Татар әдәбиятыннан электив курс
элективный курс (9 класс) на тему

Аңлатма язуы.

    Тормышта кешенең рухи дөньясы, фикерли белүе беренче планга чыга бара. Шуңа күрә үз фикереңне эзлекле, дәлилләп һәм сурәтләп әйтә белү, фикереңне дәлилләп бәхәстә катнаша белү - бик кирәкле сыйфат. Бу курс укучыларга үзләрендә бу сыйфатны үстерергә мөмкинчелек бирә. Иң мөьиме шул: төрле иҗади эшләр белән шөгыльләнгән укучыларда дөньяга үз карашлары, оригиналь фикерләүләре булдырыла.

   Шулай ук профильле укытуга күчү идеясен тормышка ашыру өчен, алдан ук укучыларга һөнәрләрнең күптөрле булулары турында мәгълүмат бирелә. Чараларның күптөрлесен куллану балаларның сәләтен үстерүгә этәргеч булачак, шулай ук тәрбия максатларында файдаланырга зур мөмкинлек ачачак.

         Курс мәктәптә әдәбият укытуның бер варианты булып тора һәм укыту стандартларына туры килә. Программада кулланылган практик эшләр балаларның дөньяга карашын киңәйтә, белемнәрен тирәнәйтә. Шул ук вакытта укучыларны практик эшләргә тарту теория белән бәйләп алып барылачак. Бу укучыларга алынган белемнәрен ныгытырга, әдәби әсәр өстендә зшләү  күнекмәләрен арттырырга да ярдәм итәчәк.

Курсның максаты: 1)балаларның иҗади фикерләү һәм мөмкинлекләрен,    сәләтләрен үстерү;

                                2) әдәбиятның яшь буынны тәрбияләүдәге ролен билгеләү;

                                3) мөстәкыйль эшләү күнекмәләре булдыру.

Иҗади эшләү нигезләрен өйрәнгәннән соң укучылар белергә тиеш белемнәр:

                         -    шигырь төзелеше турында аңлата алу;

                                  -   халык авыз иҗаты турында мәгълүматлы булу;

                             -  матур әдәбият әсәрләренең жанрын тану, әсәрнең төп                       идеясен аңлау,

 - аны мисаллар белән раслау.

           Программа урта мәктәпнең  9 нчы сыйныф укучылары өчен тәкъдим ителә һәм үз эченә 17 сәгатьне ала. Курсның төп бурычы булып әдәбиятның яшь буынны тәрбияләүдәге ролен билгеләү, иҗади фикерләү сәләтләрен үстерү һәм кешелек дөньясында матур әдәбиятның ничек кирәклеген аңлату тора.

                                                       Тематик план

                 Тәкъдим ителгән реферат темалары:

1. Матур әдәбиятның кеше тормышындагы роле.
2. Татар халык авыз иҗаты әсәрләре мине нәрсәгә өйрәтте.
3. Шигырь язу җиңел эшме?

4    Халык авыз иҗаты турында бөек кешеләр.

5. Миңа ошаган һөнәр.

6. Туган авылым топонимикасы.

Укытучылар өчен әдәбият:

1. Татар урта мәктәпләре өчен әдәбият программалары. Мәгариф, 2000.
2. Исламов Ф. Мәктәптә халык авыз иҗаты әсәрләрен өйрәнү, - Казан,
   Татарстан китап нәшрияты, 1988.
3. Хатипов Ф. Әдәбият теориясе. Казан, Мәгариф, 2000.
4. Вәлиева Ф. С., Саттаров Г.Ф. Урта мәктәп ьәм гимназияләре өчен татар
   телен укыту методикасы., Раннур, 2000.

Укучылар өчен әдәбият:

1. Татар халык табышмаклары. Яр Чаллы, "Идел - Йорт" нәшрияты, 2002.
2. Исәнбәт Н. Татар халык мәкальләре, Яр Чаллы, " Идел-Йорт” нәшрияты,
   2002.
3. Татар халык әкиятләре: Тылсымлы әкиятләр.- Казан: Татар. кит. нәшр.,
   1994.
4. Хатипов Ф. Әдәбият теориясе.- Казан: Мәгариф, 2000.