Программа элективного курса "Интересная грамматика татарского языка" для учащихся 9 классов
рабочая программа (9 класс) на тему

ТР Биектау муниципаль районы “3нче №лы урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль гомуми  белем бирү   оешмасы филиалы – ТР Биектау муниципаль районы  “Пановка  төп гомуми белем бирү мәктәбе”

        “Каралды”                                                   “Килешенде”                                         “Раслыйм”

Методберләшмә җитәкчесе            филиал мөдире урынбасары             Филиал мөдире

_______________________                       ____________________                             ________________                        /...................../                                                 /........................... /                                   /............................/

МБ утырышы беркетмәсе №1             1 сентябрь  2015 ел                                 Приказ № 85                                                      28 август 2015 ел                                                                                                           1 сентябрь 2015 ел

9 нчы сыйныф өчен татар теле  буенча

“Татар теленең  кызыклы грамматикасы”

 электив курсы   программасы

Төзүчесе:

1нче категорияле

              татар теле  һәм әдәбияты укытучысы

Тумакова Илһамия Абзальтдиновна

2015-2016 уку елы

Аңлатма язуы

Электив курс  программасының статусы

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелә:

1. “Мәгариф турында” ТР һәм РФ Законы.

         2. Приказ  МО и НРТ №4154 /12 от 9 июля 2012 года «Об утверждении базисного и примерных учебных планов для образовательных учреждений Республики Татарстан, реализующих программы начального общего и основного общего образования»

          3.  Учебный план филиала «Пановская основная общеобразовательная школа» Высокогорского муниципального района Республики Татарстан на 2015-2016 учебный год (утвержденного решением педсовета № 1 от 28 августа 2015 года)

        4. Письмо Минобрнауки РФ от 04.03.2010 № 03-413 «О методических рекомендациях по реализации элективных курсов».                 

    “Татар теленең кызыклы грамматикасы” дип аталган электив курс программасы - бүгенге татар теленең актуаль темасы. 34 сәгатькә исәпләнгән бу курс   9 сыйныф укучылары өчен бердәм республика тестына әзерлек материалы булып тәкъдим ителә. Электив курс программасын Зәкиев М.З., Ганиев Ф.А., Зиннәтуллина К.З. авторлыгындагы “Татар грамматикасы”на нигезләнеп төзедем. Программа  мөстәкыйль һәм ярдәмлек сүз төркемнәрен  тирәнтен өйрәнүне, аларны дөрес итеп сөйләмгә кертүне күздә тота.

Электив курсның актуальлеге:

 Рус телендә белем бирү оешмаларының рус төркемнәрендәге 9нчы сыйныф укучыларына татар теленнән  бердәм республика тест эшләре 38 биремне үз эченә алган 4 бүлектән тора. 3нче бүлек (18нче -32нче биремнәр) укучыларның лексик-грамматик күнекмәләрен тикшерүгә кайтып кала. Шушы биремнәрне эшләгәндә укучылар бик зур авырлык кичерәләр. Бу биремнәрне дөрес эшләү өчен укучыларга  бирелгән сүзне текст эчтәлегенә грамматик яктан туры килерлек итеп үзгәртергә кирәк. Укучылар  беренчедән җөмләнең мәгънәсен аңларга, аннан соң бирелгән сүзләрдән кирәкле сүз төркемнәре ясап, аларны төрле грамматик формаларга куярга тиешләр.  9нчы сыйныфта программа буенча мөстәкыйль һәм ярдәмлек сүз төркемнәрен кабатлау 1 чиреккә каралган.    Укучыларның сөйләм телләрен үстерү, җөмлә төзегәндә сүзләрне кирәкле грамматик формаларга куя  белү өчен бу дәресләр саны гына аз. Бу курс укучыларда телгә карата дөрес мөнәсәбәт формалаштыру, телнең лексик-грамматик байлыгыннан дөрес файдаланырга, сүзлек запасын арттырырга ярдәм итәр. Телгә карата теоретик белемнәрне тирәнәйтү, телнең грамматикасын  өйрәнү, ныклы күнекмәләр булдыру, практик яктан сөйләмдә дөрес кулланырга өйрәтү бу курсның нигезенә салынган. Электив курс 9 нчы сыйныф укучыларын бердәм республика тестына әзерләү өчен ярдәмлек булып тора.

