робочая программа по окружающему миру
рабочая программа по окружающему миру (2 класс) по теме

 Эш программасы Татарстан Республикасы Мәгариф һәм фән министрлыгы тарафыннан расланган. Татар мәктәпләрендә гомуми белем бирүнең дәүләт стандартына,

1. Дәүләт стандартының Федераль компонентына нигезләнгән башлангыч мәктәпләрнең әйләнә-тирә дөнья фәненнән үрнәк программасына;

2.      29.08.2011 елда ТР Мәгариф министрлыгы тарафыннан расланган гомумбелем бирү учреждениеләре өчен региональ базис укыту планына (Приказ №9282/11);

       3.  06.10.2009 нчы елда РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт  стандартын гамәлгә кертү” турындагы боерыгына (Приказ №373);

       4.    РФ һәм ТР “Мәгариф турындагы Закон” ына;

       5.    “Перспективалы башлангыч мәктәп” концепциясе һәм белем бирүнең яңа   стандартлары таләпләренә туры    килгән дәреслекләр исемлегенә;

       6.    Белем бирү оешмасының гомуми башлангыч белем бирү буенча икенче буын гомуми белем бирү  федераль дәүләт  стандартлары таләпләренә туры килгән төп үрнәк программасына нигезләнеп төзелде.     

         Программа башлангыч белем бирүнең Федераль дәүләт белем стандарты нигезендә предметлар арасындагы һәм предмет эчендәге бәйләнешләрне, уку процессы логикасын, кече яшьтәге мәктәп укучысында белем алу осталыгы формалаштыру мәсьәләләрен исәпкә алып төзелде. Ул «Кеше һәм әйләнә – тирә дөнья» дигән интеграллаштырылган белем бирү курсын башлап җибәрә.

Программаның исеме:  2нче сыйныф өчен әйләнә- тирә дөнья  фәненнән эш программасы

Программа ничә сәгатькә исәпләнелгән: Барлык сәгатьләр саны – бер атнага 2 исәбеннән – 68 сәгать.

Дәреслек:

     1. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Әйләнә-тирә дөнья. 2нче сыйныф өчен дәреслек. Русчадан Р. С. Вафина тәрҗ. – Казан: «Хәтер» нәшрияты. 2011 ел.

     2. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Безнең дөнья сораулар һәм биремнәрдә: Мөстәкыйль эш дәфтәре – М.: Академкнига / Учебник.2011г.

Россия Федерациясе Мәгариф һәм фән министрлагы тарафыннан тәкъдим ителгән.

Программа дәрәҗәсе: база дәрәҗәсендә

Нинди укучыларга төзелгән: уртача укый торган балаларны исәпкә алып төзелгән.

 Программа нинди яшь үзенчәлекләрен күздә тотып төзелә: 2 нче класс балалары өчен 8-9 яшьлек балаларга төзелгән.

Башка предметлар белән бәйләнеше: программа татар теле, рәсем, технология фәннәре белән һәм туган як төбәге белән бәйләнештә төзелгән.  

Программаның характерлы яклары (аерым яклары): «Перспектив башлангыч мәктәп» УМК

Типовой, авторлык һәм башкалар: программа ТР мәктәпләре укытучыларыныкы үрнәгендә төзелде, типик.

Программаның максаты : Табигать һәм иҗтимагый тормышны бербөтен итеп күзаллау формалаштыру; табигать, кеше, җәмгыять турында мәгълумат булдыру;

Бурычлары:

«Әйләнә-тирә дөнья» курсын өйрәнү процессында балаларның табигатьтәге һәм иҗтимагый тормыштагы аерым предметлар һәм күренешләр турында төшенчәләрен системалаштыру һәм киңәйтү, аларда үз шәһәренә (авылына), үз Ватанына карата мәхәббәт тәрбияләү тормышка ашырыла. Курс табигать һәм җәмгыять байлыкларына карата сакчыл караш тәрбияләүгә, табигый һәм социаль тирәлектә экологик һәм әхлакый тәртип күнекмәләрен формалаштыруга йөз тота.

