Рабочая программа по родной литературе 7 класс
рабочая программа (7 класс) на тему

Васильева Наталья Викторовна

2016-2017 уерэх дьылыгар 7 кылааска саха литературатын уерэтиини суруннуур бырагыраама

Скачать:

ВложениеРазмер
Файл 7_literatura_16-17_ue.d.docx51.07 КБ

Предварительный просмотр:

Саха Республикатын Үөрэ5ириитин министерствота

Ньурба оройуонун Үөрэ5ин управлениета

П.С. Егоров аатынан Акана орто оскуолата

         «Сөбүлэhэбин»

Директоры үөрэх чааhыгар                                                                                                                                                    

  солбуйааччы Лукина А.А.

_______________________

«___»__________________

 

                     «Бигэргэтэбин»

           П.С. Егоров аатынан Акана                

            орто оскуолатын директора

                        Федоров Н.Н.

                ___________________

             «____»_______________

2016/2017  үөрэх дьылыгар

7 кылааска саха литературатын үөрэтиини

сүрүннүүр бырагыраама

Бырагыраама: «Саха оскуолатыгар 5-11 кылааска норуот тылынан уус-уран айымньытын уонна саха литературатын үөрэтии»

 Автордар: Филиппова Н.И.,  Шишигина В.Р., Максимова М.Е.. Дь., 1996)

Учуобунньук:  «Төрөөбүт литературабыт» (7 кылааска үөрэнэр учебник-хрестоматия 2-с тахсыыта)

Ааптардар:  С.К.Колодезников, Л.Д.Колодезникова, Е.К.Васильев. Дь. Бичик, 2013 с.

35x2=70 ч.

Учуутал: Васильева Наталья Викторовна

Быһаарыы сурук.

              7 кылааска саха литературатын уруогун үөрэтэргэ календарнай-тематическай былаан 1996 сыллаахха тахсыбыт «Саха оскуолатыгар 5-11 кылааска норуот тылынан уус-уран айымньытын уонна саха литературатын үөрэтии» программанан оңоһулунна. Программа5а сурулларынан, төрөөбүт литератураны үөрэтиигэ билиңңи кэмңэ маннык сыал-сорук турар:

- сахалыы литератураны сэргээн, кэрэхсээн, сатаан, өйдөөн аа5арга үөрэтии; аахпыты бэйэ сайдыытыгар туһанарга туһулааһын;

- ийэ тыл уус-уран күүһүн, кэрэтин, тыл илбиһин, хомуһунун о5о кыра сааһыттан иңэрии;

- уус-уран айымньыны, араас геройдарын туһанан төрөөбүт норуот оло5ун, историятын, культуратын, үгстэрин, сиэрин-майгытын арыйыы; киһи аналын, оло5у дириңник, таба өйдүүргэ үөрэтии;

 - төрөөбүт тылынан уус-уран айымньы айыллар үгэһин, кистэлэңин, араас ньыматын билиһиннэрии;

- үөрэнээччи айымньылаахтык толкуйдуур уонна айар дьо5ура тобулларыгар суол аһыы;

- уус-уран айымньыны уран тыллаах, ураты дьо5урдаах, талааннаах дьон айарын өйдөтүү.

             Үөһэ ыйыллыбыт программа5а саха литературатын 5-11 кылааска үөрэтии үс сүһүөххэ араарыллыбыт: I сүһүөх – 5-7 кылаас, II сүһүөх – 8-9 кылаас, III сүһүөх – 10-11 кылаас.

              I сүһүөххэ саха литературатын уруогар уус-уран айымньыны аа5ыы таһынан, айымньы айыллар кистэлэңин билиһиннэрэр сорук турар. Ол иһин  айымньы уус-уран  көрүңүнэн  (жанрынан) наардаммыт. Литература теориятын сүрүн өйдөбүллэрэ бу сүһүөххэ киэңник, кэлим бөлө5үнэн киирбит. Онуоха жанр уратыта, туттар ньымалара кылаас ахсын улам байан, атын-атын өрүтэ хабыллыбыт.