Электив курсның максат һәм бурычлары:

         -  татар халкына, аның әдәби теленә, тарихына һәм мәдәниятенә мәхәббәт  тәрбияләү;

• тел аркылы татар халкының тарихын, гореф-гадәтләрен тирәнрәк үзләштерү;
• укучыларның сүзлек хәзинәсен баету;
• укучыда үзлегеннән укуга, өйрәнүгә ихтыяҗ булдыру;
• үз фикерләрен татар телендә, сөйләмә һәм язма рәвештә, эзлекле, җыйнак, төгәл итеп бирергә өйрәтү;
• сөйләмдә  сүзләрне грамматик  яктан дөрес кулланырга өйрәтү;
• әдәби сөйләм культурасына ия булган шәхес тәрбияләү.

            Электив курсның төп дәрес формалары:

       -   лекция;

• лекция-әңгәмә;
• лекция-презентация;
• практик дәресләр.

              Электив курс программасына төп таләпләр:

  - электив курсның, татар теленнән бердәм республика тестына әзерләнгәндә, ярдәмлек буларак     хезмәт итүе;

- төрле чыганакларны файдаланып, үзлектән иҗади эш башкару күнекмәләрен формалаштыру;

- сөйләмнең чисталыгын, сафлыгын тәэмин итү.

           Программаның билгеләнеше:

 34 сәгатькә исәпләнгән бу программа 9 нчы сыйныф укучыларына тәкъдим ителә, гомуми белем бирү мәктәпләренең  гуманитар профильле сыйныфларында кулланыла ала.

Электив курс буенча укучылар белергә тиешле белем һәм күнекмәләр:

1.     Үз сөйләмеңдә сүзләрне грамматик яктан урынлы куллана белү.

2.     Сөйләм этикасы нормаларын белергә тиеш.

3.    Үз сөйләмеңдә сүзләрне лексик яктан урынлы куллана белү.

4.     Вакытлы матбугат язмаларындагы кимчелекләрне күрә белү.

5.     Гади һәм кушма җөмләләрне аеру,аларны сөйләмдә дөрес куллану.

Тематик укыту планы

Файдаланылган әдәбият исемлеге:

Зәкиев М.З., Ганиев Ф.А., Зиннәтуллина К.З. Татар грамматикасы. III томда., I  том- Мәскәү “Инсан”, Казан “Фикер”, 1998 .-507 с.

Валиуллина З.М. Сопоставительная грамматика русского и татарского языков. – Казань, 1968.- 126 с.

Газизов Р.С.  Сопоставительная грамматика татарского и русского языков. – Казань: Таткнигоиздат, 1959.-308 с.: 2-е издание.:Казань, 1966.-368 с.

Ганиев Ф.А. Словообразование как один из разделов татарского языкознания // Тезисы докладов итоговой научной сессии за 1970 г. – Казань: ИЯЛИ, 1971.-С.27-29.

Ганиев Ф.А. Словобразовательная структура слов в современном татарском языке. – Казань,:ИЯЛИ,1972, - С. 45-47.

Ганиев Ф.А. Суффиксальное образование глаголов в современном татарском литературном языке. – Казань : Изд-во КГУ, 1976.-108 с.

Гиганов И. Грамматика татарского языка . – СПб., 1801. -188 с.

Русско –татарский словарь : В 4 т. – Казань : Таткнигоиздат, 1955. -1959.

Татар теленең аңлатмалы сүзлеге : 3 томда. – Казан : Тат. кит. нәшр., 1977 – 1981.

