Рабочая программа по истории 6 кл.
рабочая программа по истории (6 класс) на тему

билге

5

4

3

2

Дөрес  җаваплар

10

9-8

6-7

5

Дәрес  №

       Дәрес темасы

Стандарт буенча

белергә тиеш белем

            Максат

 Төп аңлатмалар

искәрмә

сәгать саны

Дата

календарь

фактик

                                                                                                                                      Россия тарихы

                                                                                                       Көнчыгыш славяннар – 11 сәг.

1.

Россия территориясендә борынгы кешеләр

Б.э.к. беренче меңьеллыкта Россия территориясендәге халыклар.

Россия территориясенә урнашкан кешеләрнең тормышы,шөгыльләре турында белем бирү

Дәүләт,халык

1

2.

Дәүләтләр оешу

Төньяк кара  диңгез буендагы грек шәһәр дәүләтләре. Скиф патшалыгы. Төрки һәм Хәзәр каханлыгы. Идел Болгары.

Россия территориясендәге беренче дәүләтләр төзелү турында белем бирү

Ясак, сабан, Хәзәр каханлыгы (7г ) Идел Болгары (9г)

1

3.

Көнчыгыш славяннар һәм аларның күршеләре

көнчыгыш славяннарның килеп чыгышы, хуҗалыгы, күршеләре, иҗтимагый строе, мәҗүсилек.

көнчыгыш славяннарның Көнчыгыш Европа тигезлегенә урнашулары шөгыльләре, дини ышанулары күршеләре турында белем бирү.

Вече,ыруг общинасы, кабилә,күршеләр общинасы

колонияләштерү, халык ополчениесе

1

4.

Көнчыгыш  славяннарда дәүләт төзелүнең алшартлары                    

Шәһәр, Киев, Новгород-дәүләт берләшмәләренең үзәкләре

көнчыгыш славяннарда

 дәүләт үзәкләре барлыкка килү турында аңлату

Дәүләт, дружина, князь, варяглар, “варяглардан грекларга илтүче” сәүдә юлы

1

5.

Борынгы Рус дәүләте оешу

Борынгы Рус дәүләте төзелү .

Борынгы Рус дәүләте төзелү һәм андагы идарә итү тәртибе турында аңлату

882 ел,907 ел, җан башыннан ясак, сабак кыпчаклар, погост,Рюрик

1

6.

Беренче рус князьләре. Князь Владимир

Рюриковичлар. Владимир I, христиан динен кабул итү

беренче рус кенәзләренең эшчәнлегенә бәя бирү. Князь Владимир эшчәнлеге, христиан динен кабул итү, аның әһәмияте турында аңлату

Кенәзләр:Олег Игорь,Ольга, Святослав988 ел, пот, Перун,Русьны

чукындыру,  чиркәве

1

7.

Ярослав Мудрый вакытында Рус дәүләтенең чәчәк атуы

Ярослав Мудрый. Рус хакыйкате.

Ярослав Мудрый эшчәнлегенә бәя бирү, дәүләт белән идарә итүдәге үзгәрешләр турында аңлату.

Сәясәт,

наместник,

династиячел  никах, “Правда Ярослава”

1

8.

Борынгы Русьта яшәүчеләр

борынгы рус халкы формалашуга китергән үзгәрешләр. Рус халкына хас көнкүреш, йола бәйрәмнәр

Русь дәүләтендә ирекле һәм бәйле кешеләрнең категорияләре, игенче һәм шәһәр халкының төп шөгыльләре, аксөяк һәм гади кешеләрнең яшәү рәвешендәге уртак һәм аермалы якларны күрсәтү

Епископ, җәмгыять, митрополит, резиденция

1

9.

Борынгы рус дәүләтенең таркала башлавы

Владимир Монамах князь биләмәләре

Князьләр арасындагы үзара сугышлар нәтиҗәсендә  Русның таркала башлавын күрсәтү.

Любеч съезды Мстислав

1

10

11.