5-7 кылааска саха литературатын үөрэтии

түмүк ситиһиитэ.

  1. Үөрэнээччи билиитэ уонна сатабыла:

– Айымньы – уус тыл уран айыыта диэн билэр. Уус-уран айымньыга тыл суолтатын, ойуулаан-дьүһүннээн, уобарастаан этэр, аа5ааччыга дьайар ураты күүһүн өйдүүр.

 - Уус-уран айымньы оло5у хоһуйар уратытын өйдүүр. Айымньы геройун майгытын-сигилитин, дьайыытын, характера хайдах сайдарын кэтээн көрөр, ырытар, сыаналыыр.

-Уус-уран айымньыны таба, өйдөөн, кудуччу аа5ар:

5 кылааска: таска 90-100 тылы, искэ 100-120 тылы;

6 кылааска: таска 100-110 тылы, искэ 120-150 тылы;

7 кылааска: таска 110-120 тылы, искэ 150-180 тылы.

- Уус-уран айымньыны хоһоонноохтук аа5ар, онно бэйэтэ сатаан бэлэмнэнэр.

-Уруокка аахпыт айымньыларын сүрүн ис хоһооннорун билэр.

-2-3 талааннаах олоңхоһут,тойуксут, саха 6-7 суруйааччытын аатын, кинилэр айымньыларын билэр.

-10-12 хоһоонунан айымньыны, 3-4 кэпсээнтэн быһа тардыыны өйтөн аа5ар.

-Норуот айымньытын араас көрүңүн араарар, толорорго эрчиллэр.

-Литература айымньытын 3 көрүңүн (эпос, лирика, драма), сүрүн жанрдарын (кэпсээн, сэһэн, роман, үгэ; хоһоон, поэма;), ол арааһын (олох-дьаһах туһунан, быһылааннаах, фантастика, сатира, көр-күлүү кэпсээн, новелла, дьүһүйүү; иэйиилээх, көр-күлүү, анда5ар, уруй-айхал хоһоон, о.д.а.) арааран билэр.

- Уус-уран айымньы темата уонна сүрүн санаата, сюжета уонна тутула диэн өйдөбүлү билэр, айымньыны өйдүүрүгэр, сыаналыырыгар туһанар.

- Айымньыга ойуулуур-дьүһүннүүр уус-уран ньыма арааһа (уус-уран быһаарыы, кубулуйбат быһаарыы, тэңнээһин, тыыннаа5ымсытыы, омуннааһын, кыратытыы, кубулутан этии, ханалытан этии, дьүөрэлээн этии, төхтүрүйэн этии, хатылааһын, о.д.а.) хайдах туттулларын бол5ойор, кэтээн көрөр, бэйэтэ эрчиллэригэр, айан холоноругар туһанар.

- Уус-уран айымньыны төһө сөбүлээбитин-сирбитин арааран өйдүүр, ол төрүөтүн, айымньы туга кэрэхсэтэрин сатаан быһаарар, санаатын этэргэ холонор.

  1. Үөрэнээччи тылын сайдыыта:

- Уус-уран айымньыны уонна өйгө үөрэппит тексин хоһоонноохтук аа5ар;

- Айымньы уус-уран тылын туттан сиһилии, талан, кылгатан, сирэйин уларытан, киһи кэрэхсиир гына кэпсиир;

- Уус-уран айымньы туһунан ыйытыыга тылынан уонна суругунан толору хоруйдуур;

- Литературнай айымньы уонна герой туһунан бэйэтин санаатын сааһылаан этэр;

- Литературнай герой мэтириэтин, айыл5аны хоһуйуу туһунан суруйааччы дьүһүйүүтүн туһанан уус-ураннык кэпсиир; киһи дьүһүнүн-бодотун, айыл5а көстүүтүн уус-ураннык хоһуйан суруйарга холонор;

- Талбыт тематыгар остуоруйа, таабырын, хоһоон, кэпсээн, оһуохай тылын айан холонор.


