Рабочая программа 10 класс. Саха литературата
рабочая программа (10 класс)
10 кылаас саха литературата, 3 чаастаах үлэлиир бырагыраама
Скачать:
Вложение | Размер |
---|---|
rabochaya_progr_10_lit.doc | 239.5 КБ |
Предварительный просмотр:
Министерство образовании и науки РС(Я)
МР «Мегино Кангаласский район»
Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение
«Томторская средняя общеобразовательная школа имени братьев Г.А. и А.А.Пономаревых»
Рассмотрено: на заседании МО Руководитель МО ______________________________ | Согласовано: Заместитель директора по УВР Макарова Н.М. ___________________ «____»____________20___ г. | Утверждаю: Директор ОУ Свинобоев Н.Н. __________________ «____»____________20___ г. |
Рабочая программа на 2019- 2020 учебный год
по родной литературе
Класс: 10
Учитель: Соловьева Валентина Дмитриевна
Учебник: Саха литературата,10 кылаас. Үөрэнэр кинигэ, икки чаастаах. М.Т.Гоголева, Л.Ф.Молукова, Е.М.Поликарпова, У.М.Флегонтова ”Бичик”,2018с.
Количество часов в неделю: 3
Количество часов в год: 102
Планирование составлено на основе: Программа. Саха литературата. 10-11 кылаас. Бичик 2018сс. Е.М.Поликарпова, У.М.Флегонтова
10-11 кылаастары саха литературатыгар үөрэтиигэ туттуллар литература
Учебниктар:
- Саха литературата,10 кылаас. Үөрэнэр кинигэ, икки чаастаах. М.Т.Гоголева, Л.Ф.Молукова, Е.М.Поликарпова, У.М.Флегонтова ”Бичик”,2018с.
- Саха литературата,11 кылаас. Үөрэнэр кинигэ, икки чаастаах. Н.И.Филиппова, Г.А.Захарова, С.Г.Олесова, А.Ф.Саввинова ”Бичик”,2018с.
Методическай литературалар, эбии туһаныллар матырыйааллар:
- Саха литературата,10 кылаас. Хрестоматия. П.В.Максимова,Н.Н.Тобуруокап,Н.И.Филиппова “Бичик” 2006с.
- Литература кэрэһиттэрэ Хрестоматия. 10-11 кылаастар,У.М.Флегонтова,”Бичик”,2006с.
- Писатели земли олонхо, Д.В.Кириллин, В.Н.Павлова, С.Д.Шевков,Бичик, 2000с.
- Аман өс, Н.И.Филиппова, М.Т.Гоголева, Бичик,1994с.
- Саха тылыгар уонна литературатыгар тирэх бэлиэлэри туһаныы, В.В.Скрябин Я,1993с..
- Хоһоонноохтук ааҕыы, Е.М.Поликарпова, Я, 1992с..
- Саха оскуолатыгар уус-уран литератураны үөрэтии туһунан санаалар, Н.И.Бугаев, Бичик, 1998с.
- Саха литературата үйэлэр кирбиилэригэр, В.Б.Окорокова, Бичик, 2000с.
- Литература теорията, В.Б.Окорокова, Бичик, 2000.
- Саха литературатын уонна культуратын билиэн-көрүөн баҕалаахтарга, Дь.2000с.
- Саха литературатыгар тургутуктар В.Б.Окорокова, С.Г.Олесова, Дь.2010с.
- Саха литературатын үөрэтиигэ учууталга көмө-пособие. Шишигина В.Р., Корякина А.Ф. 2012 с.
Үөрэтии сыала-соруга:
- сахалыы литератураны сэргээн,кэрэхсээн,сатаан,өйдөөн ааҕарга үөрэтии; аахпыты бэйэ сайдыытыгар туһанарга туһулааһын;
- ийэ тыл уус-уран күүһүн,кэрэтин,тыл илбиһин,хомуһунун үөрэнээччигэ иҥэрии;
- уус-уран айымньыны, араас геройдарын туһанан төрөөбүт норуот олоҕун, историятын, култууратын,үгэстэрин, сиэрин-майгытын арыйыы; киһи аналын, олоҕу дириҥник, таба өйдүүргэ үөрэтии;
- төрөөбүт тылынан уус-уран айымньы айыллар үгэһин,кистэлэҥин,араас ньыматын билиһиннэрии;
- өй-сүрэх мөккүөрүн ырытан ылыныыга, дириҥ, улаҕаалаах толкуйу арыйыыга тиэрдии;
- бүтүн айымньыны эбэтэр быһа тардыыны литература теориятын өйдөбүллэрин туһанан ырытарга,сыаналыырга үөрэтии;
- үөрэнээччи айымньылаахтык толкуйдуур уонна айар дьоҕура тобулларыгар суол аһыы;
- уус-уран айымньыны уран тыллаах,ураты дьоҕурдаах,талааннаах дьон айарын өйдөтүү.
Үөрэтии технологията: сайыннарыылаах үөрэх
Үөрэтии уратыта:
- Хас биирдии оҕону дьарыкка киллэрэн үөрэнэргэ үөрэтии;
- саҥаны арыйыы үөрүүтүн үллэстии, өй мөккүөрүн, өй алтыһыытын тэрийии;
- бэйэ санаатын толору этэргэ, айымньыга олоҕуран дакаастыырга үөрэтии;
- айымньылары үөрэтиигэ проблемнай ньыманы туһаныы;
- суруйааччылар уус-уран маастарыстыбаларыгар оҕо болҕомтотун тардыы.