Борынгы Русь  мәдәнияте

Контроль эш. ”Көнчыгыш славяннар”

Русь мәдәниятенә Византия йогынтысы,фольклор,язу,сәнгать,төзелеш, Византия   монахлары-Кирилл һәм Мефодий, славян алфавиты, Нестор

борынгы рус мәдәнияте турында белем бирү.

Алган белемнәрне ныгыту,бәяләү.

Патриотизм, миниатюра,

Фреска,

мозаика

1

1

                                                                                                            Русьта феодаль таркаулык – 7 сәг.

12.

Русьта таркаулык башлану

Таркаулыкның экономик, политик сәбәпләре, җирбиләү формалары,князь һәм боярлар

Борынгы Русь дәүләтен таркалуга китергән сәбәпләрне һәм аның нәтиҗәләрен аңлату.

уделлар

1

13.

Төп сәяси үзәкләр: Владимир-Суздаль һәм Галиция-Волын, Киев князьлеге

 Владимир-Суздаль һәм Галиция-Волын , Киев князьлеге

картадан зур  сәси үзәкләрне күрсәтү,алардагы идарә системасының үзенчәлекләрен, тормыш рәвешен,шөгыльләрен  аңлату.

Ю.Долгорукий,А.Боголюбский,1147 ел

1

14.

Төп сәяси үзәкләр :Бөек Новгород

Бөек Новгород

Новгородта боярлар республикасы урнашу турында аңлату

Артель. веспублика, владыка, вече тысяцкий

посадник

1

15.

Руська монгол –татар яулары

13 гасырда тышкы һөҗүмгә каршы көрәш.Монгол яулары.

Монгол кабиләләренең  яшәгән урынын, тормыш рәвешен, Чыңгыз  хан державасы төзелү, аның яулап алулары турында аңлату.

 Монгол –татарлар, Алтын Урда.

Чыңгыз хан, Бату хан, Калка елгасы Дата: 1223 ел, 1237-1238 ел, 1239-1240 ел.

1

16.

Русьның Көнбатыш яулап алучылары белән көрәше

Көнбатыш һөҗүме (экспансия с Запада).А.Невский

Руська көнбатыш (швед һәм немец рыцарьлары) һөҗүме, Нева һәм Боз өсте сугышының нәтиҗәләре турында аңлату

15 июль, 1240 ел; 5 апрель 1242 ел Александр Невский,Нева сугышы, Боз өсте сугышы

1

17.

XIII-XIV  гасырларда Рус дәүләте һәм Алтын Урда

Русның Алтын Урдага бәйлелеге

рус кенәзлекләренең Алтын Урдага бәйлелеген күрсәтү;

Урда басып алуларына каршы рус халкының көрәшен аңлату

Баскак,ярлык, чыгым(выход)резиденция,агрессия, 1243ел

1

18.

Рус җирләре Бөек Литва кенәзлегендә

Бөек Литва кенәзлеге

13-14 гасырларда Бөек Литва кенәзлеге формалашу турында аңлату

1315-1341 еллар,1385ел,                      Гедимин, Ольгерд, Витовт, Ягайло,уния

1

                                                                                                                Бердәм үзәкләшкән дәүләтләр барлыкка килү – 8 сәг.

19.

XIV гасырның беренче яртысында Мәскәү князьлегенең көчәюе. Иван Калита

Мәскәү князьлеге, җирбиләү формалары һәм хуҗалык

Мәскәү князьлегенең көчәюенә китергән сәбәпләрне ачыклау,аның Русьның иң көчле сәяси үзәгенә әверелүе турында аңлату

бистә, Иван Калита,

1325-1340 еллар,1327 ел.

1

20.

XIV гасырның икенче яртысында Русь җирләрен җыю.Куликово сугышы.Д.Донской.

Русь җирләрен җыюның башлануы Куликово сугышы. Дмитрий Донской. Русьның иҗтимагый тормышына чиркәүнең йогынтысы.Сергий Радонежский.

Д.Донской вакытында Мәскәү кенәзлегенең ныгуы, Куликово сугышының әһәмияте турында белем бирү.

 1359-1389 еллар, 8 сентябрь 1380 ел, Дмитрий Донской, Куликово сугышы,Вожа елгасы

1

21.