 №

Уруок тиэмэтэ

Чааһа

Уруок сүрүн ис хоһооно

(үөрэнээччи үлэтэ)

Бэлиэтээ-һиннэр

Күнэ-дьыла

(былаанынан)

Күнэ-дьыла

(үөрэтил

либитинэн)

1

Уус-уран литература – тыл искусствота. (киирии уруок)

1

Лекция уруок. Уус-уран уобарас, уобарастаан хоһуйуу быһаарыыта.

03.09

I чиэп.

Норуот тылынан уус-уран айымньыта.

7 чаас

2

Норуот тылынан уус-уран айымньыта. Сиэр-туом тойуктара. Көрүңнэрэ. Алгыс.

1

Алгыс өйдөбүлэ, уратыта. Уус-уран тылын күүһэ, иччилээ5э-илбистээ5э. Айыл5а сүдү күүһүгэр үңүү-сүктүү, итэ5эл көстүүтэ. Конспект оңостуу, аа5ыы.

08.09

3

Анда5ар, кырыыс. Ойуун, уда5ан тойуга.

1

Ойуун, уда5ан тойугун анала, уус-уран өрүтэ, ап-хомуһун тыл өйдөбүлэ.

10.09

4

«Булчут алгыһа», «Балыксыт алгыһа», «Уруу алгыһа», «Ыһыах алгыһа»

1

Талбыт алгыһы хоһоонноохтук аа5ыы. Эргэрбит тыллары кытта үлэ. Алгыс тылын суруйуу.

15.09

5

Норуот ырыалара.

 1

Саха ырыатын туһунан өйдөбүл.

17.09

6

«Кыталык», «Ат ырыата»

1

Ырыалары аа5ыы, толорорго холонон көрүү.

22.09

7

«Чабычах ырыата», «Ситтиэ»

1

Талбыт норуот ырыатын толорорго холонуу. Ырыа тутула, уус-уран  тыла, ойуулуур-дьүһүннүүр ньымата.

    24.09

8

Норуот тылынан уус-уран айымньыта. (түмүктүүр уруок)

1

Түһүмэ5и түмүктүүр сорудахтары толоруу: тургутук ыйытыыларга эппиэттээһин, ырытыы, санаа атастаһыыта.

29.09

Уус-уран литература.

Кэпсээн.

24 чаас

9

Эпическэй айымньылар. Кэпсээн (киирии уруок.)

1

Лекция уруок. Эпическэй айымньы өйдөбүлүн байытыы. Кэпсээн көрүңнэрин быһаарыы.

01.10

10

А.И.Софронов – саха литературатын төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии.

06.10

11

«Куораччыт» кэпсээңңэ революция иннинээ5и саха киһитин оло5о-дьаһа5а, кыһал5ата.

1

Аа5ыы, авторы батыһа ырытыы. Олох-дьаһах туһунан кэпсээн өйдөбүлэ.

08.10

12

«Куораччыт» кэпсээңңэ Уһун Ыстапаан уобараһа.

1

Уобараһы ырытыы. Айымньыга түмүк суруйуу.

13.10

13

«Куһа5ан дьаллык – дьиэ кэргэн кыһал5атын төрдө» (түмүктүүр уруок)

1

Диспут уруок. Проблемнай ырытыы. Айымньы ис хоһоонугар тас уонна ис ыйытыылары оңоруу.

15.10

14

П.А.Ойуунускай – саха советскай литературатын төрүттээччи.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии.

20.10

15

«Сүрэх» кэпсээңңэ бассабыык Мэхээчэ уобараһа.

1

Аа5ыы, уобараһы ырытыы. Романтическай кэпсээн, новелла өйдөбүллэрэ.

22.10

16

Мэхээчэ – советскай былаас иһин охсуһааччы. (түмүктүүр уруок.)

1

Айымньы ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларыгар практическай үлэ.

27.10

17

Д.К.Сивцев- Суорун Омоллоон – саха народнай суруйааччыта.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии.

29.10

18

«Ачаа» - «архитектор».

