Рабочая программа по татарскому языку - 3 класс (рус.гр.)
рабочая программа (3 класс) на тему
Рабочая прграмма по татарскому языку для 3 класса (русская группа)
Скачать:
Вложение | Размер |
---|---|
3b_klass_tatarskiy_yazyk.docx | 93.29 КБ |
Предварительный просмотр:
«Рассмотрено» Руководитель ШМО _________________________ _________________________ Протокол № 1 от __________________ 2015г | «Согласовано» Зам. директора по УР МБОУ «СОШ № 119» ___________ Э.М.Мустафина _______________ 2015г. | «Утверждено» Директор ______________ Т.П.Фадеева Приказ № ______ от «_____» ___________2015 г. |
РАБОЧАЯ ПРОГРАММА
учебного предмета «Татарский язык»
Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение
«Средняя общеобразовательная школа № 119
Авиастроительного района г.Казани
Вахитова Гульназ Раисовна,
учитель татарского языка и литературы
3Б класс
Рассмотрено на заседании
педагогического совета
протокол № ____ от
________________ г.
2015- 2016 учебный год
АҢЛАТМА ЯЗУЫ
Федераль Дәүләт стандартларында белем бирү системасының төп үсеш юнәлеше – системалы-эшчәнлекле (системно-деятельностный подход) юнәлеш, ә системаны барлыкка китерә торган төп компонент – нәтиҗә: шәхси, метапредмет, предмет нәтиҗәләре дип билгеләнелә. Стандартларда күрсәтелгән бу концептуаль методологик нигез барлык фәннәрне укыту системасына да, шул исәптән рус телле балаларга татар теле укыту системасына да карый. Ягъни, рус телле балаларга татар теле укыту системасының барлык компонентлары да: программалар, укыту-методик комплектлары, укыту процессы, белем дәрәҗәсенә контроль, идарә итү, белем күтәрү һ.б. – бар да бер максатка – нәтиҗәгә хезмәт итә.
Тәкъдим ителгән “Гомуми белем бирү мәктәпләрендә рус телле балаларга татар телен комуникатив технология нигездә укыту программасы” психология, педагогика фәннәренең яңа казанышларына таянган һәм тел өйрәтү процессында методик стандарт итеп кабул ителгән коммуникатив технология нигезендә укыту принципларын исәпкә алып төзелде.
Әлеге программа рус телле балаларга татар теле укыту буенча эш программаларын төзү өчен нигез булып тора. Ул укыту предметының мәҗбүри өлешен билгеләгән төп программага таянып төзелде.
Татар теле укыту максатлары.
Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә рус телле балаларга татар телен укыту максатлары берничә аспектны үз эченә ала: танып белү, үстерү, тәрбия, белем бирү.
Танып белү максатының эчтәлеге
Татарстан Республикасында яшәүче һәр милләт кешесенә, үз халкы тарихыннан тыш, шушы төбәктә төп халык булып саналган татар халкы мәдәниятен, гореф-гадәтләрен, тарихи үткәнен, бүгенгесен, киләчәген белү зарур. Татар халкы белән кулга-кул тотынып яшәргә әзерләнүче һәр кеше бу халыкның бәйрәмнәрен, традицияләрен аңларга, хөрмәт итәргә, әдәбият-сәнгать вәкилләренең иҗади казанышлары белән үзенең рухи үсешен баета алу мөмкинлегеннән файдаланырга тиеш. Программа эчтәлеге телгә өйрәтү процессын бала өчен “башка дөньяга тәрәзә ачу” булырлык һәм шуның аркылы аның үз яшәешен дә тулырак аңлавына ярдәм итәрлек итеп сайланды.
Татарстанда яшәүче милләтләр, Татарстанның дәүләт символлары, Татарстанның территориясе, географик урыны; башкалабыз Казанның тарихи үткәне, бүгенге йөзе; татар сәнгатенең төрле тармаклары буенча күренекле шәхесләр турында укучыларның татарча сөйли алулары төп максат итеп куела.
Үстерү максатының эчтәлеге
Шәхеснең белемле булуы, тәрбиялелек һәм аның фикерләү сәләте үсеше дәрәҗәсеннән дә тора. Укыту процессында үстерү, тәрбия максатларын даими күзаллап эшләү – укытуның практик ягы уңышлылыгының алшарты. Балаларның психик үсешен түбәндәге юнәлешләрдә үстерүгә аеруча игътибар бирү таләп ителә:
– фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерләү;
– хәтерне үстерү (ихтыярый, ихтыярсыз), игътибарлылыкны үстерү;
– аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
– ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне үстерү.
Бу максатлар программага сайланган эчтәлек нигезендә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләре буенча да эш оештырганда да беренче планга куела.
