урок в 6 классе
план-конспект урока (6 класс)

Разработка урока с методическим обоснованием

Буряад хэлэн 6 анги

Зорилгонууд:

Предметнэ: Түлөөнэй нэрэ тухай һурагшадай ойлгосо бэхижүүлхэ, түлөөнэй нэрын зохилдол  тухай  ойлгуулха,  дүрим хэрэглэжэ  һургаха.

Метапредметнэ: Түлөөнэй нэрэ тухай ойлгосоёо шүлэгэй хүсөөр элирүүлжэ һургаха, хэлэлгэ хүгжөөлгэ үргэдхэхэ,мэдэсэ шадабарияа ажаглажа һургаха, тобшолол гаргаха шадабари һайжаруулха

Личностно: Зүб бүтээһэн үйлэ хэрэгһээ урмашажа, саашаа хэхэ ажалайнгаа зорилго табиха, эрмэлзэлтэй болгохо, өөрынгөө ажал эмхидхэжэ, сэгнэжэ һургалага.

Хэшээлэй сэдэб: Түлөөнэй нэрын зохилдол

Хэшээлэй зорилго:

Түлөөнэй нэрэ гэһэн ойлгосо бэхижүүлхэ, хэлэлгэ сооһоо оложо, зүбөөр зохилдуулжа һургалга.

1. Эмхидхэлэй үе. Сайн байна! Би таанадаа харахадаа баяртай, жаргалтай байнаб. Булта бэрхээр ажаллахабди гэжэ найданаб. Хэшээлдээ бэлэн гүт?

Ямар түлөөнэй үгэнүүдээр таанадтаа  хандабабиб? (би, таанадаа, булта) Мүнөө үдэртөө юун тухай хөөрэлдэхэбди?  (Түлөөнэй нэрэ) Зүб.

2. Гэрэй даабари шалгалга. Даабари: Түлөөнэй нэрэтэй 3  мэдүүлэл уншаһан зохёол сооһоо бэшээд ерэхэ.( мэдүүлэл уншаха, түлөөнэй нэрэ зааха, илгааень хэлэхэ, ямар зохёол сооһоо бэшэһэнээ хэлэхэ)

 Баллнуудаа табиха.

3. Сэдэб үзэлгэ. Мэдэсэеэ һэргылэлгэ. «Эрьюулгэ» (карусель) - падеж дабтаха: карточка «Г», «Д» - жреби. Сэгнэлгэ.

Шүлэгөөр ажалябуулга.

Даабари: Шүлэг сооһоо Түлөөнэй нэрэ оложо, асуудалнуудые табиха. (Шүлэгтэ карточкануудые хубааха)

Слайд 1:  зүб харюу: Шүлэг сооһоо түлөөнэй нэрэ олоод, асуудалнуудые табиха.

(зүб - буруу харюу элирүүлхэ)

Багша: Ямар асуудалнууд бэ? (падежэй). Мүнөөдэр юун тухай хөөрэлдэхэбди? Зүб.

Шэнэ сэдэб:  Түлөөнэй нэрын падежээр хубилалга. Ондоогоор юун гэхэбди? Зүб. Түлөөнэй нэрын зохилдол

Мэдэһэн үзэһэнөө бэхижүүлхэбди.

Дэбтэрнүүдээ нээгээд, һара үдэрөө бэшэгты. Хэшээлэймнай сэдэб юун болоноб?  

Слайд 2:     Апрелиин арбан юhэн.

                        Классай ажал.

            Түлөөнэй нэрын зохилдол

Слайд 3: Шүлэг соохи түлөөнэй нэрэ асуудалнуудтайнь хамта:

Н.п. Би- хэн?

Х.п. Минии - хэнэй?

З.п. Намда – хэндэ?

Ү.п. Намайе - хэниие?

Зб.п. Намаар - хэнээр?

Хм.п. Намтай – хэнтэй?

Г.п. Намhаа – хэнhээ?

Эндэ ямар түлөөнэй нэрэ үгтөөд байнаб? (нюурай). Хэдыдэхи нюурайб? (1) Зүб. 2-хи нюурай түлөөнэй нэрэ ямар бэ? (ши). Зүб. Энэниие хамта зохилдуулая, hурагшадай хэлэхэдэ, багша самбарта бэшэнэ, hурагшад дэбтэртээ бэшэнэ. Ород хэлэн дээрэ  «ши» гэжэ  түлөөнэй нэрэ юун гээд бэ? («ты»)   энэниие зохилдуулая.