1

Аа5ыы, уобараһы ырытыы. Сатирическай кэпсээн өйдөбүлэ.

10.11

II чиэп

19

«Бэйэтэ эмтиэкэ» кэпсээңңэ Макаар уобараһа.

1

Аа5ыы, уобараһы ырытыы.

12.11

20

«Ачаа», «Бэйэтэ эмтиэкэ» кэпсээннэргэ – хаалынньаң өйдөөх-санаалаах дьон. (түмүктүүр уруок)

1

Уобарастары тэңнээн ырытыы.

17.11

21

Г.С.Угаров –Угаалаах – фантаст суруйааччы.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии.

Фантастика өйдөбүлэ.

19.11

22

Угаалаах «Баһыр5ас» кэпсээнэ – научнай фантастическай айымньы.

1

Научнай фантастическай айымньы өйдөбүлэ.Обрамление өйдөбүлэ. Аа5ыы, авторы батыһа ырытыы.

24.11

23

«Баһыр5ас» кэпсээңңэ сэмэй киһи – Томмот Иванович уобараһа.

1

Уобараһы ырытыы. Өйтөн суруйуу.

26.11

24

«Баһыр5ас» кэпсээни түмүктүүр уруок.

1

Айымньы ис хоһоонун билиигэ ыйытыылар.

01.12

25

Н.А.Габышев айар үлэтэ. «Күндэлэй туһунан кэпсээннэр».

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии. Юмористическай кэпсээн өйдөбүлэ. Аа5ыы, ырытыы.

03.12

26

 «Ытыс са5а кэпсээннэр» - юмористическай кэпсээннэр.

1

Хомуурунньуктан талбыт кэпсээннэри аа5ыы, ырытыһыы.

08.12

27

«Дээбикий хоһуун» сэһэнтэн быһа тардыы.

1

Хоһуун киһи уобараһын оңоруу.

10.12

28

Н. Габышев – бастың кэпсээнньит.(түмүктүүр уруок)

1

Суруйааччы оло5ун, кэпсээннэрин ис хоһоонун билиигэ ыйытыылар.

15.12

29

В.Н.Гаврильева айар үлэтэ. «Кыһыл Бэргэһэчээн уонна сур бөрө» кэпсээнэ.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии. Аа5ыы.

17.12

30

Уус Баһылайка кэрэ дойдута.

1

Авторы батыһа ырытыы, уобараһы оңоруу.

22.12

31

«Киһи үйэтин тухары кэрэ5э тардыһар…»

1

Өйтөн суруйуу.

24.12

32

Кэпсээн түһүмэ5и түмүктүүр уруок. (түмүктүүр уруок)

1

Аа5ыллыбыт айымньылар ис хоһооннорун, суруйааччылар олохторун кэпсээнин билиигэ сорудахтар. (тургутук, ыйытыыга эппиэт)

29.12

Хоһоон.

10 чаас

33

Лирическэй айымньылар. Сахалыы хоһоон теорията.(киирии уруок)

1

Лекция уруок. Анда5ар, ода, элегия, көр-күлүү, сатира, анабыл. Рифма, аллитерац-й хоһоон өйдөбүлэ.

12.01

III чиэп.

34

А.Е.Кулаковскай – саха литературатын төрүттээччи. «Кэччэгэй баай» хоһооңңо архаизм көстүүтэ.

1

Архаизм өйдөбүлэ.Эргэрбит тыллары кытта үлэ. Хоһоон ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларыгар практическай үлэ.

14.01

35

«Куорат кыргыттарыгар» – куорат баайдарын кыргыттарын күннээ5и кыһал5алара.

1

Эргэрбит тыллары кытта үлэ. Хоһоон ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларыгар практическай үлэ. Билиңңи, оччотоо5у куорат кыыһын тэңнээн көрүү.

19.01

36

А.И.Софронов – лирик-поэт. «Туохтан», «Ыччат сахаларга», «Төрөөбүт дойдубар», «Өлөксөй өлбүтүгэр»

1

Хоһооннору аа5ыы, формаларын ырытыы.