Үлэни тэрийии.
- Тус туһаайыылаах дьарык.
- Бэйэ соҕотоҕун эбэтэр коллективы кытта сэргэ үлэлээһинин тэрийии.
- Туруоруллубут проблемалары быһаарыы.
- Бэриллибит схеманан айымньыны ырытыы,инсценировка,бырайыактааһын.
- Экскурсиялар ,өйгө үөрэтии,өйтөн суруйуулар,рефераттар
- Тургутуктар.
Үөрэнээччи билиэхтээх:
Айымньыны билэр,өйдүүр туһугар кудуччу, сүүрдэн,сыныйан,талан ааҕар.
Булгуччу ааҕан билиэхтээх:
- Сахалыы суруллубут аан маҥнайгы айымньыны;
- Маҥнайгы суруйааччылар А.Е.Кулаковскай, А.И.Софронов, В.В.Никифоров, Н.Д.Неустроев биирдии бөдөҥ айымньыларын А.Е.Кулаковскай, А.И.Софронов олохторун кэпсээнин кытта дьүөрэлээн философскай хоһоонноруттан;
- П.А.Ойуунускай олоҕун кэпсээнин кытта дьүөрэлээн хоһоонноруттан уонна” Кыһыл Ойууну”;Эллэй,Күннүк Уурастыырап хоһоонноруттан; Күндэ биир кэпсээнин, Эрилик Эристиин, Амма Аччыгыйа биирдии сэһэнин,
- 3-4 эдэр автор 1-2-лии айымньытын.
- 5-6 хоһоону өйтөн ааҕар;
- классик суруйааччылар А.Е.Кулаковскай,А.И.Софронов,Н.Д.Неустроев.П.А.Ойуунускай олохторун,айар үлэлэрин толору,атын 3-4 суруйааччы олоҕун сүрүн түгэннэрин эбэтэр сорох айымньытын айыллыбыт историятын билэр;
- үөрэппит айымньытын туһунан сүрүн эбэтэр утарыта сыанабылы билсиһэр,айымньыны өйдүүргэ ,ырытарга туһанар;
- саха уус-уран литературата сайдыбыт сүрүн түһүмэхтэрин билэр; түһүмэх сүрүн уратытын,бэлиэ айымньыларын,олох хаамыытын,уларыйыытын кытта ситимнээн өйдүүр;
- суруйааччы сатабылын,айар стилэ, тыла-өһө туох уратылааҕын болҕойор,өйдүүр;
- литература үөрэҕин сүрүн өйдөбүллэрин,терминнэрин билэр, уус-уран айымньыны өйдүүргэ ырытарга туһанар;
- автор олоҕу анааран көрөр өйө-санаата айымньытыгар көстөрүн, ол арыллар сүрүн ньыматын өйдүүр;
- литература үөрэҕэр уонна критикатыгар тахсар үлэ сүрүн көрүҥүн (монография, ыстатыйа, анаарыы (обзор), сыанабыл, реферат уо,д,а), уратытын арааран билэр, айымньыны сыныйан билэр, өйдүүргэ туттар, туһанар.
Уөрэнээччи сатыахтаах:
- сахалыы ыраастык,ылбаҕайдык,санаатын сааһылаан саҥарары;
- уус-уран айымньы көрүҥүн,стилин тутуһан хоһоонноохтук,уус-ураннык ааҕары,кэпсиири (сиһилии,талан,кылгатан, айан);
- проблемнай тиэмэҕэ биир эбэтэр хас да айымньыга олоҕуран толкуйдаан,.тойонноон өйтөн суруйары;
- аахпыт айымньыга.көрбүт киинэҕэ, спектакльга, видео, телевизор киинэтигэр, ойуулуур-дьүһүннүүр искусство айымньытыгар о.д.а. бэйэтин санаатын, сыанабылын этэри,с уруйары;
- литература,публицистика тиэмэтигэр ыстатыйа, очерк, репортаж, реферат суруйары, иһитиннэрии, дакылаат оҥорору;
- литература, публицистика айымньытыгар аннотация оҥорору,литературнай-критическэй үлэни конспектыыры;
- бэйэ суруйар үлэтигэр былаан, тезис, конспект оҥорор; эпиграбы, цитатаны туһанары;
- литература олох уус-уран кэрэһитэ, туоһута буоларын учуоттаан, литература матырыйаалынан араас дьүүллэһиигэ, диспукка, конференцияҕа кыттары, бэйэ санаатын олохтоохтук дакаастаан этэри;
- норуот тылынан айымньытын стилинэн остуоруйаны, чабырҕаҕы, ырыаны, тойугу, оһуокайы айарга, толорорго холонору;
- уус-уран литература стилин тутуһан араас көрүҥҥэ, жанрга айан холонору, суруйары;
- литература тиэмэтигэр радионан, телевизорынан биэрии, биэчэр сценарийын суруйары.
Ытык өйдөбүллэри үөрэнээччигэ иҥэрии түмүгэ.