Шул ук вакытта, укыту предметы чаралары белән укучыларның сөйләм телен үстерүгә һәм танып белү процессларына (сенсорлы үсеш, фикерләүне, күзаллау, хәтер, игътибарны үстерү), шулай ук эмоциональ яктан һәм иҗади сәләтләренә зур йогынты ясый. 2 нче сыйныфта әлеге курс Җирнең тереклек планетасы булуы, терек һәм терек булмаган табигать арасындагы бәйләнешләр , үсемлекләр һәм гөмбәләр турында башлангыч күзаллауларын формалаштырырга мөмкинлек бирә. Гадәти булмаган үсемлекләр, хайваннар белән танышалар. Кызыксынучан балалаларга өстәмә әдәбият, Интернет-ресурслар тәкъдим ителә.

   Формалаштырылган осталык һәм күнекмәләр:

Укучылар өйрәнәчәк:

0. Җир, Кояш һәм башка планеталар; йолдызлар һәм йолдызлыклар;
1. Терек һәм терек булмаган табигатьне аеру, алар арасындагы бәйләнешкә мисаллар китерә (ел фасылларының алышынуы, Кояшның үсемлекләргә, хайваннарга тәэсире);
2. Ел фасылларына карап  терек һәм терек булмаган табигатьтәге үзгәрешләр;
3. Бөҗәкләр, балыклар, кошлар һәм имезүчеләрнең тышкы кыяфәтләре һәм аерым үзенчәлекләре;
4. Табигать объектларын үзенчәлекләренә карап  группалштырырга (бөҗәкләр, балыклар, кошлар һәм имезүчеләр);
5. Йорт һәм кыргый хайваннарның аермалылыгы;
6. Кеше тормышында гөмбәләрнең роле;
7. Суның үзлекләрен ачыклау буенча гади генә тәҗрибәләр үткәрергә;
8. Һаваның үзенчәлекләрен күзәтеп нәтиҗә ясарга;
9. Үсемлекләргә үсү өчен кирәкле шартларны булдырырга;
10. Мүгълумати әдәбият белән эшләргә;
11. Кеше һәм табигать арасындагы бәйләнеш, “Кызыл китап”ка кертелгән үсемлекләр, хайваннар, кошлар, бөҗәкләр турында күзаллау;
12. Сәламәт тормыш алып барырга кирәклеген аңлау;

Практик юнәлеш:  практик эш, тәҗрибәләрне һәм тестларны материалны аңлаган хәлдә яза, эшли белү. Алган теоретик белемне тормышта  файдалану осталыгына ирешү..

Төрле эшләрне бәяләү критериесе:  үзләштерүнең, пратик эшнең һәм тәҗрибәнең  дөреслегенә карап билге кую, билгене билге кую нормаларына туры китерү.

Технология, аның бурычлары, көтелгән нәтиҗә:     яңа педагогик- психологик технологияләр элементларын файдаланып, эзләнү, өйрәнү, кабатлау аша белем бирү. Өзлексез белем бирүгә нигезләнеп, төрле эшчәнлек алымнарын клланып эш оештыру. Үз фикерен әйтә белергә, стандартлар буенча куелган таләпләр үтәлерлек дәрәҗәдә белем алуга ирешү.

Дәрестә төп методлар: өлешчә эзләнүчән,  тормыш тәҗрибәсенә нигезләнеп аңлатмалы укыту методы, әңгәмә, аңлату,сорау, биремне чишү, дәреслек белән эшләү, интерактив укыту, коммуникатив, пратик эшләү, тәҗрибә, тикшерү методлары.

Укучыларның эшчәнлеген оештыру формасы: парлап, коллектив һәм шәхси якын килү алымнары.

Тематик план.