Талбыт хоһоону өйтөн аа5ыы.

21.01

37

П.А.Ойуунускай – аллитерационай хоһоон маастара. «Өрүөл кэриэһэ», «Муора».

1

Хоһоон рифматын, тутулун, ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларын ырытыы. «Өрүөл кэриэһэ» хоһоонтон быһа тардыыны өйтөн аа5ыы.

26.01

38

Күннүк Уурастыырап оло5о, айар үлэтэ.

«Кыайыы күнэ», «Олох» хоһоонноро.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии. Хоһооннор ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларын ырытыы.

28.01

39

С.С.Васильев – Борогонскай  «Улуу Ильмень» балладата.

1

Баллада  өйдөбүлэ. Айымньы ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларыгар практическай үлэ.

02.02

40

«Улуу Ильмень» баллада5а ааспыт сэрии трагедията. (түмүктүүр уруок)

1

Баллада уус-уран форматын, тылын өһүн  ырытыы.

04.02

41

П.Н.Тобуруокап – юморист-поэт.

«Өндөрүүскэ тиэтэйбэт», «Хаппытыан»

1

Талбыт хоһоону өйтөн аа5ыы.

09.02

42

Хоһоон түһүмэ5и түмүктүүр уруок

1

Хоһооннору, суруйааччылар олохторун кэпсээнин, ойуулуур-дьүһүннүүр ньыма арааһын, сахалыы хоһоон теориятын билиигэ  сорудахтары толоруу.

11.02

Драма

6 чаас

43

Драматическай айымньылар. (киирии уруок)

1

Лекция уруок. Комедия, драма, трагедия өйдөбүллэрэ.

16.02

44

Т.Е.Сметанин айар үлэтэ. «Лоокуут уонна Ньургуһун» драмата

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии. Драма суруллубут историята.

18.02

45

«Лоокуут уонна Ньургуһун» драма маңнайгы төгүлэ.

1

Оруолларынан аа5ыы. Авторы батыһа ырытыы, Лоокуут уонна Күһэңэй уобарастара.

25.02

46

«Лоокуут уонна Ньургуһун» драма иккис төгүлэ.

1

Оруолларынан аа5ыы. Авторы батыһа ырытыы.

02.03

47

«Лоокуут уонна Ньургуһун» драма үһүс, төрдүс төгүлэ.

1

Афоризм өйдөбүлэ. Оруолларынан аа5ыы. Авторы батыһа ырытыы.

04.03

48

Таптал – сүдү күүс  (түмүктүүр уруок)

1

Санаа атастаһыыта, ырытыһыы. «Лоокуут уонна Ньургуһун» драма5а мин сөбүлээбит геройум»  диэн тема5а өйтөн суруйуу.

09.03

Сэһэн

6 чаас

49

Н.Г.Золотарёв-Якутскай оло5о, айар үлэтэ.

 «Көмүстээх үрүйэ» сэһэн – промышленность тематыгар I айымньы.

1

Сэһэн өйдөбүлэ. Көрүңэ: олох-дьаһах, сиэр-майгы туһунан сиһилиир; история чахчытыгар, докумуоңңа оло5урбут; фантастикалаах; быһылааннаах о.д.а.

11.03

50

Уйбаанча Кураанах Үрүйэ5э кыһыл көмүһү булуута.

1

Аа5ыы, авторы батыһа ырытыы.

16.03

51

«Сэдьүк о5онньор кэриэһэ – аптаах эмэгэт»

1

Уобараһы оңоруу.

18.03

52

Опарин атыыһыкка.

1

Аа5ыы, авторы батыһа ырытыы. Ыйытыыларга эппиэт.

06.04

IV чиэп.

53

Кыһыл көмүс иһин…

1

Авторы батыһа ырытыы. Ыйытыыларга эппиэт.

