Фрагмент мастер-класса
видеоурок на тему

Тема занятия: «татарский национальный костюм» (внеурочное занятие)

Цели учебного занятия: расширить представление школьников о национальной культуре, в частности о татарском национальном костюме;

- познакомить обучающихся с историей национального костюма;

- разработать элементы татарского костюма и подобрать цветовую гамму в соответствии с национальными традициями.

Аспекты обучения: обобщение знаний  и формирование практических умений у учащихся по выполнению различных элементов костюма.

Аспекты развития: способствовать развитию у учащихся творческого мышления и дать возможность его реализации, создав на учебном занятии условия для выбора коллективного решения элементов костюма; способствовать развитию творческих навыков;

Аспекты воспитания: развивать эстетический вкус; воспитывать аккуратность, внимательность и трудолюбие.

Обучающиеся должны знать:

- элементы костюмов народов Поволжья;

- виды орнамента различных народностей;

- принципы построения элементов костюма;

Обучающиеся должны уметь:

- применять алгоритмы построения костюма в творческой деятельности;

- выполнять зарисовки различных видов орнамента;

- подбирать цветовую гамму костюма.

Личностный результат: осознание своей национальной принадлежности

Метапредметные результаты:

Познавательные УУД: поиск, анализ информации

Регулятивные УУД: Целеполагание, планирование, контроль, коррекция

Коммуникативные УУД: работа в парах, формулировка и отстаивание собственной точки зрения с использованием адекватных языковых средств

Предметные результаты: знание цветовой гаммы и элементов татарского национального костюма, традиций народов Поволжья.

Предварительная работа.

Посещение школьного музея «Культура народов Поволжья»

Форма организации учебной деятельности:  фронтальная; индивидуальная; парная, коллективная.

Основные методы организации деятельности:

- проектный метод

Средства обучения:

- зарисовки элементов татарского национального костюма;

- эскизы моделей с орнаментом; - электронная база данных.

Технические средства обучения: - ноутбук;

Оборудование, материалы и вспомогательные средства:

-чертежные принадлежности: карандаш; ластик;

-цветные карандаши или гелиевые ручки, тушь, краски;

-листы формат А 4, ватман, периодические издания.

Ход занятия.     

1. Мотивация к деятельности

- приветствие

- подготовка детей к занятию

- создание доброжелательной атмосферы

2. Актуализация знаний

- Подготовка к основному этапу  занятия.

Включение ребят в деловой ритм, создание положительной атмосферы.

Творенье может пережить творца:

Творец уйдет, природой побежденный,

Однако образ им запечатленный,

Веками будет согревать сердца.        

- И сегодня, на нашем  занятии по проектированию татарского национального костюма, я хотела бы, чтобы вы выступили в роли творцов и по окончании занятия мы могли бы  с восхищением любоваться вашим творением.

3. Постановка цели занятия

- Ребята, мне нужно помочь сшить красивый национальный татарский костюм, чтобы достойно представить наш регион на Всероссийском мастер-классе, который будет проходить в г. Москва.

4. Введение в тему занятия

Историческая  справка о национальной татарской одежде. Более 200 лет назад костюм казанских ханов выглядел вот так (показываю), обратите внимание, какой он был роскошный. Костюм тружеников поля выглядел по-другому (рассматриваем), рассматривая национальную обувь, заметили, что  лапти одевали в те времена. В нашем регионе мирно соседствуют народы разных национальностей. Рассмотрите и сравните праздничный и повседневный костюм русского народа и чувашского народа.

- На каких уроках вы изучаете особенности костюмов разных национальностей?  (ответы детей, что на уроках изобразительного искусства и музыки)

- Как же выглядела праздничная одежда татарских женщин? (ответы детей)

5. Работа в группах

- 1 группа:  сбор информации о татарском костюме по интернету;

- 2 группа:  разработка структурных элементов костюма;

- 3 группа:  подбор цветовой гаммы костюма;

- 4 группа:  создание эскиза костюма.

6. Защита проекта.

Дети показывают эскиз и подробно описывают каждый элемент костюма.

7. Итог занятия

- Где мы с вами используем национальный костюм?

Показ татарских национальных костюмов, которые можно использовать при встрече гостей и при выступлениях на концерте.

Тема: “Татар милли күлмәге” (дәрестән тыш чара)

Максат:

- милли татар костюмының элементлары, орнаментлар, төс бизәлешләрен искә төшерү;

- сөйләм күнекмәләрен үстерү;

- халкыбызның үткән тормышына кызыксыну, хезмәт кешесенә ихтирам, мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек тәрбияләү.

