Кичээлдиң технологтуг картазы "Чүве ады"
план-конспект урока (5 класс)

Кичээлдиң планы

Башкының ажыл-чорудулгазы

Өөреникчилерниң ажыл чорудулгазы

Организастыг кезээ

• Экии, уруглар! Бөгүн кичээлде келген башкылар база бот-боттарывыс-биле мендилежиптээлиңерем.

• Кичээлге белен силер бе?

слайд 1

Алдын хүнүм,

Ак-көк дээрим,

Ие черим, Эргим авам,

Эш-өөрүм, башкыларым

Амыр-ла амыр!

• Ийе!

Өөреникчилер олуттарынга олуруп, кичээлге белеткенир.

Рефлексия

• Партаңарда 3 аңгы смайликтер бар, көрүңерем. Бодуңарның сеткил-хөөнүңерге тааржыр смайликти шилип алгаш, көргүзеңер.

Бердинген смайликтерни шилип, көргүзер.

• Бердинген сөстерни номчааш,  2 бөлүкке чарар силер.

• Бир дугаар одуругга кандыг сөстер турарыл?
• Чүге бо сөстер бирги одуругга турарыл?

• А ийи дугаар одуругда сөстерниң дугайында чүү чугаалап болур силер?

слайд 2

• Бо сөстерни, айтырыгларны  номчааш, боданып көрүңерем.
• Чүү сагындырып кээр-дир?

• Ынчангаш бо кичээлде чүү деп тема өөренир-дир бис, уруглар?

• Шын-дыр, эр хейлер! Бо кичээлде бис “Чүве адының утказы болгаш грамматиктиг демдектери” деп тема өөренир бис.

• Ооң мурнунда бо теманы өөренип турган-дыр силер бе?

• Чүве адының дугайында чүнү сактыр-дыр силер?

• Ынчаарга силерниң хөй кезииңер чүве адының утказын болгаш айтырыгларын билир-дир, а чамдыктарыңар бо кичээл үезинде сактып кээр чадавас.

• Чүве адының грамматиктиг демдектериниң дугайында өөренген силер бе?

• Бо теманы өөренгеш чүнү билип алыр силер?
• Эр хейлер, кончуг эки-дир!

Слайд 3

• Бисти долгандыр турар хөй-ле чүвелер бар. Чүве бүрүзү аттыг боор .
• чижээ: бо чүвениң адын чүү дээрил?
• Бо кым?
• Класс иштинден чүвелерни адап көрүңерем.

• кым? Чүү? деп айтыргларга харыылаттынар сөстер чүнү көргүзерил?
• Оларны чүү аттары дээр деп бодаар-дыр силер?
• Кончуг эки-дир!!!

Долуманың ачазы фермада инек кадарып турар.  (самбырага бижээш сайгарар)

Дүрүм  ар. 111

Оюн “Кичээнгейлиг бол”

• Сөстер адаарымга, кым? Деп айтырыгга харыылаттынар болза, кызыл өңнүг карточкаңар көдүрер силер. Чүү? Деп айтырыгга харыылаттынар болза, көк өңнүг карточкаңар көдүрер силер.

Хар, эмчи, торга, саанчылар, аяк, өглер, ажылчын,терек, час, чолаачы, чогаалчы, номнар, шугум, Алимаа.

• Кижилерни көргүзүп турар сөстер кандыг айтырыгга харыылаттынар-дыр?
• Кижиден өске чүвелерни көргүзүп турар сөстер кандыг айтырыгга харыылаттынарыл?

Самбырада аскан карточкаларда сөстерни кичээнгейлиг номчуп, ийи аңгы чарарлар.

Инек, эмчи, өөреникчи, ном, малчын, суг.

• Эмчи, өөреникчи, малчын

• Чүге дизе бо шупту сөстер кым? Деп айтырыгга харыылаттынар.

• 2 дугаар одуругда сөстер чүү? Деп айтырыгга харыылаттынарэ

• Чүве ады

• Чүве ады деп тема  өөренир бис.

• Ийе.

• Кым? Чүү? Деп айтырыгларга харыылаттынар.

• Чүвелерни көргүзер, чүвелерниң адын илередир.

• Чок.

• Чүве адының грамматиктиг демдектерин билип алыр бис.

• ном
• өөреникчи,
• соңга, стол, сандай, самбыра.

• Чүвелерниң адын көргүзер

• Чүве аттары

Сула шимчээшкин

• Шылай берген боор силер, оожум туруп кээр.

• Сула шимчээшкинни кылыылыңар.

Шүлүктү чугаалавышаан, ында бар шимчээшкиннерни кылырлар.

Анайжыгаш оттуп келгеш,

Херлип-көстүп, холун силгээн

Бутчугажын олуй-солуй ,

Шурагылап тепсенгилээн.

Быжыглаашкын

• Кыдырааштарыңар ажыткаш, бөгүнгү ай хүнүн бижиилиңер, уруглар.
• Самбырада ребустарны тыпкаш, чараштыр бижиир.
• 
• Дараазында мергежилге 276

• “чедиишкинниң чадажыгажын” мурнуңарга салгаш, бо мергежилгени боттарыңарның кайы хире кылыр мен деп бодаар силер аңаа смайликтен чуруй тыртып алыр силер.

• Чаныңарда эжиңер-биле кыдырааштарыңар солчупкаш, экрандан хынаптыңар.

Слайд 5

• Чаданың эң-не кырында кым барыл, туруп кээр.
• Кым ол-ла хевээр чадада-дыр, туруп кээр.
• Кым бир чада бедий бергенил, туруп кээр.
• Хөй частырыг кылган өөреникчилерге чүнү күзеп каар бис?

Түңнел

Кыдырааштарынга ай хүнү бижиир.

Кидис, тоолай, угбай, моортай

Чадажыгашка демдеглээш, мергежилгени кылыр.

Кроссворд 

1. Адап ханмас, сөглеп ханмас чүү деп эргим сөзүл ол?
2. Тудуш эзерлиг,  дуга моюннуг.
3. Хүрең бугам чүс бүүректиг.
4. Эртен дөрт буттаар, дүъште ийи буттаар, кежээ үш буттаар.

Слайд 6

• Бо сөстерни кандыг 2 бөлүкке чарып болур-дур?
• Чүге?

• Эр хейлер!

• Авай
• Теве
• Тоорук
• Кижи

• Теве, тоорук.
• Авай, кижи.

Түңнел 

• Чаа чүнү билип алдыңар?
• Кичээлде чүү берге болду?
• Кичээлде чүү солун болду?

• Кичээлди сонуургаан, таарзынган болзуңарза самбырага кээп смайлиңерни азыптыңар.

Өөреникчилерниң харыылары

Бажыңга онаалга

• Дневниктериңер ажыткаш, онаалгаңар бижиңер, уруглар.

Мергежилге 275, дүрүм арын 111

Дневниктерге онаалга бижиир