• Хэшээл «Эдир үльгэршэн»
план-конспект урока на тему

1
План - конспект урока
Тема «Арадай аман зохеол»
Класс: 8 анги
Тип урока: Совершенствование речевых навыков
Хэшээлэй темэ: Эдир үльгэршэн
Хэшээлэй зорилго: 1. Образовательные: Дальнейшее
совершенствование лексических и грамматических навыков. Сопутствующая
задача: развитие речевого умения на основе текста.
2. Развивающие: формировать умение самостоятельно читать с целью
получения информации, развивать логическое мышление, воображение,
память; совершенствовать умение высказывать свои мысли.
3. Хүмүүжүүлгын (воспит.) Буряад арадай барагдашагүй баялигтай
танилсуулжа, бишыхан хүүгэдэй дурламаар болон hонирхомоор наадануудые
наадхуулжа hургаха. С помощью игр привить любовь к национальным
традициям и обычаям. Воспитывать у учащихся чувство гордости за
национальную культуру.
Хэшээлэй хэрэгсэлнүүд: Эндэ үгтэhэн бүхы зурагуудые багша проектор
дээрэ харуулна, Гэсэрые угталган видеокамераар харуулагдана, сайтын
хуудаhануудhаа ород, монгол болон буряад текстнүүдтэй багша танилсуулна.
Хэшээлэй ябаса: 1. Фонетическэ упражнени
Зүбөөр уншажа hурая:
эдир үльгэршэн түүрээбэ мянган жэлэй ой
гүйсэдхэбэ бэлигтэй хабаадалсаба
Гэсэрэй орон hэлмэ дайшалхы туг
туг хитад можо
Хаан шэрээ годли монгол
2. Проверка понимания прочитанного текста. Тест.
«Эдир үльгэршэн» гэжэ текстын уншалгын ойлгосо шалгалга. Тест
дээрэ хүдэлэлгэ.
2
Хэзээ «Гэсэр» гэжэ үльгэрэй зохеогдоhоор 1000 жэлэй ойе тэмдэглэбэб?
а) 1991 б) 1995 в) 2000
Энэ hайндэр хаана болобоб?
а) Улаан-Баатарта б) Улаан-Yдэдэ в) Элистада
Энэ hайндэртэ хаанаhаа айлшад ерээб?
а) Эрхүүhээ б) Шэтэhээ в) хилын саанаhаа
Энэ hайндэртэ юун болооб?
а) концерт б) гала – концерт в) уншалгын үдэшэ
Эндэ эгээл эдир үльгэршэн хэн байгааб?
а) Эрдэни Дагбаев б) Паша Барлуков в) Бура Барнаков
Паша энэ hайндэртэ юу хээб?
а) дуулаба б) хатарба в) үльгэр түүрээбэ
Паша юун гэжэ үльгэр түүрээбэб?
а) «Гэсэр» б) «Джангар» в) «Манас»
3. Асуудалнуудта харюусагты: Ответьте на вопросы:
Гэсэрэй баатаршалганууд тухай ямар хэлэн дээрэ номууд бииб?
Гэсэрэй баатаршалганууд тухай ... хэлэн дээрэ номууд бии.
( буряад, ород, монгол, хуушан монгол, түбэд)
Гэсэрые хэн түүрээhэн юм?
( Маншут Эмегенов, Папа Тушемилов, Пёохон Петров, Бура Барнаков,
Платон Степанов, Парамон Дмитриев, Аполлон Тороев, Бажей Жетухаев)
Гэсэрэй 1000 жэлэй ойдо хэд хабаадабаб?
(бэлигтэй дуушад, хатаршад, үльгэр түүрээгшэд, Бүгэдэ Буряадуудай
үндэhэн Соёлой Эблэл, буряад арад, айлшад)
4. Сообщение учителя о проведении праздника. Показ проектора.
Багша: Зүб. Бүхы буряад арад зон «Гэсэр» гэжэ үльгэрэй зохёогдоhоор
1000 жэлэй ойе тэмдэглэбэ. Энэ hайндэрые ББYСЭ эрхилбэ. Тэндэ Гэсэрэй
тугууд намилзажа, Гэсэрэй сэргэ бодхоогдобо. Бүгэдэ Буряадуудай Yндэhэн
Соёлой Эблэл Гэсэр богдын Хаан шэрээ, Гэсэрэй орон, годли, хуяг дуулга,
3
hэлмэ, Гэсэрэй мориной зэр зэмсэгүүд болон эмээл гэхэ мэтын
хэрэгсэлнүүдые урлан бүтээжэ, hайндэртэ хабаадаба.
5. Слушание песни «Восхваление Гэсэра» в исполнении народного
артиста России Д. Дашиева
«Гэсэрэй магтаал» гэжэ дууе Россин габьяата артист Д. Дашиев
гүйсэдхэбэ. Мүнөө танай анхаралда Буряадай гүрэнэй оперо болон баледэй
дуушан Д. Дашиев. Шагнагты. Хүгжэмынь П. Дамирановай.
- Мүнөө таанар юу шагнабабта?
«Гэсэрэй магтаал» гэжэ дууе шагнабабди.
Хэн дуулабаб?
Россин габьяата артист Д. Дашиев дуулаба.
Гэсэрэй мянган жэлэй ойе хэн тэмдэглэбэб?
ББYСЭ тэмдэглэбэ.
Энэ эблэл юу хээб?
Багша проектор дээрэ харуулна, hурагшад харюусана.
Гэсэрэй юун бэ?
туг
дайшалхы туг
хуяг дуулга
Гэсэрэй хаан шэрээ
орон
hэлмэ
годли
Мориной юун бэ?
Мориной зэр зэмсэг
эмээл
Хэнэй? Юун? Яанаб?
Гэсэрэй туг намилзана.
... ... ... .
4
Гэсэр Богдын ... байна.
... ... ... .
Баатарай ... үлгөөтэй байна.
Хэндэ? Юун? Юундэ? Юун?
Гэсэртэ ... Мориндо ... бии.
Гэсэр Богдодо ... бии. ...
Баатарта ... ...
Работа в парах.
Багша: Гэсэр Богдо тухай юун мэдэхэ болообши, хажуудахи нүхэртөө
хөөрэ. (Расскажи другу, что ты узнал о Гэсэр Богдо хане?)
ББYСЭ тухай юу мэдэхэ болообши, манда хөөрөөд үгыш даа.(Что ты
узнал о ВАРК-е?)
Эдир үльгэршэн Паша тухай хэн хөөрэхэб?
Что ты можешь рассказать о самом юном исполнителе эпоса «Абай
Гэсэр»?
Д/з. Гэртээ эжыдээ, абадаа Гэсэр тухай, hайндэр тухайнь хөөрэгты.
Гэсэр тухай юу мэдэхэ байнаб, hурагты, хөөрүүлэгты, хадуужа абаhанаа
манда хөөрэхэт.