Тәрбияви максатның эчтәлеге
Укучыларның тиешле дәрәҗәдәге тәрбиялелегеннән башка укыту процессын оештыру мөмкин түгел. Тәрбия процессы, беренче чиратта, укытуның эчтәлеге һәм методлары белән бәйле. Шуңа күрә программа эчтәлеген сайлаганда, материалның тәрбияви мөмкинлекләрен исәпкә алу мөһим. Татар теленең грамматикасын өйрәнү процессында эчтәлектә әхлакый проблемалар булган кечкенә текстлар үзләре үк коммуникатив мотивациягә ия, ягъни, укучыларның эчке кызыксынуы тәэмин ителгән була. Шунлыктан тексттагы лексика, грамматика җайлырак истә кала һәм аралашу ситуациясе булдыру әллә ни кыенлык тудырмый.
Белем бирү максатының эчтәлеге
Укучыларның татар теле буенча лексик, грамматик күнекмәләре филологик белемнәр суммасы дәрәҗәсендә генә калмыйча, ә сөйләм эшчәнлегенең барлык төрләрендә дә аралашуда кулланырлык дәрәҗәгә җитүе зарур. Ягъни, укучылар, нинди дә булса сүзне, я грамматик категорияне тану, аеру, аңлау, тәрҗемә итү дәрәҗәсендә генә түгел, аларны аралашу максатыннан мөстәкыйль кулланырлык дәрәҗәдә өйрәнергә тиешләр. Укучының белеме дигәндә, без аның аерым сүзләрне яки грамматик категорияне тану, аера белүен генә күзалламыйбыз, ә аларны кулланып сөйләшә алуын күзаллыйбыз. Шул вакытта гына татар телен дәүләт теле буларак өйрәнү бурычы үтәлә.
УКЫТУ – МЕТОДИК КОМПЛЕКТЫ
- Рус мәктәпләрендәге рус төркеме укучыларына татар теленнән гомуми белем бирүнең дәүләт стандарты.
- Р.З. Хәйдарова., Г.М.Ахметзянова, Л.А. Гиниятуллина Күңелле татар теле. Дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 3 нче сыйныф рус балалары өчен татар теле һәм уку дәреслеге. Дәреслек Е.И.Пассовның коммуникатив технология концепциясенә нигезләнә.Казан.Татармультфильм нәшрияты, 2013, ике кисәктә.
- Рус телендә урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен татар теле һәм әдәбиятыннан үрнәк программалар: 1-11 нче сыйныфлар/Ч.М. Харисова, К.С. Фәтхуллова, З.Н. Хәбибуллина. – Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2011ел.
ТӨЗЕЛГӘН ПРОГРАММАГА ЭЧТӘЛЕК САЙЛАУ ПРИНЦИПЛАРЫ
Программа телгә өйрәтүнең иң заманча юнәлешләре булган коммуникатив һәм эшчәнлекле технологияләргә нигезләнә. Татар теленә өйрәтүнең төп принциплары: коммуникативлык принцибы (телгә өйрәтү шартларын тормышта телне куллану шартларына якынайту); индивидуальләштерү принцибы (укыту процессын укучыларның шәхси ихтыяҗларын, теләк-омтылышларын, индивидуаль-психологик үзенчәлекләрен исәпкә алып оештыру); телне актив фикерләү нигезендә өйрәнү принцибы (аралашу ситуацияләрендә сөйләм бурычына тәңгәл килгән лексик-грамматик материалны укучыларның мөстәкыйль комбинацияләп сөйләшүе); телне функциональ төстә өйрәнү принцибы (грамматик материалның коммуникатив максаттан, аралашу ихтыяҗыннан һәм кулланыш ешлыгыннан чыгып билгеләнүе); ана телен исәпкә алу принцибы (балаларның ана теле буенча белемнәр системасын исәпкә алу). Моннан тыш, укыту процессында сөйләм эшчәнлеге төрләрен үзара бәйләнештә үзләштерү, аңлылык принциплары истә тотыла.
Татар теленә өйрәтүнең әһәмиятле юнәлешләре түбәндәгеләрдән гыйбарәт:
- милләтләр, мәдәниятләр төрлелегенә карамастан, дөньяны бердәм һәм бербөтен итеп кабул итү нигезендә шәхесләрнең гражданлык тиңдәшлеген формалаштыру;
- кешеләргә карата игелеклелек, ышаныч һәм игътибарлылык, ярдәм күрсәтергә әзер булу, ихтирам, әңгәмәдәшне тыңлый һәм ишетә белү, кешеләрнең үз фикеренә хокукы барлыгын таный белү нигезендә аралашу һәм хезмәттәшлек итү өчен, психологик шартлар формалаштыру;
- әхлаклылык һәм гуманизм, гаилә һәм мәктәп, коллектив һәм иҗтимагый кыйммәтләрне хөрмәт итү һәм аларны үтәүгә омтылу, этик һәм эстетик хисләр формалаштыру нигезендә шәхеснең кыйммәти-мәгънәви даирәсен үстерү;
- үзлегеңнән белемеңне арттыру һәм үз-үзеңне тәрбияләү нигезендә, үз эшчәнлегеңне оештыра алу осталыгын булдыру;
- үз-үзен актуальләштерү шарты буларак, шәхеснең мөстәкыйльлеген һәм җаваплылыгын үстерү.
