1 нче сыйныфлар өчен эш программасы.
рабочая программа на тему

«Каралды »                                   «Килешенде»                               «Расланды»

  Методик берләшмә җитәкчесе      Директор урынбасары            Мәктәп директоры

________ /Ф.Т.Хәйретдинова/        ______/Э.М.Камалова/     ________/Э.Н.Сафина/

Протокол № 1                               «27» август 2014 ел                 Приказ № 137

«26» август 2014 ел                                                                            «29» август 2014ел

I категорияле татар теле һәм әдәбияты укытучысы

Вафина Гөлнара Ширияздановнаның

татар теленнән  эш программасы

ГБМБУ «Аерым предметлар тирәнтен өйрәнелә торган   В.Ф.Ежков исемендәге

Арча 1 нче урта гомуми белем  мәктәбе»

1 нче класс

Педагогик совет

утырышында каралды

Протокол № 1

«28»  август 2014 ел

2014 – 2015 нче уку елы

Укыту-тематик планлаштыру

Татар теле

Класс:1 

Укытучы: Вафина Гөлнара Ширияздановна

Сәгать саны:

Барысы - 99 сәгать;  атнага -3 сәгать.

Дәреслек:  

1. Мияссарова И.Х., Гарифуллина Ф.Ш., Шәмсетдинова Р.Р. Әлифба- 1 сыйныф, Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.
2. Мияссарова И.Х., Харисова Ч.М. Татар теле: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 1 нче сыйныфы өчен дәреслек. Казан, “Мәгариф – Вакыт” нәшрияты, 2012 ел.

Аңлатма язуы

Татар теленнән белем бирүнең максаты:

 - укучыларны татар теленең график системасы төзелеше һәм функциясенең гомуми закончалыклары белән танышу нигезендә башлангыч уку һәм язуга өйрәтү.

Максатка ирешү өчен түбәндәге бурычлар куела:

-укучыларда ана телен өйрәнүгә кызыксыну, омтылыш, эзләнергә теләк уяту, үз милләтеңә, телеңә мәхәббәт тәрбияләү кебек уңай сыйфатлар булдыру;

-балаларга татар теленең төрле бүлекләре  буенча белем бирү:

а) фонетика, лексика, грамматикага караган башлангыч мәгълүмат бирү;

б) телебезнең орфоэпиясе, лексикасы, грамматикасы, пунктуациясе буенча күнекмәләр булдыра башлау. Хәрефләрдән иҗекләр һәм сүзләр, сүзләрдән сүзтезмәләр һәм җөмләләр төзергә өйрәтү;

 -укучыларны дөрес һәм матур итеп укырга, укыганның эчтәлеген сөйләргә, аерым   темалар буенча әңгәмәләр кора белергә, аралашканда тел чараларыннан урынлы файдаланырга өйрәтү;

- телдән һәм язма сөйләм осталыгы һәм күнекмәләре булдыру;

  - укучыларда татар мәдәниятенә караган мәгълүматлылыкны үстерү.

 Эш программасы түбәндәге  документларга нигезләнеп төзелде:

1. Татарстан Республикасының “Мәгариф турында” Законы
2. Дәүләт стандартының Федераль компонентына нигезләнгән башлангыч мәктәпләрнең татар теле фәненнән үрнәк программасына Казан 2011
3. 06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);
4. Белем бирү учреждениеләрендә укыту процессында куллану өчен рөхсәт ителгән “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән һәм рөхсәт ителгән региональ дәреслекләр исемлегенә;
5. Татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты. Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы. Казан, 2008.
6. “Рус телендә урта(тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә татар телен һәм әдәбиятын укыту программасы”(татар  балалары өчен):1 – 11 нче сыйныфлар. – Казан: Мәгариф, 2010.
7. Татарстан Республикасы Арча муниципаль районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе  “ Аерым предметлар тирәнтен өйрәнелә торган В.Ф. Ежков исемендәге Арча 1нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”нең 2014-2015 нче уку елына укыту планы.
8. 2014/2015 уку елында белем бирү процессында куллануга тәкъдим ителгән (рөхсәт ителгән) дәреслекләрнең региональ исемлеге.
9. Татарстан Республикасы Арча муниципаль районы муниципаль бюджет гомуми белем учреждениесе  ” Аерым предметлар тирәнтен өйрәнелә торган В.Ф. Ежков исемендәге Арча 1нче урта гомуми белем бирү мәктәбе”нең 2014-2015 нче уку елына укыту планы буенча 1 нче сыйныфта (татар төркеме) татар теле дәресләренә атнага 3 сәгать ( барысы 99 сәгать) вакыт бирелгән (68 сәгать язу +31 сәгать татар теле )