- киһи сайдыылаах уонна ситиһиилээх буоларыгар төрөөбүт тылынан ааҕыы суолтатын өйдүүр;
- уус-уран литератураны тылынан искусство ураты көрүҥүн быһыытынан сыаналыыр;
- тулалыыр эйгэ туһунан билии-көрүү ааҕыы көмөтүнэн кэҥиирин, дириҥиирин өйдүүр;
- норуот айымньыта уонна уус-уран литературата саха төрүт олоҕун-дьаһаҕын, историятын.тылын-өһүн.култууратын көстүүтэ буоларын өйдүүр,сыаналыыр;
- Саха сирин, Россия уонна аан дойду норуоттарын чулуу айымньыларын ааҕар, атын норуот култууратын,литературатын ытыктыыр;
- үтүөнү-мөкүнү, сырдыгы-хараҥаны арааран, сиэри тутуһуу, амарах, аһыныгас, дьоҥҥо кыһамньылаах майгы үчүгэйгэ тиэрдэрин өйдүүр.
Үөрэнээччи билиитин бэрэбиэркэлиир,хонтуруоллуур үлэлэр көрүҥнэрэ.
- Күннээҕи хатылыыр сорудахтар, тиэмэни түмүктүүр семинар уруоктар, анал тиэмэҕэ диспуттар.
- Чиэппэрдээҕи хатылыыр үлэлэр,тургутуктар,литературнай диктаннар.
- Бырайыактыыр улэлэр,сыл аҥарынан ,сыл түмүгүнэн хонтуруоллуур үлэлэр,тургутуктар.
Календарнай тематическай былаан
Салаа | Салаа аата | Уруок ахсаана | Билиини иҥэрии, үөрэтии, иэйиини уһугуннарыы | Сатабылы иҥэрии, сайыннарыы | Дьиэҕэ сорудах | Былаан күнэ, ыйа | Бэрилли бит күнэ |
I | Норуот тылынан уус-уран айымньыта | ||||||
1 2 3 | Киирии. Норуот ырыата. Олоҥхо. Сергей Афанасьевич Зверев – Кыыл Уола (1900-1973) Айхал эйиэхэ, Аар Тайҕа! | 3 | Олорон ааспыт олох, өй-санаа, көстүүтэ, аан дойдуну анаарыытын билии, олох сыаннастарыгар сыһыан, киһилии сиэрдээх буолуу кэриҥнэрин өйдөтүү | Норуот тылынан уус-уран айымньытын норуот ырыатын ис хоһоонун билэр. С.Зверев туһунан билэр. Айылҕа уонна икһи өйдөбүлгэ бэйэтин санаатын үллэстэр. | Биир эмэ норуот ырыалатын билэн кэл Стр 16 бэлиэтэнии | ||
4 5 6 7 8 9 | Платон Алексеевич Ойуунускай – Олоҥхоьут суруйааччы. (1893-1939) Дьулуруйар Ньургун Боотур.
Олоҥхону түмүктүүр уруок. | 6 | Былыргы үйэлэр мындааларыгар айыллыбыт эпическай айымньы суолтатын өйдөтүү. Тулалыр эйгэни сылыктаан көрүү, баай ис хоһоонноох айымньыны сыаналыырга үөрэтии. П.А.Ойуунускай «Дьулуруйар Ньургун боотур» олоҥхотун туһунан анаан дьүүллэһии | Тылынан уус-уран чыпчаалын, чулуу ситиһиитин сыаналыыр. Сүрүн ис хоһоонун, норуот сырдыкка тардыһыытын өйдүүр. Дьикти баай ойуулуу-дьуһуннуур ньымалары билэр. | Сиһилии ааҕыы, стр 21-32 Тылбытын байытабыт, тылдьытта оҥоһун Ааҕыы, стр 38-43 52-55стр ааҕыы. | ||
II | Саха уус-уран литературата | ||||||
10 | Афанасий Яковлевич Уваровскай. А.Я.Уваровскай уонна кини «Ахтыылара» | 1 | Саха литературатын үөскээбит уонна сайдыбыт сүрүн түһүмэхтэрин билиһиннэрии. «Ахтыылар». Литература маҥнайгы пааматынньыгын кытта билсиһиннэрии. | Саха литературатын туһунан кэпсэтиигэ санааны сааһылаан этии. А.Я. Уваровскай олоҕун айар үлэтин сүрүн түгэннэрин кытта билсиһэн, саха олоҕор суолтатын ыраҥалааһын кэпсэтиигэ кыттыы. | Ааҕыы, стр 60-64 | ||
11 12 13 | АХТЫЫЛАР. Уваровскай О.Н.Бетлиҥҥа суруга. А.Я. Уваровскай. Саха киһитин уратытын сиһилээһин. Айар стилэ. | 1 1 1 | Суруйааччы олоҕу анааран көрөр өйө-санаата айымньытыгар көстөрүн, ол арыллар сүрүн ньымаларын өйдөтүү. | Суруйааччы сатабылын, айар стилин, тыла-өһө туох уратылааҕын туһунан тус санааны этии. Ийэ, айылҕа уобарастарын туһунан суругунан анаарыы. | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 64 чинчийэр үлэ стр.65 | ||