Программа Россия Федерациясендәге башлангыч гомуми белем бирү мәктәпләренең базис укыту планы нигезендә төзелгән. Россия Федерациясенең мәгариф өлкәсендәге законнары нигезендә базис укыту планында Россия Федерациясе субъектларының дәүләт телләрен өйрәнү мөмкинлеге каралган.
УКЫТУ ПРЕДМЕТЫНЫҢ УКЫТУ ПЛАНЫНДА ТОТКАН УРЫНЫ
Татарстан Республикасы мәктәпләре өчен башлангыч белем бирү баскычында татар теле һәм әдәби укуга 646 сәгать билгеләнә.
Гомуми белем бирүнең беренче баскычында уку елы – 35 атна, ә беренче сыйныфта 34 атна тәшкил итә.
3 сыйныфта барлыгы барлык сәгатьләр саны – 105; атнага 3 сәгать.
Iчирек – 27 сәгать
II чирек – 21сәгать
IIIчирек - 30 сәгать
IV чирек – 27 сәгать
Тикшерү характерындагы язма эшләрнең саны
Эш төрләре | I чирек | II чирек | III чирек | IV чирек |
Сүзлек диктанты | 1 | 1 | ||
Күчереп язу | 1 | 1 | ||
Тест | 1 | 1 | 1 | |
Административ контроль эш | 1 | |||
Контроль эш | 1 | 1 | 1 |
УКЫТУНЫҢ ГОМУМИ, ШӘХСИ, МЕТАПРЕДМЕТ НӘТИҖӘЛӘРЕ
Урта (тулы) гомуми белем бирү мәктәбендә телне гамәли үзләштерү нәтиҗәсендә укучыларда татар теленең күп мәдәниятле дөньядагы роле һәм мөһимлеге турында күзаллаулар формалаша. Татар мәдәниятенең укучылар өчен булган катламы белән танышу башка мәдәнияткә карата ихтирам хисе уята, ягъни укучыларга үз мәдәниятләрен дә тирәнрәк аңларга мөмкинлек бирә, аларда ватанпәрвәрлек хисе уята.
Татар теленә өйрәтүнең программада күрсәтелгән күләмдә гомуми нәтиҗәләре түбәндәгеләрдән гыйбарәт:
- укучыларның коммуникатив компетенциясен (аралашу осталыгын) үстерү, ягъни, татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләре булдыру;
- коммуникатив бурычлар куя һәм хәл итә белү, адекват рәвештә аралашуның вербаль һәм вербаль булмаган чараларыннан, сөйләм этикеты үрнәкләреннән файдалана алу, киң күңелле әңгәмәдәш булу;
- “Татар теле” предметына карата уңай мотивация һәм тотрыклы кызыксыну булдыру һәм, шулар нигезендә, белем алуның алдагы баскычларында татар телен уңышлы үзләштергә шартлар тудыру.
Укытуның шәхси нәтиҗәләре
Гомуми белем бирү мәктәбен төгәлләгәндә, укучының үзенә һәм үзенең әйләнә-тирәсендәге кешеләргә, тормыштагы яшәеш проблемаларына карата түбәндәге шәхси кыйммәтләре формалашкан булуы күзаллана:
- шәхесара һәм мәдәниятара аралашуда татар теленә карата ихтирамлы караш булдыру һәм аны яхшы өйрәнү теләге тудыру;
- әхлакый кагыйдәләрдә ориентлашу, аларны үтәүнең мәҗбүрилеген аңлау;
- текстлардагы төрле тормыш ситуацияләренә һәм геройларның гамәлләренә гомүмкешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;
- “гаилә”, “туган ил”, “мәрхәмәтлелек” төшенчәләрен кабул итү, “башкаларга карата түземлелек, кайгыртучанлык”, “кеше кадерен белү” кебек хисләр формалашу.
Укытуның метапредмет нәтиҗәләре
Татар теле укыту, танып белү чарасы буларак, укучыларның фикер йөртү, интеллектуаль һәм иҗади сәләтләрен үстерүгә, шулай ук, реаль тормышта туган проблемаларны хәл итү өчен кирәк булган универсаль уку гамәлләрен (танып белү, регулятив, коммуникатив) формалаштыруга хезмәт итә.
Укучыларда мәгълүмати җәмгыятьтә яшәү һәм эшләү өчен кирәкле күнекмәләр үстерелә. Укучылар текст, күрмә-график рәсемнәр, хәрәкәтле яисә хәрәкәтсез сурәтләр, ягъни, төрле коммуникацион технологияләр аша тапшырыла торган мәгълүмати объектлар белән эшләү тәҗрибәсе ала; презентацион материаллар әзерләп, зур булмаган аудитория алдында чыгыш ясарга өйрәнә; укучыларда, компьютер яисә ИКТ нең башка чаралары белән эш иткәндә, сәламәтлеккә зыян китерми торган эш алымнарын куллана алу күнекмәләре формалаша.
