Календарно-тематическое планирование, 2 класс, әдәби уку
календарно-тематическое планирование (2 класс) на тему

“ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БУА ШӘҺӘРЕ М.М.ВАХИТОВ ИСЕМЕНДӘГЕ ГИМНАЗИЯ”

ГОМУМИ БЕЛЕМ  МУНИЦИПАЛЬ  БЮДЖЕТ УЧРЕЖДЕНИЕСЕ

"Каралды”                                                                             “Килешенде”                                                                               “Расланды”

Методик берләшмә                                                                Уку-укыту эшләре буенча                                                                Директор:

җитәкчесе:                                                                               директор урынбасары:                                                   ____________ Зиннәтуллин Л.Б.

___________Хәсәнҗанова М.А.                                               _____   Сафиуллина Э.Ф.

                                                                “28”        август, 2015 ел                                                           Боерык №125

 Беркетмә №1                                                                                                                                                  “29”        август, 2015 ел                                            

“27” август, 2015  ел                                                                                                                                          

2 нче   а сыйныфы өчен

ӘДӘБИ УКУДАН ЭШ ПРОГРАММАСЫ

Мөдәрисова диля Мансур кызы

югары квалификацион категорияле башлангыч сыйныф укытучысы    

                                                                                                                                           Педагогик киңәшмә

                                                                                                                                                       утырышында кабул ителде                                      

                                                                                                                                 Беркетмә № 1

                                        “29” август, 2015 ел                                    

2015-16 нче уку елы

Аңлатма язуы

     Программа түбәндәге дәүләт документларына нигезләнеп язылды:

     1. Россия Федерациясендә мәгариф турында”  Россия Федерациясенең федераль Законы (29.12.2012 №273-ФЗ);

     2. “Мәгариф турында” Татарстан Республикасы Законы (гамәлдәге редакциядә);

       3.“Татарстан Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында” Татарстан Республикасы Законы    

          (2004 ел,  1 июль)

       4. РФ Мәгариф һәм Фән министрлыгы тарафыннан расланган “Гомуми башлангыч белем бирү федераль дәүләт стандартын гамәлгә  

           кертү” турындагы боерыгы (06.10.2009, приказ №373);

       5. Сафиуллина Г. М., Гарифуллина М. Я,  Мөхәммәтҗанова Ә. Г., Хәсәнова Ф. Ф. Әдәби уку. 2 сыйныф.  Дәреслек. 1-2 нче кисәк— К,

          Мәгариф/Вакыт, 2012

      6. Санитар-эпидемиологик кагыйдәләр һәм нормативлар  (СанПиН 2.4.2.  21-10 «Санитарно-эпидемиологические требования к условиям        

                   и   организации обучения в общеобразовательных учреждениях»   (зарегистрированный в Минюсте России 3 марта  2011 года,                  

                  регистрационный    №19993).

  Программа, Федераль дәүләт стандартларына туры китерелеп, үстерешле укыту принциплары белән традицион ныклы белем үзләштерү принциплары үзара тыгыз бәйләнештә торган “Перспектив башлангыч мәктәп” концепциясенә нигезләнеп эшләнде. “Перспектив башлангыч мәктәп” системасының иң мөһим үзенчәлеге мондый: мәктәпне тәмамлаганда, «укучы үз алдына максат куярга һәм аны тормышка ашыру юлларын үзе таба алу дәрәҗәсенә күтәрелергә тиеш». Бу – яңа стандартта эшлекле белем дип атала. Эшлекле белем – стандарт керткән яңалыкның әһәмиятле эчтәлеген ачып бирүче иң гомуми төшенчә. Белем алу гамәлләренең структурасын һәм принцибын стандарт үзе аңлата.

Укыту предметына гомуми характеристика

Әдәби укудан эш программасы түбәндәге программага нигезләнеп төзелде:

Сафиуллина Г. М., Гарифуллина  М. Я., Мөхәммәтҗанова Ә. Г., Хәсәнова Ф. Ф. «Татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбендә

әдәби уку» предметын укыту программасы-1–4 нче сыйныфлар-Казан, 2011.

          Әдәби уку-укыту методик комплекты «Перспектив башлангыч мәктәп» концепциясенә нигезләнә һәм түбәндә күрсәтелгән гомум дидактик бурычларны чишүгә юнәлтелә: укучы үзенә кирәкле информацияне «Эчтәлек» битенә карап таба белергә; исеме буенча текстның эчтәлеген күзалларга; күзәтү эшчәнлеген формалаштырырга; әдәби һәм сәнгать әсәрләреннән аерым детальләрне табып, барлык ваклыклары
белән сөйләп бирергә; аерым детальләргә нигезләнеп, таралган төрле мәгълүматларны берләштереп, бербөтен картина тудырырып гомумиләштерергә; «акыллы өлкәннәр» белән хат аша аралашу ихтыяҗы формалаштырырга өйрәнергә тиеш була.

Бала яшенә туры килә торган теоретик бурычлар:

Хайваннар турындагы әкият үзенчәлекләре белән таныштыру: татар халык әкиятләренең, бер яктан, башка халыкларның хайваннар турындагы әкиятләренә охшаш булуы (төп геройлары — хайваннар, еш кына бер үк төрле мөнәсәбәтләргә керәләр); икенче яктан, бер-берсеннән аерылалар (төп геройлар башка төрле хайваннар, бер-берсе белән мөнәсәбәтләре бөтенләй башка төрле); хайваннар турындагы автор әкиятләренең еш кына халык әкиятләренә нигезләнүе (башлангыч сыйныфларда әле автор әкиятләренә нигезләнүе термин буларак әйтелми); халык әкиятләрендә аерым хайваннарның патшалык итүе (баш булуы); хайваннар турындагы әкият героеның һәрвакыт көчсезләрне яклаучы гына түгел, еш кына хәйләкәр, тиктормас, көлкегә калучы икәнлеге турында төшенчә бирү. Тылсымлы әкиятләрнең кайбер үзенчәлекләре белән таныштыру (маҗаралы хәлләрнең, тылсымлы предметлар яки ярдәмчеләрнең булуы, әкияттә кабатлауларның булуы).