3-хи нюурай түлөөнэй нэрэ ямар бэ? (тэрэ) Зүб. Энэниие хамта зохилдуулая, hурагшадай хэлэхэдэ, багша самбарта бэшэнэ, hурагшад дэбтэртээ бэшэнэ. Ород хэлэн дээрэ  «тэрэ» гэжэ  түлөөнэй нэрэ юун гээд бэ? («вы») зохилдуулая.

Зай, хараад үзэхэдэмнай түлөөнэй нэрэмнай юумэнэй нэрэ шэнгеэр зохилдодог байна бшуу даа, үшөө тиигээд юу ажагланабта? (түхэлөө хубилгана)

Баллнуудаа табиха.

Тобшолол: Түлөөнэй нэрэ зохилдоходоо түхэлөө ондоо болгоно.

4. Бэхижүүлгэ.

А) Номоор ажалябуулга.  Даабари 342 (даабарииень уншаха, түлөөнэй нэрэнүүдые уншаха) –түлөөнэй нэрэ зохилдуулая Самбарта нэгэ нэгээр гараад бэшэхэ.  (шохой дамжуулха)

Б) Нюурыень, тооень ба падежыень элирүүлэгты:

жэшээ: намтай ошоорой ( 1 н., нэг.тоо, хм.п )

1) Таниие амаршалнаб (2 н.,ол.тоо, ү.п.)

2) Тэрээндэ бэлэглэнэб (3 н., нэг.тоо, з.п)

3)Тэдэниие угтанаб (3 н.,ол.тоо, ү.п)

4) Шамаар омогорхоноб (2 н., нэг тоо,)

5) Намда харюусана (1 н., нэг.тоо, з.п.)

Балл табилга.

5. Өөһэдөө хэхэ ажал. 

Слайд4: үгтэhэн түлөөнэй нэрэнүүдые хэрэглэн диалог (уулзаад, телефоноор) зохёогты:

Би, намда, намайе, намтай, ши, шамда, шамайе, шамтай, шамhаа, тэрэ, тэрэниие, тэрээнтэй, тэрээнhээ.

Урда гараад, уншаха.

Балл табилга.

6 Словарна диктант.

 Самбарта Критери гаргалга  «2» 10-9 ; «1» 8-5; «0» 4-1 .

Слайд 5: Словарна диктант: Бултанай, нүгөөдэhөө,тэдэнэрэй, намайе, тэрээнтэй, энээнhээ, нүгөөдэ, бултанhаа, шамhаа, шамайе.

Балл табиха.

7.Гэрэй даабари. Даабари 344. (тайлбарилха)

8 Тобшолол гаргалга. Хэн хэлэхэб?

9.Хэшээлэй дүн. Заа, бэрхэнүүд.

Би таанарта асуудал табихаб, таанар намда  өөр бэеhээ харюусахат, анхаралтайгаар асуудалаа шагнаарайгты,  hанажа абаарайгты. Харюусаhан хүн урда гараха.(Сэгнэлтын карточкануудаа баряад)

1 н.п Хэн Вася гэжэ нэрэтэйб? Хэн Сэсэг гэжэ нэрэтэйб?

2 х.п Энэ хэнэй ном гээшэб?     Энэ хэнэй пенал гээшэб?

3 з.п Хэндэ дэбтэр үгөөбиб?

4 ү.п.Хэниие эльбээбиб?

5 зб.п. Хэнээр омогорхонобибди?

6 хм.п Хэнтэй наадахабиб?

7 Хэнhээ жэшээ абанабибди?

Заа, иигээд бидэ хэр зэргэ ойлгоhоноо дабтабабди.

 Мүнөөдэртөө яhала бэрхээр ажаллаад, битнай баяртай байнаб. Хэшээл дүүрээ, карточкануудаа тушаагты.

Үнгэргэhэн  хэшээлээ багшын удхалан шэнжэлэлгэ.

 6 класста буряад хэлэнэй хэшээл үнгэрбэ. Хэшээлэй сэдэб: Түлөөнэй нэрын зохилдол.

Зорилгонууд:

Предметнэ: Түлөөнэй нэрэ тухай һурагшадай ойлгосо бэхижүүлхэ, Түлөөнэй нэрэ гэһэн ойлгосо бэхижүүлхэ, хэлэлгэ сооһоо оложо, зүбөөр зохилдуулжа һургалга.

Метапредметнэ: Түлөөнэй нэрэ тухай ойлгосоёо шүлэгэй хүсөөр элирүүлжэ  һургаха, хэлэлгэ хүгжөөлгэ үргэдхэхэ,  мэдэсэ шадабарияа ажаглажа һургаха,  тобшолол гаргаха шадабари һайжаруулха.

Личностно: Зүб бүтээһэн үйлэ хэрэгһээ урмашажа, саашаа хэхэ ажалайнгаа зорилго табиха, эрмэлзэлтэй болгохо, өөрынгөө ажал эмхидхэжэ, сэгнэжэ һургалага.