Танып белү нәтиҗәләре:
- фикерләүне үстерү белән бәйле психик функцияләр: логик фикерләү, сәбәп-нәтиҗә бәйләнешләрен табу, индуктив, дедуктив фикерли белү;
- иҗади һәм эзләнү характерындагы проблеманы билгеләү, аларны чишү өчен алгоритм булдыру;
- объектларны чагыштыру, классификацияләү өчен уртак билгеләрне билгеләү;
- төп мәгълүматны аеру, укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;
- тиешле мәгълүматны табу өчен, энциклопедия, белешмәләр, сүзлекләр, электрон ресурслар куллану.
Регулятив нәтиҗәләр:
- уку хезмәтендә үзеңә максат куя, бурычларны билгели белү;
- эш тәртибен аңлап, уку эшчәнлеген оештыра, нәтиҗәле эш алымнарын таба белү;
- уку эшчәнлеге нәтиҗәләрен контрольгә ала белү;
- билгеләгән критерийларга таянып, эш сыйфатына бәя бирә белү;
- укудагы уңышларның, уңышсызлыкларның сәбәбен аңлый, анализлый белү;
- ихтыяр көче, максатчанлык, активлык кебек сәләтләрне формалаштыру;
- дәрескә кирәкле уку-язу әсбапларын әзерли һәм алар белән дөрес эш итә белү;
- дәрестә эш урынын мөстәкыйль әзерли белү һәм тәртиптә тоту күнекмәләрен үстерү.
Коммуникатив нәтиҗәләр:
- әңгәмәдәшеңнең фикерен тыңлый, аңа туры килерлек җавап бирә белү;
- әңгәмәдәш белән аралашу калыбын төзү;
- аралаша белү сәләтен үстерү (аралашучанлык, хислелек, эмпатия хисләре);
- парларда һәм күмәк эшли белү;
- мәгълүматны туплау өчен, күмәк эш башкару;
әңгәмәдәшең белән сөйләшүне башлый, дәвам итә, тәмамлый белү.
БАШЛАНГЫЧ МӘКТӘПНЕ ТӘМАМЛАУЧЫ СӨЙЛӘМ ЭШЧӘНЛЕГЕ ТӨРЛӘРЕ БУЕНЧА ТҮБӘНДӘГЕ КҮНЕКМӘЛӘРГӘ ИЯ БУЛЫРГА ТИЕШ
Тыңлап аңлау
Укытучының дәрес, уен ситуацияләре белән бәйле сорауларын, күрсәтмәләрен аңлау;
тыңлаганда җөмлә, сүз чикләрен билгеләү, интонацияне аеру;
сүзләрне, сүзтезмәләрне, җөмләләрне, грамматик формаларны бер-берсеннән ишетеп аера белү;
сүзләрне, җөмләләрне тыңлап тәрҗемә итә белү;
ишеткән сөйләмнең, җөмләнең эчтәлегенә төшенү.
Диалогик сөйләм:
Өйрәнелгән эчтәлек нигезендә әңгәмәдәшең белән контакт урнаштыра, сорау куя, җавап бирә, кире кага, раслый белү;
программада күрсәтелгән темалар буенча укытучының сорауларына жавап бирү һәм сораулар куя белү;
дәреслектә бирелгән үрнәк диалогларны сәнгатьле итеп уку, сөйләү һәм охшаш диалоглар төзү, программада күрсәтелгән коммуникатив максатлар буенча әңгәмәдә катнаша алу.
Монологик сөйләм
Җанлы һәм җансыз предметларны, рәсем, картина эчтәлеген сурәтләп сөйли белү;
тәкъдим ителгән план, терәк сүзләр ярдәмендә укылган өзек яисә караган рәсем буенча, өйрәнелгән җөмлә төрләрен файдаланып, хикәя төзү;
укыган хикәяләрнең эчтәлеген сөйли белү;
үзе, гаиләсе һәм дуслары турында кечкенә мәгълүмат бирә белү.
Уку
Татар алфавитындагы хәрефләрне таный белү;
хәреф-аваз системасын аера, татар теленә хас булган авазларны дөрес әйтеп укый белү;
дәреслектә уку өчен бирелгән җөмләләрне, текстларны дөрес интонация белән укый белү;
тексттагы тыныш билгеләренә карап, тиешле пауза һәм интонацияләрне үтәү, өтерләр янындагы сүзләрне тиңдәшлек, эндәшү интонацияләре белән уку;
укыган материалның эчтәлегеннән кирәкле мәгълүматны аерып ала белү;
кечкенә күләмле шигырьләрне яттан сөйләү;
укыганд,а сүзлекләр куллана белү.
Язу
Татар алфавитындагы хәрефләрне дөрес, матур яза белү;
дөрес күчереп язу күнекмәләрен булдыру;
бәйрәмнәр белән котлау, чакыру кәгазьләре язу;
конверт һәм дәфтәр тышына яза белү;
программада күрсәтелгән темалар буенча, терәк сүзләр кулланып, хикәя язу күнекмәләре формалаштыру.