14 | Өксөкүлээх Өлөксөй – А.Е. Кулаковскай – саха уус – уран литературатын төрүттээччи. | 1 | Өксөкүлээх Өлөксөй – А.Е. Кулаковскай – саха уус – уран литературатын төрүттээччи, бөлөһүөк – поэт, сырдатааччы, чинчийээччи буоларын өйдөтүү, киэн туттуу иэйиитин уһугуннарыы. | Өксөкүлээх Өлөксөй . Конспектыыр, ону туһанан кэпсиир үөрүйэҕи сайыннарыы. | Кэпсииргэ бэлэмнэн. | ||
15 | «Ойуун түүлэ». “...икки атах иэдээнэ”. Айылҕа уонна киһи. | 1 | Икки атах иэдээнэ туохтанын туһунан А. Кулаковскай тиэрдэр сүрүн санаатын өйдөтүү. | Айымньы туһунан проблемнай боппуруостарга билиҥҥи кэми кытта сыһыаран кэпсиир үөрүйэҕи сайыннарыы. | Ааҕыы, стр 66-74 | ||
16 | «Ойуун түүлэ» поэмаҕа норуоттар сыһыаннаьыылара. | 1 | Аан дойду норуоттарын сыһыаннарын күөнүгэр саха норуотун инники дьыл5атын, олоҕо тупсар суолун туһунан автор санаалара буоларын итэҕэтии. | Кулаковскай анаалыырын билиҥҥи кэми кытта сыһыаран анализтыыр үөрүйэх. | Сыныйан ааҕыы, стр 74-83 | ||
17 | «Ойуун түүлэ» Норуот тыыннаах буолар суола-ииһэ. Поэма сүрүн санаалара уонна билиҥҥи кэм. | 1 | «Ойуун түүлүн» сүрүн санааларын билиҥҥи кэмҥэ сыһыаран өйдөтүү. Айымньы этэр ис хоһоонун тиэрдии. | Тэҥнээһин уонна анаарыы. | Ааҕыы, стр 88-96 | ||
18 | ТСУ. «Ойуун түүлэ». Поэмаҕа автор уобараһа | 1 | А.Е. Кулаковскай айымньытыгар кини прогрессивнай өйдөөх- санаалаах киһи быһыытынан тиэрдии | Бэриллибит схеманан уобараһы оҥоруу.. | Ситэрии | ||
19 | «Саха интеллигенциятыгар сурук» | 1 | Айымньыга киһи олоххо аналын хайдах көрөллөрүн ырытыы. | Бэйэни сыаналаныы. Бэйэ санаатын сурукка ти´иини сайыннарыы. | Кинигэтин булан көрүү. | ||
20 | Күлүмнүүр – В.В. Никифоров –бөдөҥ общественнай деятель. «Манчаары» | 1 | В.В. Никифоров норуотун ту´угар олорбут оло´ун сырдатыы. | Норуот дьолун тыыннммыттар тустарынан санааны этинии. Саҥарар саҥаны сайыннарыы | Конспектаныы стр 104. | ||
21 | «Манчаары» - маҥнайгы сахалыы драма. “Аламай күн баайдарга эрэ тахсыбата буолуо. | 1 | «Манчаары» драмаҕа Манчаары ата5астабылы утары турунуутун төрүөттэрин тиэрдии . | Тиэкистэн проблеманы бы´аарыыга наадалаах кэрчиктэри булар µ³рµйэГи сайыннарыы.. | Ыйтыылар уонна сорудахтар. стр 109 | ||
22 | «Манчаары» “Хараҕа суох баттабыл мөлтүөҕэ, уурайыаҕа” | 1 | Манчаары бэйэтигэр эрэмньитин төрүөттэрин өйдөтүү. | Диспукка кыттан, Манчаары киһи киэнэ кыахтааҕын, харса суоҕун, хорсунун дакаастааһын. Манчаары кырдьыга туоххатын кэпсэтии. | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 122 | ||
23 | «Манчаары» Манчаары ырыатын ис хоһооно, этэр ис номо5о. | 1 | Манчаары баайдары утары турунуута көҥүл, дьоллоох, киһилии олоххо тардыһыытыттан буоларын өйдөтүү. | Ырытыы. | Дириҥэтэн ырытыы стр 134 | ||
24 | И.М.Гоголев - Кындыл. Манчаары. | 1 | «Манчаары» сэһэн дириҥ этэр ис хоһоонун ырытан өйдөөһүн. | Манчаары ороспуонньук дуу, көҥүл иһин охсуһааччы дуу? Сааһылаан ситимнээһин, анаарыы.. | Ааҕыы. Стр 152-159 | ||
25 | «Манчаары ааспат ахтыл5ана – төрөөбүт алааһа» | 1 | Манчаары норуот өйүгэр, номоҕор кэрэ кэпсээн буолта тугу бэлиэтиирий? Толкуйдааһын. | Мөккүөр. Бэйэ санаатын дакаастыы, көмүскүүр, проблеманы быһаарар үөрүйэх | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 159 | ||
26 | А.И. Софронов –талааннаах драматург, прозаик поэт. | 1 | А.И. Софронов – саха уус – уран литературатын төрүттээччилэртэн биирдэстэрэ, талааннаах драматург, прозаик поэт. Саха сиригэр бэчээт культурата, театр сайдыытыгар үтүөтµн өйдөтүү. Хоһоон этэр ис санаатын тиэрдии. | Сүдү талаан, норуотум туһа диэн олорбут А.И. Софронов олоҕун туһунан эбии ааҕан, кэпсиир дьоҕуру сайыннарыы. | |||
