Ухсай Яккăвĕн «Атте-анне» поэмине пĕтĕмĕшле тишкермелли урок
методическая разработка по литературе (7 класс) на тему

Чăваш Республикин Вĕренÿ тата çамрăксен политикин министерстви

Пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан муниципаллă бюджетлă вĕренÿ учрежденийĕ

 „Чăваш Республикин Сĕнтĕвăрри районĕнчи

 Хуракассинчи  пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан вăтăм шкул”

Предмет: чăваш литератури

Класс: 6

Урок теми: Г. Харлампьев «Кăвакарчăн чĕпписем» калава тишкерни

Вăхăт: 1 урок (45 минут)

Урок тĕсĕ проза  хайлавне вуласа тишкермелли урок  - хутăш урок.

Урок тĕллевĕсем:

Сапăрлăх тĕллевĕ: ачасене çут çанталăк çинчен çыракан писатель пултарулăхĕпе кăсăклантарасси, çут çанталăк çинчен çырнă хайлавсене вулама хистесси;

Вĕрентÿ тĕллевĕсем:

1. Герасим Харлампьевăн  «Кăвакарчăн чĕпписем» хайлавне кейс,   критикăлла шухăшлав технологине тĕпе хурса тулли тишкерÿ тăвасси, темипе тĕп шухăшне уçса парасси;
2. Ачасене шухăшлама, пĕтĕмлетӱ тума вĕрентесси;

Аталантару тĕллевĕ: ачасен калаçу чĕлхине аталантарасси; пурнăçланă ĕçе уçса пама, ăнлантарма вĕрентесси;

Урока кирлĕ хатĕрсем:  Г. Харлампьев «Кăвакарчăн чĕпписем» калав тексчĕ;  «Çут çанталăк ытамĕ» презентаци; «Çут çанталăк ытамĕ» ролик.

Технологисем:

1. Критикăлла шухăшлав технологийĕн меслечĕсемпе ĕçлени: кластер,  ЗУХ; кейс технологи

ИКТ тата ЦОР технологийĕсем:

2. MS Power Point программăпа хатĕрленĕ презентаципе усă курасси;
3. Windows  Live программăпа хатĕрленĕ роликпа усă курни;

Урок мелĕсемпе меслечĕсем:

- ыйту-хурав;

- словарь ĕçĕ;

-ачасем  пĕр-пĕрне проблемăлла  ыйту парасси;

- презентаципе, роликпа усă курасси;

- словарь ĕçĕ ирттересси.

Урок юхăмĕ

Çут çанталăка  упрани – Тăван çĕр-шыва упрани

Каларăш

1. Класа урока хатĕрлени
2. Урок йĕркипе паллашни

1. Панă сăмахсемпе усă курса урокра мĕн çинчен калаçассине тавçăрасси

Кил-çурт, кайăк, юлташ, мир,  кулюкка

2. Кăвакарчăн çинчен мĕн пĕлнине   «ЗУХ» таблицăн пĕрремĕш юпине тултарса çырăр.        

3. Авторпа паллашни. Çут çанталăка сăнлакан çыравçă – Герасим Харлампьев.  («Çут çанталăк ытамĕ» презентаципе усă курса)
4. «Кăвакарчăн чĕпписем» калава кейс технологипе тишкерни:

«Кăвакарчăн чĕпписем» текст

Кăвакарчăн пек йăваш кайăк урăх пур-ши? Çук та пулĕ. Кăвакарчăнсем вĕсем пĕр-пĕринпе мар, ытти кайăксемпе те çапăçмаççĕ. Хăш-пĕр кайăксем пек хурт-кăпшанкă мар, тĕш тырă – таса апат çиеççĕ.

Кăвакарчăн вăл – ăслă кайăк. Хăй пурăннă кил-çурта нихăçан та манмасть, таçтан инçетрен шыраса тупать. Çавăнпа кăвакарчăнсем тепĕр чух почтăра та çӱреççĕ. Çырăва ури çумне чĕркесе çыхаççĕ те килтен кăларса яраççĕ çех, ăçта каймаллине кăвакарчăн хăех пĕлет, çырăва питĕ хăвăрт леçсе парать.

 Ашшĕ-амăшне кура чĕпписем те пĕчĕкренех ăслă ӱсеççĕ. Йăвисенче лăпкă лараççĕ, аслисем чĕнмесĕр тухмаççĕ. Ку çех-и?  Пĕчĕкренех амăшĕсене пулăшма тытăнаççĕ. Мĕнле тетĕр-и?  Акă мĕнле.  

Пирĕн килте кăвакарчăн çултан çул нумайланса пынипе ампар айĕнче вырăн та юлмарĕ. Вара эпĕ унта ятарлса пĕр хăма хурса патăм. Çак хăма çине çав кунах ике мăшăр кăвакарчăн йăва çавăрма тытăнчĕ.

