Технологическая карта
план-конспект урока (4 класс) на тему

Кылаас, оскуола:

4кылаас МБОУ Маягасская СОШ

Уруок темата:

Сирэйинэн уларыйар туохтуур грамматическай суолтата

УМК:

Захарова

Уруок тиибэ:

Саҥа өйдүбүлү арыйыы уруога

Учуутал сыала:

Оҕолор туохтуур грамматическай суолтата сирэйинэн уларыйар диэн өйдүүллэригэр усулуобуйаны тэрийии

Оҕо соруга:

Туохтуур өссө тугунан уларыйарый?

Уруок түмүктэрэ:

1. Предмети үөрэтии түмүктэрэ

 Туохтуур үс сирэйинэн уларыйар:

1с-Мин. Хайааччы бэйэтин хайааһынын бэлиэтиир.

2с-Эн. Хайааччы кэпсэтэр киһитин хайааһынын бэлиэтиир.

3с-Кини.Хайааччы кэпсэтэр түгэҥҥэ  суох киһи хайааһынын бэлиэтиир.

2. Үөрэх сатабылларын сайыннарыы түмүктэрэ

• Бэйэни салайынар-дьаһанар сатабыл: Уруок соругун сатаан туруоруу, үлэни быланнааһын, сыыһаны көннөрүү, бэйэни хонтуруолланыы уонна сыаналаныы.

• Билэр- көрөр сатабыл: Өй үлэтин дьайыыларын сатаан толорор:

• Бодоруһар сатабыл: Оҕолор бэйэ-бэйэлэрин өйдөөн истэллэр, бэйэ санааларын этэллэр.

3. Ытык өйдөбүлү иҥэрии түмүгэ

Оҕолор туохтуур грамматическай суолтата сирэйинэн уларыйар диэн үөрэтиилэрэ, билиилэрэ тыл ис хоһоонун, этии тутулун өйдүүллэригэр туһалааҕын туһунан ытык өйдөбүлү иҥэриннилэр.

Уруок этаптара

Учуутал дьарыга

(сорудахтар, ыйытыылар)

Уэрэнээччи дьарыга

Уэрэтии ньымалара,

алтыhыы кэрунэ

Тумугэ

1. Тэрээьин чааhа

Үтүө күнүнэн оҕолор. Уруокка бэлэмнэннибит.Тэтэрээппитин арыйдыбыт икки строканы түстүбүт бүгүҥҥү чыыһыланы суруйабыт Сэтинньи 17 күнэ.

Үтүө күнүнэн.

-хонтуруол

-кэпсэтии

Оҕолор тэрээһин чааһын түмүгүнэн уруокка бэлэм буоллулар.

2. Уэрэнэр соругу туруоруу

2.1 О5олор билэллэрин кордороллоругэр уэрэнэр тугэн 

Сорудах        

Оҕолор туохтуур диэн туох этэй? Тугу бэлиэтиирий кини?

Туохтуур  ханнык суолталаахтарын билэҕитий?

                     Ахсаан         

                      Кэм

                      ?

Билигин мин эһиэхэ сорудах биэрэбин.Тэтэрээппитигэр столбигынан тыллары суруйдубут.

• Соруда5ы толорууну тэрийии

Туохтуур диэн хайааһыны ааттыыр тыллар.

-Киирэр диэн тыл биир ахсаан.

-Киирэллэр диэн тыл элбэх ахсааҥа турар. Ахсаанын бэлиэтииллэр.

Бүгүн киирэбин.

Бэҕэһээ киирбитим.

Сарсын киириэҕим.

Бу тыллар кэми бэлиэтииллэр.

-кэпсэтии

-ыйытыы

-сорудах ньымата

-хайҕааһын

-бары бүттүүн

Ситиһии түгэнин түмүгүнэн оҕолор туохтуур тугунан уларыйарын хатылаатылар

2.2 О5олору билбэттэригэр (уэрэнэр сорукка)  таhаарар тугэн

Сорудах: Билигин үһүс столбикпытыгар маннык тыллары суруйдубут.