Хэшээл 9 шатаhаа бүридэбэ. Шата бүхэн дундаа холбоотой.

1-хи шатада (эмхидхэлэй үедэ) hурагшад багшатай харилсаха байhанаа, мүн ажаллаха  бэлэн байhанаа мэдүүлбэ – зохид таатай хандасаараа хэшээл дээрэхи психологическа байдал аятай зохид болгобоб.

2-хи шатада гэрэй даабари шалгагдаа – өөр бэеэ сэгнэлгэ

3-хи шата- хэшээлэй сэдэб гаргалга, зорилго табилга ба сэдэб үзэлгэ. Эндэ hурагшадай урда хэшээлдэ үзэhэн материал дурдагдаба, эмхидхэлэй  үедэ багшын хэлэлгэ сооhоо түлөөнэй нэрэ  олоно. Юундэб гэхэдэ, тэрээн дээрэhээ үхибүүд өөhэдөө тухайлжа, хэшээлэй зорилго гаргаха болоно. Хэшээлэй зорилго багшын туhаламжаар, үхибүүд табижа шадаа.

Мэдэсэеэ һэргылэлгэ (актуализация знаний) «Эрьюулгэ» (карусель) падеж дабтаха  карточка «Г», «Д» - жреби. Сэгнэлгэ.

Шүлэгөөр ажалябуулга. Даабари: Шүлэг сооһоо Түлөөнэй нэрэ оложо.

Эндэ түлөөнэй нэрын зохилдол  тухай хөөрэлдэхэдөө межпредметнэ холбоо хэрэглээб – ород хэлэнэй падеж дабтаабди.

4-хи шатада hурагшад бэхижүүлгэ хэнэ - номоор ажалябуулга, самбарта жэшээ бэшэлгэ, хамта дүүргэлгэ болоно, шохой дамжуулан самбарта гаража бэшэнэ.

5- хи шата бэеэ дааhан  ажал. Диалог –хөөрөө хэрэглэн  ажал ябуулагдаа, һурагшадай үгын нөөсэ баяжуулагдаа. Парна ажалябуулга болоно, үхибүүд шалааяа гаргана. Энэ ажалдаа сээжээр аман хөөрэлгэ хүгжөөгдөө.

6 -хи шатада Словарна диктант бэшэхэдээ һурагшадай предметнэ шадал – үгэнүүдые зүб бэшэлгэ, ба метапредметнэ шадал – критери гаргалга, бэе бэеэ шалгаха, үнэн сэхэ (объективность) ябадал гаргалга хүгжөөгдэнэ.

7 шата  – гэрэй даабари үгтэнэ.

 8 шата Тобшолол гаргалга. Эндэ сээжээр аман хэлэлгэ  хүгжөөлгэ, шэнжэлжэ һургалга, зүб бүтээһэн үйлэ хэрэгһээ урмашана.

9 шата - Хэшээлэй дүн гаргалга. 

Шата бүхэндэ үхибүүд хэhэн ажалаа сэгнэнэ. Эндэ (формирующее оценивание) сэгнэлтын хуудаhан үгтэнэ. Иигэжэ үхибүүд өөрыгөө сэгнэжэ байхадаа, хэр зэргэ ажалаа бүтэhэнээ эли тодоор харана. Хэшээл дээрэ хэhэн ажаллаараа омогорхожо, баярлахадаа, үхибүүнэй hанаа сэдьхэлынь хүхюутэй. Урматай болоно.

    Минии hанамжаар хэшээлдэ табигдаhан зорилго бэелүүлэгдээ, хэшээл үрэ дүнтэйгөөр үнгэрөө.

Сэгнэлтын хуудаһан

Алдар нэрэ______________________________

Сэгнэлгэ: 0 балл- ажаллаагүйб

                  1 балл- дунда зэргэ ажаллааб

                  2 балл - һайнаар ажаллааб

Баллнуудаа сэгнэлтэ болголго:  «3» - 40  - 50 ;  «4» -  51  -- 60; «5» - 61 дээшээ.

гэрэй ажал: 2 вариант

Түлөөнэй нэрэ бэшээд ерэхэ

Шүлэг

hайнаар hурахалби.

Минии зүбөөр харюусахада

Намайе ходо магтагты.

Магтаха бүритнай

Намда hайн болохо.

Баярлахын ехээр баярлаад,

Би бэеэ шангадхахаб.

Намаар багшам омгорхохо,
Намhаа бэрхэ нүхэдни

Намтай номоо үзэхэ.

Тиигээд лэ зорёод,

 hайнаар hурадаг болохолби.