2нче сыйныф ахырына әйләнә-тирә дөнья  курсыннан уку программасын үзләштерү буенча таләпләр

Укучылар өйрәнәчәк:

13. Җир, Кояш һәм башка планеталар; йолдызлар һәм йолдызлыклар;
14. Терек һәм терек булмаган табигатьне аеру, алар арасындагы бәйләнешкә мисаллар китерә (ел фасылларының алышынуы, Кояшның үсемлекләргә, хайваннарга тәэсире);
15. Ел фасылларына карап  терек һәм терек булмаган табигатьтәге үзгәрешләр;
16. Бөҗәкләр, балыклар, кошлар һәм имезүчеләрнең тышкы кыяфәтләре һәм аерым үзенчәлекләре;
17. Табигать объектларын үзенчәлекләренә карап  группалштырырга (бөҗәкләр, балыклар, кошлар һәм имезүчеләр);
18. Йорт һәм кыргый хайваннарның аермалылыгы;
19. Кеше тормышында гөмбәләрнең роле;
20. Суның үзлекләрен ачыклау буенча гади генә тәҗрибәләр үткәрергә;
21. Һаваның үзенчәлекләрен күзәтеп нәтиҗә ясарга;
22. Үсемлекләргә үсү өчен кирәкле шартларны булдырырга;
23. Мүгълумати әдәбият белән эшләргә;
24. Кеше һәм табигать арасындагы бәйләнеш, “Кызыл китап”ка кертелгән үсемлекләр, хайваннар, кошлар, бөҗәкләр турында күзаллау;
25. Сәламәт тормыш алып барырга кирәклеген аңлау;

Укучылар өйрәнергә мөмкинлек алачак:

26. Табигать турында сорауларга җавап биргәндә, күзәтү һәм тәҗрибәләр үткәрергә;  
27. Тере организмнарга яшәү өчен кирәкле шартлар тудырырга;
28. Һава һәм суның үзлекләрен аерырга;
29. Үзе яшәгән тирәлектәге үләннәрне, куакларны, үсемлекләрне һәм гөмбәләрне аерырга;
30. Үсемлекләрне үзлекләреннән, билгеләреннән чыгып группаларга аерырга (чәчәкле үсемлекләр, ылыслылар, абагасыманнар, мүкләр, суүсемнәр);
31.   Хайваннарны үзлекләреннән, билгеләреннән чыгып группаларга (бөҗәкләр, балыклар, җир-су хайваннары, сөйрәлүчеләр, кошлар һәм имезүчеләр);
32. Кеше сәламәтлегенә табигатьнең йогынтысы;  
33.   Сәламәтлекне саклау һәм ныгыту (шәхси гигиена, көндәлек режим,  физкультура);
34. Үзеңнең нәсел җепләреңне;

Укыту-методик комплект белән тәэмин ителеш:

     1. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Әйләнә-тирә дөнья. 2нче сыйныф өчен дәреслек. Русчадан Р. С. Вафина тәрҗ. – Казан: «Хәтер» нәшрияты. 2011 ел.

     2. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Безнең дөнья сораулар һәм биремнәрдә: Мөстәкыйль эш дәфтәре – М.: Академкнига / Учебник.2011г.

    3. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Давай знакомиться, Мир. Хрестоматия. - М.: Академкнига/Учебник. 2010г.

    4. Федотова О. Н., Трафимова Г. В., Трафимов С. А. Методическое пособие для учителя. - М.: Академкнига/Учебник. 2011г.

    5. Примерные программы по учебным предметам. Начальная школа. Стандарты второго поколения. – М. «Просвещение». 2011г.

Эчтәлек

Кеше һәм табигать  

        Планеталар һәм йолдызлар. Кояш безгә иң якын йолдыз, Җирдәге тереклек өчен җылылылк һәм яктылык чыганагы. Җир - планета; аның размеры, формасы турында гомуми күзаллау;  Глобус- Җирнең моделе. Глобуста, коры җир, диңгез һәм океаннарның шартлы билгеләре. Җирнең әйләнүе көн һәм төннең алышынуына китерә. Җирнең кояш тирәли әйләнүе ел фасылларының үзгәрүе. Туган якта ел фасылларының үзгәрүен күзәтү..

