дүүрэбэ. Ёохороо хатаржа, энэ хэрэгээ баталан, сэнгэн хүхилдэе-ээ!!!

- Тиигэе-ээ!!!

(Ёохор хатаралдана)

 


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Доклад на республиканский методический семинар «Буряад еhо заншалнууд дээрэ үндэҺэлэн hурагшадые хүмүүжүүлгын зарим онол арганууд»

Турэл арадай хүмүүжүүлгынгүнзэгы удха ямаршье ондоо арадуудай хүмүүжүүлгын шэнжэнүүдтэй жэшэшэгүй, ямаршье хүмүүжүүлгын системэнүүд соо олдошогүй, сэгнэшэгүй хусэн гээшэ.  ...