08.04

54

«Кыһыл көмүс – эбэңки баайа буолбатах…» (түмүктүүр уруок)

1

Айымньы ис хоһоонун билиигэ ыйытыылар. Сөбүлээбит түгэңңэ уруһуй. Талбыт тема5а өйтөн суруйуу. 1.«Көмүстээх үрүйэ» сэһэңңэ Уйбаанча уобараһа. 2.«Кыһыл көмүс – эбэңки баайа буолбатах»

13.04

Поэма.

4 чаас

55

Поэма өйдөбүлэ, уратыта

1

Арааһа, айыллар кистэлэңэ. Эпос уонна лирика алтыһыыта.

15.04

56

А.И.Софронов «Сылбах тиит» поэмата.

1

Ханарытан этии өйдөбүлэ. Хоһоонноохтук аа5ыы.

20.04

57

Күннүк Уурастыырап «Муустаах муора» поэмата.

1

Поэма тутулун быһаарыы.

22.04

58

Поэмалары түмүктүүр уруок.

1

Айымньылар ойуулуур-дьүһүннүүр ньымаларыгар практическай үлэ.

27.04

Роман.

7 чаас

59

Н.Е.Мординов-Амма Аччыгыйа оло5о, айар үлэтэ. «Сааскы кэм» романа.

1

Суруйааччы оло5ун, айар үлэтин кытта билсии. Роман өйдөбүлэ, уратыта. Ромаңңа киһи уонна норуот дьыл5ата.

29.04

60

«Аптаах тыл»

1

Аа5ыы, авторы батыһа ырытыы.

04.05

61

Даарыйа эмээхсин – «аптаах тыл» маастара

1

Уобараһы оңоруу.

06.05

62

«Тымтык уота»

1

Авторы батыһа ырытыы.

11.05

63

Даайыс тыйыс дьыл5ата.

1

Уобараһы оңоруу.

13.05

64

«Күөх лабаалар»

1

Авторы батыһа ырытыы.

18.05

65

«Сааскы кэм» - саха революция иннинээ5и оло5ун энциклопедията.(түмүктүүр уруок)

1

 Айымньы ис хоһоонун билиигэ ыйытыыларга эппиэт.

«Саха дьахтарын эрэйдээх дьыл5ата – «Сааскы кэм» ромаңңа» өйтөн суруйуу.

20.05

Публицистика.

2 чаас

66

Публицистика. Суорун Омоллоон «Дорообо, төрөөбүт тыам!» очерката.

1

Публицистика сүрүн өйдөбүлэ, уратыта, анала, жанрын сүрүн арааһа.

25.05

67

Сыллаа5ы хатылааһын.

1

Тургутук, көңүл тема5а өйтөн суруйуу.

27.05

2  уруок бырааһынньыкка түбэстэ. (Бала5ан ыйын 1 күнэ, Олунньу 23 күнэ)


По теме: методические разработки, презентации и конспекты

Рабочая программа по родному языку и родной литературе 5 класс

Рабочая программа для родного русского языка...

Рабочая программа по родному русскому языку и родной русской литературе. 7 класс.

Программа по учебному предмету «Родной русский язык и родная русская литература» призвана научить детей рассматривать язык как материал словесности и произведения как явления искусства сло...

Рабочая программа по родному (татарскому) языку для учащихся 9 класса русской школы, изучающих татарский как родной

Рабочая программа по родному (татарскому) языку для учащихся 9 класса русской школы, изучающих татарский как родной...

Рабочие программы по родному языку и родной литературе, методические материалы

Рабочие программы по родному языку и родной литературе, методические материалы...

Рабочая программа по родному русскому языку и родной русской литературе 5-9 кл.

Рабочая программа по родному русскому языку и родной русской литературе 5-9 кл. ФГОС...

Рабочая программа_Русский родной_5 класс

Рабочая программа_Русский родной_5 класс...

Рабочая программа по родной русской литературе 8,9,10 класс и родному русскому языку 7, 9 класс

Рабочая программа по родной русской литературе. Учебник: Александрова О.М. Аристова М.А. Беляева Н.В. Добротина И.Н. Критарова Ж.Н. Мухаметшина Р.Ф. Русская родная литература. 8 класс....