         Җирдәге терек һәм терек булмаган табигать. Җир планетасындагы тормыш шартлары. Һава – газлар җыелмасы. Һаваның үзлекләре. Һаваның кеше, үсемлекләр, хайваннар тормышындагы әһәмияте. Су. Суның үзлекләре. Терек табигатьтә суның үзлекләре.

Чәчәкле үсемлекләр. Үсемлек өлешләре: тмыр, сабак, чәчәк, җимеш, орлык. Үсемлекләргә үсү өчен кирәкле шартлар (яктылык, су, һава, җылы). Үсемлекләрнең туклануы һәм сулавы. Кеше тормышында үсемлекләрнең роле. Үсемлекләрнең күптөрлелеге: чәчәкле һәм ылыслы үсемлекләр, абагасыманнар, мүкләр, суүсемнәр; Россиянең Кызыл китабы. Табигатьтә үз-үзеңне тоту кагыйдәләре.          

        Культуралы һәм кыргый үсемлекләр. Үсемлекләрнең сабак, яфрак,орлыктан үрчүе.

Туган яктагы үсемлекләр. Исемнәре, күзәтүләрдән алынган үзлекләре. Гөмбәләр. Аларның туклануы. Эшләпәле гөмбәләр һәм күгәрек гөмбәсе, агулы гөмбәләр. Гөмбәне дөрес җыю серләре. Туган яктагы гөмбәләр.         Хайваннар һәм аларның тормышы. Хайваннарга яшәү өчен кирәк булган тормыш шартлары (һәва, су, җылы, ризык). Бөҗәкләр, балыклар, кошлар һәм имезүчеләр. Җир-су һәм сөйрәлүчеләр, аларның аермасы. Имезүчеләрнең  балаларының туклану үзенчәлекләре. Хайваннарның саклануы. Кыргый һәм йорт хайваннары. Кеше тормышында хайваннарның роле.Туган яктагы хайваннар, аларга характиристика.

Кеше һәм җәмгыять

            Гаилә. Гаиләдә үзара мөнәсәбәт. Гаилә традицияләре (олыларга ярдәм, бәйрәмнәр, походлар). Нәсел. Нәсел җепләрен барлау. Кеше – җәмгыятьнең бер өлеше. Кешеләр арасындагы мөнәсәбәтләр. Хезмәтнең кеше тормышында һәм җәмгыятьтәге өлеше. Тәрле һәнәр ияләре. Китап төзүчеләрнең һәнәре.

        Туган як – Россиянең бер өлеше. Туган авыл, аңыҗ тарихы, килеп чыгышы, андагы елгалар, күлләр.

        Безнең туган ил – Россия.  Россия. Конституциясе – илебезнең төп законы. Россия гражданинының хокуклары ( яшәүгә, белем алырга, сәламәтлекне сакларга, медицина ярдәменә, ирекле хезмәт һәм ял). Бәйрәмнәр:  Җиңү көне, Конституция көне,  россиянең дәүләт символлары: герб, флаг, гимн). Мәскәү Кремле. Мәскәү шәһәре белән бәйле бөек  князьләрнең исемнәре (Юрий Долгорукий, Дмитрий Донской, Иван III (правнук Дмитрия Донского).

Куркынычсызлык кагыйдәләре  

        Укучының көндәлек режимы. Ял һәм хезмәтнең чиратлашуы. Режимны төзү. Шәхси гигиена. Физическая культура. Саф һавада уеннар сәламәтлекне саклау һәм ныгытуның бер төре. Чисталык – сәламәтлекнең нигезе. Туклану. Салкын тиюдән саклану.   Ашыгыч ярдәм телефон номерлары. Урамда, юлларда куркынычсызлык кагыйдәләре.Су, газ, электр кулланганда куркынычсызлык кагыйдәләре.