Урок балкарской литературы в 3 классе "Къулийланы Къайсын "Сейир жомакъдача..."
план-конспект урока на тему

Дерсни темасы:   Къулийланы Къайсын  «Сейир жомакъдача..»

Дерсни мураты:   Сабийле бла бизни сыйлы поэтибизни  Къулйиланы Къайсынны юсюнден ушакъ бардырыргъа.Табийгъатны сакъларгъа юйретиу.  Хапарны окъуп ,къанатлыла бла жаныуарланы танытып сюерге юйретиу..

Дерсге керекли затла: китап,дефтер,къалам,сёзлюк.

I.Десни башланыуур

Дерсни барыуу

а) сабйиле бла саламлашыу

б) келген кетгенни жокълау

в)сабйилени хазырлыкъларына къарау

II.Ётген дерсни къайтарыу

а)юй ишни соруу

б) Ёлмезланы Мурадинни «Кишиуюм» деген назмусун кёлден аитыргъа.

«Кишиуюм»

-Кишиуюм, къайдаса?

Кыс,кыс,кыс!

Энтта ач къаласа…

Кыс,кыс,кыс!

Сют къуйдум къалайчыкъгъа,

Эт салдым алдайчыкъгъа,

Кыс,кыс,кыс!

Аш юйге да къарадым,

Баш юйге да къарадым,

Излей,излей,арыдым,

Кыс,кыс,кыс!        (киштикни суратын салыргъа)

Тасды жокъду кишиуюм…

Сора токъду кишиуюм,

Сора токъду,

Сора токъду,

Сора токъду кишиуюм!

в) соруула бла бегитиу

1)Назмуда поэт нении юсюнден айтады?

2)Иеси киштигине къалай къарайды, ол аны нек тапмайды?

3)Сизни уа бармыды юйде киштигигиз?

«Табийгъатны сакълау Ата журтну сакълауду» нарт сёзррр

III. Жангы  дерсни ангылатыу

    Алайды да жангы дерсни башлайыкъ. (Къъайсынны суратын кёргюзтюрге) Бюгюн жангы дерсибизде Къулйиланы Къайсынны «Сейир жомакъдача..» деген бир сейир  хапарчыгъын окъурукъбуз.      Алайды да Къулйиланы Къайсын бизни бек аламат поэтибизди. Ол 1917 жылда Огъары Чегемде туугъанды.Къайсын кесини милетин табйигъатын бек сюйгенди. Ол Ата журтуна да, милетине да  атап кёп назмула жазгъанды. Жарсыугъа  1985-чи жылда жашаудан кетгенди. Алай биз аны ариу ауазын эсибизден кетерлик тюйюлбюз.

     Ол  хапарчыгъыкъда атасы жашчыгъы бла терек салкъында олтуруп былай  айтады: «Жашауну жомакъгъа ушагъан кёп жери барды. Жаланда къарай ,кёре, ангылай билирге керекди. Бизни  ариу табйигъатыбыз,агъачыбыз анда жашагъан къанатлыларыбыз, жаныуарларыбыз алагъа тйиген кюнюбюз, жомакъдан башха тюйюлдюле. Жашауда хар зат да жаны болгъанлагъа деп жаратылгъанды - адамлагъа, къанатлылагъа, жаныуарлагъа да. Биз табийгъатыбызны сакъларгъа сюерге керекбиз. Къанатлыланы да, жаныуарланы да къорууларгъа керекбиз»- дейди.

     Жаныуарланы да агъачда,  кеслерини тиллери, сейир жомакъдача жашаулары барды. Къалай жашай эселе да бир къарайыкъ. ( Жаныуарланы интерактивный доскада кёргюзтюрге)

  Алайды да, Ата журтубузну сюерге, табийгъатыбызны сакъларгъа, жаныуарларыбызны къорууларгъа керекбиз. Къулийланы Къайсын да сизге ,сиз да сакъ болугъуз, сюйюгюз,  деп жазгъанды бу аламат хапарчыкъны.

Элберле

1.Агъачда жашайды,кёгетле ашайды.

Сюйгени уа балды,чабаргъа осалды.

Къыш кирип тешикге, чыкъмайды эшикге,

Табанын жалайды.Жашауу алайды. ( А….у.)

2.Къолсуз, балтасыз – юй ишлейди.(Ч…..къ.)

IV. Жангы дерсни бегитиу

1.Хапарны окъургъа

2.Къулийланы Къайсын къайсы жыл туугъанды?

3.Къайсы элде туугъанды?

4.Табийгъатны не этерге керекди?

5.Жаныуарланы не этерге керекбиз?

Сёзлюкге бу сёзлени жазаргъа

Жомакъ-сказка

Табийгъат-природа

Ата-журт-Родина

Къанатлыла – птицы

Жаныуарла-животные

V.Юй иш бериу. 102-106 бетлени оъуп магъанасын билирге эм  сурат ишлерге.р

Муниципальное общеобразовательное учреждение

«Средняя общеобразовательная школа № 17»

План-конспект

открытого урока

по балкарской литературе

в 3-ем классе

на тему: Къулийланы Къайсын

 «Сейир жомакъдача..»

(в рамках месячника родного языка и литературы )          

Учитель - Эндреева Х.К.

2012г.