Чангыс аймак кежигуннерлиг домактарнын туннекчи сѳстери
план-конспект урока (7 класс)

Кичээлдиң  тургузуу

(этапы урока)

Башкының  кылыр ажылы

Ѳѳреникчилернин кылыр ажылы

Чедип алыр туннелдери

(УУД)

Уругларның  иштики сагыш-сеткилин, сеткил-хөөнун кичээлге белеткээри (мотивация к уроку)

Алдын хунум,

Амыр-ла, амыр!

Ак-көк дээрим,

Менди-ле, менди!

Авыралдыг оолдар, кыстар,

7-ги классчылар,

Амыр-ла, амыр! (чолукшуур) 

Аяс хүннүң  мендизи-биле

Адым-сывым, төрээн черим таныштырайн.

Эм-дом болган аржаан суглуг, ээр бедик таңдыларлыг  Азий диптиң төвү  болур аржай буурул тоолчургу  Тывавыстың  барыксанчыг, көрүксенчиг Чаа-Хөл кожуунунда көгү-шыгы хөлбенчиңнээн Чаа-Хѳл сумузундан аалдап келдим. Адым-сывым Тюлюш Ѳлчеймаа Танововна дээр.

-Бугу Россияда бо чыл кандыг онзагай чыл бооп турарыл,уруглар?

Кичээлдин кыйгырыы: « Тѳрээн чурт дээш, бурунгаар!» деп чангыс домак Тѳду чоннун тиилеттирбес чурээ болган… (С.Сарыг-оол)(Слайд 1)

Башкы-биле мендилежир. Кандыг-бир медээни хулээп алырынга белеткенир.

Уругларнын харыылары

Кыйгырыгны оореникчилер номчуур.

Бот хуузунуң БОА: бүгү кичээнгейни кичээлче углаары;

Чугаа сайзырыдырының БОА: башкызын дыңнап билири.

Катаптаашкын.

-Уруглар, ам эрткен кичээлде өөренип эрткен темавысты катаптаптаалынар.

Оюн «Кым  эң  сагынгырыл?»

1-ги, 2-ги болуктерге чарлыр

1 болук

1. Ч.а.тодар деп чул?                       1.Чижээ:

                2-ги болук                                          2.Чижээ:

2. Ч.а.эвес тод деп чул?

Ч.А.Т. Тиилелге дугайында домак (Слайд 2)

Оореникчилер болуктерге чарлыр,

айтырыгларга харыылаар,

чижектерин бээр.

Уруглар кады ажылдаанынын туннелин коргузуп, бадыткаар.

Билип алырынын БОА: уругларнын идепкейлиг чоруу, бот башкарнып ажылдаары, боду чаа чуулдерни билип, шингээдип алыры

Кичээлдин тема болгаш сорулгазын оореникчилернин тодарадып тывары

Башкы коге-буга дузазы-биле оореникчилерге даалганы бээр.

Тывадан барган санинструктор кыстар:

Вера Байлак, Галина Доваадор, Амаа Монгуш, Севил Ооржак, Дарый Куулар хой-хой дайынчыларнын амы-тынын ап, эрес-дидим чоруун коргускеннер.

(Слайд 3)

Коге-буганын эккелген домаанын дузазы-биле теманы тодарадыр, кичээлге сорулганы салыр.

Башкарлырынын БОА: башкызынын дузазы-биле кичээлдинсорулгазын тодарадып билири

Тема-биле ажыл

Ном-биле ажылдаар даяныр схеманы тургузар даалганы бээр.

Номда дурумну номчуттурар.

 арын 251(Слайд 4)

       Номда дурумну номчуур. Ном-биле ажылдаар, схеманы тургузар.

Билип алырынын БОА: ном-биле ажылдап билири; кол чуулду тодарадып билири

Чугаа сайзырадырынын БОА:бодунун бодалын шын, тода,долу, четче илередип билири

Быжыглаашкын

Даалга: мерг 195, 1-ги домакты 1 оореникчиге долу морфолог-синтаксистиг сайгарылгазын кылдыртыр.

Мергежилгени кууседир

1 оореникчи  долу морфолог-синтаксистиг сайгарылганы кылыр.

Бот-хуузунун БОА:оореникчинин бодунун туружу, бодалы; ооредилгеге сонуургалы; бот- идепкейи,бот-медерели

Билип алырынын БОА:

Чуну кылырын тодаргай тургузуп билири

Сула шимчээшкиннер

«Тулчуушкунче» деп хоглуг аялганын эзини-биле самнын чамдык шимчээшкиннерин коргузерин шенеп корээлинер (Слайд 5)

Уруглар башкызы-биле самнар

Быжыглаашкын

Болуктерге чарып алгаш, бердинген схемалар-биле домактар чогааттырар;

Тайбын болгаш дайын деп состер-биле синквейнден тургузуп корунерем.

Болуктерге чарлып алгаш, бердинген схемаларга  домактар чогаадыр;

Синквейн чогаадыр. 1-ги болук, 2-ги болук.

Билип алырынын БОА:

Чуну кылырын тодаргай тургузуп билири

Рефлексия

Кижи бурузунде микрофон бар деп бодап алыр, чуну чугаласарыл хостуг. Эжин узе кирбес, оске кижилерни дыннап ооренир херек.Мээн айтырыгларымга болгаш боттарынарнын чугаалаксаан чуулдеринерни хол кодургеш, чугаалап болур.

-Кичээл солун болду бе?

-Чуу чуве солун болду?

-Бергедээшкиннер турду бе?

-Чаа чуну билип алдынар?

-Чуну билип алыксап тур силер?

-Смайликтер дузазы-биле кичээл дургузунда боттарынарнын кылган ажылынарны туннеп корунерем.

(Слайд 6)

Айтырыгларга шын сеткили-биле харыылаар

Смайликтер дузазы-биле кичээл дургузунда боттарынарнын кылган ажылынарны туннеп корунерем.

Бот-хуузунун БОА:оореникчинин бодунун туружу, бодалы; ооредилгеге сонуургалы; бот- идепкейи,бот-медерели ; чедиишкинниг болганын азы болбаанын чогумчалыы-биле миннири

Онаалга

 Уругларга онаалганы бээр,тайылбырлаар. Мерг 198 –ке даянгаш,

1. йорээл  чогаадыр

2.йорээлди шээжилээр (Слайд 7,8)

Бажынга онаалганы кыдырааштарынга бижиир,

- чангыс аймак кежигуннернин  туннекчи состери кирген йорээл чогаадыр;

-йорээлди шээжилээр.

Бот-хуузунун БОА:оореникчинин бодунун туружу, бодалы; ооредилгеге сонуургалы; бот- идепкейи,