Мастар класс
план-конспект занятия (6 класс)

Мастар класс

Теле кастен, пашам пытарен, пошкудыш кидпашам ышташ кайышаш. Вута тич шорыкым ончымо ден кунчылам шудырашат, носким пидашат верештеш.

Поро жапда лийже, пагалыме туныктышо, шергакан пошкудем-влак!

Таче мый тендам шкемын мастар кудышкем алал кумылын ужам. Тендан кумылдам каваш шумеш нолталаш шонем. Кеч ик татлан шкендам шудыр олмышто шижаш темлем. Вет кавасе шудыр чучка, йолга, ырыкта, волгалтара, кумылым нолта.

Кызыт мый мастаркудемын омсажым «Пашам йорате, эреак шуаралт!» шомакла дене почнем. (ДЕВИЗ)

Ме таче шудыр семын кыртмен пашам ыштышаш, шкенан чоннам куандарышаш улына (ЦЕЛЬ).

ШУДЫР – ИЛЫШЫШТЕ

(шудырым путырымаш)

Туткын колышташ темлем. Ко шижеш: куварыште шудыр-влакын пордын модмышт могай йукым луктеш? (муро семым)

Чынак, марий калыкын паша ыштыме кажне татше муро семым шарныкта. Марий калык ик пашамат муро деч посна виктарен огыл.

Шудыр илышыште могай сомылым шуктен шога: куштыкта, пашам ыштыкта, мурыкта. (пашам ыштыме шудыр чапланымашым конда – картинки поменять: веретено, сцена, чап, звезда)

Шудыр лиеш турло:  А эше шудыр мут ден могай шонымашым кылтеда, мом шарныкта? (кавасе шудыр, пашам ыштыме шудыр, сценысе шудыр, шочмо элым аралыше шудыр)

Кызыт мый тендам кок тушкалан шелалташ йодам. Кавасе шудырым ик могырыш верланаш йодам, паша шудыр-влакым вес могырыш.( устмбалне кок суретан таблице: веретено да звезда). Икымше могыр – кожмак койышан, кыртмен пашам ышташ туналыт, весыштлан йолгаш йодам.

Кожмак койышан шамыч туштым возен лукшаш улыт, йолгышо-влак калыкпалым.

Пеш молодец улыда!

А кызыт мый тыланда вес сомылым темлем. Ко эн шуко шудыр мутлан икгай йонгалтше мут-влакым муэш?

(Удыр-Лумудыр-Юмынудыр-кудыр-шувыр) Сеныше-влаклан жетон в виде звезды.

Ме чылан палена: эн волгыдо шудыр – каваште чолгыжеш. Марий мутвундо моткоч поян. Шудыр ешыштат тудо шке лумжым муын. Айста кусарымаш пашам ыштен колтена. Тыланда вес сомылым кава гычак волтен пуэм.

Теве нине шудыр-влакын (Венера, Большая Медведица, Полярная Звезда, Орион) лумыштым кавасе йолташышт-влак марла йонгалтмыштым вучат. Кожмак-влакем Венера ден Большая Медведицам Марий йылмыш кусарат. Йолгыжшо шудыр-влакем Полярная Звезда ден Орионым кусарат.

Кугу тау кусарымаш пашаланда! Жетоным пуымаш.

Слайдыште кавасе шудыр ешым ончыкташ. Астрономий дене кыл.

Айста ончалына: нине шудыр-влак мом каласынешт? Еш кунам пенгыде лиеш? Кунам суртышто келшымаш озалана. Мастаркудыштынат таче келшымашын шулышыжым турыс шижым.

А ынде ме шке келшымашнам КОРКАШУДЫР шомак гыч марла йонгалтше мут-влакым лукмаште таптена. Тиде пашашке жюри член-влакымат ушнаш йодам. Кумылда уло гын. Мемнан дене пырля пашам ыштен кертыда.

Моткоч сай! Тынар шуко мутым шонен муында!

Марий литературын ик эн чолган йулышо шудыржо В.Колумб. Айста руж шогалын, тудын виян корнылажым пырля йонгалтарена.

Йылме пеледышым пого

Тудо вет умырыштет.

Шерге дечат шерге пого

Эн кугу вий кидыштет.

Чыла мемнан кидыште: тудым моштен гына кучылт моштышаш улына. Марий йылмына могай мотор, сорал, тудым куанен тунемшаш да ме, марий туныктышо-влак тукымлан арален кодышаш улына.

Марий йылмым тунеммаште шудыр семын шкемым ужаш кулеш, тунам веле кызытсе саманыште чынжымак йораташ, мо улмым пырчын-пырчын поген, арален кодаш лиеш.

Тек шочмо йылмына чолга шудыр семын тунямбалне йолгаш туналеш.

Муам мо шудырым кумда каваште?

Мууам мо шке корнем кумда туняште?

Да. Муым мый шудырем кумда каваште

Муым шке корнем марий туняште.