Марий литератур.11 класс.Альбертина Иванова - марий сылнымутчо.
презентация к уроку (11 класс)

Слайд 1

Альбертина Иванова - марий сылнымутчо Ойлат , каяш гын мланде тӱрыш … Чыталте !.. Тиде Йӱледӱрыс !

Слайд 2

Альбертина Петровна ( Аптуллина ) Иванова 1954 ий 11 августышто Шойд ÿ ҥ ялыште ( Кужэҥер кундем ) шочын кушкын .

Слайд 3

1959 ийыште ешге Йӱледӱрыш илаш кусненыт . 1971 ийыште школым тунем пытарымеке , Озаҥ олашке заочно пурен , вара ик ий наре «Марий коммуна» газет редакцийыште пашам ыштен .

Слайд 4

1972 ийыште Озаҥ оласе университетым коден да Марий Кугыжаныш Университетысе историй да филологий факультетын руш йылме да литератур п ö лкашкыже тунемаш пурен . 1978 ий гыч М арий радиошто корреспондентын да редакторын пашажым шуктен шоген .

Слайд 5

1982 ийыште « Ончыко » журналын редакцийышкыже куснен . 1988 ийыште Олык Ипай лӱмеш кугыжаныш премийын лауреатше лийын . 1986 - 2003 ийлаште Марий кнага савыктышын редакторжо гыч тӱҥ директорышкыжо шуын .

Слайд 6

2003-шо ий гыч " Савыктыш пöрт " ИМУ-м (ООО "Издательский дом") вуйлатен . 1983 ий гыч Россий Федераций Писатель Ушемын членже .

Слайд 7

Творчествыже Кунам каем , шке ныжылгылыкем ден Чӱктен сорта гай ныжылге куэм , Тӱрлен пытарыдыме солыкемым Мый йодын коштшылан пуэм ; Шинчавӱд гай яндар кӱан шергашым - Й ö ратымашым палыше еҥлан ; Пытартыш шомакемым , лупс шер гайжым .

Слайд 8

А . Иванован и кымше почеламутшо-влак : « Шошо » да « Шочмо ялем ». Нуно 1970 ийыште « Ӱ жара» газетеш печатлалтыныт . Вара « Ямде лий » газет дене кылым кучен. « Кечан эрдене » лӱман почеламут книгаже 1976-шо ийыште т ÿ ням ужын .

Слайд 9

« Каласынем тылат » (1982), « Шинчаваш ончен » (1988), « Тылат » (1994), «Тенге йн ä гем йыла » (1999) лектыныт . Почеламутшо-влакым руш , поляк, немыч , англичан, финн, эстон , туркмен, курыкмарий , одо , татар йылмыш кусарыме .

Слайд 10

1996 ийыште Шкетан лӱмеш театрын сценыштыже "Арале мыйым , волгыдо Ю мем » поэтический драмыже шындалтын . А. Иванова А. Пушкинын , эстон поэт- влакын Б . Альверын , М. Ундерын , А . Валтонын , Х . Руннельын почеламутлаштым марий йылмышке кусарен .

Слайд 11

Произведенийже-влак « Кечан эрдене » («Солнечным утром»), Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1976. « Каласынем тылат » («Откровение»). Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1982. «Короткое лето». Москва: «Современник»: 1984 г. На русском языке в переводе А.Боброва . « Шинчаваш ончен » («С глазу на глаз»). Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1988. в 1996 .

Слайд 12

«Так и живет моя душа». Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1999. «Соло скрипкалан соната». На марийском, эстонском, русском, английском языках. Таллинн: Kirjastuskeskus , 2008. " Суксо вачÿмбак вола" ("Ангел на плече"). Йошкар-Ола: Издательский дом "Ото",2009. "Соло скрипкалан соната". На марийском, венгерском, немецом , французском языках. Венгрия: Badacsonytomaj , 2010.