3 НЧЕ СЫЙНЫФ (105 СӘГ.)
Предмет буенча билгеләнгән тематик эчтәлек, якынча сәгатьләр саны | Тема буенча предмет нәтиҗәсе, коммуникатив максат, |
Белем бәйрәме (26 сәг.) Беренче сентябрь – белем бәйрәме. Төсләр. Без диктант язабыз. Без дәрестә. Мин билге алам. Без китапханәгә йөрибез. | Беренче сентябрь – Белем бәйрәме турында сөйли, укытучыны, дустыңны бәйрәм белән котлый белү. Предметларның төсен, санын әйтеп, үзеңә сорый белү. Сумкага нәрсә салганыңны, сумкада (партада) нәрсә барлыгын, сумкадан нәрсә алганыңны әйтә, сорый белү. Үзеңнең, иптәшеңнең нинди билге алганын, диктантта нинди хата барлыгын, өй эшен эшләгәнен, эшләмәгәнен, мисал, мәсьәлә чишкәнен сорый, әйтә белү. Китапханәчедән китап сорый, китапның нәрсә турында икәнен әйтә белү. Ничә китап укыганыңны әйтә, иптәшеңнән сорый белү. |
Көндәлек режим. ( 6 сәгать) Минем көндәлек режимым. | Вакытны әйтә, сорый белү. Үзеңнең көндәлек режимың турында сөйли белү. |
Ашханәдә” (9 сәгать) Без ашханәдә ашыйбыз. Ми нем яраткан ашларым. Безгә кунаклар килә. Без табын әзерлибез. | Ашханәдә нәрсә пешергәнне, ашаганны, нинди ашлар яратканны әйтә белү. Дустыңның нинди ризыклар яратканын сорый, ашханәгә бергә барырга тәкъдим итә белү. Кунакларны каршы ала, табынга чакыра белү. Табын әзерләү тәртибен әйтә, сорый белү. Ашхәнәдә дежур укучы хезмәтен сөйли белү. |
Без әти-әниләргә булышабыз (14сәг.) Минем әти – әнием кем булып эшли? Без өйдә булышабыз. Без табын әзерлибез. | Әти-әниләрнең кем булып, кайда эшләвен, профессия исемнәрен әйтә белү. Өйдә үзең эшләгән эшләрне сөйли белү, иптәшеңә сорау бирә белү. Өй хезмәтендә катнашуыңны әйтә, эш куша белү. Табынны ничек әзерләү турында сөйли белү. |
Туган якка кыш килде” ( 12 сәгать) Яңа ел бәйрәме. Һава торышы. Кышкы уеннар. Каникулда. | Бәйрәмнең сәгать ничәдә башланганын, Яңа ел бәйрәмендә нишләгәнне әйтә белү. Һава торышын сорый, әйтә белү. Кышкы уен төрләрен әйтә, уенга чакыра белү. Чаңгы ярышы турында сөйли белү. Каникулда кайда булганыңны әйтә белү. Геройларга характеристика бирә белү. Сюжетны үзгәртеп, яңа хикәя төзи белү. |
Шәһәрдә һәм авылда”( 9 сәгать) Татарстан – минем туган ягым. Татарстанда яшәүче милләтләр. Татарстан шәһәрләре. Без шәһәргә барабыз. Безнең авыл. | Татарстан шәһәрләренең, елгаларының атамаларын әйтә белү.Татарстанда яшәгән милләтләрне әйтә белү. Кайсы урамда яшәгәнеңне, нинди фатирда торганыңны, мәктәпкә нинди транспортта барганыңны сөйли белү. Шәһәр турында сөйли, үзең яшәгән шәһәрне, торган йортны сурәтли белү. Шәһәргә барырга чакыра белү. Нәрсәдә барганыңны, сәгать ничәдә барганыңны әйтә белү. Авыл табигате турында сөйли белү. Җәйге уен төрләрен әйтә белү. |
Әдәпле булыйк” (10 сәгать) Әдәпле сөйләшү. Телефоннан әдәпле сөйләшү. Туган көнгә чакыру. Табын янында. Без бүләкләр бирәбез. | Телефоннан әдәпле сөйләшә белү. Туган көнгә әдәпле чакыра белү. Килгән кунакларны каршылый белү. Туган көнгә бүләк алып килгәнне әйтә, котлый белү. Бер-береңне табынга чакыра, кыстый, ашаганнан соң рәхмәт әйтә белү. 8 нче Март бәйрәмендә нинди бүләкләр бирү турында сөйләшү. Өлкәннәргә урын тәкъдим итә белү. Дустыңның авыруы турында, аңа ярдәм итү турында әйтә белү. |
Кечкенә дусларыбыз” (8 сәгать) Дүрт аяклы дусларны сурәтләү, аларны карау. Минем яраткан песием. | Этләрнең кушаматын әйтә белү. Этләрне ничек караганны сөйли белү. Үзеңнең этең барлыгын, юклыгын, аны ничек караганны әйтә белү. Кешенең характер сыйфатларын әйтә белү. Песиләрнең тышкы кыяфәтен сорый, сөйли белү. Песиең барлыгын, юклыгын, аны ничек караганны сорый, әйтә белү. Кемнең нәрсә яратканын сорый һәм әйтә белү. |
Күңелле җәй” (11 сәгать) Без җәйне яратабыз. Ел фасыллары билгеләре. Җәй җитә. Без җиләккә барабыз. Безнең бакча. Җәйге ял. Сабантуй – зур бәйрәм. | Ел фасылларының билгеләрен әйтә белү. Җәй көне турында сөйли белү. Җәй көне укулар тәмамланганын әйтә белү. Предметларның билгеләрен чагыштырып әйтә белү. Урманга барганыңны, урманда җиләк җыйганыңны әйтә белү. Бер-береңне табынга чакыра, ашаганнан соң рәхмәт әйтә, азыкның тәмле икәнен әйтә белү. Бакчада нинди яшелчәләр үскәнен, бакчадагы эшләрне сорый, әйтә белү. Җәйге ял турында сөйли белү. Су керергә чакыра белү. Сабантуйда катнашу турында сөйләшү. |
3 нче сыйныф
- Исем – сүз төркеме белән таныштыру.