XIII-XIV гасырның икенче яртысында Русь җирләренең мәдәнияте

Елъязмалар,халык авыз иҗаты, төзелеш, рәсем сәнгате

14 гасыр ахырында Русь мәдәниятенең яңарышы сәбәпләре турында аңлату

Этнос, икона, алтарь, эпос Феофан Грек

1

22.

XV гасыр башында Мәскәү князьлеге. Алтын Урданың таркалуы

Русь дәүләте формалашу. Алтын Урданың таркалуы

Икътисади, сәяси, дини тормышта барган вакыйгалар нәтиҗәсендә бердәм Русь дәүләте формалашу турында аңлату. Алтын Урданың таркалу сәбәпләрен ачыклау,Казан ханлыгы төзелү.

Үзәкләшкән дәүләт, поместье, 1389-1404 ел. 1448ел, 1425-1453 ел. Аксак Тимер, Әхмәт хан , Олуг Мөхәммәт, ясак

1

23.

Кабатлау  “XIII-XIV гасырда Рус  дәүләте”

Алган белемнәрне ныгыту, бәяләү

1

24.

XV гасырның икенче яртысында-  XVI гасыр башында Россия дәүләте. Иван өченче. 1497 елгы Судебник.

Новгородны кушу,үзәкләшкән дәүләт төзелү

Русьның Урдадан бәйлелегенең юкка чыгуы, хакимиятнең үзәкләштерелүе турында аңлату

Скипетр,державамонамах бүреге, Боярлар думасы, местничество

1

25.

XV гасырның икенче яртысында-  XVI гасыр башында Россия дәүләте халкы

Урта гасыр рус кешесенең шөгыле, яшәү рәвеше

Россия дәүләте халкының тормышы турында белем бирү

Чин,йолым (пожилое),привилегия, 1497 ел-Судебник

1

26.

XV гасырда-  XVI гасыр башында рус мәдәнияте

Иҗтимагый фикер, елъязма, әдәбият, рәсем сәнгате

Рус милли мәдәнияте формалашу, мәдәниятнең үсеше турында белем бирү.

Иҗтимагый фикер,А.Рублев, елъязма, ”Мәскәү- Өченче Рим теориясе”

1

                                                                                                                     XVI гасырда Мәскәү кенәзлеге – 4 сәг.

27.

Явыз Иванның идарә итә башлавы һәм Сайланма Рада реформалары. Земский Собор.

Иван 4 нең балачагы, Елена Глинская, боярлар идарәсе, Сайланма рада эшчәнлеге, XVI г. урталарындагы ре формалар,үзәкләшкән дәүләт төзүнең алшартлары, Иван 4 нең  50-60 еллардагы реформалары

Явыз Иванның идарә итә башлавы, аның реформаларының әһәмияте турында аңлату

Вәкиллекле- сословияле монархия, сайланма рада, үзәкләшкән дәүләт, Земский собор,

Хөкем китабы-1550,

100 бүлек.

1

28.

Явыз Иванның эчке сәясәте. Опричнина.

Патшаның самодержавиеле монархиясе урнашу. Опричнина.

Иван IV нең соңгы еллары

Иван Грозный, Боярлар думасы, Земский собор,приказлар эшчәнлеге ,опричнина урнашу сәбәпләре, аның нәтиҗәләре турында аңлату

Опекун советы,укчы полклар,пищаль , «Стоглав»

1

29.

Явыз Иванның тышкы сәясәте. Ливон сугышы.Көнбатыш Себерне, Казан, Астрахань ханлыкларын кушу.

Ливон сугышы тәмамлану; Көнбатыш Себерне кушу; Иван Грозный хакимлегенең нәтиҗәләре

Ливон сугыш, Көнбатыш Себерне кушуның әһәмиятен  аңлату

Мәҗүси,станица,протекторат,гозернамә.

1

30.

16 гасырда Рус мәдәнияте һәм көнкүреше

Чиркәү тормышы, әдәбият, төзелеш һәм сынлы сәнгать. Илне үзәкләштерүнең мәдәнияткә йогынтысы

XV- XVI гасырда рус мәдәниятенең үсеше, китап басуның башлануы, Иван Федоров, чатыр стилендәге төзелеш турында аңлату 

Кәтипләр,чатыр архитектурасы.