Әхлакый бурычлар:

Күзәтүчәнлек, хыяллана белүчәнлек, дуслар белән аралашу, ярата һәм яратыла белүнең байлык һәм рухи кыйммәт икәнлеге турында күзаллау булдыру.

Эстетик бурычлар:

Матурлык — ул сине чолгап алган тирәлек, бары тик аны күрә белергә генә кирәклеге турында төшенчә бирү.
         Сөйләм телен үстерү бурычлары:

Текстта ориентлаша белергә өйрәтү: бүлекләрне өлешләргә бүлү, кирәкле урынны табып укып күрсәтү, хисләр белән белдерелгән өзекнең эчтәлеген ачыклау; әдәби әсәрләргә бәя биргәндә һәм сәнгать әсәрләрен караганда, предметка «синең карашың һәм бәяң — синең әсәрне аңлау идеяң» икәнлеген җайлап төшендерү.

Дәреслек һәм дәреслек-хрестоматия структурасы һәм идея эчтәлеге буенча бер-берсенә бәйләнеп килә. Мәсәлән, дәреслекнең «Белдекле Керпедә кунакта», «Белмәмештә кунакта», «Укымышлы Ябалак янында», «Аю өнендә», «Күрү ноктасы», «Шагыйрь өчен табигать — серле һәм җанлы дөнья», «Кызык һәм көлкеле хәлләр» бүлекләренә дәреслек-хрестоматиянең «Хайваннар турындагы һәм тылсымлы әкиятләр», «Фантазия һәм ялган», «Чын һәм ялган байлык турында», «Күрү ноктасы», «Табигатьтә һәрнәрсә матур», «Көлкеле хәлләр сере» бүлекләре туры килә. 

       Әдәби уку курсының төп этик бурычлары:

       Әхлак, экология, ватанпәрвәрлык мәсьәләләре дәреслектә турыдан-туры үгет – нәсихәт бирү, махсус кертү юлы белән хәл ителми, ә бәлки баланың табигать, тормыш-көнкүреш һәм яшәү тәҗрибәсенә нигезләнеп хәл ителә. Әдәби уку курсында яхшы булырга, комсызланмаска, көйсезләнмәскә, ялкауланмаска, әләкләшмәскә, өлкәннәргә һәрвакыт булышырга, яхшы укырга дигән төшенчәләр турыдан-туры бирелми, ә бәлки әдәби әсәрләр укып, кирәклене эзләп табып ,чагыштырып тормыш тәҗрибәсеннән чыгып, бала үзе нәтиҗә ясый. Укучы беренчел  билгеләргә генә  карап ашыгыч нәтиҗә ясамаска, дөньяның бик катлаулы икәнлеген аңларга өйрәнә. Туган илгә мәхәббәт, Ватан алдында җаваплылык хисләре коры сүзләр аша гына бирелми. Туган як табигатенә соклану, халыкның үткән тарихы белән горурлану, Ватанның тарихи һәйкәлләренә хөрмәт, туган телнең  бихисап мөмкинлекләренә гаҗәпләнү, тарихи шәхесләргә тиңләшергә теләү хисләре аша күрсәтү.

Дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәре дә бер үк максатларны тормышка ашыра.

Укыту процессының төп характеристикасы

Укыту методлары: сөйләү, күрсәтмәлелек, практик, эзләнү, проблемалы, мөстәкыйль эш, стимуллаштыру, тикшерү.

     Эш формалары: сыйныф белән, төркемләп, индивидуаль, парлап, фронталь, дифференциаль.

Башка предметлар белән бәйләнеше: программа  әйләнә-тирә дөнья, татар теле, тарих фәннәре белән һәм халык авыз иҗаты, туган як төбәге белән   бәйләнештә төзелгән. 

Предметның укыту планындагы урыны

Әдәби уку   филология  өлкәсенә   карый.

Программа 2014 – 2015 нче уку елына атнага 3 сәгать  исәбеннән барысы 105 сәгатькә төзелә.

Уку предметы эчтәлегенең рухи кыйммәтләре

Патриотизм, гражданлык кыйммәте – Туган якка, татар халкына, Татарстанга мәхәббәт хисе; Ватанга хезмәт итү.

Табигать кыйммәте – туган җир; табигатькә карата мәхәббәт, сакчыл караш хисе.

Матурлык кыйммәте – матурлык, гармония; кешенең эчке дөньясы; эстетик үсеш.

Яхшылык кыйммәте – кайгыртучанлык һәм йомшак мөгамәлә; кешеләрне, тормышны ярату хисе.

Хезмәт, уку процессына иҗади якын килү кыйммәте - хезмәткә хөрмәт; максатчанлык, сакчыллык, сабырлык кебек сыйфатларны булдыру.

Укыту предметын үзләштерүнең шәхси, метапредметлы һәм предметлы нәтиҗәләре

      Бирелгән программа буенча укучыларның әзерлек дәрәҗәсенә таләпләр:

         Укучылар башкара алырга тиешле эшләр:

         Әсәрдәге сүзләрне дөрес итеп әйтеп, кычкырып һәм эчтән укый белү.

1. Шигырьләрне сәнгатьле итеп уку.
2. Әсәрнең мәгънәви кисәкләре арасындагы бәйләнешләрне ачыклау, төп фикерне билгеләү һәм аны үз сүзләрең белән әйтеп бирә белү.
3. Төрле авторларның б—8 шигырен яттан сөйләү.
4. Кыска күләмле әсәрләрнең эчтәлеген сөйләү.
5. Тылсымлы һәм хайваннар турындагы әкиятләрне аера
6. Әсәрдәге төп геройга үз мөнәсәбәтеңне белдерү.
7. Укылган әсәрдән чагыштыру, җанландыру, контраст кебек алымнарны таба белү.
8. Сүзлекләрдән файдалану.

             Укучы белергә тиеш:

• 2—3 татар классигының исемен;
• 2—3 хәзерге заман язучысы яки шагыйренең исемен, алар язган әсәрләрне һәм әсәрләрнең эчтәлеген;

• баланың үзенә иң ошаган авторның берничә әсәрен.
• алынган белемнәрне көндәлек тормышта куллану:
• китапның төрле элементларына карап, эчтәлеген билгеләү;
     мөстәкыйль рәвештә уку өчен китап сайлау;
• сүзлекләрдән кирәкле мәгълүматны табу.

