Рабочая программа по бурятской литературе 3 класс
рабочая программа

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

                               «Улюкчиканская основная общеобразовательная школа»

Согласовано:                                                                                    Утверждено:                                                                                                              

Заместитель директора по                                                              Директор школы: ________

УВР: ________                                                                                 /Эрхитуев А.Э./                                                                    

/ Романова И.Б /                                                                                приказ № ____                                                                

от «01» __09_  2020г.                                                                        от «01» __09__ 2020г.

                                                    РАБОЧАЯ  ПРОГРАММА

Предмет: Бурятская литература

ФИО учителя: Бадмаева Ирина Дашаевна, квалификационная  категория: первая

Класс: 3

Год составления: 2020г.

1. Пояснительная записка

Рабочая программа разработана в соответствии:

- Федеральный закон «Об образовании в Российской Федерации» от 29 декабря 2012 года

     N 273-ФЗ;

- Приказ МО и Н РФ №373 от 06.10.2009г. «Об утверждении и введении в действие Федерального государственного образовательного стандарта начального общего образования» (в ред. Приказов Минобрнауки России от 26.11.2010 № 1241, от 22.09.2011 № 2357, от 18.12.2012 № 1060, от 29.12.2014№ 1643);

- Приказ МО и Н РФ №1897 от 17.12.2009г. «Об утверждении и введении в действие Федерального государственного образовательного стандарта основного общего образования»;

- Приказа МО и Н РФ №1578 от 31.12.2015г. «Об утверждении и введении в действие Федерального государственного образовательного стандарта среднего общего образования»;

- Приказ Министерства образования и науки РФ от 1 февраля 2012 г. N 74 «О внесении изменений в федеральный базисный учебный план и примерные учебные планы для образовательных учреждений Российской Федерации, реализующих программы общего образования, утвержденные»);

- Приказ МО и РФ от 31.12.2015г. №1576, 1577 « О внесении изменений в Федеральный государственный образовательный стандарт начального общего образования, утвержденный приказом МО и Н РФ №373 от 06.10.2009г.»;

-  Приказ МО и Н РФ №15 от 26.01.2017 г. с изменениями от 5.06.2017 №629 «Федеральный перечень учебников, рекомендуемых к использованию при реализации имеющих государственную аккредитацию образовательных программ начального общего, основного общего, среднего общего образования»;

- Образовательная программа начального общего образования, реализующая ФГОС МБОУ «Улюкчиканская ООШ»

- Уставом МБОУ «Улюкчиканская ООШ»

              Рабочая программа учебного предмета «Бурятская литература » для  3 класса составлена на основе Примерных программ по учебному предмету бурятская литература учебника «Бурятская  литература», для 1- 4 классов национальной школы под редакцией С. Ц. Содномов,   Д. П.Жамбалова, Б-Х.О.Дулмаева ; «Турэлхи хэлэн». 2 хуби.– Улаан-Удэ : «Бэлиг» хэблэл, 2012.

             В соответствии с учебным планом МБОУ ««Улюкчиканская ООШ»» на изучение курса «Бурятская литература» в 3 классе отводится 102 часа.

Грамотада hургалгын шухала зорилгонууд:

     Тус программын,тиин hуралсалай хүсэд комплектын гол зорилго хадаа иимэ: гурбадахи классай hурагшадые түрэл буряад хэлэн дээрэнь бэшүүлжэ, уншуулжа, харилсуулжа hургаха; буряад хэлэн гэhэн наукатай танилсуулха.

Тус  программын гол шэглэлнүүд гээшэ хадаа иимэнүүд:

• Уншалгада hургалга гурбан  хэмжэээгээр ябуулагдаха:
• уншалгын  дадал бүридүүлгэ  болон нарижуулга;
• уншалгада hургалга болон уран зохёолой текст хадуун  абалга;
• өөрынгөө дураар уншаха шадабари бүридүүлгэ.

2. Планируемые результаты изучения учебного предмета.

θѳрын хугжэлтын дүнгүүд (личностнэ):

• эрдэм һуралсалда һайн хандасатай болохо;
• түрэлхи хэлэ үзэхэ һонирхол бүрилдэхэ;
• һуралсалай ном соо дурадхаһан шэнжэлхы ажалда һонирхол бүрилдэхэ;
• амжалта туйлаха шалтагаануудые мэдэрхэ;
• хүнэй сэдьхэлэй болон бодолнуудайнь юртэмсэ ойлгохо, бодомжолхо;
• хүнэй үйлэ хэрэгтэ ѳѳрын сэгнэлтэ үгэхэ шадабаритай болохо;
• түрэл арадтаа, түрэлхи хэлэндээ унтаршагүй дурлал түрэхэ.
• нигүүлэсхы һайхан сэдьхэл хүмүүжүүлэгдэхэ;