- Исемнең иялек килеше белән таныштыру.
- Чы/-че - исем ясагыч кушымчалары белән таныштыру.
- Сыйфат – сүз төркеме белән таныштыру.
- Чагыштыру дәрәҗәсендәге сыйфатлар белән танышу.
- Синоним һәм антоним сыйфатларны сөйләмдә куллану.
- 21дән 100 кадәр саннарны сөйләмдә куллану.
- Аннан соң рәвеше һәм һәр, һәркем, барлык, алмашлыклары белән таныштыру.
- Фигыль – сүз төркеме, аның хәзерге һәм үткән заман формалары белән таныштыру.
- Билгеле үткән заман хикәя фигыльнең барлыкта күплектә 1,2,3 зат формалары белән таныштыру.
- –гына/-генә, -кына/-кенә кисәкчәләре белән таныштыру.
- Янында, алдында, артында, турында бәйлек сүзләрен сөйләмдә куллану.
- Ләкин, чөнки, шуңа күрә теркәгечле җөмләләрне сөйләмдә куллану.
- Казан шәһәре, киемнәр кибете – төзелмәләре белән таныштыру.
- Сәгать ничә? Сәгать ничәдә? сорауларын һәм аңа җавапларны сөйләмдә куллана белү.
Орфографик и орфоэпик минимум.
- Өйрәнелгән лексик берәмлекләрне орфоэпия нормаларына туры китереп әйтүне ныгыту.
- Алынма сүзләрнең дөрес әйтелешен саклап, сөйләмдә кулланырга күнектерү.
- Укучыларның язу һәм язма сөйләм күнекмәләрен камилләштерү эшен дәвам итү.
- Ике бертөрле тартык янәшә килгән сүзләрне дөрес әйтү һәм язу күнекмәләрен булдыру(китте, кайтты).
- Янәшә килгән ике бертөрле тартык булган сүзләрне икеләтеп әйтергә өйрәтү.
- я, ю, е хәрефләре, алар белдергән авазларның әйтелешен һәм язылышын истә калдыруны булдыру.
- О, ө хәрефләренең беренче иҗектә генә язылуы.
Милли төбәк компоненты.
- 2нче дәрес. Кем? Кемне? Кемгә? сораулары. М.Т.К. “Минем мәктәбем.”( 6нчы бит,8нче күнегү.)
- 21нче дәрес. Янында – бәйлек сүзе. М.Т.К. “Минем яраткан китапларым.” (32нче бит,9нчы күнегү.)
- 31нче дәрес. Минем көндәлек режимым. М.Т.К. “Без спорт яратабыз.”( Рәсемнәр белән эш.)
- 34нче дәрес. Хәзерге заман хикәя фигыльнең 3 зат күплек сан формалары. М.Т.К. “Татар халык ашлары.” (50нче бит,3нче күнегү.)
- 41нче дәрес. “Ашханәдә” темасын кабатлау. М.Т.К. “Минем әнием – пешекче.” (65нче бит,10нчы күнегү.)
- 43нче дәрес. “Аның китабы, аның әнисе..”-төзелмәләре. М.Т.К. “Г.Тукай – бөек шагыйрь.” (67нче бит,9нчы күнегү.)
- 46нчы дәрес. Ни өчен? Соравы. М.Т.К. “Авиатөзелеш районы.” Хикәя төзү.
- 52нче дәрес. Исемнәрнең Ю.к.,У.-в. к., Ч.к.төрләнүе. М.Т.К. “Без әбине хөрмәт итәбез.” (83нче бит,8нче күнегү.)
- 70нче дәрес. Казан шәһәре, Бауман урамында-төзелмәләре. М.Т.К. “Казан – Татарстанның башкаласы.” Хикәя төзү.
- 104нче дәрес. Җәйге ял. Диалогик сөйләм телен үстерү. М.Т.К. “Сабантуйда.” (88нче бит,4нче күнегү.)
