презентация "Солтан Габәши - күренекле шәхес"
презентация к уроку по музыке (7 класс) по теме

Слайд 1

Күренекле шәхес 7 сыйныф укучысы Төхфәтуллин Салават эше

Слайд 2

13 май 1891(1891-05-13) 8 гыйнвар 1942 ( 1942-01-08) (50 яшь )

Слайд 3

Солтан Габәши Тулы исеме Солтан Хәсәнгата улы Габәши Һөнәре композитор Туу датасы 13 май 1891(1891-05-13) Туу җире Татарстанның Биектау районы Кече Солабаш авылы Үлем датасы 8 гыйнвар 1942(1942-01-08) (50 яшь )

Слайд 4

Солтан Хәсәнгата улы Габәши — татар халкының күренекле композиторы.

Слайд 5

1891 елның 13 маенда Солтан Габәши Казан губернасы Казан өязе Алат волостеның Тенивраг – Солабаш ( хәзерге Татарстанның Биектау районы Кече Солабаш ) авылында мулла гаиләсендә туа . Казан һәм Уфа мәдрәсәләрендә укыганнан соң ул Уфа һөнәр училищесында белем алуын дәвам иттерә . Солтан кечкенә вакытында ук кубызда , гармунда халык көйләрен уйнарга өйрәнә. Музыкага сәләтен күреп, әтисе аңа укытучы чакыра . Берничә ел музыка гыйлеме буенча дәресләр алу аңа зур ярдәм итә . Уфа мәдрәсәсендә укыганда ук С. Габәши музыкаль кичәләрдә катнаша , пианист-аккомпаниатор буларак чыгышлар ясый . Солтан көй язу өлкәсендә дә үзен сынап карый . 1913-1915 елларда ул үзенең беренче оригинал әсәрләрен яза (“ Кәккүк ”, “ Рөкыя-гөлкәем ”, “Вальс”, “Пикник”, “Татар кызы ”).

Слайд 6

1915 елда С . Габәши Казанга кайта һәм университетның юридик факультетына укырга керә. Ике ел укыгач , аны армиягә алалар . Казанда аның музыка буенча эшчәнлеге тагын да активлаша . С. Габәши татар драма труппасының берничә спектакленә (Г. Исхакыйның “Зөләйха”, Ф. Бурнашның “Таһир-Зөһрә”, К. Рәхимнең “Бүз егет ” әсәрләре ) музыкалар яза. Актуаль темага язылган җырлары, “Яңалиф маршы ” үз вакытында халыкка киң таныла . Композиторның “Кәккүк” романсы – шулай ук халык мәхәббәтен казанган әсәрләрнең берсе.

Слайд 7

20 нче елларда Татарстанда татарча професиональ музыкаль белем бирү барлыкка килә. С. Габәши музыка белеме бирүче беренче укытучылар сафында була : хор дәресе , музыка теориясе буенча укыта . Казан музыка техникумы директоры урынбасары булып эшли . Татарстан районнарына фольклор экспедицияләренә чыга .

Слайд 8

хор сәнгате Республикабыз музыка сәнгате өчен бөтенләй яңа булган хор сәнгатенең үсешенә С. Габәши аеруча зур өлеш кертә. Шул максатны күздә тотып , ул татар халык җырларын катнаш хор белән башкару өчен эшкәртә . Әлеге әсәрләр яңа гына оешкан бик күп хор коллективларының төп репертуарын тәшкил итә .

Слайд 9

Беренче татар опералары Г . Әлмөхәммәтов һәм В. Виноградов белән берлектә , С. Габәши беренче татар опералары – “ Сания ” (1925) һәм “ Эшче ”не (1930) иҗат итүдә катнаша .

Слайд 10

1932 елда С . Габәши Уфага күчеп китә, Башкорт сәнгать техникумында укыта , Башкортстан Композиторлар берлеген оештыручыларның берсе була .

Слайд 11

Исәннәрнең кадерен бел, үлгәннәрнең каберен бел... С. Габәши 1942 елның 8 гыйнварында вафат була .