Технологическая карта Ахсаан аат 6 кылаас
план-конспект урока (6 класс)

Тустаах үөрэх предметин үөрэтии

Үөрэх сатабылларын сайыннарыы

Бодоруһар сатабыл

Карточканы ааҕан, ырытар, толкуйдуур,

сорудаҕы толорор; санаатын сааһылаан

этэр;

Тексинэн үлэ, ырытыы, чинчийии, бэйэ

санаатын толору этии, санаа атастаһыы;

Билбитин- көрбүтүн олоххо тутта

үөрэнэр, сааһылыыр, чопчулуур,тылын байытар.

Бэйэни салайынар- дьаьанар сатабыл - үлэ сыалын-соругун таба туруоруу, сатаан былаанныыр, туох-ханнык түмүккэ кэлиэхтээҕин быһа холоон билэр.

Билэр- көрөр сатабыл – билиини дөбөҥнүк булар, бэлиэтэнэр, түмэр, ситимниир. Билиини сааһылааһын – саҥа билии ыларга баарбилиитигэр тирэҕирэр, өй үлэтин араас дьайыыларын кэбэҕэстик толорор.

Рефлексия - улэ сыалы- соругу ситиһэр ньымаларын уонна усулуобуйаларын төһө сөпкө талбытын сыаналыыр. Үлэ хаамыытын хайдах салайан иһэрин кэтээн көрөр.

Бииргэ үлэлиир үөрүйэх – дьону кытта бииргэ алтыһан үөрэнэр, үлэлиир араас ньыманы баһылыыр (пааранан, биирдиилээн, бөлөҕүнэн уо.д.а)

Кэпсэтэр үөрүйэх – кэпсэтии уратыларын өйдүүр, табан кэпсэтэр.

Кэпсэтии сиэрин тутуһар үөрүйэх- дьону кытта алтыһыыга кэпсэтии сиэрин тутуһар, туттан-хаптан бодоруһуу ньымаларын тоҕоостоохтук туттар.

Уруок түһүмэҕэ

Кэмэ

Үөрэтэр-сайыннарар

сорудахтар

Учуутал дьайыыта

Үөрэнээччи дьайыыта

Үлэ

көрүҥэ

Сатабыл көрүҥнэрэ

Бэлиэтээһин

Тэрээһин.

Турукка

киллэрии

(мотивация)

1 мүн

Оҕону турукка киллэрэр, уруокка көхтөөхтүк кыттар ньыматын хааччыйар.

-Оҕолоор, бүгүн бөлөҕүнэн үлэлиэхпит. Бөлөх үлэтигэр бары сүбэбитин холбоон, көмөлөсүһэн саҥаны билиэхтээххит, биир тэҥник үлэлэһиэхтээххит.

- Хас биирдии бөлөххө уруок хаамыытын (маршрутнай лист) биэрэбин. Бу манна саамай сөбүлээбит, саҥаны билбит, интэриэһиргээбит түһүмэххитигэр сөптөөх наклейкалары сыһыараҕыт.

Учууталы кытта дороболоһоллор, быһаарыытын болҕомтолоохтук истэллэр.

дьону кытта алтыһыыга кэпсэтии сиэрин тутуһар, туттан-хаптан бодоруһуу ньымаларын тоҕоостоохтук туттар.

Уруок тиэмэтигэр чугаһатыы

1мүн

+

4мүн

3 мүн

Видеоны холбоон ыйытыктарга хоруйдааһын

География уруогун кытта интеграциялааһын

Оҕолоор, билигин болҕомтолоохтук экраҥҥа видеоны көрүөххэ эрэ.

Бу видеоҕа биир эмит саха тылыгар маарынныыр тыллары иһиттигит дуо?

Ити тугу бэлиэтиир тылларый?

Маладьыастар, бу ахсааны бэлиэтиир тыллар.

Ол аата бүгүн ханнык саҥа чааһын үөрэтэбитий?

Оҕолоор, тэтэрээппитин арыйан, бүгүҥҥү күммүтүн, ыйбытын, тиэмэбитин суруйабыт. Учуутал дуоскаҕа суруйар (Кулун тутар үс күнэ

Кылааска үлэ

Ахсаан аат өйдөбүлэ, тутула)

Оҕолоор, мин эһиэхэ бүгүн кэһиилээх кэлэн турабын. Пазл диэн оонньууну бары билэҕит. Бу пазлы (хомулугу) сөпкө таҥнаххытына, түүр тыллаах омуктар кимнээҕин, ханна олороллорун билиэххит.

Ханнык дойдулары таһаардыгытый?

Маладьыастар, казахтар, узбектар, туроктар, туркменнар

Бир, эки, үш, төрд

Ахсааны, сыыппараны, чыыһыланы

Ахсаан аат

Оҕолор тэтэрээккэ суруналлар

Оҕолор бөлөҕүнэн олорон пазлы (хомулугу) таҥаллар.