27 | «Олох оонньуура» Уйбаан уонна Дьэкиим дьол туһунан өйдөбүллэрэ. | 1 | «Олох оонньуура» Уйбаан уонна Дьэкиим дьол туһунан өйдөбүллэрин тэҥнээн ырытыы . «Баай диэн үчугэй да суол»-«аһаан- таҥнан олоробут, онтон ордук туох наада». | Ырытыы, түмүктээһин. | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 168 | ||
28 | «…тыала да суохха мас хамсыыра кэллэ5инэ хамсыыр эбит». | 1 | Дьэкиим олох, дьол, ыйаах туһунан санаалара.. Норуот философията. | Сааһылаан ситимнээн, ырытыы. | Ааҕыы стр 168-178 | ||
30 | «… баайга ордук дьол суох эбит.» | 1 | Уйбаан «…мин сыыһа да олоҕу олордум..». Хараҥа санаа иэстэбилэ суох буолбат. | Ырытыы уонна түмүктээһин. Проблеманы быһаарар үөрүйэҕи сайыннарыы. | Ыйтыылар уонна сорудахтар стр 186 | ||
31 | «Баай - дьол» дуо? Диспут уруок | 1 | «Баай - дьол» дуо? Санаа атастаһыыта, түмүк өйдөбүлгэ тиийии. | Айымньы туруорар проблемаларын кытта бэйэ санаатын ситимнээн, сааһылаан этиини сайыннарыы. | |||
32 33 | «Дьадаҥы Дьаакып» | 2 | Ортотун көрөн дьаһаныы- норуот өйүн – санаатын, оло5ун – дьаһа5ын философията буоларын өйдөтүү. | Ырытыы, түмүктээһин. Проблеманы бы´аарар үөрүйэх. Олох, дьол, анал туһунан анаарыы. | Ааҕыы, стр 199-209 | ||
34 | Аҕалар уонна оҕолор. | 1 | Уус-уран айымньыга аҕа уонна оҕо уобараһын булар | Айымньыга проблеманы булар, быһаарар. | |||
35 | Н.Д. Неустроев –Күлүү маастара. | 1 | Н.Д. Неустроев олоҕун, айар үлэтин билиһиннэрии. | Кэниспиэктиир дьо5уру сайыннарыы. | |||
36 | «Куһа5ан тыын» « Марыына кыыһы ойох ылбыт киһи оҕонньор баайыттан тииһинэр дии» | 1 | Үөһэттэн кэлэн түһэр баайга баҕалаах Куонаан, Силээхтэ Сэмэн уобарастара . | Алгоритмы туһанан уобараһы оҥоруу.. | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 247 | ||
37 | «Куһаҕан тыын». «Харчы диэн улахан күүстээх кыыл». «Түптүр хара» Бырдаахап. | 1 | Уобараһы оҥоруу.. | Ырытыы. Сыаналааһын. Алгоритмы туһанан уобараһы оҥоруу. | Диринэтэн ытырыы стр 247 | ||
38 | Диспут. А.И. Софронов «Олох оонньуура» Н.Д. Неустроев «Куһа5ан тыын» айымньыларга олоҕуран, дьол туһунан сэһэргэһии. | 1 | Дьол, олох, ыйаах туһунан санаа үллэстиитэ, мөккүөр. | Мөккүөргэ бэйэ санаатын дакаастыырга үөрэнии. Атын мөккүһээччи санаатын истии, убаастаа´ын. Ырытыы, сыаналаа´ын, түмүктээһин. | |||
39 | «Саха литературатын төрүттээччилэр айымньыларыгар», муммут дьону көрдөрүү. Теманы түмэр уруок. | 1 | «Саха литературатын төрүттээччилэр айымньыларыгар». өйтөн суруйуу.. | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын ырытыы. | Ситэрии | ||
40 | Литература төрүт өйдөбүлүн кылгас тылдьыта. Уус-уран айымньы. Көрүҥэ. Уус-уран ньыма. | 1 | Литература өйдөбүллэрин хатылааһын, чиҥэтии, өйгө тутуу | Конспектаныы. | Ситэрии | ||
II | Саха уус – уран литературата 1920-1930 сс | ||||||
41 | П.А. Ойуунускай. Норуот дьоло – кини дьоло. «Кыһыл ойуун». | 1 | Саха уус – уран литературатыгар революция романтиката. П.А. Ойуунускай. Олоҕо, айар суола. «Кыһыл Ойуун» поэма-тойукка араас сыллардааҕы сыанабыллары ырытыы. | Былааны оҥоруу. Алгоритмы туһанан кэпсээтин. Бэйэ сыанабылын биэрии. | Конспектаныы эргэ кинигэттэн | ||
42 | «Кыһыл ойуун». «Мөккүөр бөҕөнү мөҥүрэттим». | 1 | Кыһыл Ойуун «хара норуот хараҕын аһарга» турунуута. | Айымньыны ырытыы,түмүктээһин, сааһылаан ситимнээһин. | Ааҕыы, стр 4-14 | ||
43 | Кыыл ойуун уонна Саһыл ойуун. Олох улуу мөккүөрэ. | 1 | «Кыһыл Ойуун» поэма-тойукка эргэ уонна саҥа, үтүө уонна мөкү күрэстэһиитин өйдөтүү. | Ырытыы, айымньыттан дакаастабыллары булуу, сааһылаан саҥарыы. | Ыйытыылар стр 20 | ||