ТР Биектау муниципаль районы “3нче №лы урта гомуми белем бирү мәктәбе” муниципаль гомуми  белем бирү   оешмасы филиалы – ТР Биектау муниципаль районы  “Пановка  төп гомуми белем бирү мәктәбе”

        “Каралды”                                                   “Килешенде”                                         “Раслыйм”

Методберләшмә җитәкчесе            филиал мөдире урынбасары             Филиал мөдире

_______________________                       ____________________                             ________________                        /...................../                                                 /........................... /                                   /............................/

МБ утырышы беркетмәсе №1             1 сентябрь  2015 ел                                 Приказ № 85                                                      28 август 2015 ел                                                                                                           1 сентябрь 2015 ел

9 нчы сыйныф өчен татар теле  буенча

“Татар теленең  кызыклы грамматикасы”

 электив курсы   программасы

Төзүчесе:

1нче категорияле

              татар теле  һәм әдәбияты укытучысы

Тумакова Илһамия Абзальтдиновна

2015-2016 уку елы

Аңлатма язуы

Электив курс  программасының статусы

Эш программасы түбәндәге документларны исәпкә алып төзелә:

1. “Мәгариф турында” ТР һәм РФ Законы.

         2. Приказ  МО и НРТ №4154 /12 от 9 июля 2012 года «Об утверждении базисного и примерных учебных планов для образовательных учреждений Республики Татарстан, реализующих программы начального общего и основного общего образования»

          3.  Учебный план филиала «Пановская основная общеобразовательная школа» Высокогорского муниципального района Республики Татарстан на 2015-2016 учебный год (утвержденного решением педсовета № 1 от 28 августа 2015 года)

        4. Письмо Минобрнауки РФ от 04.03.2010 № 03-413 «О методических рекомендациях по реализации элективных курсов».                 

    “Татар теленең кызыклы грамматикасы” дип аталган электив курс программасы - бүгенге татар теленең актуаль темасы. 34 сәгатькә исәпләнгән бу курс   9 сыйныф укучылары өчен бердәм республика тестына әзерлек материалы булып тәкъдим ителә. Электив курс программасын Зәкиев М.З., Ганиев Ф.А., Зиннәтуллина К.З. авторлыгындагы “Татар грамматикасы”на нигезләнеп төзедем. Программа  мөстәкыйль һәм ярдәмлек сүз төркемнәрен  тирәнтен өйрәнүне, аларны дөрес итеп сөйләмгә кертүне күздә тота.

Электив курсның актуальлеге:

 Рус телендә белем бирү оешмаларының рус төркемнәрендәге 9нчы сыйныф укучыларына татар теленнән  бердәм республика тест эшләре 38 биремне үз эченә алган 4 бүлектән тора. 3нче бүлек (18нче -32нче биремнәр) укучыларның лексик-грамматик күнекмәләрен тикшерүгә кайтып кала. Шушы биремнәрне эшләгәндә укучылар бик зур авырлык кичерәләр. Бу биремнәрне дөрес эшләү өчен укучыларга  бирелгән сүзне текст эчтәлегенә грамматик яктан туры килерлек итеп үзгәртергә кирәк. Укучылар  беренчедән җөмләнең мәгънәсен аңларга, аннан соң бирелгән сүзләрдән кирәкле сүз төркемнәре ясап, аларны төрле грамматик формаларга куярга тиешләр.  9нчы сыйныфта программа буенча мөстәкыйль һәм ярдәмлек сүз төркемнәрен кабатлау 1 чиреккә каралган.    Укучыларның сөйләм телләрен үстерү, җөмлә төзегәндә сүзләрне кирәкле грамматик формаларга куя  белү өчен бу дәресләр саны гына аз. Бу курс укучыларда телгә карата дөрес мөнәсәбәт формалаштыру, телнең лексик-грамматик байлыгыннан дөрес файдаланырга, сүзлек запасын арттырырга ярдәм итәр. Телгә карата теоретик белемнәрне тирәнәйтү, телнең грамматикасын  өйрәнү, ныклы күнекмәләр булдыру, практик яктан сөйләмдә дөрес кулланырга өйрәтү бу курсның нигезенә салынган. Электив курс 9 нчы сыйныф укучыларын бердәм республика тестына әзерләү өчен ярдәмлек булып тора.