                                                  Укучыларның белеменә, эш осталыгына һәм күнекмәләренә таләпләр

II сыйныфны тәмамлаганда, укучылар белергә тиеш:

Уку күнекмәләре.

• Аңлап, дөрес, тиешле дәрәҗәдә йөгерек  һәм сәнгатьле  уку.  Таныш булмаган текстны уку тизлеге — бер минутка 60 сүз. Интонацияне ( тизлек, логик басым, пауза, тон) текст  эчтәлегенә бәйле рәвештә сайлау.
• Уку тизлеген сүзне тулы һәм төгәл күрергә, тиз аңларга өйрәтү исәбенә үстерү. Эчтән уку алымына зур күләмле һәм күп төрле текстларны укытып өйрәтү. Сәнгатьле уку осталыгын камилләштерү. Авазларны ачык һәм дөрес әйтүгә ирешү. Укыганда, орфоэпия нормаларын үтәү, уку төрен һәм тизлеген эчтәлеккә бәйле рәвештә сайлау, аны арттыра һәм киметә белү, сөйләм максатына карап, тавышны көчәйтеп һәм пышылдап уку. Әдәби әсәрләрне рольләргә бүлеп укырга һәм  сәхнәләштерегә өйрәтү.
• Сәнгатьле укуга әзерләнә белү: эчтәлекне аңлау, сурәтләнгән күренешне ачык итеп күз алдына китерү, фраза һәм шигырь юлларының яңгырашын ишетү, ритмын отып алу, башкару максатын аңлау.

 Текст өстендә эшләү.

• Әсәрне тыңлаганда һәм укыганда, төп фикерне тотып ала белү, хикәяләүнең логикасын, текстагы мәгънәви һәм интонацион бәйләнешләрне аңлау. Вакыйгаларның эзлеклелеген, үзара бәйләнешен билгеләү. Сүзле картина элементлары кертеп, укылган текстның эчтәлеген тулысынча, сайлап һәм кыскача сөйләү, җавапның дөреслеген тексттан өзекләр укып раслау. Текстны мөстәкыйль рәвештә мәгънәле кисәкләргә бүлү һәм аларда чагылдырылган төп фикерне таба алу. Укытучы ярдәмендә план төзү, эчтәлеген сөйләү. Кешеләрне, табигатьне һәм вакыйгаларны сурәтләү өчен автор кулланган сүзләрне табу. Әсәр геройларының эш-кыланышларына, уй-хисләренә һәм алар нигезендә яткан сәбәпләргә укытучы ярдәмендә бәя бирү. Әдәби әсәрнең тел чараларына игътибарлы булу, андагы сурәтләү чараларын аңлау. Шигъри сүзгә игътибарлы, сизгер булу, тексттан эпитет, чагыштыру, метафораларны табу, чагыштыруга вариантлар сайлау, метафораны читләтеп әйтү чарасы итеп аңлый һәм бәяли белү.   
• Мәктәп, сыйныф тормышын күзәтүләр нәтиҗәсендә хикәяләр төзү. Үз сөйләмеңне планлаштыра белү, соңыннан тикшерү һәм, сөйләм максатын исәпкә алып, төзәтмәләр кертү. Әкият һәм хикәяләр сюжетына үз вариантларыңны уйлап табу, әсәр геройларының урыннарын алмаштыру, аларны гадәти булмаган хәлләргә кую. Сюжет үсешен алдан билгели алу, исеме һәм башламы буенча китапның темасын, якынча эчтәлеген билгеләү.    
• Балалар белергә тиешле әдәби жанрлар: әкият һәм хикәя, шигырь һәм мәсәл, халык авыз иҗаты әсәрләре (табышмак, мәкаль, җыр, әйтем, бәет).

 Уку һәм балалар китабы белән эшләү.

• Дәреслекнең эчтәлек өлешеннән әсәрләрне исеме буенча табу, бер темага караган текстларны аеру.
• Тәкъдим ителгән китаплар исемлеге белән эшләү. китап авторы белән танышу, аның исем-фамилиясен, китаптагы портретын табу; берничә китабын чагыштырып, иҗатының темасын билгеләү; авторның үзе турындагы әсәрләрен ачыклау (мәсәлән, Г.Тукай. Исемдә калганнар). укылган китап буенча әңгәмәдә катнашу, сорауны ишетү, аңлау һәм темага бәйле рәвештә җавап бирү; үз фикереңне дәлилләү өчен әсәрдән өзекләр китерә белү.
• Авторы, исеме һәм аннотациясе буенча укылмаган китап турында кечкенә аннотация язу. укылган китап турында, темасын, геройларын, Яттан өйрәнү – ел дәвамында өйрәнелгән төрле авторларның 10-12 шигыре.
• вакыйгаларын чагылдырып һәм үз мөнәсәбәтеңне белдереп, 4-5 җөмләдән торган аннотация язу.

Шәхси, метапредметлы һәм предметлы  нәтиҗәләр

Шәхси нәтиҗәләр:

1) Туган республикага, туган илгә, халкына, ил тарихына карата гражданлык нигезләре, үз милләтен ярату, татар булуы белән горурлану хисләре формалаштыру;

2) табигать, халык, культура, дин төрлелеген берләштергән дөньяга социаль караш формалаштыру;

3) башка халыкларның культурасына, тарихына хөрмәтле караш, башкалар фикеренә карата түземлелек формалаштыру;

4) укучының тоткан урынын, укучы ролен кабул итү, укуга карата кызыксыну уяту, укуның шәхсән мәгънәсен аңлауны формалаштыру;

5) әхлакый нормаларны кузаллауга нигезләнеп, укучының үз эшләгән эшләре өчен шәхси җаваплылыгын, мөстәкыйльлеген үстерү;

6) эстетик ихтыяҗ һәм хис формалаштыру;

7) башкалар хисен аңлау, кайгырта белү, шәфкатьлелек, мәрхәмәтлелек, әхлакый хисләрен үстерү;

8) балаларның дуслары, олылар белән хезмәттәшлек итү күнекмәләрен формалаштыру, конфликтлы ситуацияләрне булдырмау һәм алардан чыгу юлларын таба белүләрен үстерү;

9) куркынычсыз һәм сәламәт яшәү рәвеше формалаштыру, төрле тормыш ситуацияләренә һәм әдәби әсәрләрдәге геройларның гамәлләренә кешелек нормаларыннан чыгып бәя бирү;

10) иҗади хезмәткә, эшнең нәтиҗәсенә мотивация булдыру, материаль һәм рухи байлыкларга сак караш формалаштыру.