Регулятивна дүнгүүд:

• һуралсалай зорилго шиидхэхэ аргануудые мэдэрхэ;
• табиһан зорилгодоо тааруулан, ажал ябуулгаяа түсэблэхэ хѳѳрэлдѳѳндэ хабаадалсаха;
• текстнүүдтэй хүдэлхэ үгтэһэн тусхайта тэмдэгүүдые ойлгохо;
• багшын хүтэлбэри доро һуралсалайнгаа үйлэ ябаса хинаха;
• даабари дүүргэхэдээ, эдэбхи гаргаха;
• ѳѳрынгѳѳ шадабари, мэдэсэ зүбѳѳр сэгнэхэ.
• бэеэ даанги ажал эмхидхэхэ

Познавательна дүнгүүд:

• аман ба бэшэмэл мэдээсэл хэхэ;
• һуралсалай зорилго шиидхэхэ элдэб аргануудые мэдэрхэ;
• үзэжэ байһан зүйлнүүдээ шухала ба юрын шэнжээр анализлаха;
• ѳѳрынгѳѳ тэмдэглэһэн шэнжэнүүдээр юумэ шэнжэлхэ,зэргэсүүлхэ, бүлэглэн     хубаарилха(классифицировать);
• тобшолон гаргаха аргануудые мэдэхэ;
• үзэжэ байһан үзэгдэлнүүдэй ушар шалтагаанай холбоо мэдэхэ;
• текст соо хэрэгтэй мэдээсэлээ олохо;
• үзэжэ байһан материалаа ѳѳрынгѳѳ дүршэлтэй зэргэсүүлхэ;
• текст дотор табиһан асуудалда харюу олохо;
• уран үгын удхыень тайлбарилха;
• харша болон дүтэрхы удхатай үгэнүүдые олохо;
• танигдаагүй үгэнүүдэй удхыень текст соо тухайлха.

Коммуникативна дүнгүүд:

• бүлэгэй ажалда һонирхол үзүүлхэ;
• зүбѳѳр асуудал табиха;
• бүлэгэй ажалда нэгэ һанал зүбшэн хэлсэхэ;
• хэлэлгын уран аргануудые (голос, темп, мимика, жест, движение) хэрэглэн хүнтэй харилсаха;
• хүнэй һанамжа зүбѳѳр ойлгохо, тэрээндэ хүндэтэйгѳѳр хандаха;
• хамтын ажал анхарха, ѳѳрынгѳѳ һанамжа оруулха;
• нравственна ойлгосонуудые(хани барисаан, түрэл гарал, гэр бүлэ, үетэн нүхэд ) мэдэрхэ;
• хамтын ажалай дүн сэгнэхэ.

                                      Требования к уровню подготовки учащихся

 Гурбадахи класста түрэл хэлэ зааха тодорхой зорилгонууд гэхэдэ:

• Түрэл хэлынь үзүүлжэ байхадаа, үхибүүдэй  ухаан бодолые хүгжөөхэ, баяжуулха.
• Һурагша бүхэниие зүбөөр, уран гоёор, удхыень ойлгон уншаха дадалтай болгохо.
• Түрэл арадай ёһо заншалнуудые болон сэсэн мэргэн һургаалнуудые ойлгуулха.
• Эхэ орондоо, түрэһэн тоонто нютагтаа, түрэл хэлэндээ, арад зондоо, бэшэшье үндэһэтэндэ дуратайгаар хүмүүжүүлхэ.
• Һурагшадай аман хэлэлгые хэшээл бүхэндэ баяжуулангаа, тэдэниие эли тодоор, литературна хэлэн дээрэ хэлүүлжэ, һанал бодолыень алдуугүйгөөр, сэбэр гоёор бэшүүлжэ һургаха.

Гурбадахи класста: 

