Дополнительная образовательная программа внеурочной деятельности “Кызыклы грамматика” (2 класс)
рабочая программа (2 класс) на тему

Аңлатма язуы

    Татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты - барлык төр белем бирү оешмалары өчен мәҗбүри саналган кагыйдә һәм таләпләрне үз эченә алган һәм укыту программаларыньщ нигезен тәшкил иткән төп норматив-хокукый акт. Әлеге стандарт белем бирү процессының эчтәлеген яңарту, аның  нәтиҗәләрен югары сыйфатлы итү максатын күздә тотып төзелгән. Стандарт кысаларыңда татар теленнән гомуми белем бирү программаларының структурасына куелган таләпләр укыту процесссында исәпкә алынырга тиешле төп моментларны берләштерә. Стандарт проекты белем бирү күләмен һәм дәрәҗәсен, татар теле буенча төзелгән программаларда татар теленең фундаменталь нигезен тәшкил иткән мәҗбүри белем бирү минимумында системалылыкка һәм бертөрлелеккә ирешү юлларын билгели.        

     Башлангыч гомуми белем бирүдә яңа федераль дәүләт стандартларының төп максаты һәм бурычы булып балаларда белем алырга кызыксыну һәм теләк уяту, мөстәкыйль уйларга, алган белемнәрен практикада куллана белергә өйрәтү тора. Яңа буын федераль дәүләт стандартларының принципиаль аермалыгы булып белем алуның күрсәткеченә, нәтиҗәсенә ориентлашу тора.

Максат: кече яшьтәге мәктәп укучыларының татар теле фәне буенча белемнәрен киңәйтү, тирәнәйтү һәм ныгыту; укучыларны татар теленең кызыклы фән булуына төшендерү.

Бурычлар:

Дидактик:

• татар теленә уку фәне буларак кызыксыну  үстерү;  
• татар теле грамматикасы буенча белем, күнекмәләр булдыру;
• укучыларның сүзлек запасларын үстерү;
• укучыларда татар теленә хөрмәт һәм ихтирам тәрбияләү, телнең чисталыгын, дөреслеген саклау, телне, халыкның рухи мирасын өйрәнүгә кызыксыну уяту;

Тәрбияви:

                      Китап белән эшли белү культурасы тәрбияләү;

                     .укучыларда фикерләү культурасы, кызыксыну формалаштыру һәм үстерү;

Үстерелешле:

• укучыларның фикер йөртүен һәм тапкырлыкларын үстерү;  
• төрле сүзлекләр белән эшли белүләрен үстерү;
• балаларны текст, китап белән эш итү алымнарына өйрәтү.

Укучыларның белем, күнекмәләренә төп таләпләр

Укучылар белергә тиеш: 

- татар теленең авазларын һәм хәрефләрен, аларның әйтелеш һәм язылыш үзенчәлекләрен аңлау;

- сузык һәм тартык авазларны;

        - кеше исемнәрен, фамилияләрне, шәһәр, авыл, елга исемнәрен, хайван кушаматларын баш хәреф белән яза белү;

         - э, е, о, ө, я, ю, в, к, г, й, н, ң, х, һ хәрефләре, ый, йо, йө кушылмалары булган сүзләрне дөрес язу;

- сүзләрне иҗекләргә бүлү;

- сүзлекләр белән эшли белү;

- табышмаклар,ребуслар,башваткычлар чишә белү.

Предметны укыту программасына нигезләнеп үзләштерү нәтиҗәләре

Шәхескә юнәлтелгән  УУГ (универсаль уку гамәлләре)

- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- үз мөмкинлекләреңне бәяләү, тормыш тәҗрибәсен куллану;

- түгәрәктә үзенең белем һәм күнекмәләрен куллану;

- үз фикереңне әйтә белү;

- иҗади эшчәнлеккә омтылыш булдыру;

Танып белү  универсаль уку гамәлләре

• үзенә кирәкле информацияне таба белү; анализлый һәм  информацияне бәяли белү;
• логик фикерләү чылбырын төзү;
• тәкъдим ителгән план ярдәмендә предмет, күренешләрне сурәтләү;
• тәҗрибә куллану аша нәтиҗә чыгару;

Регулятив (көйләгеч)  универсаль уку гамәлләре

• -белгәнне һәм белмәгәнне аера белү;
• -үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, рәсемнәр ярдәмендә биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;
• -эшләнәчәк эшкә мөстәкыйль максат куя белү;
• -үз-үзеңне ихтыяр буенча көйләү;
• -бәяләү нәтиҗәсен шартлы символик формада чагылдыру;
• түгәрәктә өйрәнелгән материалның фәнне өйрәнүдәге, тормыштагы әһәмиятен ачыклау;

• -үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;. уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый һәм ул ситуациядән чыгу юлларын таба белү.

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре

• тыңлаучыларга аңлаешлы сөйләм төзү;
• күзаллау, фаразлау;  логик фикер йөртү осталыгы;    күршең белән хезмәттәшлек итү;   фикерләү сәләтен үстерү, карарлар кабул итү һәм аны тормышка ашыру; үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык, аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау;
• җитмәгән мәгълүматны башкалардан сорашып белү;  иптәшеңнең үз-үзен тотышы белән идарә итү.

Эчтәлек

Фонетика һәм орфоэпия

Авазлар һәм хәрефләр. Сузык һәм тартык авазлар. Авазларның калынлыкта-нечкәлектә ярашуы. Язуда сузык авазларны белдерә торган хәрефләр. Кеше исемнәрен, фамилияләрен, шәһәр, авыл, елга исемнәрен, хайван кушаматларын баш хәреф белән язу. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Парлы һәм парсыз яңгырау-саңгырау тартыклар. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр. Татар теленә хас үзенчәлекле авазлар. Е, ю, я хәрефләренең сүз башында һәм сузык авазлардан соң ике аваз белдергән очракларын танып белү һәм шул хәрефләр кергән сүзләрне дөрес уку, язу.

Иҗек.( Иҗекләр Илендә)  Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларны юлдан-юлга күчерү.

Сүзнең язылышы.( Төрле-төрле сүзләр)

Бәйләнешле сөйләм.Сюжетлы рәсемнәр буенча бер темага берләштерелгән җөмләләр төзү һәм язу.

Шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлау. Синоним, антоним, омоним, тамырдаш сүзләр.

Календарь-тематик план

Көтелгән нәтиҗәләр

1. Балаларның танып-белү активлыгын үстерү .

2. Белем алу сыйфатын яхшырту.

3. Мәктәп, район, республика  күләмендә оештырыла торган интелектуаль уен

конкурсларда актив катнашу.

4. Балалар арасында дуслык, бердәмлек, коллективта үз – үзеңне дөрес тоту сыйфатлары булдыру  .  

Список использованной литературы

1.Государственные образовательные стандарты по татарскому языку для начальных классов в Республике Татарстан, 2009 г.

2. Программы начального общего образования. Татарский и русский языки. 1-4 классы школ с татарским языком обучения.Казань. Издательство  «Магариф». 2010 г.  

3. Нуриева А.Х. Дидактиктические  материалы по татарскому языку. Казань. 1989 г.

4. Журналы «Магариф». Казань.

5. Сборник письменных работ по татарскому языку для 1-3 классов. Казань. 1997 г.

6. Вагыйзов С.Г. Занимательная грамматика. Казань. 2002 г.