Метапредметлы нәтиҗәләр:

1) гомуми уку күнекмәләрен һәм үз эшчәнлегеңне оештыра алу сәләтен формалаштыру;

2) үз эшчәнлегеңне планлаштыру, аны контрольдә тоту һәм бәяли белү күнекмәләре булдыру;  

3) укылган яки тыңланган мәгълүматның эчтәлегенә бәя бирә белү;

4) өстәмә мәгълүмат алу өчен, белешмә чыганаклардан мөстәкыйль файдалана алу;

5) мөстәкыйль рәвештә белем ала белү.

Предметлы нәтиҗәләр:

1) татар телендә сөйләшүчеләр белән телдән яки язмача аралашу күнекмәләренә ия булу;

2) телдән яки язма сөйләм күнекмәләренә ия булу өчен кирәкле беренчел лингвистик белемнәрне үзләштерү;

3) татар балалар әдәбияты һәм халык авыз иҗаты үрнәкләре белән танышу.

Универсаль уку гамәлләре формалаштыру:

Танып белү универсаль уку гамәлләре:

- дәреслектә ориентлаша белү;

- шартлы билгеләрнең телен белү;

- рәсем һәм схемалар нигезендә биремнәр үтәү;

- төп билгеләрне аерып алу нигезендә кагыйдә формалаштыру;

- материаль объектлар кулланып биремнәр үтәү;

- дәреслек һәм мөстәкыйль эш дәфтәрендәге мәгълүматлар белән эшли белү.

Регулятив универсаль уку гамәлләре:

-кагыйдәләрне, күрсәтмәләрне истә тотып гамәлләр кылу;

- гамәлләрне таләп ителгән вакытта башлау һәм тәмамлау;

- үз эшчәнлегеңне контрольгә алу, биремне үтәүнең дөреслеген тикшерү;

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- эшләнгән эшнең сыйфатын һәм дәрәҗәсен билгеләү.

Шәхескә кагылышлы универсаль уку гамәлләре:

- дәреслек геройларына, күршеңә ярдәм итүдә танып-белү инициативасы күрсәтү;

- үз уңышларың/уңышсызлыкларың турында фикер йөртү;

- үз мөмкинлекләреңне бәяләү;

- үз эшчәнлегенең нәтиҗәләрен яхшыртуга ихтыяҗ формалаштыру;

- мәгънә барлыкка китерү («Минем өчен моның нинди мәгънәсе һәм әһәмияте бар?» - дигән сорау кую).

Коммуникатив  универсаль уку гамәлләре:

- тормыш тәҗрибәсен куллану;

- күршең белән хезмәттәшлек итү.

Укыту предметының  эчтәлеге

Бүлекләрнең  исемнәре, сәгатьләр саны:

Укыту темаларының эчтәлеге

 1. Белдекле Керпедә кунакта (28 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Г.Тукай ”Су анасы, “Кәҗә белән сарык әкияте ”,”Кәҗә белән бүре”, “Эш беткәч, уйнарга ярый”, “Сабыйга” “Батыр әтәч” татар халык әкияте. Йолдыз “Кояшка җавап” . “Әтәч патша” Г.Бәшәр. “Әкият сөйлә”. Г.Бәшәр. “Әкият сөйлә”. “Бүдәнә белән Төлке”.Тизәйткеч.. . “Аю белән Төлке” әкияте,  М.Гафури “Тавык белән Үрдәк”, ”Тавык нигә суда йөзә алмый” гуцул халык әкияте. “Хәйләкәр керпе” Г.Юнысова “Керпе кайгысы “Тылсымлы әкиятләр. “Гөлчәчәк” .”Өч кыз” әкияте әкияте, Ш.Галиев. “Җизни әкияте”. А.Алиш “Бикбатыр белән Биккуркак” Ш.Галиев. “Ник соң итек җитмәде “Котбетдин мәргән”(мәзәк маҗара). Уйдырма әкиятләр. Н.Исәнбәт “Мырауҗан агай хәйләсе”. З.Мансур. “Кырмыска һәм малай”, Р. Миңнуллин “Черкиләр җыры”.“Кап та коп” уены. Автор әкиятләре.    Г.Вәлиева “Су әкияте”

.Хайваннар турында әкиятләр. Әкиятләр турында гомуми күзаллау булдыру. Татар халык әкиятләрендәге төп герой белән башка халыклар әкиятләрендәге төп герой арасындагы охшаш һәм аермалы яклар. Геройларның характеры. Россия халыклары әкиятләре.

Тылсымлы әкиятләр. Җирдәге һәм тылсымлы дөньяны чагыштыру. Тылсымлы предметлар (эченнән гаскәр чыга торган таяк, төрле ашамлыклар тулы тырыс, хәзинәсе бер дә кимеми торган сумка, кеше күзенә күрсәтми торган бүрек, җилән, зур атлата торган итек, дошманны кырып сала торган кылыч һ.б.), герой куллана торган тылсымлы әйберләр: тарак, көзге, кайрак, балдак. Тылсымлы булышчылар (җәнлекләр: әтәч, бүре, аю, куян, шулай ук убырлы карчык Һ.6.), тылсымлы төсләр (ак һәм кара). Борынгы дөньяның тылсымлы әкиятләрдә чагылышы (табигать көчләре, кешеләрнең хайваннарга, үсемлекләргә әверелүе).

Тылсымлы әкиятләрнең төзелеше (вакыйгаларның чылбыр рәвешендә баруы, кабатланулар, билгеле бер ритм, әкиятне истә калдыру).

