Эн-эн тале
методическая разработка

Эн-эн тале.

Таҥасымаш

1. Марий йылмым паледа мо?

1.  Мутышто нине ужаш-влак кузе шогышаш улыт, радамын вераҥдыза:

   а.Суффикс,       б.Мутмучаш     в.Приствке    г.Мутвож.

Чын вашмут: в.Приставка, г.Мутвож, а.Суффикс, б.Мутмучаш (в, г,а, б)

2. Марий йылмысе падеж-влакым шке верышкышт шындыза:     а.Винительный   б.Местный     в.Дательный     г.Направительный

Чын вашмут: в.Дательный, а.Винительный, б.Местный, г.Направительный

3. Марий алфавитыште мыняр буква уло:

   а.33                 б.34          в.35                  г.36

Чын вашмут: г.36

4. Марий йылмыште мыняр гласный йук:

     а.8                б.10           в.12               г.14

Чын вашмут: а.8

5. Могай ойлымаш ужаш служебный:

   а.Лӱм мут          б.Почеш мут          в.Наречий          г.Деепричастий

Чын вашмут: б.Почеш мут

6. Марий йылмыште мыняр согласный йук:

    а. 5      б.22       в.27     г.33

Чын вашмут: в.27

7. Глаголын посна формыжо:

   а.Наречий        б.Деепричастий     в.Чот мут     в.Почеш мут

Чын вашмут: б.Деепричастий

8. Ойлончо кӧргыштӧ могай знак ок шындалт:

   а.Точко             б. Запятой                в. Тире            г. Кок точко

Чын вашмут: а.Точко

9. Ончыктымо мутлаште кудыжо пале мут?

   а.Моддымо          б.Чодырадыме  в.Вучыдымо    г. Сӱретлыдыме

Чын вашмут: б.Чодырадыме  

10. Вес шомак гыч лийше пале мутым муза:

   а. Кавасе          б. Сылне           в. Ошалге           г. Чеверрак

Чын вашмут: а.Кавасе  

11. Могай причастийыште –ы- буква ок возалт?

         а. Пог…шаш     б. Лек…дыме  в. Онч…шо   г. Пур..шо

Чын вашмут: б. Лек…дыме  

12. Икымше эртыше жап глаголым ончыкташ:

         а. Тольым          б. Толына             в. Толынат     г. Толам

     Чын вашмут: а. Тольым  

13. Единственный числаште гына каласалтше лӱм мутым муза:

        а.Шӧртньӧ           б. Йолташ         в. Пушеҥге           г. Ава

Чын вашмут:  а.Шӧртньӧ  

14. Суффикс полшымо дене ышталтше лӱм мутым муза:

           а. Рвезылык       б. Шӱм-чонжо       в. Нимолан       г. Рвезырак

       Чын вашмут: а. Рвезылык    

2. Марий литературым палет мо?

1. Марий литературын пионерже:

     а.С.Г.Чавайн        б.М.Шкетан       в.Шабдар Осып   г.Н.Игнатьев

                   Чын вашмут: а.С.Г.Чавайн

2. С.Г.Чавайнын возымо романже:

а. «Элнет»       б. «Оҥго»      в. «Савик»       г. «Эреҥер»

Чын вашмут: а. «Элнет»

3. Мо сылнештарыме йӧн огыл:

  а.Рифма      б.Эпитет      в.Таҥастарымаш      г.Метафора

Чын вашмут: а.Рифма

4. Тунеммашын кӱлешлыкше нерген С.Г.Чавайнын возымо почеламутшо:

а.«Ото»      б.«Паша»      в.«Пеледыш жап»      в.«Революций»

Чын вашмут: в.«Пеледыш жап»

5. С.Г.Чавайнын чын фамилийже:

    а.Григорьев      б.Герасимов      в. Громов     г.Горинов

Чын вашмут: а.Григорьев

6. «Акпатыр» драмыште могай геройым огына вашлий?