Җиһазлау: татар милли балалар костюмнары, “Рәхим итегез” дигән стенд,  папка-раскладушка: “Халкыбызның күңел бизәкләре”, газета-журналлар, ватман, альбом битләре, карандашлар, краскалар, ноутбук.

Чара барышы:

1. Әзерләнү.

Исәнләшү

- Исәмесез балалар, кәефләрегез ничек соң?

(Кояшлы иртә кебек)

Мин бик шат.

- Урамдагы һава торышы турында сөйләшү.

2. Алган белемнәрне актуальләштерү.

- Балалар татар милли киемнәре белән сез танышмы?

(Әйе, таныш. Татар милли киемнәренә күлмәк, камзол, калфак, түбәтәй, ә аяк кием читек-кәвеш).

- Бик дөрес, рәхмәт сезгә. Менә миңа матур итеп милли татар күлмәге тегәргә кирәк. Сез миңа ярдәм итәрсезме?

(Бик теләп, ә ничек соң без ярдәм итә алабыз?)

- Менә күрәсезме сезнең алдыгызда күпме матур-матур күлмәкләр, киемнәр. Миңа конкурста катнашыр өчен иң-иң матуры кирәк.

3. Чараның максатын билгеләү.

Бүгенге әшебезне ничек дип атар идек соң?

(Әйдәгез, халкыбызның күңел бизәкләре дип атыйбыз)

Шигырь уку.

• Рәхмәт, чынлап та бу бик туры килер.

4. Чараның төп элеше.

• Әз генә тарихка күз салып алыйк әле. Безнең борынгы бабаларыбыз моннан 200, 100 еллар элек нинди киемнәр кигәннәр соң?

(Аякларында чабата, өсләрендә күлмәк, камзол. Болар эш киемнәре булган инде. Аларны киеп җир сөргәннәр, ашлык сукканнар, ипи пешергәннәр).

Казан ханнарының ир-ат һәм хатын-кыз киемнәрен күрсәтү (Серле Казан китабы), эшләгәндә кигән киемнәрне, читек һәм чабаталарны “Сөембикә” журналы битләреннән, рус халкының һәркөнне, һәм бәйрәм көннәрендә кия торган киемнәрен 5 классның сынлы сәнгать (ИЗО) дәреслегеннән, ә чуваш халык киемен өлкәбездә чыга торган “Канаш” газетасы битләреннән карап танышу.

- Ә бәйрәм көннәрендә, сабан туенда, туй вакытларында нинди киемнәр кигәннәр икән соң? Кунакка ничек киенеп барганнар?

(Татар хатын-кызлары киемнәрен урынына, вакытына туры китереп киенгәннәр. Кунакка кия торган киемнәре затлы тукымадан төгелгән. Төрле бизәнү әйберләре дә такканнар)

• Ай рәхмәт балалар.

5. Группаларда эшләү.

• Күргәнегезчә, без бүген сезнең белән группаларда эшлибез.
• 1 группа.

(Әйдәгез без интернеттан карыйбыз).

• Яхшы, 2 группа?

(Ә без, нинди төс матуррак булыр икән, шуны карыйк).

- 3 группа?

(Без нинди бизәкләр һәм элементлар кирәк булуын хал итәрбез).

• 4 группада исә безнең бер генә кызыбыз.

(Мин сезнең өстегездә нинди күлмәк булачагын ясыйм. Сез ризамы?)

• Мин бик теләп риза, әйдәгез шулай булгач эшкә керешәбез.

(укучылар группаларда эшлиләр)

6. Проектны яклау.

Нәтиҗә: рәсем ясаучы кызның чыгышы:

1. Иң матур бизәлгән баш киеме – калфак.
2. Алсу күлмәк. Итәгендә бәби итәкләр, алар кояш төсендә булсын.
3. Камзол исә шәмәхә төстә, алтын җепләр белән бизәлгән 1әм татар орнаменты да булса бик матур булыр.
4. Читек, аның бизәкләре һәм төсе камзол һәм калфак төсе белән туры ктлсә әйбәт була дип уйлыйм.
5. Бизәнү әйберләрен инде үзегез хәл итәрсез. Анда алка, беләзек, муенса кебек әйберләр.

7. Йомгаклау.

- Әйдәгез тагын бер тапкыр искә төшерик әле: без кай вакытларда татар милли киемнәрен ешрак кулланабыз? (балаларның җаваплары: бәйрәмнәрдә һәм кунаклар каршылаганда).

- Бик зур рәхмәт сезгә балалар әшләрегез, киңәшләрегез өчен.