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, эчтәлек сөйләү, төркемдә һәм парларда.

       Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Дәреслекнең төзелешен белергә, әкиятләрнең автор һәм халык әкиятләренә бүленешен аерырга, эчтәлек битендә ориентлаша алырга, халык һәм автор әкиятләрен аерырга, иллюстрацияләр аша  әкиятләрне танырга, әкиятләрне мәгънәви кисәкләргә бүлә белергә, кыен хәлләргә калганда авырлыкларны җиңә белергә, әкиятләрнең үзенчәлекләрен мөст.рәв. күрә белергә, укыган әкиятләр арасыннан тылсымлыларын аера белергә, җәнлекләр турындагы татар халык әкиятләрен башка халык әкиятләре белән чагыштырып үзенчәлекле якларын таба белергә, автор әкиятләре белән борынгы әкиятләрне аера белергә.

         Контроль төрләре: телдән тест.

Милли төбәк компоненты: : Р.Харисның туган  авылы турында сөйләшү, рәсемнәр карау.

 2. Белмәмештә кунакта(5 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Шигъри формада язылган әсәрләр (. Йолдыз. “Белмим”, Ф. Яруллин. “Ике кеше” ,Л Лерон “Сараватта кем ята?”,Л.Шәех “Ике “мин”, Җ.Дәрзаман.“Солдат булдым”,  Р.Вәлиева “Замана баласы”,  Г.Морат “Татар  космонавты”, Ф.Яруллин. “Эшнең аның берние юк”. Л.Лерон “Үскәч”, хезмәт турында мәкальләр.  ) .            

Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөньяның матурлыгы —шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуга инандыру. Шигырьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет. Автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре: темп, тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы (тавышны күтәрү, түбәнәйтү).

         Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, эчтәлек сөйләү, төркемдә һәм парларда.

         Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр: Әкиятләрнең тәрбия бирү өлкәсендәге мөһим ролен аңларга, кабатлану алымын таба белергә, мәзәк маҗара белән әкиятләрнең охшашлыгын күрә белергә, әкиятләрнең тәрбия бирү өлкәсендәге мөһим ролен аңларга, табигатьнең бербөтен булуын, аны сакларга кирәклеген белергә, үз эшләрен анализлый белергә, күзәтүчән, игътибарлы була белергә, татар халкы белән япон халкы арасындагы уртак якларны күрә белергә, рәсем һәм шигърият арасындагы бердәмлекне күрсәтә белергә, хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белергә, үзеңдәге тискәре сыйфатларны бетерергә кирәклеген аңларга.

Контроль төрләре: телдән тест.

Милли төбәк компоненты: “Бөек Җиңүгә якташлар керткән өлеш” темасына әңгәмә, сугышта катнашкан әби-бабайлары, туганнары турында сөйләшү, районыбызның Советлар Союзы Герое исеме алган  3 батыры турында мәгълүмат туплау.                                                                

   3. Укымышлы Ябалак янында   (4 сәгать)                                                     

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Г.Тукай “Буран”, В. Нуриев“Җәйге кар”, Япон шигырьләре. Н.Ахунова “хоккулар”ы, Р.Вәлиев “Умырзаялар”, Р.Фәйзуллин “Кышын”,”Язгы кәеф” Өчьюллыклар, Р.Миңнуллин “Яз керде өебезгә”, Э.Шәрифуллина “Алтын балык”.  

 Җанр үзенчәлекләре: сурәтләнгән вакыйгаларның тормышчанлыгы; әхлакый проблемаларның актуальлеге; уйдырмалар. Хикәянең төп мәгънәсе. Хикәя исеменең эчтәлеккә туры килүе. Хикәя геройлары, аларның портретлары һәм характерларының сөйләмнәре, башкарган гамәлләре аша чагылышы. Авторның үз героена мөнәсәбәте.

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр: күзәтүчән, игътибарлы була белергә, үзеңдәге тискәре сыйфатларны аңлау һәм  бетерү өстендә эшләргә, хезмәтнең кеше тормышындагы ролен ачыкларга, күзәтүләр аша гомумиләштерергә, әсәрләрдән тиешле урыннарны таба белергә, хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белергә, хыял белән үзең теләгән дөньяны бәйли белергә.

Контроль төрләре: телдән тест.

Милли төбәк компоненты:Г.Айзатуллова  иҗаты белән танышу.

4. Аю өнендә    (8 сәгать)                                                  

Бүлекнең төп эчтәлеге:

И.Лерон . “И ямьле дә соң дөнья!”,  И.Туктар. “Урман букеты”,  Р.Миңнуллин .“Чыршы әйләнәсендә” , Р.Харис “Төсле рәсем”, «Матурлык турында», А. Юнысова «Телевизор,  Ш.Галиев “Яңа фотоаппарат”, Ф. Садриев “Тәҗрибә”, Р.Миңнуллин “Рәсем”,  Р.Сарби “Рәсем”,             Р. Мингалим “Кызык рәсем”,  Р.Миңнуллин “Ак кыш”, ” Р.Харис  “Төсле рәсем”, «Матурлык турында», А. Юнысова «Телевизор, Ш.Галиев “Яңа фотоаппарат”, Ф. Садриев “Тәҗрибә”, Р.Миңнуллин “Рәсем”, Р.Сарби. “Рәсем”, Р. Мингалим “Кызык рәсем”, Р.Миңнуллин “Ак кыш»  

Кеше һәм табигать бергәлеге. Дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзаллау. Әйләнә-тирә дөньяның матурлыгы —шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуга инандыру. Шигырьдә чагыштыру, сынландыру, эпитет. Автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлык. Чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белү. Җанлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерү күнегүләре: темп,тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы (тавышны күтәрү, түбәнәйтү).

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Кеше һәм табигать бергәлеген, дөньяны шагыйрь күзлегеннән чыгып күзалларга, әйләнә-тирә дөньяның матурлыгы —шагыйрь өчен илһам чишмәсе булуга инандырырга. Шигырьдә чагыштыру, сынландыру, эпитетларны аерырга, автор әсәрләрендә һәм халык авыз иҗатында охшашлыкны, чагыштыру, контраст, җанландыру кебек гади әдәби алымнарны таба белергә, аңлы сөйләмнең мөһим чараларын үзләштерүергә (темп, тавыш көче, тон, сөйләм мелодикасы (тавышны күтәрү, түбәнәйтү).

