Сабақ жоспаы "Нан тағамдары" 8 сынып
план-конспект урока (8 класс) на тему

Тақырыбы: Нан тағамдары. Этнолингвистикалық атаулар.

Мақсаты : оқушыларды ұлттық тағамдармен таныстыру. Нан тағамдарының түрлерінен деректер беру, жасалу жолдарын түсіндіру. Бауырсақ пісіру шін қажетті заттарды естеріне сақтап қалу. Этнолингвистикалық атаулармен, асқа байланысты ырымдар мен тыйымдармен таныстыру.

Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі. (2 мин)

- Оқушыларды түгендеу

-сұрақ-жауап

ІІ . Психологиялық жағдай тудыру, «Еден-төбе-мұрын»  (2 мин)

  Жүргізуші сұқ саусағымен біресе төбені, біресе еденді, біресе мұрнын көрсетеді және «төбе» , «еден», «мұрын» деп айтып тұрады. Жүргізуші кейде айтқан сөзі мен қимылын керісінше жасап, қатысушыларды жаңылыстыруға тырысады. Кім қателессе, орнына отырады. Соңында қалған үш адам жеңімпаз деп танылады.

ІІІ Үй жұмысын тексеру. (5 мин)

критерий

5 сөйлем – 5

4 сөйлем – 4

3 сөйлем – 3

ІV  Топқа бөлу. Муляж арқылы бөлінеміз (1 мин)

V Сабаққа кіріспе:

1. Топтық жұмыс: Топтастыру стратегиясы арқылы ұлттық тағамдардың түрлерін еске түсіру: 1-топ: ет тағамдары, 2-топ:сүт тағамдары. Әрбір топқа тағам түрлерінің аттарын жазғызу. (2 мин)

2. Презентация «Қазақ халқының ұлттық тағамдары».

VІ.Лексикалық тақырыпты түсіндіру:

1. Жарыс тапсырма: Анаграммаларды шешіп, артық сөзді алып тастау: айран, бауырсақ, тоқаш, шелпек, күлше. (3 мин)

Анаграмма

5 сөз – 5

4 сөз – 4

3 сөз – 3

2 сөз – 2

1 сөз – 1  

Нан дастарханға қалай келеді? Әр топ берілген шашыраңқы суреттерді ретімен жапсырады. (5 мин)

1. Жерді жыртады.
2. Дәндер өсе бастайды.
3. Бидайдың сабақтары пайда болады.
4. Оны сушылар не диқандар суғарады.
5. Бидайды орады, бастырады.
6. Машинамен элеваторға тасиды.
7. Диірменге апарып тартады.
8. Машиналар қап - қап ұнды тасиды.
9. Нан илейді. Нан пісіреді.
10. Нан таситын машинамен дайын нанды дүкенге әкеледі.
11. Дүкеншілер мен сатып алушылар дүкенде
12. Нан дастарханда.

Критерий

11-12 – 5

7-10 – 4

3-6 – 3

1-2 – 2

2. Сөздік жұмысы жаңа сөздермен таныстыру. (қар кесегі) Ал енді біздің бүгінгі тақырыпқа назар аударайық. Біздің халқымыздың ең қасиетті салт дәстүрі- қонақ асы. Әр үйдің дастарқанның ең басты асы- бауырсақ. Енді қазір біз бауырсақ қалай, неден жасалатының біліп үйренеміз, танысамыз.

 (слайд) (4 мин)

3. Мәтінмен жұмыс (мәтінді оқу, аудару, бөліктерге бөлу: 1-Бауырсақ дастарқанның сәні; 2-Бауырсақтың дайындалуы). (8 мин)

Бауырсақ
Бауырсақ –халықтың тым ертеден келе жатқан ұлттық тағамы. Бидай ұнын ашытып ұзынша немесе домалақ үлгіде дайындап,майға қуырып пісіреді. Бұл басқа нан тағамдарына қарағанда дәмді әрі көп сақталады. Қатып қалғанын да сүтке,шайға салып жесе,дәмі өзгермейді.Бауырсақ –қазақ дастарқанының ажары. Адам оны сүйсініп жейді.
Рецепт
Бауырсақты дайындау үшін 3кесе ұн,10 гр. Ашытқы, 0,6гр.кесе су,0,7 кесе сүт,2 жұмыртқа, 30гр.маргарин. 1 шай қасық тұз,1 ас қасық қант және қуыруға 1-2 өсімдік майы керек. Астарың дәмдә болсын!

4. Нан тағамдарының суреттеріне тағы бір тоқталып өту, аттарын есте сақтау. (1 мин)

VІІ. Грамматикалық тақырып:

1.Этнолингвистикалық атау – ұлттық салт-дәстүрге байланысты атаулар. (1 мин)
Мысалы: соғым сою, күздік, қазы, жал, шұжық, мипалау, таба нан, күлше, шелпек, бауырсақ, айран, құрт, сүзбе, т.б.

3 МИН

Қазақ халқының салт - дәстүрлері көп. Көп тойлар, мерекелер өткізіледі. Бұлардың бәрі кең дастарқансыз болмайды. Қазақ халқының дастарқаны өте бай. Балалар, сендер қандай ұлттық тағамдарды білесіңдер?
Ұннан - шелпек, таба нан, құймақ, бауырсақ, қйықша.
Еттен - қазы, шұжық, жая, жал- жая, бесбармақ, қуырдақ.
Сүттен - қымыз, шұбат, сүзбе, құрт, ірімшік, қатық, айран, қаймақ, май.

ҮІІІ.  Рефлексия 1 МИН

Балалар ,біз бүгін сабақта қандай тақырып өттік? Нан тағамдарына нелер жатады? Адам өміріне ең қажетті тағам не? Дұрыс. Нан –тіршіліктің нәрі.

ІХ Табыстық ағашы

Х Бағалау

ХІ  ҮЙГЕ ТАПСЫРМА БЕРУ