1

                                                                                                                                 Урта гасырлар тарихы.

                                                                                                      VI – XI гасырларда Көнбатыш һәм Үзәк Европа – 7 сәг.

31

Кереш.  Урта гасырлар  тарихы нәрсәне өйрәнә?

Урта гасыр

хронологик рамкалары

Урта гасырның хронологик рамкаларын күрсәтү;

сүзләрнең мәгънәсен аңлату;

урта гасырның тарихи һәйкәлләренә анализ ясау.

Урта гасыр, тарихи чыганаклар

 ( язма, матди, сәнгати.)

1

32.

Борынгы германнар һәм рим империясе.

Бөек күчеш чоры, германлылар,кельтлар, төрки халыклар,

франкларның

урнашу урыны, шөгыле,

иҗтимагый төзелеш.

Көнбатыш  Рим империясе территориясендә германнарның яшәвен күрсәтү; тормыш рәвешен, көнкүрешен аңлату ;

Германнарда дәүләт барлыкка килү шартларын күрсәтү

Дәүләт, бөек күчеш чоры

1

33.

Франк корольлеге. Христиан чиркәве.

Франкларда дәүләт төзелү, урта гасырларда христиан чиркәвенең роле. Аврелий Августин, Иоанн Златоуст

 терминнарны аңлатырга,

Христиан чиркәвенең төзелешен характерлау,

схема формасында тарихи белемнәрне системалаштыру

 Франклар, дәүләт, чиркәү, католиклар, православие, руханилар, монастырьлар аббат, иерархия

1

34.

Франклар империясе барлыкка килү. Бөек Карл империясенең таркалуы. Феодаль  таркаулык            

Бөек Карлның басып алулары. Бөек Карл империясенең җимерелүе һәм феодаль таркаулык башлану

терминнарны аңлату,

карта белән эшләү;

Бөек Карл империясенең сәяси дәүләт төзелешендә үзенчәлекләрен күрсәтү.

Хлодвиг һәм Карл арасындагы дәүләт идарәсен характерлау;

Бөек Карл империясенең

җимерелү сәбәпләрен анализлау

Италия, Франция,Германия корольлекләре

Шәхес: Бөек Карл.

1

35.

Урта гасыр башында Англия. Норманнар походы

 норманнарның яулап алулары

Норманнарның яулап алулары турында белем бирү;

Норманнар, викинглар,варяглар,Скандинавия, Ютландия, ярымутрау, Альфред

1

36

Урта гасырларда  өстен катлауларның һәм крестьяннарның  тормышы һәм көнкүреше

Урта гасыр Европасында социаль катлаулар.Феодализм,феод,сеньор, вассал.

Феодаль, рыцарьлар крестьяннарның тормышын, яшәү рәвеше, матди хәлен характерлау.

Замок, рыцарь, турнир, йөкләмә, барщина, оброк, натураль хуҗалык.

1

37

Көнбатыш һәм Ү зәк Европа мәдәнияте

Урта гасыр кешесенең рухи дөньясы, көнкүреш һәм бәйрәмнәр, эпик поэмалар. Рыцарь әдәбияты.

Урта гасыр кешесенең рухи  дөньясы турында белем бирү.

Елъязма, пергамент, жонглер

1

                                                                                                     VI – XI гасырларда Византия империясе – 1 сәг.

38.

Византиянең VI-XI гасырларда эчке һәм тышкы сәясәте

Византия империясе,

территориясе,хуҗалыгы,

дәүләт төзелеше, культурасы. Славян дәүләтләре, Кирилл, Мефодий.

Византия дәүләт төзелешенең аерымлыклы якларын аңлату;  картадан Византиянең урнашкан урынын күрсәтү, Юстиниан шәхесенә һәм эшчәнлегенә характеристика бирү;славян дәүләтләре төзелү һәм Кирилл, Мефодий эшяәнлеген аңлату.