Контроль төрләре: телдән тест.

Милли төбәк компоненты: безнең якларга хас булган табигать  матурлыгы  турында сөйләшү.  

        5.  Күрү ноктасы (26 сәгать)                                                                                                                                                                      

Бүлекнең төп эчтәлеге:

 Г.Юнысова “Күзләр”, Г. Гыйльманов“Күңел күзе”, М.Әгъләмов “Ямь-яшел”, М. Шабаев. “Идел суы”. Ш.Галиев “Һәркем әйтә дөресен”

Ф.Тарханова  “Диана төше” Н.Арсланов “Сезнеке”, Р. Миңнуллин. “Ай нәрсәгә охшаган?”

Р.Миңнуллин “Беркемгә дә охшамаган”, Н.Мадьяров “Үз шәүләсен куркыткан”, З.Минһаҗева “Су иясе”, Н.Мадьяров «Өйгә керә алмады”, Ф. Садриев“Боз өстендә” , Г.Шаһи “Тамчы”, Ф.Зыятдинова “Тәрәзәләр”, Р.Фәйзуллин “Бинокль”,  Г.Тукай“Карлыгач”, Н.Арсланов “Карлыгачкай”, Р.Хафизова  “Күңел күзе” ,Җ.Дәрзаман “Балык тотты”, Б.Рәхмәт “Гөлйөзем белән чебен”, Р.Корбан. “Чыпчык”. Җ.Дәрзаман “Балык тотты”, Б.Рәхмәт “Гөлйөзем белән чебен”, Р.Корбан“Чыпчык”, Ф.Зиятдинова “Карга белән Шөпшә”, Ш. Галиев “Сизгер суган”, Л. Лерон “Керән” , Җ.Дәрзаман “Күбәләк кар”, А.Нигъмәтуллин“Кар”, Г.Ибраһимов “Кар ява”, А.Әхмәт “Кышкы матурлык”, Р.Миңнуллин “Кем соң минем Әби?”, Л.Шәех. “Картлар нигә шатлар?” Ф Зиятдинова “Өебезнең кояшы”, З.Насыйбуллина “Тик бер нәрсәне белми”, Ә.Моталлапов “Кечкенә дә төш кенә”, Р.Миңнуллин “Йорт агачлары”,

Р.Бәшәр “Иске өй”, Г.Тукай “Бу кайчак була?”, Р.Корбан “Ел фасыллары”, Г.Афзал “Беренче кар”,Ф.Яруллин “Яз”,Л.Лерон “Яз”, Р.Миңнуллин  “Төрле кешеләр була”, “Юкка малай булганмын”, В.Хәйруллина “Миңа охшаган малай” , Р.Вәлиева “Шатлык кызы “,           М. Җәлил “Бер шигырь”.

   Үзбәя бирә белү, табигатьне җанлы итеп күрә белү, табигатьнең кабатланмас кыйммәтен аңлый белү, дөньяга шигъри караш белән объектив караш арасындагы аерманы аера белү,  гади генә предметлардан да тылсым күрә белү, бер тамчы суда да дөнья белән танышырга мөмкин икәнлеген аңлау, бинокль аша да дөнья белән танышырга мөмкин икәнлеген белү, матурлыкны “Күңел күзе” белән күрә белү, күзәтүчән, игътибарлы һәм хыялый була белү, төрле ситуациядән чыгу өчен оптимистик карарлар кабул итү, тема һәм фикер уртаклыгын таба белү, авторның төп фикерен аңлый белү.

   Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

  Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

«Эчтәлек» кә карап кирәкле әсәрне китаптан таба белергә, өй, мәктәп китапханәләреннән файдаланырга, фән буенча сүзлек, белешмә әдәбият, вакытлы матбугат белән эшләргә.

Пейзаж, натюрморт, портрет жанрларын гамәли рәвештә таба белергә, хыялланырга, матурлыкны күрә, аңлый белергә, хыял белән үзең теләгән дөньяны бәйли белергә. Үзбәя бирә белергә, табигатьне җанлы итеп күрә белергә, табигатьнең кабатланмас кыйммәтен аңлый белергә, дөньяга шигъри караш белән объектив караш арасындагы аерманы аера белергә, гади генә предметлардан да тылсым күрә белергә, бер тамчы суда да дөнья белән танышырга мөмкин икәнлеген аңларга, бинокль аша да дөнья белән танышырга мөмкин икәнлеген белергә, матурлыкны “Күңел күзе” белән күрә белүергә, күзәтүчән, игътибарлы һәм хыялый була белергә, төрле ситуациядән чыгу өчен оптимистик карарлар кабул итә белергә, тема һәм фикер уртаклыгын таба белергә, авторның төп фикерен аңлый белергә.

           Контроль төрләре: телдән тест.

  Милли төбәк компоненты: Буадагы туган як музеенда күргәннәрне   искә төшерү.  

6. Балалар газета-журналлары (6 сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Газета-журналларның ни өчен вакытлы матбугат дип аталуын, яңалык белән гайбәт арасындагы аерманы аера белү. Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштыру (интонация, тон, темп саклап кычкырып уку). Автор бирергә теләгән картинаны күзаллау. Эчтән укый белергә күнектерү. Чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча уку. Укылган әсәргә анализ ясау. Татар телендә чыга торган балалар журналларын белү, журналларда һәм газеталарда ориентлаша белү. Р.Миңнуллин “Малайлар сөйләшә”,  Г.Морат

“Мультфильмнар карыйбыз» Ш.Галиев “Тынлык”.

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Сәнгатьле уку күнекмәләре формалаштырырга (интонация, тон, темп саклап кычкырып уку), автор бирергә теләгән картинаны күзалларга, эчтән укый белергә күнегергә, чылбыр рәвешендә укыганда, үз урыныңны белеп, чират буенча укырга, укылган әсәргә анализ ясый белергә, татар телендә чыга торган балалар журналларын белергә, журналларда һәм газеталарда ориентлаша белергә.

