"Патша, вәзир һәм тегермәнче" әкиятенә анализ.
план-конспект занятия по теме

Тема: “Патша, вәзир һәм тегермәнче” әкиятен анализлау.

Максат: “Патша, вәзир һәм тегермәнче” әкиятен анализлау;

            укучыларның фикерләү сәләтләрен үстерү һәм үз фикерләрен     дәлилләргә   өйрәтү;

              уку күнекмәләрен формалаштыру өстендә эшне дәвам итү;

                эчтәлек буенча анализ ясап нәтиҗә чыгарырга, геройларга характеристика   бирергә өйрәтү;

                мактануның начар гадәт икәнен төшендерү;

“Сүздә мактанма, эштә мактан” дигән фикернең дөреслегенә инандыру.

Дәрес тибы: анализлау
Җиһазлау: мультимедиа, дәреслек, карточкалар.

                                                      Дәрес барышы:

1. Ориентлашу-мотивлашу этабы.

1. Уңай психологик халәт тудыру. 

- Хәерле иртә, укучылар, утырыгыз. Тәрәзә артында яз. Кояш үзенең якты нурлары белән җир йөзен җылыта һәм табигать кышкы йокысыннан уяна. Карагыз әле, безгә ничек матур итеп кояш елмая.Әлбәттә, чөнки ул нурлы. Сезнең дә кояшныкы кебек кәефегез күтәренке дип уйлыйм, һәм  шундый күтәренке кәеф белән дәресебезне башлап җибәрербез.

2. Белемнәрне актуальләштерү.

- Укучылар без сезнең белән нинди әдәбият жанрларын беләбез әле?

- Бүген әкият жанры турында сөйләшербез. Нәрсә ул әкият?

(Могҗизалы һәм маҗаралы вакыйгаларга бай әсәр. Әкиятләрдә начарлык, явызлык гаепләнә, гаделлек, дөреслек җиңеп чыга.)

             - Әкиятләр ни өчен иҗат ителделәр икән? (Кешеләрдә уңай гадәтләр тәрбияләү өчен. Нәрсә ул начар һәм нәрсә ул яхшыны күрсәтер өчен.)

             - Нәрсә белән мавыктыра соң ул сезне? (Анда төрле тылсымнар бар, һәрвакыт яхшылык җиңә, хайваннар да сөйләшә белә.)

1. Өй эшен тикшерү.

- Хәзер без сезнең белән өй эшен тикшерәбез.  Мин сезгә менә җөмләләр бирәм, сез шуны әкият тәртибендә урнаштырыгыз. Моның өчен без группаларда эшлибез. Сезгә бер минут. (синг-РАУНД РОБИН – командада эшлиләр. Фикерләрен әйтеп, карточкаларны кирәкле тәртиптә урнаштыралар) 1 нче слайд.

- Эшләп бетердегезме? Хәзер тикшерәбез. Һәрбер команда укый, башка командалар дөреслеген тикшерә. Хәзер һәрберегезгә рәхмәт әйтегез. 2 нче слайд

- Булдырдыгыз. Барыгыз да әкиятне укыгансыз. Балалар, әйтеп карагыз әле бүген дәрестә нәрсә турында сөйләшербез икән. (Әкият турында, анализларбыз) 3 нче слайд

- Дөрес, әкият турында. Безнең дәресебезнең темасы – әкияткә анализ.

II.Уку мәсьәләсен адымлап чишү.

           1.Әкияткә анализ.

- Әкиятнең темасы нинди? Нәрсә турында? (Вәзирне акылга утырту турында)

- Балалар әкиятне ничә өлешкә бүлеп карап була? Нинди өлешләр инде ул?

 4 нче слайд.

- Сюжетын искә төшерик. Ә хәзер әйдәгез тагын группаларда эшлибез. (ТАЙМД РАУНД РОБИН – билгеле бер вакытта һәр укучы түгәрәк буенча сөйли.) (5 слайд) Әкиятнең 3 өлеше 3 группага. Хәзер кызыл төсләр үзегезгә туры килгән өлешнең эчтәлеген янәшә утырган иптәшегезгә сөйли башлагыз. 15 секунда вакыт сезгә. Хәзер зәңгәр төсләр каршыдагы иптәшләрегезгә сөйләгез. 15 секунд вакыт. Хәзер бер-беребезгә рәхмәт әйтәбез. Хәзер 4 нче номерлар басабыз һәм әкиятне сөйлибез , кыскача гына.