Император Юстиниан, икона, базилика, Изге София храмы,

икона, алтарь, Кирилл, Мефодий

1

VI – XI гасырларда гарәпләр – 2 сәг.

39.

Гарәп халифәлеге

Гарәп кабиләләренең урнашуы, шөгыльләре.

картада  гарәпләр яшәгән территорияне күрсәтү. Гарәпләрнең яулап алулары хәлифәлек төзелү турында аңлату

Гарәбстан ярымутравы, бәдәвиләр, Кәгъбә,Мәккә

1

40.

41

Исламның барлыкка килүе

Кабатлау “VI-XI гасырларда Көнбатыш һәм Көнчыгыш  халыкларының үсеше”

Исламның барлыкка килүе.

Мөхәммәд пәйгамбәр,Коръан.

Азиядә,Төньяк Африкада,

Европада гарәп яулары

Исламга нигез салучы турында аңлату.

Ислам диненең барлыкка килүен һәм таралуын күрсәтү,

христиан дине белән исламны чагыштыру

Өйрәнгән материалны гомумиләштерү, ныгыту.

ислам,Корьән,

шәригатъ,хәлифәләр

1

1

Урта гасыр шәһәре – 2 сәг.

42.

Урта гасыр шәһәрләренең барлыкка килүе һәм үсүе

Авыл хуҗалыгыннан һөнәрчелекнең аерылуы. Урта гасыр шәһәре. Шәһәр тормышы,

шәһәрләрдә яшәүчеләрнең тормышы көнкүреше

Урта гасыр шәһәрләренең барлыкка килү сәбәпләрен аңлату;

Мэр, ратуша, оста, коммуналар оста ярдәмчесе, цех, товар хуҗалыгы

1

43.

Сәүдә һәм һөнәрчелекнең үсүе

 Сәүдә бәйләнешләренең киңәюе.

Шәһәрләрнең үсүе  сәүдәнең киңәюенә китерүе, һөнәрчеләрнең һәм сәүдәгәрләрнең тормышын ,

сәүдә алып бару үзенчәлекләрен аңлату

ярмарка,ростовщик, банк, гильдия,Ганза коррупция                            

1

Папа властеның көчәюе – 3 сәг.

44.

Католик чиркәвенең күтәрелеше

Христианлыкның көнбатышка һәм көнчыгышка бүленүе,Рим католик чиркәве, Фома Аквинский, еретиклар.

Чиркәүләрнең бүленүе, чиркәүнең байлык чыганаклары һәм еретикларга каршы көрәш турында аңлату.

ИндульгенцияКатолик чиркәве, православие чиркәве, чиркәүдән чыгару,анафема,инквизиция

1

45.

Тәре походлары

Тәре походлары аларның Европа тормышына йогынтысы. Тәре походлары чорында католицизм, православие, ислам

Тәре походларының сәбәпләре, анда

катнашучыларның максатларын, нәтиҗәсен аңлату.

 Тәре йөртүчеләр, рухани рыцарьлар ордены

1

Европада үзәкләшкән дәүләтләр барлыкка килү – 10 сәг.

46

Франция: илне берләштерү.Сословиеле монархия.

Катлаулы-вәкиллекле монархия,Генераль штатлар, Германия- Изге Рим империясе

илне берләштерү процессын, дәүләт оешу белән бәйле булган Генераль штатлар барлыкка килү сәбәпләрен аңлату.

Генераль штатлар, катлаулы-вәкиллекле монархия

1

47.

Англиядә үзәкләшкән дәүләт барлыкка килү.

Катлаулы-вәкиллекле монархия, Бөек  азатлык хартиясе, парламент

Англиядә үзәкләшкән дәүләт барлыкка килү,сословияле монархиянең уңай якларын күрсәтү.

Парламент, реформа, хартия, лордлар палатасы, община палатасы,

1

48.

Йөзьеллык сугыш. Жакерия

14-15 гасырларда европа җәмгыятенең кризисы, Жанна д Арк,шәһәр һәм крестьяннар восстаниесе

 Йөзьеллык сугыш башлануның сәбәпләрен, сугыш хәрәкәтенең барышын,

нәтиҗәсен аңлату

Милли ирек, партизаннар сугышы, Жанна д Арк

1

49.