Эрне иртрĕ-и,  иккĕ-и,   кашни кăкарчăнăн  амăшĕ икшер çăмарта турĕ, чĕпĕ кăларчĕ. Çак чĕпсем ӱсме пуçланăччĕ кăна, пĕррехинче пырса пăхрăм та тĕлĕнсех кайрăм6 кавакарчăн амăшĕсем тата икшер çăмарта тунă иккен. «Мĕн вара, - шухăшлатăп хам ăшра, - кăвакарчăн амăшĕсем каллех чĕпĕ кăларма лараççĕ-ши? Ку чĕпписене кам тăрантарса ӱстерĕ капла?»

Çук чĕпĕ кăларма тепĕр хут лармарĕç вĕсем. Çăмартисене чĕпписем айне хучĕç те тăрăшсах апат çĕклеме тытăнчĕç.

Эрне иртрĕ, иккĕ, виççĕ…малтанхи чĕпписем ӱссе çитнĕ тĕле кашни йăвара тата икшер чĕпĕ тухрĕ! Ӱссе çитнисем вара йăвисенчен вĕçсе анчĕç те васкасах апат шырама тытăнчĕс. Хăйсем кăна çимеççĕ, пĕчĕк чĕпписене те пырса çитереççĕ. Йăмăкесем, шăллĕсем-çке-ха!

Вăт мĕнле ăслă вĕсем – кăвакарчăн чĕпписем.

Хĕрлĕ тĕс – интереслĕ, пĕлмен

Сарă –

Кăвак –

Симĕс -

3. Рефлекси.

1. Ыйту-хурав

«ЗУХ» таблицăн иккĕмĕш юпине туларса ăнлантарăр.

2. «кăвакарчăн»  сăмахпа кластер туни (доска умне тухса ачасем хăйсен сăмахĕсене çыраççĕ)

3. Панă предложенисене вĕçлесси:

Кăвакарчăнсем мана килĕшрĕç, мĕншĕн тесен….

Калавпа паллашнă хыççăн эпĕ çакна калама пултаратăп….

Паянхи урок ман килĕшрĕ…

Ку валава юлташсене те вулама сĕнетĕп, мĕншĕн тесен…

4. Киле валли ĕç.  

1. «ЗУХ» таблицăн виççĕмĕш юпине тултарса килмелле;
2. Панă темăпа эссе çырса килмелле

«Кайăксем пирĕн туссем»

                  3.Урока пĕтĕмлетнĕ, киле ĕç панă  хыççăн «Çут çанталăк ытамĕ» ролик пăхасси.  

Чăваш Республикин Вĕренÿ тата çамрăксен политикин министерстви

Пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан муниципаллă бюджетлă вĕренÿ учрежденийĕ

 „Чăваш Республикин Сĕнтĕвăрри районĕнчи

 Хуракассинчи  пĕтĕмĕшле пĕлÿ паракан вăтăм шкул”

Предмет: чăваш литератури

Класс: 6

Урок теми: Г. Харлампьев «Кăвакарчăн чĕпписем» калава тишкерни

Вăхăт: 1 урок (45 минут)

Урок тĕсĕ проза  хайлавне вуласа тишкермелли урок  - хутăш урок.

Урок тĕллевĕсем:

Сапăрлăх тĕллевĕ: ачасене çут çанталăк çинчен çыракан писатель пултарулăхĕпе кăсăклантарасси, çут çанталăк çинчен çырнă хайлавсене вулама хистесси;

Вĕрентÿ тĕллевĕсем:

1. Герасим Харлампьевăн  «Кăвакарчăн чĕпписем» хайлавне кейс,   критикăлла шухăшлав технологине тĕпе хурса тулли тишкерÿ тăвасси, темипе тĕп шухăшне уçса парасси;
2. Ачасене шухăшлама, пĕтĕмлетӱ тума вĕрентесси;

Аталантару тĕллевĕ: ачасен калаçу чĕлхине аталантарасси; пурнăçланă ĕçе уçса пама, ăнлантарма вĕрентесси;

Урока кирлĕ хатĕрсем:  Г. Харлампьев «Кăвакарчăн чĕпписем» калав тексчĕ;  «Çут çанталăк ытамĕ» презентаци; «Çут çанталăк ытамĕ» ролик.

Технологисем:

1. Критикăлла шухăшлав технологийĕн меслечĕсемпе ĕçлени: кластер,  ЗУХ; кейс технологи

ИКТ тата ЦОР технологийĕсем:

2. MS Power Point программăпа хатĕрленĕ презентаципе усă курасси;
3. Windows  Live программăпа хатĕрленĕ роликпа усă курни;

Урок мелĕсемпе меслечĕсем:

- ыйту-хурав;

- словарь ĕçĕ;

-ачасем  пĕр-пĕрне проблемăлла  ыйту парасси;

- презентаципе, роликпа усă курасси;

- словарь ĕçĕ ирттересси.