   а. Пекеш Савий      б. Эвай      в. Сакар      г. Тойблат

Чын вашмут: в. Сакар  

7. Марий литературын шочмо ийже:

а. 1775         б. 1905       в. 1917        г. 1920

Чын вашмут: б. 1905  

8. Могай произведенийыште событий Кугу сар годым огыл кая?

    а. «Ик ялыште»      б. «Пакет дене»   в. «Кугу сарын тулыштыжо»

      г. «Вӱдшӧ келге, серже тура»

   Чын вашмут:  б. «Пакет дене»  

9. Кудыжо кум стопан почеламут размер огыл?

а. Ямб              б. Амфибрахий             в. Анапест           г. Дактиль

Чын вашмут: а. Ямб  

10. Пошкырт кундем гыч марий поэт:

    а. М.Казаков   б. А.Тимиркаев   в. Олык Ипай       г. Йыван Кырля

   Чын вашмут: б. А.Тимиркаев

11. С.Г.Чавайнын шочмо ялже:

      а. Мызеҥер    б. Кӱчыкэҥер  в. Изи Корамас   г. Кугу Корамас

      Чын вашмут: в. Изи Корамас  

12. Марий литератур кабинетын номерже:

    а. 35               б. 30            в. 33             г. 22

 Чын вашмут: в.33  

13. Могай марий писательын псевдонимже Лекайн?

а. Еремеев   б. Мухин     в. Майоров    г. Григорьев

Чын вашмут: а. Еремеев  

14. Могай марий поэт киноартист семын палыме?

а. Олык Ипай    б. Н.Лекайн    в. Йыван Кырля    г. К.Беляев

Чын вашмут: в. Йыван Кырля    

3. Шочмо кундемын историйжым кузе палет?

1. Марий Эл республикысе ола-влакым эн тошто гыч тӱҥалын эн самырык марте возыза:

 а.Йошкар-Ола       б.Волжск      в.Козьмодемьянск       г.Звенигово

Чын вашмут: в.Козьмодемьянск, а.Йошкар-Ола, б.Волжск, г.Звенигово /в,а,б,г/

2. Пошкырт кундемыште илыше-влакым кузе маныт?

   а.Олыкмарий  б.Курыкмарий  в.Эрвелмарий  г.Кас-йӱдвелмарий

Чын вашмут: в.Эрвелмарий

3. Марий музыкылан негызым кӧ пыштен?

а.Ю.Евдокимов       б.Э.Сапаев       в.И.Палантай      г.А.Эшпай

     Чын вашмут: в.И.Палантай

4. Марий автономный областьым могай ийыште ыштыме?

а. 1917                  б. 1918               в.1920               г.1919

Чын вашмут: в.1920

5. Марий Элыште мыняр район уло?

а. 12                        б. 13                  в.14                     г.15

Чын вашмут: 14

6. Икымше марий балетын авторжо:

а. А.Луппов               б. Э.Сапаев          в. В.Захаров    г. А.Искандаров

Чын вашмут: а. А.Луппов  

7. Марий грамматика могай ийыште савыкталт лектын?

а. 1787                      б. 1863                       в. 1775               г. 1565

Чын вашмут: в. 1775              

8. Марий Элын рӱдӧ олаже:

а. Йошкар-Ола          б. Волжск   в. Звенигово   г. Козьмодемьянск

Чын вашмут: а. Йошкар-Ола  

9. Йошкар-Олам эн ончыч кузе лӱмденыт?

а. Краснококшайск   б. Царевококшайск    в. Красный город  

в. Кокшайск

Чын вашмут: б. Царевококшайск

10. Икымше марий оперым кӧ возен?