Казахстан, Узбекистан, Турция, Туркмения.

Биирдиилээн, бөлөҕүнэн

Бодоруһуу, сатаан истии, санааны таба этии

Билиини

чопчу

лааһын

(Билиигэ

тирэҕирэн)

4 мүн

Ахсаан ааттар туох уратылаахтарын быһаарыы.

Оҕолоор, дуоскаҕа суруллубут ахсаан ааттары көрөбүт.

Биэс, аҕыс уон икки, биэс-алта

Бу ахсаан ааттар тугу бэлиэтииллэрий?

Ханнык ыйытыы көмөтүнэн буллугутуй?

Ол аата ахсаан аат тугу бэлиэтиир саҥа чааһа эбитий? Ханнык ыйытыыларга хоруйдууруй?

Тэтэрээппитигэр бэлиэтэнэбит.

Сүүрбэ аҕыс, тоҕус уон биэс, уон, сэттэ-аҕыс

Чыыһыла, киһи сааһа, ахсааны

Хас? Төһө?

Ахсаан аат чыыһыланы, сыыппарына, предмет ахсаанын бэлиэтиир саҥа чааһа. Хас? Төһө? Хаһыс? ыйытыыга хоруйдуур

биирдиилээн

Ыйытыгы өйдөөн истии, тиэкистэн сөптөөх хоруйу булуу.

Билиини сааһылааһын –өй үлэтин араас дьайыыларын кэбэҕэстик толорор.

Саҥа билиини

ылыныы

5 мүн

Оҕолоор, бу ахсаан ааттарбыт туох уратылаахтарын болҕойон көрүҥ эрэ.

хас тылтан, хайдах суруллубуттарын (тутулларын) болҕойон көрөбүт.

Маладьыастар, сөпкө бэлиэтээтигит.

Сөп. Ол аата ахсаан аат тутулунан хас араастаах буолуон сөбүй?

Саамай сөп, үс араастаах.

Аны ханныктарын быһаарыахха.

Биир тыллаах – судургу

Иккиттэн элбэх тыллаах – уустук

Дефистээх – ханыыласпыт

(учуутал схеманан дуоскаҕа көрдөрөр)

Үөрэнээччилэр карточкаҕа таблицаны толороллор.

Биир тылтан

Икки тылтан

дефистээхтэр

Үс

(оҕолор тэтэрээккэ схеманы оҥороллор)

бөлөҕүнэн

Билиини сааһылааһын, өй үлэтин сайыннарыы

Чиҥэтии

3м

6 мүн

Интерактивнай сорудах

Тиэкиһи кытта үлэ

Билигин төһө өйдөөбүккүтүн оонньуу нөҥүө билиэхпит.

Экраҥҥа көстөр ахсаан ааттары араастарынан бэрээдэктиэхтээххит

Хас биирдии бөлөххө түүр тыллаах омуктар дойдуларын туһунан тиэкис бэрилиннэ. Мантан ахсаан ааттары булан тутулунан наардааҥ

Баҕалаах оҕо бөлөхтөн тахсан интерактивнай дуоскаҕа үлэлиир.

Оҕолор тиэкиһи ааҕаллар, ахсаан ааттары булан таблицаны толороллор уонна көмүскүүллэр. Оҕолорго тиэкис ис хоһоонунан 1 ыйытыы биэрэллэр.

Интерактивнай дуоскаҕа хонтуруолланаллар

Ырытыы, чинчийии, бэйэ санаатын толору этии.

Билбит-көрбүт өйдөбүлүн олоххо туттар.

Рефлексия, сыана туруоруу

3 мин

Учуутал саҥа тиэмэни өйдөөбүттэрин тургутан көрөр

Бастаан оҕолор бэйэлэрэ санааларын этэллэр

Уруокпут түмүктэнэрэ кэллэ. Онон ахсаан аат тутулунан арааһын төһө өйдөөбүккүтүн билиэхпит. Хас биирдиигитигэр күөх төгүрүк, кыһыл биэс муннук уонна саһархай квадрат фигуралар бааллар. Ахсаан аат араастарын эттэхпинэ, онно сөп түбэһэр фигуралары көрдөрөҕүт. Судургу – күөх, уустук –кыһыл, саһархай – ханыыласпыт.

Бүгүн туох саҥаны биллигитий? Ханнык түһүмэҕи сөбүлээтигитий? Санааҕытын этэргитигэр баҕарабын.

Оҕолор санааларын этэллэр.

бэйэ санаатын толору этии

Дьиэҕэ үлэ

Ссылканан киирэн ахсаан аакка сорудахтары оҥор

Диниэбинньиктэригэр суруналлар, өйдөммөтү ыйыталлар.