Класс шагы "Сагыш - сеткилдиң чараш каазын..."
классный час (10 класс) на тему

Класс шагы.

“Сагыш – сеткилдиң уран каазын, делегейни бистиң аажы-чаңывыска.

Кыйгызы:  Аныяаңдан адын камна.

Сорулгазы:

Киирилде.

        Башкының сагыш –сеткил дугайында киирилде сөзү, тайылбыры.

        Сагыш – сеткил хоозурап, кижилер каржы – хажагай апарган үде сагыш – сеткил культуразын бодунга хевирлээри эргежок чугула. Кижизиг мөзү – бүдүштүң илерээшкини чон аразынга чон аразынга бодун алдынарындан көстүрү чугаажок. Ак сагыш, биче сеткил, топтуг чорук – сагыш – сеткил культуразының көрүнчүү. Эш – өөрзүрек, найыралды үнелеп билир кылдыр чажындан – на чаңчыгып, угаап билип эгелээр. Эш – өөр элээди назыда кымдан- даа артык чоок улузу болуру эртем ёзузу – биле бадыткаттынган. Кажан – даа чөрүлдээ үндүрүп, улуг туралавас болза эки. Топтуг мөзүлүг, ак сеткилдиг болзуңарза, эш – өөрүңер силерни хүндүлээр болгай. Ынчангаш бөгүн класс шагында аажы – чаң, мөзү – бүдүш, келир үе дугайында чугаалажып көрээлиңер.

Кол кезээ.

1. Онаалга №1 “Шыны – биле, ажыы – биле”

Өөреникчи бүрүзү бодунуң эки, багай талаларын ийи аңгы бөлүктеп чарып бижиир.  Бижээн соонда сайгарып, түңнелин чугаалажыр.

2. Онаалга № 2 “Интервью”

1. Келир үениң адазы.  
2. Келир үениң башкызы
3. 11 – ги класстың өөреникчизи

Бо үш бөлүкке айтырыглар салып, харыыларын дыңнаар.

А)  келир үеде оглуң азы урууң школага өөренип тургаш, таныжа берген, таныштыг болган – дыр. Канчаар чугаалажыр сен?

Б) Кайы эртемге ынак сен? Чүге?

В) Өөреникчилер кандыг болур болза эки деп бодаар сен?

4. Онаалга № 3 Дискуссия. “Чүге аныяк кижилер багай аажы – чаңга, чаңчылдарга алзы бээрил?

Уругларның бодалдарын дыңнаар.  ( эртем чогу, ажыл – агый чок бооп турары, күзел – чүткүл чок. Долгандыр турар улустуң салдары. Бодунуң туруш чогу ... )

Уругларның бодалдарын дыңнап, түңнээш, башкы М.Горькийниң эртем – билиг чедип алыр дээш, канчаар кызып, номну номчуп турганын сагындырып, чугаалап бээр.

Мерген угаадыглыг сөстер – биле ажыл.

А) “Бүзүрелиң кажан – даа ышкынма, чараш, чырык чуртталга, чүүлдер дээш чүткү”

б)  “Багай чүүлдерни уттувут, өрү чүткү”

в) “Шынчы чор, шынның оруу сээң чуртталгаң чырыда бээр”

        Баштайгы херээжен чогаалчы Донгак Барыкаанның аныяктарга чагыын номчуп бээр.

“Ажы – төлүм!

        Кижи сеткили хомудатпайн чоруңар. Оор – сук черле кылбайн чоруңар, кырган кижи – дир мен, мээң бо чагыым сактып чоргар. Оор кижи шөө – бөрүге дөмей дижир. Оор кылган кижи кырган ашактың кызыл – дустаарын дүргедеткени ол болур. Оор кижи кырган кадайның кызыл – хырнын куруглатканы ол болур. Оор кижи дег бак кижи чок дижир. Аныяктар! Оор –сук кылбайн чоргар! Аныяктар! Кижи сеткили хомудатпайн чоргар!”  ( “Хөндергейниң аныяктарынга чагыындан” )

Башкының сөзү.