а. Э.Сапаев         б. И.Палантай      в. А.Луппов       г . А.Искандаров

Чын вашмут: а. Э.Сапаев    

11. Тунемше-влакын фамилийыштым алфавит шот дене чын верандыза:  

а.Степанова           б.Смирнова         в.Семенова         г.Самсонова

   Чын вашмут: г.Самсонова, в.Семенова, б.Смирнова, а.Степанова

12.  Марий национальный тоштер кӧн лӱмжым нумалеш:

а. Т.Евсеев   б. М.Шкетан    в. И.Палантай   г. А.Эшпай

Чын вашмут: Т.Евсеев  

13. Марий талешке кече:

а.4 ноябрь               б. 26апрель            в. 10 декабрь    г.29 ноябрь

Чын вашмут: б.26 апрель

14. Овдоким кече:

А. 14 сентябрь    б. 19 январь    в. 14 октябрь    г. 14 март

Чын вашмут: г. 14 март

4. Кугу сар нерген мом палет?

1. Кугу  сар  марий калыкын могай пайремже годым тӱҥалын? (Марий АССР-лан 20 ий темме годым)
2. Марий кундем гыч кӧ эн первый Совет Ушем Герой лӱмым налын (Василий Архипов)
3. Морко районысо Совет Ушем Герой-влакын лӱмыштым каласыза. (Павлов Николай Павлович, Соловьев Василий Иванович, Хасанов Хаким Хусаинович, Краснов Зосим Алексеевич)
4. Марий кундем гыч мыняр салтаклан Совет Ушем Герой лӱмым пуымо? (45)
5. Марий кундем гыч мари национальностян мыняр салтаклан Совет Ушем Герой лӱмым пуымо? (14)
6. Александр Матросовын подвигшым марий кундем гыч мынярын ыштеныт? (Василий Соловьев, Зинон Прохоров, Кутрухин)
7. Морко район гыч Александр Матросов гай подвигым кӧ ыштен? (Соловьев Василий Иванович)
8. Кугу сар мыняр йӱд-кече шуйнен? (1418)
9. Марий кундем гыч мари национальностян кӧ эн первый совет Ушем герой лӱмым налын? (Сергей Суворов)
10. Марий кундем  Лапшино ял гыч Белоруссий чодыраште партизанка кӧ лийын? (Ольга Тихомирова)
11. Йошкар – Олаште курымашлык тулым кунам ылыжтыме? (9 май 1975 ий)
12. Сар жапыште кӧ салтак-влакын ойгыштым ик жаплан мондыктараш манын, концерт бригадыж дене коштын? (Павел Сепанович Тойдемар)
13. Кугу сар могай ийыште тӱҥалын да кунам пытен? (1941 ий 22 июнь – 9 май 1945 ий)
14. Марий кундем гыч сар жапыште партизан отрядым вуйлатыше кӧм палет? (Н.Охотин)

5. Тиде кечым палыза.

1. 14 сентябрьыште могай кечым палемдат? (Вӱд йӱкшымӧ кече)
2. 14 мартыште мом ыштат? (Овдоким кече, комбо пыжашым оптат)
3. 26 апрель могай кече? (Марий талешке кече)
4. 2 август могай кече? (Ильин кече)
5. 12 июль могай кече? (Петро кече)
6. 14 октябрьыште могай кечым пайремлат? (Покро)
7. 19 декабрь могай кече? (Вӱд модмо кече)
8. 10 декабрь могай кече?  (Тиште кече)
9. 4 ноябрь могай кече? (МАОм ыштыме кече)
10. 29 ноябрь могай кече? (Театр кече)
11. Тиде кечын мардеж корно гоч ӱштын гын, кеҥеж йӱштӧ лийшаш улмаш. А корнышто вӱд пӧрткайыклан йӱштылаш ситен гын, шошо вашке толшаш. Могай кече нерген ойлалтеш? (Март мучаште «Тер кудалтыме кече»)

6. Ныл корнан почеламутым возаш (книга нерген)

1. ……………… полша

     ………………туныкта.

     ………………лудеш

    ………………лиеш.

2. ……………..вий

……………..лий.

……………..йолташет,

……………..сенет.