Электив курсның максат һәм бурычлары:

         -  татар халкына, аның әдәби теленә, тарихына һәм мәдәниятенә мәхәббәт  тәрбияләү;

• тел аркылы татар халкының тарихын, гореф-гадәтләрен тирәнрәк үзләштерү;
• укучыларның сүзлек хәзинәсен баету;
• укучыда үзлегеннән укуга, өйрәнүгә ихтыяҗ булдыру;
• үз фикерләрен татар телендә, сөйләмә һәм язма рәвештә, эзлекле, җыйнак, төгәл итеп бирергә өйрәтү;
• сөйләмдә  сүзләрне грамматик  яктан дөрес кулланырга өйрәтү;
• әдәби сөйләм культурасына ия булган шәхес тәрбияләү.

            Электив курсның төп дәрес формалары:

       -   лекция;

• лекция-әңгәмә;
• лекция-презентация;
• практик дәресләр.

              Электив курс программасына төп таләпләр:

  - электив курсның, татар теленнән бердәм республика тестына әзерләнгәндә, ярдәмлек буларак     хезмәт итүе;

- төрле чыганакларны файдаланып, үзлектән иҗади эш башкару күнекмәләрен формалаштыру;

- сөйләмнең чисталыгын, сафлыгын тәэмин итү.

           Программаның билгеләнеше:

 34 сәгатькә исәпләнгән бу программа 9 нчы сыйныф укучыларына тәкъдим ителә, гомуми белем бирү мәктәпләренең  гуманитар профильле сыйныфларында кулланыла ала.

Электив курс буенча укучылар белергә тиешле белем һәм күнекмәләр:

1.     Үз сөйләмеңдә сүзләрне грамматик яктан урынлы куллана белү.

2.     Сөйләм этикасы нормаларын белергә тиеш.

3.    Үз сөйләмеңдә сүзләрне лексик яктан урынлы куллана белү.

4.     Вакытлы матбугат язмаларындагы кимчелекләрне күрә белү.

5.     Гади һәм кушма җөмләләрне аеру,аларны сөйләмдә дөрес куллану.

Тематик укыту планы

Файдаланылган әдәбият исемлеге:

Зәкиев М.З., Ганиев Ф.А., Зиннәтуллина К.З. Татар грамматикасы. III томда., I  том- Мәскәү “Инсан”, Казан “Фикер”, 1998 .-507 с.

Валиуллина З.М. Сопоставительная грамматика русского и татарского языков. – Казань, 1968.- 126 с.

Газизов Р.С.  Сопоставительная грамматика татарского и русского языков. – Казань: Таткнигоиздат, 1959.-308 с.: 2-е издание.:Казань, 1966.-368 с.

Ганиев Ф.А. Словообразование как один из разделов татарского языкознания // Тезисы докладов итоговой научной сессии за 1970 г. – Казань: ИЯЛИ, 1971.-С.27-29.

Ганиев Ф.А. Словобразовательная структура слов в современном татарском языке. – Казань,:ИЯЛИ,1972, - С. 45-47.

Ганиев Ф.А. Суффиксальное образование глаголов в современном татарском литературном языке. – Казань : Изд-во КГУ, 1976.-108 с.

Гиганов И. Грамматика татарского языка . – СПб., 1801. -188 с.

Русско –татарский словарь : В 4 т. – Казань : Таткнигоиздат, 1955. -1959.

Татар теленең аңлатмалы сүзлеге : 3 томда. – Казан : Тат. кит. нәшр., 1977 – 1981.