Литературлуг номчулга кичээлинин технологтуг картазы. Кичээл-таныжылга, ажыдыышкын. С.Сарыг-оол «Дуза када бергеним»
план-конспект урока по чтению (4 класс) на тему

Кичээлдин тургузуу. Этап бурузунун сорулгазы

Башкынын ажыл чорудулгазы

Оореникчилернин ажыл чорудулгазы

Ооредилге талазы-биле планнаттынган туннелдер.

1. Кичээлге белеткел. Бодун ажылга белеткээри.

Сорулгазы: кичээлге белеткелин хынаары; уругларны ооредилге ажылылнга активчи киржиринге белеткээри.

Алдын хунум, ак-көк дээрим

Ие-черим, эргим авам

Аалдап келген башкыларым

Амыр-ла бе, амыр!

Уруглар башкы- биле мендилешкеш, бот - боттарынче хулумзуржур, бот- боттарынга чедиишкинни кузээр

Бодунга сорулганы салып билири (Р)

Бодунун азы эштеринин кылган частырыгларын шугумчулелдиг езу-биле эскерип билир, ол частырыглардан чайлап ооренир чорукка уругларны белеткээр.

2. Онаалга хыналдазы.

1 .Бажынга онаалга кылдыр Э.Кечил-оолдун « Ундур имнедипкен» деп  чечен чугаазынга тургускан план аайы-биле утказын чугаалаарынга белеткенир турган.

Уруглар куусеткен онаалгаларын удур - дедир хынажыр.

3. Ооренген темаларын сактып, катаптаары. Чаа темага белеткел.

Сорулгазы: ооренген темазын ооренир ужурлуг чаа темага дууштур катаптаары

 Куш-ажыл дугайында кандыг чогаалдар-биле танышкан силер?

Чуге ол чогаалдарны бо темага  хамаарыштырып турар бис?

Чуге бо темага чогаалдарны ооренип турар бис?

Уруглар айтырыгларга харыылаар.

Боттарынын бодалдарын илередир.

Бодунун бодалын аас- биле болгаш бижимел- биле шын, дес- дараалаштыр тодарадыр(к)

4. Кичээлдин шиитпирлээри берге айтырыын тодарадыры.Кичээлдин темазын, сорулгазын тодарадыры.' ' *

Сорулгазы: берге айтырыгны тургузары; берге айтырыга даянып алгаш, кичээлдин я темазын, сорулгазын тодарадыры.

Дараазында сайгарган айтырыгларывыска даянып алгаш, кичээлдин темазын, сорулгазын тодарадынар.

Кичээлдин темазын, сорулгазын тодарадырынче углаар.

Эки кылган ажыл-элеп читпес алдар.

-Чунун дугайында ооренип эгелээр-дир бис?

Куш-ажыл дугайында кандыг улегер домактар билир силер, чугааланар.

- Ынчаарга, уруглар, богун бис С.Сарыг-оолдун бижээни «Ангыр-оолдун тоожузундан» эге «Дуза када бергеним» номчуп таныжар бис.

_Кандыг сорулгалар салып алыр болзувусса, кичээливис туннелдиг болур деп бодаар силер?

Уруглар айтырыгларга харыылаарын шенээр. Ол айтырыгларны сайгарарынга киржир. Билбес, берге айтырыг болза бодунун бодалын чугаалаар.

Кичээлдин темазын, сорулгазын тодарадыр.

1. Куш-ажыл кижини каастаар.
2. Холу шимчээрге, хырны тодар.
3. Кежээнин мурнунда –хунду, чалгаанын мурнунда –кочу.

Салдынган сорулгага дууштур кылыр ужурлугажылды планнап, хайгаарап, оон туннелинге чедеринин болдунар аргаларын тодарадып билирин ооредир (р)

5.Кичээлдин темазы-биле ажыл. Сорулгазы: билдинмес, берге айтырыгга харыыны тыптырып ооредир.

1.Словарь ажылы.

2..Башкынын аянныг номчулгазы.

3.Рольдап номчууру.

4. Илчирбелеп номчууру.

5. Сымыранып номчууру.

6. Ниити билиишкинге хамаарыштыр беседа.