    Контроль төрләре: телдән тест.

    Милли төбәк компоненты:  мәктәп  китапханәсенә экскурсия          

    7. Шагыйрь өчен табигать-серле һәм җанлы дөнья (8 сәгать)

 Бүлекнең төп эчтәлеге:

“Урманда бәйрәм булган,”, Ш.Галиев “Үсә урман” Р.Миңгалим “Якты тәрәзә каршында”, Ә.Еники “Кышкы урман”, Йолдыз “Бәхетле агач”.

И.Туктар “Кышкы урман”, Ф.Сафин”Якты күл сагышы”, М.Фәйзуллина “Агачлар да күлмәк алыштыра”, Р.Газизов “Ял көнендә”Йолдыз “Салават күпере”, Сәхаб Урайский “Туган ил” Л.Лерон “Тишек хәтер”Р Мингалим “Кызык нәрсә”, В Нуриев “Шүрәле”.

Әсәрләрне анализлый белү, рәссамнарның матурлыкны буяулар белән бирү үзенчәлекәрен белү, картиналардагы матурлыкны күрә белү, табигатьнең матурлыгын күрә белү.

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

 Әсәрләрне анализлый белергә, рәссамнарның матурлыкны буяулар белән бирү үзенчәлекәрен белергә,картиналардагы матурлыкны күрә белергә, табигатьнең матурлыгын күрә белергә.

 Контроль төрләре: телдән тест.

Милли төбәк компоненты: безнең якларга хас язгы үзгәрешләр турында сөйләшү, җылы яктан кайтучы кошлар турында әңгәмә кору  .

 8. Кызык һәм көлкеле хәлләр ( 10 сәгать )

Бүлекнең төп эчтәлеге:

Л.Лерон “Тишек хәтер”, Р Мингалим “Кызык нәрсә”, В Нуриев “Шүрәл Шүрәле”, М.Галиев “Көзге каршында”,   М.Шабаев “Зәңгәр  песи”, Р.Вәлиева “Ак песи”,  М.Галиев “Көзге каршында”,   М.Шабаев “Зәңгәр  песи”, Р.Вәлиева “Ак песи” Э.Шәрифуллина “Оттырды”, Л.Лерон “Гаҗәп хәлләр” Йолдыз “Ялган хакында чын” М.Галиев “Тамаша”,  Г. Мөхәммәтшин ”Көчле булсам”, Ф.Яруллин “Композитор чыпчыклар”,  Л.Ле-рон “Камилнең көләсе килә”,  Р.Вәлиева “Яңа көрәк Йолдыз. “Матурлык”,Рафис Корбан “Кояш- безнең дустыбыз”.

Капма-каршылыкның көлке тудыруын аңлау, үзеңнең кимчелекләреңне әсәрләр аша аңлау, бетерү өстендә эшләү, язучыларның кызыклы хәлләрне җиткерү алымнарына төшенү, юмор хисен аеру, мәзәк өлешне таба белергә өйрәнү, чыга алмаслык кыен хәлләрнең булмавын ачыклау.

Эш формалары: практик-уен, иҗади эш, яттан сөйләү, төркемдә һәм парларда.

Укучыларның белемнәренә һәм күнекмәләренә таләпләр:

Капма-каршылыкның көлке тудыруын аңларга, үзеңнең кимчелекләреңне әсәрләр аша аңларга, бетерү өстендә эшләргә, язучыларның кызыклы хәлләрне җиткерү алымнарына төшенергә, юмор хисен аерырга, мәзәк өлешне таба белергә өйрәнергә, чыга алмаслык кыен хәлләрнең булмавын ачыкларга.

Контроль төрләре: телдән тест, уку  башында һәм елы ахырында язмача тестлар

         Милли төбәк компоненты:  Буа төбәгеннән чыккан, Буада яшәп иҗат итүче   язучылар белән танышу.

9. Укыр өчен әсәрләр (10сәгать)

Бүлекнең төп эчтәлеге: М.Газизов. “Мәйданчык”, Р.Мөхәммәдиев. “Бары тик беренче”, Г.Тукай. “Мактанчык куян”, Г.Тукай. “Каз” ,К.Насыйри. “Хикәят”, М.Җәлил. “Себерке әкияте”, Г.Лотфи. “Тамчы”, И.Солтан. “Матурлык теле”.

ӘДӘБИ УКУ БУЕНЧА УКУЧЫЛАРНЫҢ БЕЛЕМ ҺӘМ КҮНЕКМӘЛӘРЕН БӘЯЛӘҮ НОРМАЛАРЫ

2 нче сыйныф

«5»ле билгесе куела:

• әгәр укучы укыганныц эчтәлеген аңласа, укыганда hәp авазны ачык итеп әйтеп, сүзләрне дөрес интонация белән, хәреф һәм иҗекләрнең урынын алыштырмыйча, сүзләп, озын сүзләрне иҗекләп укый алса;

• сүзләрнен, басымын дөрес куеп, тыныш билгеләренә тукталып, җөмлә төрләрен тавыш төсмерләре белән аерып укый белсә;
• укытучы биргән сорауларга дөрес җавап таба белсә, текст буенча бирелгән иллюстрация буенча сөйли, әсәрнең эчтәлеген эзлекле рәвештә бирә алса;
• шигъри әсәрне яттан сәнгатьле итеп укый белсә.

“4»ле билгесе куела:

• әгәр укучы, укыганныц эчтәлегең аңлап, сүзләрне дөрес әйтеп, кайбер сүзләрне иҗекләп укыса;
• укыганда 1—2 урында сүз яки иҗекнең урынын алыштырып, яки сүзләрне кабат-кабат әйтеп укыса;
• укылган әсәр эчтәлеге буенча сорауларга төгәл җавап бирә белсә, хаталарны үзе төзәтсә;
• шигырьне яттан укый алса.