44 | «Кыһыл ойуун» олоҥхо – тойукка эргэ уонна саҥа, үтүө уонна мөкү күрэстэһиитэ. | 1 | «Кыһыл Ойуун» поэма-тойукка эргэ уонна саҥа, үтүө уонна мөкү күрэстэһиитин өйдөтүү. Символ уобарастар суолталара. | Айымньы тылын туттан проблеманы быһаарыы. | Ыйытыылар стр 36 | ||
45 | ТСУ Түмүк уруок «Өрөгөй төлөннөөх өйгүнэн өлүмэ!» | 1 | Айымньы сүрүн санаатын өйдөтүү. | Ырытыы,түмүктээһин, сааһылаан ситимнээһин. | |||
46 | А.А. Иванов Күндэ – саха биир бастакы үөрэхтээ5э. | 1 | А.А. Иванов Күндэ олоҕун, айар суолун билиһиннэрии. | Сааһылаан толкуйдуур дьо5уру сайыннарыы. | |||
47 | Төрөөбүт сир. Сааскы дьылбыт. хоһоонноро | 1 | Күндэ хоһоонноругар үрдүк күүрээни биэрэр сатабыл . | Хоһоону ааҕыыга хоһоон сүрүн санаатын, күүрээнин биэрэр сатабыл. Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын ырытыы. | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 41 | ||
48 | Солооһун. Сэһэнтэн быһа тардыы. | 1 | Сааһылаан толкуйдуур дьо5уру сайыннарыы | Ааҕыы стр 45-48 | |||
49 | Тыа о5ото – К.О. Гаврилов – саха мындыр үөрэхтээ5э, суруйааччы. | 1 | Оло5ун, айар үлэтин билиһиннэрии | Ырытыы, чинчийии. | |||
50 | «Кэччэгэйтэн кэлтэгэй хамыйахтаах басыһар», | 1 | Урукку кэм ыалын оло5ун сиһилээини чинчийии. | Сааһылаан толкуйдуур дьо5уру сайыннарыы | Ыйытыылар стр 56 | ||
51 | «О5олоох ыалтан онноо5ор уот иччитэ үөрэр» | 1 | Урукку кэм ыалын оло5ун сиһилээини чинчийии. | Стр 62, уус-уран чинчийии | |||
52 | “Саха былыргыттан тугу өрө тутар эбитий?» Диспут уруок | 1 | Сааһылаан толкуйдуур дьо5уру сайыннарыы | ||||
53 | Эрилик Эристиин – С.С. Яковлев – уһулуччу талааннаах суруйааччы,, олоҥхоһут.
| 1 | Эрилик Эристиин – С.С. Яковлев – уһулуччу талааннаах суруйааччы ологун, айар суолун билиһиннэрии | Алгоритмы туһанан Эрилик Эристиин уобараһын оҥоруу. | |||
54 55 | «Маарыкчаан ыччаттара». «Эрилик Эристиин айымньыларын геройдарын саҥалара …тыыннаах дьон бу кэлэн кэпсэтэ туралларын курдуктар». Н.Н Тобуруокап. | 2 | Персонаж уратытын ойуулаан көрдөрүү сатабыла.. | Билиини-көрүүнү истэн,ааҕан кэбэҕэстик ылар дьоҕуру сайыннарыы. | Ааҕыы стр 63-67 Ыйытыылар стр 75 | ||
56 | «Кыһыл былаах аймалҕана» | 1 | Саҥа киһи айыллыытын уус – ураннык арыйыы кистэлэҥин, ньыматын чинчийэн үөрэтии. Уус-ураннык кэпсээһин | Билиини-көрүүнү истэн, ааҕан кэбэҕэстик ылар дьоҕуру сайыннарыы. | Ыйытыылар стр 87 | ||
57 | «Маарыкчаан ыччаттара» арамаан туһунан | 1 | рефераттары көмүскээһин | Билиини-көрүүнү истэн,аҕан кэбэҕэстик ылар дьоҕуру сайыннарыы. | Бэйэ тылынан кэпсииргэ бэлэмнэн | ||
58 | Г.В.Баишев – Алтан Сарын | 1 | Оло5ун, айар үлэтин билиһиннэрии | Конспектаныы | |||
59 | “Кыһыл өрт» бэйиэмэттэн быһа тардыы | 1 | Алтан Сарын – саҥа тыллара (неологизмнара) тылдьыт оностуу | Ааҕыы, ырытыы | Айар, айымньылаах үлэ. Стр 95 | ||
60 | Амма Аччыгыйа – саха сээркээн сэһэнньитэ | 1 | Сээркээн сэґэнньит Амма Аччыгыйа киґи сиэрин-майгытын итэ5этиилээхтик ойуулааґын маастара. | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. | |||
61 | «Сааскы кэм” | 1 | Киһи ис туругун арыйыы, айыл5аны, кыылы-сүөлү хоһуйуу, тыыннаах уобарастары арыйыы уратылараын өйдүүргэ тиэрдии.. | Уус – уран ньымалары болҕойо, чинчийэ үөрэнии. | Ааҕыы, стр 97-104 | ||
62 | «Сааскы кэм” “Улахан уларыйыылар” | 1 | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 116 | ||||