Социаль каршылыкларның үсүе. Уот Тайлер восстаниесе. Сугышның нәтиҗәләре.

Уот Тайлер восстаниесе.

Социаль каршылыклар үсүенең сәбәпләрен, восстаниенең барышын, 14-15 гасырларда халыкның тормыш рәвешен аңлату.

1358 ел, 1381 ел, Г.Каль,

1

50.

XIV-XV гасырларда Франциядә  һәм Англиядә король властенең көчәюе

Ал һәм Ак розалалар сугышы.Франция һәм Англия идарәчеләренең исемнәрен атарга. Король властенең көчәю сәбәпләре

Франция һәм Англиядә король властенең көчәю сәбәпләре һәм Ал һәм Ак розалалар сугышы барышы турында аңлату

Кыю Карл, Генрих Тюдор

ланкастерлар, йорклар

1

51.

Пиреней ярымутравында үзәкләшкән дәүләтләр барлыкка килү

Пиреней ярымутравы.Реконкиста.

Пиреней ярымутравында үзәкләшкән дәүләтләр барлыкка килү турында аңлату

Реконкиста, кортес, Португалия Испания

1479 ел, 1492 ел.                                                                            

1

52.

Чехия дәүләте һәм гусит хәрәкәтләре

Католик чиркәве кризисы. Папа һәм императорлар. Чехия дәүләте һәм гусит хәрәкәтләре. Ян Гус

Чехия дәүләте һәм гусит хәрәкәтләре турында аңлату

Паннар, таборитлар, урталыктагы

лар, сейм. Ян Гус, Я. Жижка

1

53.

XIV-XVI гасырларда Госманлы империясенең чәчәк атуы һәм җимерелүе

Госманлы империясе, сәлҗүк төрекләре. Византиянең җимерелүе

Госманлы империясенең чәчәк атуы, Византиянең җимерелүе турында төшенчә бирү.

Андрианополь  янычар.           1325 г

1

54.

Урта гасырда Европа кешесенең рухи дөньясы

Урта гасыр кешесенең рухи дөньясы,көнкүреш һәм бәйрәмнәр,урта гасыр эпосы,шәһәр, рыцарьлар,крестьян  әдәбияты. Скульптура, сәнгать һәм архитектурада роман,готик стильләр фән һәм техника үсеше,университетлар,китап басу.

Урта гасыр кешесенең рухи дөньясы, көнкүреше бәйрәмнәре, әдәбияты, урта гасырның төзелеш сәнгате, әдәбияты, фән һәм техника үсеше турында белем бирү                      

вагантлар, труверлар, миннезингерлар, диспут, декан, ректор, астрология, алхимия, роман, готик стиль.

1

Урта гасырларда Азия, Африка, Америка дәүләтләре һәм мәдәнияте – 5 сәг.

55-56

Үзәк Азия дәүләтләре. Тимур походлары.  Урта гасырларда Кытай һәм Һиндстан.

Тан, Сун, Мин империяләре, крестьян восстаниеләре, күчмә халыклар һөҗүме..Культура. Һиндстан князьлекләре. Бөек моголлар дәүләте төзелү.Дәһли солтанлыгы.Культура.Тимур походлары

Азия дәүләтләре. Тимур походлары, урта гасырларда Кытай һәм Һиндстан дәүләтләре турында белем бирү.

Тан һәм Сун, Мин империяләре; чжурчжэннар, пагодалар,Таҗ-Мәхәл мавзолее, пейзаж, Ду Фу, философ

2

57.

Япония. Көнчыгыш халыклары культурасы

Урта гасыр Япониясе

Япония дәүләте һәм аның мәдәнияте турында белем бирү.

Сегун,самурай харакири

1

58.

Колумбка кадәрге Америка

Колумбка кадәрге Америка. Мая, ацтек, инклар:дәүләтләре,дини ышанулары,хуҗалык тормышы үзенчәлекләре

Америка дәүләте һәм халкы турында белем бирү.