1 нче сыйныфта татар теле укытуның төп эчтәлеге

    Хәреф һәм аваз турында төшенчә. Сузык авазлар. Калын һәм нечкә сузыклар.Язуда сузык авазларны белдерә торган хәрефләр.Авазларның калынлыкта- нечкәлектә ярашуы.  Тартык авазлар. Яңгырау һәм саңгырау тартыклар. Язуда тартык авазларны белдерә торган хәрефләр Парлы һәм парсыз яңгырау һәм саңгырау тартыклар.Татар теленә хас үзенчәлекле авазлар.

     Иҗек. Иҗек калыплары.Сүзләрне иҗекләргә бүлү, аларны юлдан юлга күчерү.  Сүз басымы. Хикәя, сорау, боеру җөмләләрнең интонациясе.

     Татар теленең төп орфографик һәм орфоэпик нормалары. 38 хәрефтән торган татар алфавиты. Хәрефләрнең каллиграфик яктан дөрес язылышы. Хәрефләрне дөрес итеп уку. Алфавиттагы хәрефләрнең урынын белү. Китапларны киштәләргә авторларының баш хәрефләренә карап урнаштыра белү. Сүзлекләр төзүдә алфавитны белүнең әһәмиятен аңлату.

Предмет атамасын белдергән сүзләр- исемнәр белән таныштыру. Аларның мәгънәләрен аңлату, сорауларын әйтү; уртаклык һәм ялгызлык исемнәр һәм аларның язылышы. Исемнәр янында кулланыла торган ярдәмче сүзләр- бәйлекләр һәм бәйлек сүзләр белән таныштыру.

   Предметның билгесен белдергән сүзләр белән таныштыру.

   Эш-хәрәкәтне белдергән сүзләр- фигыльләр белән таныштыру.

Телдән сөйләмнең үзенчәлекләре(интонация, сүз басымы). Язма сөйләм үзенчәлекләре (җөмлә башында, ялгызлык исемнәрдә баш хәреф).Аерым сүзләрдән җөмләләр төзү. Төрле интонация белән әйтелгән җөмләләрдән соң куелган тыныш билгеләре

    Рәсемнәргә карап, сораулар бирү һәм аларга җавап кайтару, рәсем буенча кечкенә хикәяләр төзергә өйрәнү.

    Шигырь, мәкаль, әйтем һәм табышмаклар ятлау.

    Татар сөйләм әдәбенә хас булган сүзләрне дөрес куллану (танышканда, саубуллашканда, табын артында утырганда, рәхмәт әйткәндә, мөрәҗәгать иткәндә, гафу үтенгәндә, тәбрикләгәндә ).

     Әзер текстан сүз, сүзтезмә һәм җөмләләрне дөрес итеп күчереп язу.Аннан соң аларны укытучы әйтүе буенча язу, ул тәкъдим иткән сүзләрдән сүзтезмә һәм җөмләләр төзү.

Аерым темалар буенча өйрәнгән сүзләрне, сүзтезмә һәм җөмләләрне диктант итеп язу. Матур  язу күнегүләрен үтәү.

Эчтәлекнең темаларга һәм сәгатьләргә бүленеше

Укучыларының  белем дәрәҗәсенә таләпләр

укучылар белергә тиеш:

• татар телендә барлык аваз һәм хәрефләрне танып белергә;
• аваз белән хәрефнең төп аермасын практик аңлауга ирешергә;

укучыларда түбәндәге эш осталыгы булырга  тиеш:

• сүзләрне авазларга таркату;
• авазларны сүздәге тәртиптә әйтү;
• сузык һәм тартык авазларны һәм аларның хәрефләрен аерып таный белү;
• калын һәм нечкә сузыкларны дөрес әйтү;
• сузык аваз һәм аларның хәрефләренә карап, калын һәм нечкә әйтелгән сүзләрне тану;
• сүзләрне  иҗекләргә бүлү;
• җөмләләрне сүзләргә таркату;
• баш һәм юл хәрефләрен, аларны тоташтыручы сызыкларны һәм сүзләрне ачык итеп, бозмыйча язу;
• басма, кулдан язылган хәрефләр белән бирелгән сүз һәм җөмләләрне дөрес күчереп язу;
• әйтелеше һелән язылышы туры килгән сүзләрне, шундый җөмләләрдән төзелгән 3-5 сүзле җөмләләрне ишетеп дөрес язу;
• җөмләнең беренче сүзен баш хәреф белән башлап, җөмлә беткәч нокта куеп язу;
• телдән 4-5 җөмләле кечкенә хикәяләр төзү.