63 | Суруйааччы айар лабораторията. | 1 | Киһи ис туругун арыйыы, айыл5аны, кыылы-сүөлү хоһуйуу, тыыннаах уобарастары арыйыы уратылараын өйдүүргэ тиэрдии.. | Уус – уран ньымалары болҕойо, чинчийэ үөрэнии.. | |||
64 | ТСУ.Айар тыл а5ата Амма Аччыгыйын уус – уран маастарыстыбата. | 1 | Санааны сааһылаан суруйа үөрэнии. | Өйтөн суруйуу. Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. | |||
65 | П.А.Ойуунускай | 1 | Амма Аччыгыйа Ойуунускайдыын Москваҕа суруйааччылар 1 съезтэригэр делегатынан сылдьыбытын туһунан билэллэр | Ааҕыы, ырытыы | Ыйытыылар уонна сорудахтар стр 129 | ||
66 | «Киһи уонна айымньы» | 1 | Амма Аччыгыйа биир улахан 8лэтин кытары билси7ии | Аа5ыы, ырытыы. | Чинчийэр үлэ | ||
67 | Суорун – Омоллоон – Д.К. Сивцев саха народнай суруйааччыта, | 1 | Күкүр уус – истиҥ, эйэ5эс аҕа, биллэр уус, Күннэй саҥа үйэ киһитэ. | Ырытыы, чинчийии. | |||
68 | «Сайсары» «То5о Ырыа Сайсары дииллэрий?» | 1 | Күкүр Уус кэлэн иһэр олоҕу ылыммакка мунаарыытын төрдө -баай киһини таҥара оҥостуута буоларын туһунан санаа5а тиэрдии. | Ырытыы,чинчийии. Оруолунан аа±ыыны сайыннарыы. | Ааҕыы, стр 132-146 | ||
69 | «Сайсары – көҥүл өй, күүстээх санаа көстүүтэ». | 1 | Күкүр Уус кэлэн иһэр олоҕу ылыммакка мунаарыытын төрдө -баай киһини таҥара оҥостуута, ньүкэнэ буоларын туһунан санаа5а тиэрдии. | Ырытыы, чинчийии. Оруолунан ааҕыыны сайыннарыы. | |||
70 | ТСУ. «Мөкүөйэ уонна Сайсары» | 1 | Санааны сааһылаан суруйа үөрэнии. | Өйтөн суруйуу. Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. | Ситэрии, үрүнэр таһаарыы | ||
71 | Уһуктубут кыраай ырыаһыта Күннүк Уурастыырап | 1 | Күннүк Уурастыырап лирикатын ураты ньымата. | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын ырытыы. Айылҕаны хоһуйуу иэйиитигэр уґуйуу. | |||
72 | Ымыы уонна Налбыһах. Киһи кэрэ иэйиитин, истиҥ сыһыанын хоһуйуу. | 1 | Күннүк Уурастыырап төрөөбүт айылҕаҕа таптал, чаҕылкай уобарастара. | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын ырытыы. Айылҕаны хоһуйуу иэйиитигэр уґуйуу. | Ааҕыы, стр 149-161 | ||
73 | Уурастыыраптыы хоһуйуу. | 1 | Айылҕаны ойуулуур ньыматынан айарга холонуу | Айар дьоҕуру сайыннарыы. | |||
74 | С.Р.Кулачиков - Эллэй | 1 | Оло5ун, айар үлэтин билиһиннэрии | Конспектаныы | |||
75 | «Бырастыылаһыы», «Өкүлүүн» | 1 | Сэрии кэминээҕи биир чулуу айымньыны кытары билсиьии | Ааҕыы, ырытыы | |||
III | Саха уус-уран литературата 1940-1950 сс | ||||||
76 | И.Д.Винокуров – Ча5ылхан | 1 | Киһи ис туругун арыйыы, тыыннаах уобарастары арыйыы уратылараын өйдүүргэ тиэрдии.. | ||||
77 | Москватаа5ы хоһооннор | 1 | Улуу Кыайыы парадын Москва уруйдуур тема тула кэпсэтиһии | Санааларын сааьылаан этэллэр, ырытыыга кыттыьаллар | |||
78 | Герой туһунан ырыа. Уус-уран литератураны чинчийииттэн | 1 | Киһи олоҕун сыала норуокка туһата диэни ырытыһыы, тула сэһэргэһии | Санааларын сааьылаан этэллэр, ырытыыга кыттыьаллар | Өйтөн үөрэтии, стр 175 | ||
79 | Н.М.Заболоцкай – Чысхаан | 1 | Оло5ун, айар үлэтин билиһиннэрии | ||||
80 | Экзамен иннигэр | 1 | Сэһэнтэн быһа тардыыны ааҕыы. Сэрии кэннинээҕи устудьуоннар олохторун билсиьии | Ааҕыы, ырытыы | Ааҕыы, стр 177-190 | ||
81 | Кыыс үөрүүтэ. | 1 | Ийэ барахсан оҕотун туһугар долгуйуутун сыаналааһын | Ааҕыы, ырытыы | |||
82 | «Ийэ сүрэ5э долгуйбатын» | 1 | Айымньыны ааҕан баран публицистика киэбинэн өйтөн суруйуу. | ситэрии | |||
83 | Е.С.Сивцев – Таллан Бүрэ туспа суоллаах иистээх тыл маастара | 1 | Таллан Бүрэ поэзиятын уус-уран уратыларын чинчийии. | Конспектаныы | |||