Мая, ацтек инк

1

59.

Африка дәүләтләре һәм халкы.

Африка дәүләтләре

Африка дәүләтләре үсешенең мөһим үзенчәлекләре турында белем бирү.

Мәмлүкләр,Марокко,Мисыр Мали,Гана

1

60.

Җитлеккән урта гасыр чорында дөнья.

Көнчыгыш халыклары культурасы

Көнчыгыш халыклары культурасы үзенчәлекләре турында белем бирү.

Бөтендөнья диннәре

1

Татарстан тарихы – 10 сәгать

61

Кереш. Борынгы кешеләр Урта Идел территориясендә

Урта Идел буенда яшәүче борынгы кешеләрнең яшәү шартлары, шөгыльләре.

 Борынгы кешеләрнең тормыш рәвеше, торак урыннарын, төп шөгыльләре турында аңлату

Волосово, Казан яны, Ананьино кабиләләре

1

62

Борынгы төрки халык һәм төрки дәүләтләр

Төрки дәүләтләр: Төрки һәм Хәзәр каханлыгы. Идел Болгары.

 Хазар, Төрки  каганлыгы халыкларның тормышы,

Бөек Болгар дәүләтенен территориясе, хуҗалыгы турында аңлату

Хазар,Төрки каханлыгы.

Бөек Болгар иле

1

63

Идел буенда Болгар дәүләте. Ислам динен кабул итү.

Болгар дәүләте барлыкка килү. Ислам динен кабул итү. Тышкы бәйләнешләре. Ислам диненең мәдәнияткә йогынтысы.

Болгар дәүләте барлыкка килү, территориясе, дәүләт строе, халкы, хуҗалыгы, шәһәрләре, ислам динен кабул итү һәм аның әһәмияте турында аңлату.

әмир, диван, Идел Болгары, илтабар, Ибне Фадлан, Гарәп илчелеге,922- ислам динен кабул итү.

1

64

Идел буе болгар дәүләтенең матди һәм рухи  мәдәнияте

Мәдәнияте, Болгар галимнәре, шагыйрьләре, һөнәрчелек үсеше.

Урта гасыр дәүләтләре һәм  рус дәүләте мәдәнияте белән уртак һәм аермалы якларны күрсәтү, милли үзенчәлекләрне аңлату.

Кол Гали, Кыйссаи Йосыф, Хаҗи Болгари, Таҗетдин Болгари, Якуб ибне Ногман.

1

65

Идел Болгарстанына каршы монгол яулары

Идел Болгарының җимерелүе.

Идел Болгары дәүләтенең яулап алынуы турында аңлату

1223 ел, 1229 ел,1232 ел, 1236 ел

1

66

Идел Болгарстаны Алтын Урда составында

Алтын Урда

Алтын Урда дәүләте эчке сәясәтенең төп юнәлешләре, мәдәнияте турында белем бирү

Үзбәк хан, корылтай, баскак, дарухачы

1

67

Болгар олысы.Алтын Урданың таркалуы.

Алтын Урда таркалу.

Алтын Урда дәүләтенең таркалу сәбәпләрен ачыклау

Кече манара, Кара пулат, Ак пулат, Җамигъ мәчете

1

68

Казан ханлыгы төзелү

Казан ханлыгы

Казан ханлыгының сәяси, социаль- икътисади үсеше турында белем бирү

Посад, туп сарае, Казан ярминкәсе, манара

1

69

Казан ханлыгының хуҗалыгы һәм мәдәнияте.

Казан ханлыгы мәдәнияте

Казан ханлыгының мәдәнияте, авыл хуҗалыгы, һөнәрчелек, сәүдә турында белем бирү.

Мөхәммәдъяр, Кол Шәриф, “Идегәй”

1

70

Казан ханлыгы җимерелү

Казан ханлыгының җимерелүе

Казан ханлыгының җимерелүе һәм аның Россия составына керүе турында белем бирү

Ядегәр, Явыз Иван, Зөя    крепосте (Свияжск), Сөембикә, Үтәмешгәрәй, Шаһгали, 2 октябрь, 1552 ел.

1