Слайд 13

"Кунам- гынат ..." (" Коркö ...", " Мзярдонга ..." "Куке но..."), на марийском, коми, мордовском, удмуртском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом "Ото", 2010. Поэтическая драма «Арале мыйым , волгыдо Ю мем » («Храни меня, мой светлый бог»), поставлен на сцене Национального театра им. М.Шкетана в 1996.

Слайд 14

Перевод с русского языка. А.С.Пушкин . «Малыше кугыжа ӱдыр ден шым патыр нерген йомак » («Сказка о мертвой царевне и семи богатырях»). « Йомак-влак ». Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1999. Перевод с русского языка. А.С.Пушкин . « Салтан кугыжа , чапле да патыр Салтан эрге Гвидон да сылне Йӱксӧ ӱдыр нерген йомак » («Сказка о царе Салтане , о сыне его славном и могучем богатыре князе Гвидоне Салтановиче и о прекрасной царевне Лебеди»). « Йомак-влак ». Йошкар-Ола: Марийское книжное издательство, 1999.

Слайд 15

Перевод с эстонского языка. Марие Ундер . «Сирень айо » ( Sirelite aegu »), на эстонском и марийском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом «Ото», 2006. Перевод с эстонского языка. Арво Валтон . « Тымыкын тӱсшӧ могае ?», на марийском языке. Йошкар-Ола: Издательский дом «Ото», 2007. Перевод с эстонского языка. Хандо Руннель . « Тӱня теле» (« Rahutalved »), на эстонском и марийском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом «Ото», 2008.

Слайд 16

Перевод с эстонского языка. Карл Ристикиви . « Айдеме корно », на эстонском и марийском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом «Ото», 2008. Перевод с эстонского языка. Эрнст Энно . "Кум шÿдыр " (" Kolm tähte "), на эстонском и марийском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом "Ото", 2009. Перевод с этонского языка. Юхан Лиив . " Пеленет да посна " (" Sinuga jf sinuta "), на эстонском и марийском языках. Йошкар-ОЛа : Издательский дом "Ото", 2010.

Слайд 17

Перевод с удмуртского языка. Муш нади . " Чарайолын " (" Куттемпыд ", " Кöмтöг ", " Кяпе пилькт "), на удмуртском, марийском, мордовском, коми языках. Йошкар-ОЛа : Издательский дом "Ото",2010. Перевод с коми языка. Нина Обрезкова . " Кайыкла толам" (" Лэбачöн вола", " Нармонькс лийкстан ", " Тылобурдо сямен лыкто "), на коми, марийском, умордовском , удмуртском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом "Ото", 2010. Перевод с мордовского языка. Рая Орлова. "Сортам чÿктем " (" Крьвястан штатольня ", " Öзта сись". " Жуато сюсьтыл "), на марийском, мордовксом , коми, удмуртском языках. Йошкар-Ола: Издательский дом "Ото", 2010.

Слайд 18

Поэтессан ужмо-колмыжо ш ÿ м вошт эртен , сандене кажне шонымашыже , илыш с ÿ ретше ÿ шандарыше улыт . Тудо ÿ дырамашын чон кумылжым илышын т ÿ рл ö йогыныштыжо почеш : эллан неле пагытыште , й ö ратымаште . Порылык , ныжылгылык кеч- могай торжа вийым сеҥат – « Каласынем тылат » книган тыгай шонымашыже .

Слайд 19

« Кечан эрдене »- А. Иванован икымше почеламут сборникше . Тиде изи книгам лудын лекмек , поэтесса дене чынжымак кечан эрдене вашлийме годсымылак куанет да тудын дене эше вашлияш кумыл тарвана . Альбертина Иванован лирический геройжо яндар да ӱшанле , ныжылге да чолга , порылык чынле кумыллан эреак эҥертыше тачысе айдеме - илышм й ö ратыме волгыдо чон шижмаш верч кучедалеш , ваш-ваш умылаш , пырля ӱжеш . « Шинчаваш ончен » - поэтессан нылымше книгаже .

Слайд 20

Тидын дене чыла ! Тау ончымыланда !