Урок юхăмĕ

Çут çанталăка  упрани – Тăван çĕр-шыва упрани

Каларăш

1. Класа урока хатĕрлени
2. Урок йĕркипе паллашни

1. Панă сăмахсемпе усă курса урокра мĕн çинчен калаçассине тавçăрасси

Кил-çурт, кайăк, юлташ, мир,  кулюкка

2. Кăвакарчăн çинчен мĕн пĕлнине   «ЗУХ» таблицăн пĕрремĕш юпине тултарса çырăр.        

3. Авторпа паллашни. Çут çанталăка сăнлакан çыравçă – Герасим Харлампьев.  («Çут çанталăк ытамĕ» презентаципе усă курса)
4. «Кăвакарчăн чĕпписем» калава кейс технологипе тишкерни:

«Кăвакарчăн чĕпписем» текст

Кăвакарчăн пек йăваш кайăк урăх пур-ши? Çук та пулĕ. Кăвакарчăнсем вĕсем пĕр-пĕринпе мар, ытти кайăксемпе те çапăçмаççĕ. Хăш-пĕр кайăксем пек хурт-кăпшанкă мар, тĕш тырă – таса апат çиеççĕ.

Кăвакарчăн вăл – ăслă кайăк. Хăй пурăннă кил-çурта нихăçан та манмасть, таçтан инçетрен шыраса тупать. Çавăнпа кăвакарчăнсем тепĕр чух почтăра та çӱреççĕ. Çырăва ури çумне чĕркесе çыхаççĕ те килтен кăларса яраççĕ çех, ăçта каймаллине кăвакарчăн хăех пĕлет, çырăва питĕ хăвăрт леçсе парать.

 Ашшĕ-амăшне кура чĕпписем те пĕчĕкренех ăслă ӱсеççĕ. Йăвисенче лăпкă лараççĕ, аслисем чĕнмесĕр тухмаççĕ. Ку çех-и?  Пĕчĕкренех амăшĕсене пулăшма тытăнаççĕ. Мĕнле тетĕр-и?  Акă мĕнле.  

Пирĕн килте кăвакарчăн çултан çул нумайланса пынипе ампар айĕнче вырăн та юлмарĕ. Вара эпĕ унта ятарлса пĕр хăма хурса патăм. Çак хăма çине çав кунах ике мăшăр кăвакарчăн йăва çавăрма тытăнчĕ.

Эрне иртрĕ-и,  иккĕ-и,   кашни кăкарчăнăн  амăшĕ икшер çăмарта турĕ, чĕпĕ кăларчĕ. Çак чĕпсем ӱсме пуçланăччĕ кăна, пĕррехинче пырса пăхрăм та тĕлĕнсех кайрăм6 кавакарчăн амăшĕсем тата икшер çăмарта тунă иккен. «Мĕн вара, - шухăшлатăп хам ăшра, - кăвакарчăн амăшĕсем каллех чĕпĕ кăларма лараççĕ-ши? Ку чĕпписене кам тăрантарса ӱстерĕ капла?»

Çук чĕпĕ кăларма тепĕр хут лармарĕç вĕсем. Çăмартисене чĕпписем айне хучĕç те тăрăшсах апат çĕклеме тытăнчĕç.

Эрне иртрĕ, иккĕ, виççĕ…малтанхи чĕпписем ӱссе çитнĕ тĕле кашни йăвара тата икшер чĕпĕ тухрĕ! Ӱссе çитнисем вара йăвисенчен вĕçсе анчĕç те васкасах апат шырама тытăнчĕс. Хăйсем кăна çимеççĕ, пĕчĕк чĕпписене те пырса çитереççĕ. Йăмăкесем, шăллĕсем-çке-ха!

Вăт мĕнле ăслă вĕсем – кăвакарчăн чĕпписем.

Хĕрлĕ тĕс – интереслĕ, пĕлмен

Сарă –

Кăвак –

Симĕс -

3. Рефлекси.

1. Ыйту-хурав

«ЗУХ» таблицăн иккĕмĕш юпине туларса ăнлантарăр.

2. «кăвакарчăн»  сăмахпа кластер туни (доска умне тухса ачасем хăйсен сăмахĕсене çыраççĕ)

3. Панă предложенисене вĕçлесси:

Кăвакарчăнсем мана килĕшрĕç, мĕншĕн тесен….

Калавпа паллашнă хыççăн эпĕ çакна калама пултаратăп….

Паянхи урок ман килĕшрĕ…

Ку валава юлташсене те вулама сĕнетĕп, мĕншĕн тесен…

4. Киле валли ĕç.  

1. «ЗУХ» таблицăн виççĕмĕш юпине тултарса килмелле;
2. Панă темăпа эссе çырса килмелле

«Кайăксем пирĕн туссем»

                  3.Урока пĕтĕмлетнĕ, киле ĕç панă  хыççăн «Çут çанталăк ытамĕ» ролик пăхасси.