«3»ле билгесе куела:

• әгәр укучы укылган әсәр эчтәлеген укытучы биргән сораулар буенча гына аңласа;
• сүзлүрне иҗекләп, минутына 25 ләп сүз укыса;
• сүзләр, җөмләләр арасында пауза ясамыйча, 3—5 хата укыса;
• эчтәлек сөйләгәндә эзлеклелек булмаса, хаталарны бары укытучы ярдәмендә генә төзәтә алса;
• шигырьне яттан белеп тә, укыганда хаталар булса.

«2»ле билгесе куела:

• сүзләрне хәрефләп, минутына 25 сүздән дә аз укыса;
• укылган әсәрнең эчтәлеген аңламаса;
• укытучы сорауларына җавап бирә белмәсә;

• яттан сөйләгән вакытта хаталар күп ясаса.

Укыту-методик әсбаплар исемлеге

Әдәбият исемлеге

 I.Төп:

1. Сафиуллина Г.М. Һ.6., рәссамы  Ризаева Ф.  Әдәби уку: татар телендә башл.гомуми белем бирү мәктәбенең 2 нче сыйныфы өчен дәреслек.    

    3 кисәктә. 1 нче кисәк.— Казан: «Мәгариф—Вакыт нәшр., 2012. — 127 б.,8 репродукция.

2. Сафиуллина Г.М. Һ.6., рәссамы  Ризаева Ф.  Әдәби уку: татар телендә башл.гомуми белем бирү мәктәбенең 2 нче сыйныфы өчен дәреслек.  

    3 кисәктә. 2 нче кисәк.— Казан: «Мәгариф—Вакыт нәшр., 2012. — 127 б.,8 репродукция.

3. Сафиуллина Г.М. Һ.6., рәссамы  Ризаева Ф.  Әдәби уку: татар телендә башл.гомуми белем бирү мәктәбенең 2 нче сыйныфы өчен дәреслек.

    3 кисәктә. 3 нче кисәк : дәреслек-хрестоматия— Казан: «Мәгариф—Вакыт нәшр., 2012. — 111 б.  

4. Сафиуллина Г.М. Һ.6., рәссамы  Ризаева Ф.  Әдәби уку: татар телендә башл.гомуми белем бирү мәктәбенең 2 нче сыйныфында эшләүче

   укытучы  өчен дәреслек. — Казан: «Мәгариф—Вакыт нәшр., 2012. — 175 б.

5. Сафиуллина Г.М. Һ.6., рәссамы  Ризаева Ф.  Әдәби уку: мөстәкыйль эш дәфтәре :татар телендә башл.гомуми белем бирү мәктәбенең 2

    нче сыйныфы өчен  дәреслек - практикум. — Казан: «Мәгариф—Вакыт нәшр., 2012. — 95 б.,        

II.Өстәмә:

1.  Вагыйзов С. Г. “Кызыклы грамматика”- Казан: “Мәгариф” - 2002.

2. Минһаҗева Л. И. “Балалар фольклоры” - Казан: “Хәтер” - 2009.

3. Нәкый Исәнбәт “Татар халык табышмаклары” - Яр Чаллы: “Идел-йорт” - 2002.

4. Нәкый Исәнбәт “Татар халык мәкальләре” - Яр Чаллы: “Идел-йорт” - 2003.

                                              Укучылар өчен тәкъдим ителә торган әдәбият исемлеге

 1.Ганиев Ф.Ә.Татар теленең аңлатмалы сүзлеге – Казан:”Матбугат йорты”нәшрияты, 2005.

                                                                    Дидактик материаллар

1. Зарипов Эрот “Татар язучыларының һәм шагыйрьләренең портретлары”-Казан “Хәтер” нәшрияты- 2003

                                                               Мәгълүмати-электрон ресурслар

1. balarf.ru/‎

2. gzalilova.narod.ru/present_tat.htm

3. belem.ru

4.org.com

5.edu.tatar.ru

Укыту процессының матди-техник тәэмин ителеше

I.Техник чаралар:

Видеопроектор

2.Экран

3.Ноутбук

4.Тавыш көчәйткеч колонкалар

5.Аудио дисклар

6.Видео дисклар

7.Мультимедиа дисклар

8.Презентацияләр

Календарь-тематик планлаштыру

Кушымта

2 класста әдәби уку фәненнән якынча  йомгаклау тикшерү эше

  Материал   әдәби уку: татар телендә башлангыч гомуми белем бирү мәктәбенең 2 нче сыйныфында эшләүче  укытучылар өчен методик кулланмадан алынды.

 1 вариант

 1.Пейзаж – табигать күренешен тасфирлаган рәсем  

     а) әйе      б) юк

2.Өстәл өстендә самовар, савытларда чәчәк, конфет, чынаяклар, алма. Бу пейзажмы?        

     а) әйе          б) юк

3.Мин альбом битенә энемнең рәсемен ясадым. Бу портретмы?        

               а ) әйе     б) юк

4. Ялгыш җавапны тап. Дөнья белән танышуның иң гади ысулы

  а) тәрәзә аша карау     ә) бинокльдән күзәтү      б) төш күрү    

 в) рамка куллану

5.Күзләрнең кайсысы гади әйберне дә матур, гаҗәеп серле итеп күрә?

 а) зәңгәр күзләр  ә) кара күзлек кигән күзләр   б) кысылган күзләр

  в) күңел күзе

6.Ай нәрсәгә ошаган

 а) тәлинкәгә  ә) фонарга  б) шарга  в) йолдызга

7.Бөтен дөнья кайчан кып-кызыл булып күренә

   а) кояш баеганда  ә) кызыл пыяла аша караганда  

8.Ялгыш җавапны билгелә. Боз аша ниләр күреп була?

 а) балыклар  ә) өйләр  б) эреле-ваклы ташлар

9.Роза Хафизованың “ Күңел күзе” хикәясендәге малайның исеме ничек?

 а) Кәрим  ә) Камил  б) Кафил

10.”Балык тотты” шигырен кем язган?

  а) Җәүдәт Дәрзаман  ә) Шәүкәт Галиев  б) Роберт Миңнуллин  

в) Марсел Галиев

11 Чыпчык малае турындагы әсәр ничек атала?

  а) “Батыр Чыпчык   ә) “Кечкенә – төш кенә”  б) “Чыпчык малае”