• Оҕолор оттон бу туохтуурдар туох атыннаахтарый?
• Бу тыллар тыллар тугунан уларыйбыттарый?

Оҕолор ыарҕаталлар

Ыйытыы

Бары бүттүүн

Оҕолору билбэттэригэр таһаарар түгэн түмүгүнэн оҕолор киирэбин, киирэҕин, киирэр диэн тыллар туохтуур ханнык көрүҥэ буоларый.

2.3 Уэрэнэр соругу таhаарыы

• Дьэ оччоҕуна бүгүн биһиги туохтуур тугунан уларыйарынан билиэхтээхпит.

Биһиги бүгүн уруокка туохтуур өссө тугунан уларыйарын билиэхтээхпит.  

-ыйытыы

-бары бүттүүн

Үөрэнэр соругу туруоруу түмүгүнэн оҕолор уруокка тугу үөрэтэллэрин өйдөөтүлэр

3. Уэрэнэр соругу толоруу

1. Сана ойдобулу (дьайыы ньыматын) арыйыы

• сана эйдэбулу арыйыыны тэрийии

Билигин биһиги ыарырҕаппыт тылларбытын ырытыахха.

Дьэ эрэ оҕолор «мин, эн, кини” диэн  тыллар тугу бэлиэтииллэрий?

Мин,эн ,кини диэн тыллары, маны ааттыыллар учуонайдар сирэйинэн уларыйар диэн.

• МИН диэни кытта туттар бээтин туһунан кэпсиир буоллаҕына бастакы сирэй дииллэр.
• ЭН диэтэххэ хайааччы кэпсэтэр киһитин хайааһынын бэлиэтиир буоллаҕына иккис сирэй дииллэр.
• КИНИ диэтэххэ хайааччы кэпсэтэр түгэҥҥэ  суох киһи хайааһынын бэлиэтиир буоллаҕына үһүс сирэй дииллэр.

- Билигин бу тыллары элбэх ахсааҥҥа суруйун тэтэрээкитигэр Арай дьоннор элбэхтэр, бэйэлэрин туһунан кэпсиир буоллахтарына туох диэн буоларый?

Биһиги киирэбит

Эһиги киирэҕит

Кинилэр киирэллэр

• Тумук оноруу  (быраабыла5а тахсыы)

Мин киирэбин

Эн киирэҕин

Кини киирэр

ыйытыы ньымата

-хайҕааһын

-быһаарыы

-өйдөтүү

-сорудах ньымата

-бары бүттүүн

2. Сана ойдобулу (дьайыы ньыматын) боруобалаан туттуу

Эрчилли

О5олор билигин эрчиллии оҥоруохпут

Эрчиллии…(сана эйдэбулу ситимнээх сана5а туттуу)

• Оҕолор билигин  бэйэҕит этии толкуйдуугут. Мин, эн, кини, биһиги, эһиги, кинилэр диэн сирэйдэри туттан.

Кинилэр үерэнэллэр. Кини санаата.   Мин муодарҕаатым. Кинилэр сылдьаллар. Эн киллэр. Биһиги махтанабыт. Эһиги кэпсиэхтээххит.

Мин, кини, биһиги, эһиги, эн, кинилэр,

-сорудах ньымата

-бары бүттүүн

-хайҕааһын

-биирдилээн

-хонтуруол

-сыаналааһын

Саҥа өйдөбүлү боруобалаан туттуу түмүгүнэн оҕолор эрчиллии толорон, тиэмэни төһө өйдөөбүттэрэ, ылыммыттара билиннэ.

Сыаналаныы

1.Бэйэ эйдэбулун сыаналаныы

2.Бэйэ дьарыгын сыаналаныы

сыаналаныы

Сыанабыл

хайҕааһын

Бэйэ өйдөбүлүн сыаналаныы түмүгүнэн оҕолор уруокка тугу билбиттэрэ чопчуланна.