Укыту-методик, материаль-техник мәгълүмат бирү чыганаклары
1.Россия, ТР МӘГАРИФҺӘМ ФӘН МИНИСТРЛЫГЫ тарафыннан расланган федераль дәүләт белем бирү стандартлары.
2 “Рус телендә урта (тулы ) гомуми белем бирү мәктәпләре өчен үрнәк программалар.2011нче ел
Татарстан китап нәшрияты, 2011 Төзүче- авторлары: Р.З.Хәйдәрова, Р.Л.Малафеева.
3. Дәреслек: ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан рөхсәт ителгән,ике кисәктә “Күңелле татар теле” ,дүртьеллык башлангыч мәктәпнең 3 нче сыйныф рус балалары өчен татар теле һәм уку дәреслеге. Авторлар:Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова, Л.Ә. Гыйниятуллина. Казан, “Татармультфим ”нәшрияты , 2013.
http://www.mon.gov.ru РФ Мәгариф һәм фән министрлыгы
http://www.fasi.gov.ru Фән һәм инновацияләр буенча федераль агентлык
http://www.obrnadzor.gov.ru Рособрнадзор
http://www.apkppro.ru РФ мәгариф хезмәткәрләренең квалификациясен күтәрү һәм профессиональ әзерләү академиясе
http://www.rustest.ru Федераль тест үткәрү үзәге
http://www. tatedu.ru ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы
http://www.edu. kzn.ru ТР Мәгариф һәм фән министрлыгы Белем порталы
http://www.mon.tatar.ru
http://pedsovet.org Бөтенроссия интернет-педкиңәшмәсе
http://www.bytik.ru Мәгариф системасында яңа технологияләр куллану – халыкара конференция
http://www.shoolexpo.ru
http://. belem.ru
http://. tatcenter.ruТР мәгълүмати – аналитик порталы
http://. Tat. Tatar - inform.ru ТР мәгълүмат агентлыгы
http://. intertat.ruТР электрон газетасы
http://. vatantat.ru “Ватаным Татарстан” газетасы
http://. Tatar - kongres.ru Бөтендөнья татар конгрессы
http://. suzlek.ruon- line русча сүзлеге
http://. Abaga.h16.ru “Абага чәчәге” олимпиада
http://. Tugan-tel.at.ru Шрифтлар һәм IT- технологияләр
http://. Kitapxane.at.ru татар телендәге әдәби әсәрләр китапханәсе
http://. Tatar.com.ru татар теле сүзлекләр һәм үзөйрәткечләр
http://. Tatarca.boom.ru татарча текстлар
http://. tataroved.ru Татар тарихы: төрки – татар дөньясы
http://. selet.ru “Сәләт” яшьләр үзәге
Өстәмә әдәбият.
1. Р. Нурмухаметова Сборник правил по татарскому языку (для русскоязычных учащихся).. Казан, “Гыйлем ” нәшрияты, 2007.
2. А. Н. Газизова Башлангыч сыйныфлар өчен диктантлар җыентыгы (рус телендә сөйләшүче балалар өчен .Казан, “Яңалиф” нәшрияты, 2007.
3. А.Н.Газизова, Э.Р.Зинатуллина Тесты по татарскому языку (для русскоязычных учащихся) 3 класс. Казань. Издательство «Гыйлем» - 2014.
КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАНЛАШТЫРУ
Тематик планда дәрес типларының исемнәре кыскартылып күрсәтелде:
ЛКФ – лексик күнекмәләр формалаштыру
ЛКК – лексик күнекмәләрне камилләштерү
ГКФ – грамматик күнекмәләр формалаштыру
ГКК – грамматик күнекмәләрне камилләштерү
ЛГКК – лексик-грамматик күнекмәләрне камилләштерү
Д/МС – диалогик, монологик сөйләм дәресләре
КАЛЕНДАРЬ - ТЕМАТИК ПЛАН
3 сыйныф (Р.З.Хәйдәрова, Г.М.Әхмәтҗанова, Л.А.Гиниятуллина), атнага 3 сәгать; барлыгы – 105 сәгать
Кушымта № 1
Бердәм йомгаклау аттестациясе.
Үткәрү формасы: контроль эш.
Контроль эшләрне тикшерү һәм бәяләү.
Башлангыч мәктәптә, укучыларның телдән сөйләм күнекмәләре белән бергә, язу һәм язма сөйләм күнекмәләре дә үсеш алырга тиеш. 1 нче сыйныфта балалар баш һәм юл хәрефләрен, кыска сүзләрне һәм җөмләләрне күчереп язарга күнегәләр. Укучыларның язу күнекмәләрен тикшергәндә, мондый күләмне истә тотарга кирәк: 1нче сыйныфта 1 юл; 2 нче сыйныфта 2 юл; 3нче һәм 4 нче сыйныфларда 4 юл.
