багшын дуршэлhоо
план-конспект занятия (5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 класс)

Мастер-класс «Булта юумэн танай гар соо»!!!

 -Сайн байна, хүндэтэ жюри, багшанар. Би Сахирай интернат һургуулиин буряад хэлэ ба литературын багша Сэсэг Баторовна Хадаева. Мүнөө энэ мастер класс танда һонин хэрэгтэй олон зүбшөөрһэн мэдээсэл асарха гэжэ найданаб.

-Би мүнөө танда амаршалгаар хандахаб, хэрбээ таанар “Энэ намда хэрэгтэй” гэжэ һанабал, альгаа ташалгаар харюусагты.

-Хэн творческоор хүдэлхэеэ бэлэн бэ?

-Хэн һанал, хүсэл бэелүүлхэ дуратайб?

-Хэн ниидэхэ дуратайб?

-Хэн һайнаар амаралтада амарааб?

-Хэн өөрынгөө ажалда, үхибүүдтэ дуратайб?

-Мүнөөдэр мастер - класста критическэ мышлениин нэгэ хэды аргануудтай танилсахабди. Эндэ арга бүхэндэ даабари үгтэхэ, хэрбээ зүбөөр, һайнаар хүдэлөө һаа, һэеы гэрэйнгээ газаа табан хушуу малаа суглуулхабди.

-Мастер-класс иимэ домогоор эхилхэмни: -Нэгэтэ нэгэ сэсэн хүн, хуу юумэ мэдэдэг байгаа. Нэгэ хүн тэрээндэ, сэсэн хүн  хуу юумэ мэдэдэггүй гэжэ ойлгуулха гэбэ. Хоёр альган соогоо эрбээхэй баряад, иигэжэ һураба:”Сэсэн хүн намда хэлэгты: минии гар соо амиды гү, али амигүй эрбээхэй байна гү?”Өөрөө өөрэ соогоо һанана: “Амиды гээд хэлэбэлынь, би тэрэ эрбээхэйгээ алажархихаб, амигүй гээд хэлээ һаань-табижархихаб.” Сэсэн хүн бодожо үзөөд, хэлэбэ: “Булта юумэн шинии гар соо”.

        Манай багшанарай гар соо ехэ гэгшын арга боломжо байна. Багшын хүсөөр анги соо һуралсалай ябадал бии болгоно, һурагша багшаһаа бэлэн мэдээсэл абахагүй, харин өөрөө һураха, мэдээсэл олохо, зүб харюу оложо проблемнэ бодолгоһоо гаража шадаха дадалтай байха.

        Арга бүхэн ба шүүмжэлхэ ухаан бодол (критическэ мышлени) өөрынгөө зорилгоороо  һурагшын творческэ потенциал нээхэ аргатай байха.

-Энэ хэрэглэлгэ юу үгэнэб?

Шүүмжэлхэ ухаан бодол (критическэ мышлени) хэрэглэхэдэ һурагшада иимэ шадал бии болоно:

-һанал бодол тодоор хэлэхэ;

-ондоо хүнэй һанал бодол тогтон абаха;

-зорилго бэелүүлхэдээ, сухаришагүй (настойчивый) байха;

-һуража байхадаа, өөрынгөө алдууе заһахаар байха;

-бодомжолхо (рассуждать)

-бэдэрхэ ба олохо ондоо хүнэй һанал бодолой  (шиидхэлгээр);

        Өөрынгөө масте-класс соо энэ технологиин хэшээлдээ хэрэглэдэг нэгэ хэды аргануудые харуулхаяа һананаб. Эдэ аргануудые хэшээлэй ямаршье шатада хэрэглэжэ болохо: дуудалга, удхалга, рефлекси;

        Мүнөө ухаан бодолой 6 арганууд дээрэ хүдэлхэбди. Арга бүхэн 5 хушуу малай нэрээр нэрлэгдэхэ.

-морин (Бүдүүн ба нарин асуудалнууд)

-ямаан (ҮШДС- үүргэ(роль), шагнаха таһалга(аудитория), дүрсэ(форма), сэдэб(темэ);

-үхэр (проблемнэ асуудал);

-тэмээн (синквейн);

-торхо (корзина идей);

-һэеы гэр (прием фишбоун);

2017 он-эхэ байгаалияа хамгаалгын жэл. Хүн бүхэндэ “Байгаалияа гамная!” гэһэн текст үгтэхэ. Хүн бүхэн өөрын аргын дүримөөр даабари дүүргэнэ. Энэ даабарида 2-3 минутын саг соо үгтэнэ. Даабари дүүргээ һаатнай, буряад зонойнгоо 5 хушуу мал һэеы гэрэйнгээ хажууда суглуулхабди.

-Зай, бидэ энэ технологиин нэгэ хэды арганууд дээрэ хүдэлөөбди. Эндэ һурагшад миин багшаяа шагнаад һуунагүй, өөһэдөө хэшээлэйнгээ ахалагша нюурнууд болоно. Һурагшад бодоно, өөрэ тухайгаа һанана, бэе бэетэеэ һанамжануудаараа хубаалданат, уншана, бэшэнэ, уншаһанаа бодомжолно.

- Хабаадаһан багшанарта баярые хүргэнэб.

Эрхим хүндэтэ багшанар,

Хүнгэн бэшэ ажалдатнай,

Ажал хэрэгтэй түрүүлэн,

Алдар солодо хүртэгты,

Арад зондоо хүндэтэй,

Амгалан мэндэ һуугыт даа!