• Түрэл хэлынь үзүүлжэ байхадаа, үхибүүдэй  ухаан бодолые хүгжөөхэ, баяжуулха.
• Һурагша бүхэниие зүбөөр, уран гоёор, удхыень ойлгон уншаха дадалтай болгохо.
• Түрэл арадай ёһо заншалнуудые болон сэсэн мэргэн һургаалнуудые ойлгуулха.
• Эхэ орондоо, түрэһэн тоонто нютагтаа, түрэл хэлэндээ, арад зондоо, бэшэшье үндэһэтэндэ дуратайгаар хүмүүжүүлхэ.
• Һурагшадай аман хэлэлгые хэшээл бүхэндэ баяжуулангаа, тэдэниие эли тодоор, литературна хэлэн дээрэ хэлүүлжэ, һанал бодолыень алдуугүйгөөр, сэбэр гоёор бэшүүлжэ һургаха.
• Уран  зохёол сэдьхэлээрээ мэдэрхэ, ойлгохо, зохёолой  дүрсэ байгуулhан аргануудые таниха, тухайлан бодомжолхо зохёохы дадалнуудые хүгжөөхэ.
• Хүүгэдэй поэтическэ шагналта (поэтический слух), уран hайханда нарин хандалга (художественный вкус)  хүгжөөлгэ.
• Байгаалиин  гоё  hайханиие,  оршон  ажабайдалые  мэдэрэн  ажаглаха, сэгнэхэ  шадабари хүгжөөхэ.
• Хэмжээгээрээ ехэ  багашье, удхаараа хүнгэн  хүндэшье зохёолнуудые  гүнзэгыгөөр ойлгохо дадал хүгжөөхэ.
• Сэдэбээрээ(темэ), жанраараа элдэб зохёолнуудые уншуулжа, hурагшадай мэдэхэ юумэ (кругозор) үргэдэхэжэ, тэдэнэй эстетическэ, познавательна дүршэл үргэн болгохо.

                                              3. Содержание учебного предмета.

Мэндэ амар, hургуули! (3ч). 

Мэндэ амар, hургуули! Түрүүшын хонхо жэнгирнэ. Эрдэм  бэлиг – эрхим баян. Һайн  даа, hургуулимнай!

Түрэлхи нангин хэлэмнай, Түшэhэн нангин нютагнай (5ч).

 Хэлэмнай. Түрэл буряад хэлэмни. Эхэ нютаг. Эхэ ором! Манай Эхэ орон. Буряад орон. Аглаг hайхан  Буряад оромнай. Улаан –Үдэ. Байгалаа гамная! Байгал далайн домог. Байгал далаймнай  хэтэдээ мүнхэ байг!

Арадай аман зохёолнууд алтанhаа  үнэтэй булашамнай (9ч). 

Шоно, бар, хоёр хүлтэй хүймэлдөөн. Тэнэг шоно. Хуурша хүбүүн. Ерэнтэй сэсэн Далантай тэнэг хоёр. Хүлhэншэ хүн. Таабаринууд. Оньhон үгэнүүд.

 Уран шүлэгэй долгин дээрэ (1ч).

Алтан намар. Намар. Шара набшын халуун.

Хүн болохо багаhаа (7ч).

Табан патронной тангариг нюуса. Гахай ба шаазгай.Алтанхан хурьган. Шулуутайн Будамшуу. Дэбтэрэй гомдол. Эхын захяа.

Уран шүлэгэй долгин дээрэ (1ч).

Амар сайн! Захяа. Эдир залуу үетэндэ. Үгэдөө хүрэхэ. Хүн.

Үльгэрнүүд (7ч). 

Шоные мэхэлhэн Шандаган. Шаазгай Баабгай хоёр. Хүн хара баабгай хоёр. Будамшуу. Үншэн хүбүүн.

Уран шүлэгэй долгин дээрэ (1ч).

Үбэлэй үдэр. Далитай үхибүүд. Үглөөгүүр. Ёлкын наадан.

Буряад арадай hайндэр – Сагаалган (10ч).

Сагаалган тухай. Арбан хоёр жэлнүүд. Угтамжын дуун. Сагаалган. Хүн ахатай, дэгэл захатай. Уг гарбалта ууган буряад араднай. Морин эрдэни. Шагжын хула. Табан хушуу түл. Минии табан нүхэд.

Уран шүлэгэй долгин дээрэ (2ч).

Һэе гэр – Элинсэг хулинсагаймнай гуламта. Һэе гэр. Бага наhанайм дурсалга.  Аяга сай.Үүр сайтар гала унтаарангүй. Харгы дээрэ.

Буряад уран зохёолой эхи табигшад. (7ч).

Үри нэхэбэри. Хаан Хуша. Эбтэй hаа, хүсэтэй. Шандаган бүргэд хоёр. Эхэ оромнай hайхан даа!

Үхибүүдэй дуратай уран зохёолшод.(6ч).

Дондогой зүүдэн.Хаарасгайн  добтолго. Ургыхан. Аршаанда болоhон ушар. Гуурhанай гурбан нюуса. Эхэ нютаг.

Уран шүлэгэй долгин дээрэ (1ч). 

Айлшан хабар. Хабарай саг. Энэ үдэр

Литературна онтохонууд.(1ч)

Шаалай Шаанай хоёр Гахай мэргэн. Уран шүлэгэй долгин дээрэ.

Уран шүлэгэй долгин дээрэ (9ч). 

                                   4. Тематическое планирование.

5.    Календарно-тематическое планирование