84 85 | «Уолан Эрилик» | 2 | Аа5ыы, ырытыы | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. | Стр 219 тыыннаах тыл | ||
86 | «Көҥүлгэ тардыһыы – бу үтүө уонна мөкү киирсиитэ» | 1 | Санаа тула кэпсэти7ии | Ырытыы, чинчийии. Оруолунан ааҕыыны сайыннарыы. | |||
87 | И. Арбыыта – И.Е. Слепцов – талааннаах поэт, тылбаасчыт | 1 | Арбыыта поэзиятын уус-уран уратыларын чинчийии. | Бэлиэтэнии | |||
88 89 | «Долгуннар». | 2 | Долгуннар бэйиэмэ тула кэпсэтиьии | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. | Стр 231. чинчийии | ||
90 | Уус-уран литератураны чинчийииттэн «Долгуннар туһунан | 1 | |||||
91 | Даадар – Ф.Г. Винокуров – саҥа биллэн испит поэт хоһоонноро | 1 | Даадар – Ф.Г. Винокуров хоһооннорун уобарастааһыннара. | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. Төрөөбүт дойду кэрэ айыл5атын хоһоонунан хоһуйарга холонуу.. | |||
IV 92 | Хотугу норуоттар литературалара | 1 | Хотугу норуоттар литератураларын үөскээбит уонна сайдыбыт сүрүн түһүмэхтэрин билиһиннэрии. | Коспектаныы | |||
93 | С.Н.Курилов. | 1 | Оло5ун, айар үлэтин билиһиннэрии | Олоҕун туһунан бил | |||
94 95 | Ханидуо уонна Халерхаа | 2 | Айымньы айыллыбыт ньымаларын, автор айар маастарыстыбатын чинчийии. | Айымньыны толорутун булан ааҕыы | |||
96 | «Бичик» саҥа кинигэлэрэ | 1 | Айар дьоҕурдаахтар кинигэлэрин били´иннэрии. | Саҥаны ааҕар баҕаны уһугуннарыы. | |||
97 | Билиҥҥи суруйааччылар айымньылара. | 1 | Айар дьоҕурдаахтар кинигэлэрин билиһиннэрии. | Саҥаны ааҕар баҕаны уһугуннарыы. | |||
98 | Билиҥҥи суруйааччылар айымньылара. | 1 | Айар дьоҕурдаахтар кинигэлэрин билиһиннэрии. | Саҥаны ааҕар баҕаны уһугуннарыы. | |||
99 | Билиҥҥи суруйааччылар айымньылара. Тыл-өс дьадайыыта, саха тылын үйэлээх үгэһин уларыйыыта. | 1 | Тэҥнээһин. | Ырытыы, толкуйдааһын | |||
100 | Литература төрүт өйдөбүллэрин кылгас тылдьыта | 1 | Боппуруостарга эппиэт. | Тобулук өйү сайыннарар дьоҕур. | |||
101 | Сыллааҕы хатылааһын | 1 | Литературнай оонньуу. | Тобулук өйү сайыннарар дьоҕур. | |||
102 | Сыллааҕы хатылааһын | 1 | Хонтуруоллуур тиэс. | Тобулук өйү сайыннарар дьоҕур. |
По теме: методические разработки, презентации и конспекты
Рабочая программа по предмету Язык Саха как государственный 5-9 классы.
Рабочая программа составлена на основе Программы для общеобразовательных организаций РС(Я) с русским языком обучения. 2-9 классы. Мин-во образования РС(Я), 2014г. Общее количество учебных часов в год ...
Саха тыла уонна литературата. 5 кылаас. Рабочая программа
Программа по якутскому языкуи литературе для 5 классов якутской школы. Рассчитана на 5 часов....
Рабочие программы класс(география)
рабочие программы 5-9 класс(2019)...
Рабочие программы класс(обществознание )
рабочие программы 6-9 класс по учебнику Боголюбова...
Рабочая программа по внеурочной деятельности по географии "Моя Родина - Республика Саха (Якутия)"
Рабочая программа по внеурочной деятельности по географии "Моя Родина - Республика Саха (Якутия)" для 8 класса. Краеведение...
рабочая программа класса предшкольной подготовки
рабочая программа класса предшкольной подготовки...
Рабочая программа по биологии 5-9 класс, Рабочая программа по внеурочной деятельности с использованием оборудования центра "Точка роста" 5 класс, Рабочая программа по химии, Рабочая программа по географии
Рабочая программа по биологии 5-9 класс, Рабочая программа по внеурочной деятельности с использованием оборудования центра "Точка роста" 5 класс, Рабочая программа по химии, Рабочая программ...