Технологическая карта урока ”Йиртмҗ харлһна һазр”, 4 класс
план-конспект урока

Цели для ученика

1. “Хар һазр” гидг йиртмҗ хардг һазрин тускар медрлән өөдлүлх,
2. келлһән өргҗүлх;
3. төрскн һазр-усан хардг, эргндк йиртмҗин харсач, хадһлач болдг күн болх.

Цели для учителя

• Образовательные: заповедникин туск медвр өгх.
•  келлһ өргҗүллһнә кичәл;
• Развивающие: эргндк йиртмҗиг шинҗлдг чадвр, эврән ашлвр һарһдг чадвр өгх.

• Воспитательные: йиртмҗ хардг, аң-аһурсд харсдг уха заах, төрскнч болдг сурһмҗ өгх.

Межпредметные связи:

• хальмг келн,
• умшлһн,
• йиртмҗ

Тип урока шин медрл олзллһна интегрированн кичәл  

Форма урока кичәл-күүндвр

Опорные понятия, термины

Новые понятия

Формы контроля

Домашнее задание

Этап урока

Деятельность учителя

Деятельность ученика

Используемые методы, приемы, формы

Формируемые УУД

Бүрдәцин кем Организационный момент

Мендллһн. Кичəлин белдвр шинҗллһн.

Сурһульчнртаһан мендллһн, кичәлд яһҗ белдсинь шинҗлх (Приветствие учащихся; проверка их готовности к уроку).

Мендллһн.

1)Личностные:                             - нравственно-этическая ориентация

Дассан давтлһн. – Повторение пройденного.

Презентац олзллһн

Давсн кичәлд мадн герин малын тускар күүндләвидн. Ямаран герин мал меднәт?

- Герин мал күүнд ямаран тус күргнә?

Күүкдин хәрү.

- Хөн, үкр, мөрн, темән, яман.

- Үкр үс, мах, арс өгнә. Хөн мах, ноос, өөк өгнә. Темән үс, ноос өгнә. Мөрн мах, үс өгнә. Мөрн – көлгн. Мал хәрүлнә.

Күүндлһн.

 Вводная беседа

- Эн шүлг соңсад, юуна тускар эндр күүндхән келтн. (Багш Будҗала Егорин “Арһ-чидләрн йиртмҗән харсий” гидг шүлг умшна.)

- Будҗала Егорин “Арһ-чидләрн йиртмҗән харсий” гидг шүлг умшдг дасий, келнә ээдрә һарһий. (Багш эврән умшад үзүлнә.)

- Теегин эрүл-мендинь харий!

(Сурһульчнр багшан дахад умшна.)

Ээҗ мет, эңкр теегин

Эрүл-мендинь харий,

Бәәхтә элвг җирһлин төлә,

Баһчуд, хамдан зөрий!

Буджала Егор

Шин төр даслһн. Изучение нового материала.

Текстәр көдллһн.  “Хар һазра заповедник” гидг күүндврлә таньлдлһн.

 Багш эврән күүндвр умшна. 

Багшин умшсн күүндвр соңсна.

Зуңһру:  Багш, мадн гөрәсд харлһна Яшкульск питомникин тускар умшувидн. Мана Таңһчд аңгуд, шовуд харлһна талдан һазрмуд бәәнү?

Багш:  Э-э, бәәнә. Хар һазра заповедник, Сарпинск, Меклетинск, Харбинск болн нань чигн аң-аһурс харлһна һазрмуд бәәнә.

   Занда:  Ямаран заповедникд гөрәсд харна?

   Багш:  «Хар һазра» заповедникд гөрәсд харна.

   Богта:  Эдниг юунас харсх кергтә?

Багш:  Чонмудас, браконьермүдәс.

------------------------------

Богта:  ЯҺҗ харсдв?

Багш:  Әмтн гөрәснә бәәршдг ормднь өргн хашас бәрнә.

Занда:  Хот бас белднү?

Багш:  Э-э,  гөрәсдт өвс белднә. Зунар эднд люцерн өгнә.

Зуңһру:  Хаврт ямаран көдлмш күцәгднә?

Багш: Хаврт гөрәсд төлән авна. Хурһднь өсхлә, әмтн аһурсдыг теегүр тәвнә.

  Зуңһру:  Заповедникин һазрт ямаран аң-аһурсд бәәршлнә?

  Багш: Зара, моһас, хун, тоһрун, тоодг, ялмн, туула бәәршлнә.  

Багш сурһульчнриг шин үгмүдлә таньлдулна.

Багшан дахад шин үгмүд умшна.

Шин үгмүд:

Аң-аһурсна харлһна һазр – заповедник

Харна – охраняют

Харсна – защищают

Яһҗ – как

Бәәршдг һазр – места обитания

Өргн хашас – обширные территории

Бәрнә – строят

Белднү – готовят?

Күцәгднә – выполняется

Хурһднь өсхлә – когда вырастают детеныши

Әмтн – люди

Аһурсдыг - животных

теегүр тәвнә – отпускают в степь.

Бәәршлнә – обитают  

Физминутк 

Багш сурһульчнрта физминутк кенә.

Теңгр – һаран деегшән,        

Һазр – һаран дорагшан,

Усн – һаран хооран,

Салькн, салькн, салькн – һарарн дайлх.

Сурһульчнриг нүүрәр умшулх, шин үгмүд олзлад орчулх.

Сурһульчнр күүндвр нүүрәр умшна, орчулна.

Текстəр көдллһн

Багар көдллһн

Күүкд, ода мадн хойр багар көдлхмн. Тана ширә деер карточкс бәәнә. Сурврмудт хәрү өгтн.

 (Карточкар көдллһн)

-Ямаран заповедникүдт гөрәсд харна?

- Гөрәсдиг юунас, кенәс харсх кергтә?

- Заповедникүдт гөрәсдиг яһҗ харна?

Шин төр батллһн

- Мадн альк районд бәәнәвидн?

- Мана районд ямаран заповедник бәәнә?

- Заповедникин көдләчнр ю кенә?

- Мана һазрт ямаран аң-аһурсн, шовуд бәәршлнә?

• Приютненск районд.
• “Маныч Гудило”.

• Аң-аһурсд, шовуд, урһмл харна.
• Зарас, туулас, арат, моһас бәәршлнә.

Кичəлин ашлвр.

- Ямаран заповедниклә таньлдвт?

- Заповедникин көдләчнр ю кенә?

- Эн кичәл таднд юуһарн таасгдв?  

Рефлексия.

Темдгүд

Герин даалһвр.

“Хар һазр” заповедник” гидг соңсхвр белдх;

*“Хар һазр” заповедник” гидг соңсхвр белдәд амн үгәр келх.