1. Болукке удуртукчу турар.
2. Болукте кижи бурузу денге ажылдаар.
3. Бирээзи чугаалаарга, оскелери кичээнгейлиг дыннаар.

Проект дугайында билиинге даянып алгаш, оон чорудуунун кезектерин тодарадып, кезектер аайы- биле проект

Сорулганы шын салып, ону чедип алырынын аргаларын дилеп ,тып билирин ооредир

Чоннун чанчылдарынга хамаарышкан ёзулапдарнын дугайында чаа терминнерни тода

6. Проект ажылынын чорудуу.

Проект-биле ажылдаарда «Саны-Моге» чогаалды ажыглаар

Болуктернин онаалгалары:

1. ги         болук: Улуг аш-чут уезинде араттар кандыг когаралга таварышканыл? Олар канчаар амыдырап турганыл?
2. ги        болук: Оске аалга артып калган бичи оол кандыг беогелерни коруп, чуну бодап чораан-дыр?

3 -  ку болук: Кожайлар ядыы араттарны канчаар дарлап, бастып чораанын чугаалаар.

7.Дыштанылга минутазы..

Сорулгазы: ажылдаар деннелин кодурер, шылаанын чидиреринге дузалажыр

Шулукту ажыглап тургаш сула- шимчээшкиннерни кылырынче уругларны углаар.

Шылаанын чидиреринге сула-шимчээшкиннерни кылыр.

Бодунун кадыын быжыглаары

8. Болук-биле ажыл

Болуктернин удуртукчулары боттарынын болуунун бижээн унелелин чугаалаар. Болуктун шупту кежигуннери- биле кады ажылдажылгаже углаар

Болуктернин удуртукчулары боттарынын болуунун кылыр ажылынын темазын, сорулгазын чугаалаар. Болуктун шупту кежигуннери- биле унелелди камгалаар. Билдинмес берге айтырыгны шиитпирлеп, дилеп, тып ооренир. Болукке эш-оору-бтле сумележип тургаш ажылдап ооренир.

Бодунун бодалын аас- биле болгаш бижимел- биле шын, дес- дараалаштыр тодарадыр.(к) Унелелди тускай план езугаар шын тургузуп билири.(п)

9. Туннел.

Сорулгазы: кичээлге ооренип алган билиин туннээр болгаш быжыглаары; чогаалдын сайгарылгазынга туннелди кылыры.

Кичээлдин туннелин болуктеп туннээр кылдыр уругларны углап- баштаар

-Чечен чугаада чунун дугайында чугаалап турар-дыр?

-Куш-ажылдын унези чул?

Уруглар болукке ажылдаар. Туннелди болук бурузу бодунуу - биле туннеп кылыр

Билиг бурузу бодунуу - биле кандыг ажыктыгыл, амыдыралга канчаар хереглеттине бээрил деп чувеии уруглар-биле сайгарар (п)

айтырыгны шиитпирлээринге 10. Рефлексия.

Сорулгазы: берге уругларнын медерелдиг хамаарылгазы; бодунун кичээлге ажылын унелеп, туннээри.

Башкы уругларны боттарынын болгаш эштеринин кичээлге ажылын унелеп, демдек салырын сумелээр 

- Чуну билип алдынар? Салган сорулгавыс куусеттинген бе? Чуу берге болду? Чуу солун болду? Кичээлдин темазын билип алган мен деп бодап тур сен бе?

«Чедиишкиннер чадазынга» бодунарнын кичээлге ажылдаанынарны унелеп, демдегленер. Кыдыраажынар кыдыынга кызыл карандаш-биле бодунарнын кичээлге ажылынарны демдегленер.

«?»- Чуу-даа билбедим.

« . »-Билип алдым

«!»-Ийе. Оон-даа хойну билип алыксап тур мен.

Уруглар боттарынын болгаш эштеринин кичээлге ажылын унелеп, демдек салыр. «Билиглер чадазы»

Бодунун болгаш эштеринин ажылын унелеп билири.

11. Бажынга онаалга.(инструктаж)

Сорулгазы: онаалгазын шын, чогаадыкчы кылыры

1. Эгенин кыска утказы.
2. Чогаадыг
3. Улгер домактар

Онаалганы кууседир.