Аҡмулла. Башҡорттарым уҡыу кәрәк. 9 класс.
план-конспект урока (9 класс) на тему

    Тема М. Аҡмулла "Башҡорттарым уҡыу кәрәк" (9 класс)

    Дәрестең маҡсаты:

    - шағирҙың тормошо һәм ижады менән танышыу;

    - шиғирҙы өйрәнеү;

     - арҙаҡлы шәхестәрҙең ижадын өйрәнеүгә ҡыҙыҡһыныу тәрбиәләү. 

    Ҡулланмалар:

    1. М.Аҡмулланың портреты.

    2. Аудиояҙма.

    3. Аҡмулла. Шиғырҙар. - Өфө: Башҡортостан китап нәшриәте, 1981.

    4. Слайдтар.

    Интернет ресурстар:

    1.blang.ru- Туған тел

    2. kulturarb.ru- Культурный мир

Дәрес барышы.

      I. Психологик инеш.

      - Һаумыһығыҙ, уҡыусылар!

      - Бөгөнгө дәресебеҙҙе "Белемлелек-арыҫландан көслө батыр"девизы менән башлайбыҙ. Һеҙ нисек аңлайһығыҙ ошо һүҙҙәрҙе? Кем әйткән был аҡыллы һүҙҙәрҙе?  (Яуаптар.)

      II. Уҡыу мәсьәләһен ҡуйыу.

      Дәрескә маҡсат ҡуйыу.

     - Дәресте юҡҡа ғына ошо һүҙҙәр менән башламаныҡ. Бөгөнгө дәрестә беҙ XIX быуаттың 2-се яртыһындағы башҡорт әҙәбиәтенең иң күренекле мәғрифәтсеһе, башҡорттарҙы беренселәрҙән булып аң-белемгә өндәүсе Мифтахетдин Аҡмулланың тормошо һәм ижады тураһында һөйләшәсәкбеҙ. Уның "Башҡортарым уҡыу кәрәк" шиғыры менән танышасаҡбыҙ. Дәфтәрҙәргә теманы яҙабыҙ.

      III.Уҡыу мәсьәләһен хәл итеү.

      -Уҡыусылар, таҡтала терәк схема(слайд). Ошо схема буйынса  Аҡмулланың тормошо һәм ижады менән танышырбыҙ. (Алдан бер нисә уҡыусы  сығыш яһарға әҙерләнеп киләләр.)

      1. Уҡыусыларҙың сығыштары.

      2. 1-се уҡыусы. Әҙиптең бала һәм үҫмер сағы тураһында һөйләй.

      3. 2-се уҡыусы. Аҡмулланың халыҡтар араһындағы илгиҙәр тормошо.

      4. 3-сө уҡыусы. Ижады тураһында сығыш.

      5. "Башҡорттарым уҡыу кәрәк" шиғыры өҫтөндә эш:

      Һүҙлек һүҙҙәре(слайд): мәғрифәтсе, наҙан, аңғыра, илтифат ит, яһиллык, әүлиәлек, кәрамәттәр, жәләл, харам, ырыҫ.

      -уҡытыусының тасуири уҡыуы;

      -үҙ аллы уҡыу;

      - тәржемә;

      - шиғырҙың идеяһын билдәләү;

      - уҡыусылар белем тураһында мәҡәлдәр әйтәләр, бер нисәһен дәфтәргә яҙыу;

      - шиғырҙан антонимдар табыу;

      6. "Карауанһарай" төркөмө башҡарыуында "Башҡорттарым уҡыу кәрәк" йырын тыңлау.

      7. 4-се уҡыусы. Шағирҙың ижадын өйрәнеүсе ғалимдар тураһында һөйләү.

      8. 5-се уҡыусы. Аҡмулланың исемен мәңгеләштереү тураһында сығыш (слайд).

      VI. Рефлексия.

     - Уҡыусылар, Аҡмулланың башҡорттарҙы белемле итеү теләге тормошҡа ашҡан тип уйлайһыҙмы? (Яуаптар.)

      V. Баһалау.

      VI.Өй эше.  Шиғырҙы ятларға.