1. Әкияттәге образлар.

- Әсәрдә нинди геройлар бар? (6 - 7 нче слайдлар) Патша кем ул? Әйе, ил белән идарә итүче. Сез ничек уйлыйсыз, ил белән нинди кеше идарә итә ала? Безнең әкияттә ул нинди икән? Хәзер аның төп сыйфатлырын алдыгыздагы кәгазь битләренә языгыз. Сезгә 1 минут вакыт.

- Икенче героебыз кем? Ул нинди кеше булырга тиеш, дип уйлыйсыз?  Безнең әкияттә ул нинди икән? Хәзер аның төп сыйфатларын алдыгыздагы кәгазь битләренә языгыз. Сезгә 1 минут вакыт.

- Өченче героебыз кем? Ул нинди кеше булырга тиеш, дип уйлыйсыз?  Безнең әкияттә ул нинди икән? Хәзер аның төп сыйфатларын алдыгыздагы кәгазь битләренә языгыз. Сезгә 1 минут вакыт.

Хәзер үзебез язганнарның астына сызабыз һәм урыннардан торып үзебезгә иптәш табабыз. Кыска буйлылар озын буйлыларга сөйли. 30 секунд вакыт, аннан икенчегез сөйли. Сезгә дә 30 секунд вакыт. Хәзер парларны алмашабыз. Шушындый ук эш эшлибез. 30 ар секунд вакыт бирелә. (СТЁ-ЗЁ-КЛАСС – музыка астында парлашалар, РЭЛЛИ РОБИН үзләренең кыска җавапларын укыйлар)

-  Хәзер парларны алмашабыз. Шушындый ук эш эшлибез. 30 ар секунд вакыт бирелә.

- Урыннарга утырдык. Өченче номерлар патшага бәя бирәләр. Ни өчен патша шундый дип уйлыйсыз? Хәзер дәлилләп бирегез.

- Икенче номерлар вәзиргә бәя бирәләр. Ул нинди? Ни өчен?

4 нче номерлар тегермәнчегә бәя бирегез. Дәлилләгез.

- Менә без сезнең белән геройларның нинди икәнлекләрен белдек тә.

- Балалар, халык бу әкият аша нәрсә әйтергә теләде икән? Аның идеясе нинди?

- Балалар, хәзер сезнең алдыгызда 3 герой язылган. Уйлагыз әле, сез аларның кайсысы урынында, нинди булыр идегез? Сезгә 2 минут вакыт бирелә, улагыз һәм  дәфтәрләрегезгә языгыз. (КОНЭРС – балалар үзләре теләгән почмакларны сайлап җавап бирәләр)

- Хәзер үезегз сайлаган геройлар янына барыгыз. Парлашабыз, Үз фикерләребезне кыска буйлылар озын буйлыларга сөйлибез. 15 секунд вакыт. Хәзер озын буйлылар кыска буйлыларга сөйли. 15 секунд вакыт. (Һәр төркемнән икешәр укучының фикере тыңлана) Хәзер бер-беребезгә рәхмәт әйтәбез һәм  урыннарга утырабыз.

 III. Рефлексия, бәяләү этабы.

 - Хәзер миңа җавап бирегез, вәзирнең ялгышы нәрсәдә икән?

  - Бу әкиятне халык ни өчен язды икән? Әһәмияте нәрсәдә?

  - Балалар, сезнең бу әкияткә охшаган нинди әкиятләр беләсез?

   - Әйтегез әле, ни өчен алар иҗат ителде икән?

   - Сез бу әкиятне ничек тәмамлар идегез?

IV. Йомгаклау.

1. Билгеләр кую.
2. Өй эше.

1. Әкиятне дәвам итү.
2. Эчтәлеген сөйләү.
3. Акыл турында 10 мәкаль язарга.