Универсаль уку гамәлләре

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре

- Үз илең, халкың һәм тарихың белән горурлану хисләре формалаштыру, һөнәрләр дөньясы белән танышу, җәмәгать урыннарында, мәктәптә үз-үзеңне тотуның әхлакый кагыйдәләрен үзләштерү,аңлы рәвештә рефлексив үзбәя формалаштыру

- уку эшчәнлеге һәм аның мотивлары арасында элемтә урнаштыру,;

- әдәби мәдәният нигезендә матурлыкны күрә белү һәм эстетик хисләр формалаштыру;

Регулятив универсаль уку гамәлләре

  - максатка ирешүдә үҗәтлек, авырлыкны җиңүгә әзер булу,авырлыкларны чишү ысулларын        эзләүгә ихтыяҗ формалаштыру;

   - план төзү һәм гамәлләр тәртибен ачыклау;

   - ирешеләчәк нәтиҗәне алдан күрү;

   - проблеманы чишүдә берничә вариант табу,аларны кулланып карау;

   - үтәлгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү, уңышлылыгына бәя бирү;

   - кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу;

Танып-белү универсаль уку гамәлләре

  - эшчәнлек барышын һәм нәтиҗәләрен тикшереп һәм бәяләп бару;

 - сызым, схема, таблица, шартлы рәсем, план, күчерү,үзгәртү, төзү;

 - охшашлык һәм аермалыкларны аеру, чагыштыру;

 - бербөтенне өлешләргә бүлү;

 - аерып алынган нигез буенча объектларны тәртипкә салу;

 - нәтиҗә чыгару;

 - охшашлыклар урнаштыру;

 - проблеманы кыска һәм ачык итеп әйтү;

 - проблеманы чишү алымнарын хезмәттәшлектә табу;

Коммуникатив универсаль уку гамәлләре

 - укытучы, туганнар, әти-әниләр белән хезмәттәшлекне планлаштыру – катнашучыларның максатларын, вазифаларын үзара аралашу ысулларын билгеләү;

 - дискуссиядә катнашу, сораулар формалаштыру, җитмәгән мәгълүматны башкалардан  сорашып белү;

- проблеманы ачу, аны тормышка ашыру, үзара килешүгә ирешү;

- эшлекле партнерлы аралашу, төркемдә үзара ярдәм итешү;

- үз фикереңне тулы, төгәл һәм ачык , аңлаешлы итеп әйтү, аны яклау.

Календарь – тематик план

Өстәмә әдәбият

1.Мияссарова И.Х.,. Гарифуллина Ф.Ш., Шәмсетдинова Р.Р. Әлифба дәресләре өчен методик кулланма Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2011 ел.

2.Мияссарова И.Х., Харисова Ч.М. Татар теле: мөстәкыйль эш дәфтәре: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 1 нче сыйныфы өчен. Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.

3.Мияссарова И.Х., Харисова Ч.М. Татар теле: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең  1 нче сыйныфында эшләүче укытучылар өчен методик кулланма. Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.

4.Мияссарова И.Х., Харисова Ч.М. Татар теле: мөстәкыйль эш дәфтәре: татар телендә башл.ангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 1 нче сыйныфы өчен–Казан, “Мәгариф – Вакыт”   нәшрияты, 2012 ел.

5.Әлифба: 1нче язу дәфтәре: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең  1нче сыйныфы өчен/ төзүче авторлар: Р.Р.Шәмсетдинова, Ф.Ш.Гарифуллина, И.Х.Мияссарова.  “Мәгариф-Вакыт”, 2012.

6.Әлифба: 2нче язу дәфтәре: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең   1нче сыйныфы өчен/ төзүче авторлар: Р.Р.Шәмсетдинова, Ф.Ш.Гарифуллина, И.Х.Мияссарова.- “Мәгариф-Вакыт”, 2012.