2-4 нче сыйныфларда татар теленнән язма эшләр 2 төркемгә бүленә:
- Өйрәтү эшләре (изложение, сочинение)
- Контроль эшләр ( күчереп язу, сүзлек диктант, диктант)
1-2 нче сыйныфларда аерым җөмләләрне яки бәйләнешле екстны үзгәрешсез күчереп язу таләп ителсә, 3-4 нче сыйныфларда сүзләрне кирәкле кирәкле формада куеп яки нокталар урынына туры килгән сүзләрне куеп күчереп язу эшләре кулланыла.
Диктант яздыру өчен , төрле характердагы тел материалы (аерым сүзләр, аерым җөмләләр, бәйләнешле текст) сайланырга мөмкин. Диктант яздыру өчен сайланган бәйләнешле текст уртача авырлыкта, эчтәлеге һәм грамматик төзелеше ягыннан укучыларга аңлаешлы булырга тиеш, ә инде үзләштерелмәгән сүзләр очраса, укытучы аларны тактага язып аңлата.
Укучыларның язма сөйләм күнекмәләрен тикшергәндә, эчтәлекнең тулылыгына һәм эзлеклелегенә, җөмлә калыпларының грамматик яктан дөреслегенә һәм төрлелегенә игътибар итәргә кирәк. Язма эшләрнең эчтәлеген бәяләү белән беррәтә, укытучы орфографи һәм пунктацон хаталарны да төзәтергә тиеш. Күп эшләрдә бер үк төрле хата кабатланса, бу кагыйдәне тагын бер тапкыр аңату һәм дәрестә аңа махсус тукталу сорала. Әгәр дә хаталар индивидуаль характерда булса, укучылар белән шәхси эш алып баррга кирәк.
1-2 нче сыйныфларда орфографик хаталарга гына игътибар ителсә, 3-4 нче сыйныфларда пунктуация хаталары да исәпкә алына. Хәрефне төшереп калдыру, кирәкмәгән хәреф өстәп яки хәрефләрне алыштырып язу, сүзне юлдан-юлга дөрес күчермәү орфографик хатага карый. Әгәр дә сүз берничә урында дөрес, ә аерым бер урында хаталы язылган икән, бу ялгыш дип саналмый. Бер үк хата берничә сүздә кабатланса, бу бер ялгыш дип исәпләнә.
Тикшерү характерындагы язма эшләр , программаның иң әһәмиятле бүлекләрен үткәч, чирек яки уку елы ахырында уздырыла, һәм укучыларның билгеләре сыйныф журналына куела. Өйрәтү характерындагы язма эшләргә килгәндә, аларның санын һәм төрләрен укытучы үзе билгели, һәм бу очракта сыйныф журналына бары тик уңай билгеләр генә куела.
Кушымта № 2
3 нче сыйныф - контроль эш
- Вставьте пропущенные буквы:
Б_лалар, к_тап, күн_гү, тим_раяк, ш_галак, ашх_нә, к_бет, с_тучы, тег_че, таб_б, т_рбияче, ук_тучы, башк_ла, ш_һәр, ав_л.
- Подчеркните лишнее слово в логическом ряду:
а) Кыяр, кабак, кашык, кәбестә, карбыз
ә) Укытучы, тәрбияче, табиб, эшче, ачы
- Разделите слова на слоги:
Көндәлек, дәреслек, сүзләр, шигырь, каршында, тыңлый, сөйләшә, файдалырак, баллы, рәссам, төзүче.
- Запишите слова по образцу:
Образец:
Мәктәп – мәктәпләр – школы
чәчәк, бәйрәм, сүзлек, укучы, рәсем, туп, үлән, бүләк, урман.
- Допишите предложения:
Төзүче биек һәм матур йортлар ... .
Әниемнең кичә башы ... .
Дустым пилмән һәм пылау ... .
Кышын мин чаңгыда ... .
Слова для справок: ярата, төзи, шуам, авырткан.
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программа по татарскому языку и литературы для 3 класса, автор учебника Р.З. Хайдарова
1992нче елның 8нче июлендә”Татарстан Республикасы халыклары турында”гы Татарстан Республикасы Законы кабул ителде. Аның нигезендә татар,рус телләре тигез хокуклы дәүләт телләре булы...
Рабочая программа по татарскому языку 3 класс
Рабочая программа по татарскому языку для татарских групп...
Рабочая программа по татарскому языку. 4 класс
Рабочая программа по татарскому языку...
Рабочая программа по татарскому языку для 2 класса
Икенче сыйныфның татар төркеме өчен татар теленнән эш программасы ....
рабочая программа по татарскому языку и татарской литературе
Укыту – тематик планлаштыру Предмет Татар теле, укуСыйныф 2Сәгать саны:Барлыгы 156 сәгать; атнасына 5 сәгать.Планлаштырылган контроль эшләр 4 сәгать.Адми...
Рабочая программа по татарскому языку (татарская группа) для 2 класса
Рабочая программа по татарскому языку (татарская группа) для 2 класса...
Рабочая программа по татарскому языку (татарские школы) 3 класс
Аңлатма язуыПрограмма түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп төзелде: “Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы...