Татар теле ( Родной язык") внеурочная деятельность
творческая работа учащихся

День татарской культуры"

Сегодня состоялось праздничное мероприятие, направленное на поддержку языка, обычаев и традиций татарского народа в Ульяновском профессионально-педагогическом колледже.

Чествовали многодетных татарских семей, награждали активных членов совета татарской национально-культурной автономии, были показательные выступления по национальной борьбе «Куреш». Кроме того, для гостей праздника была организована концертная программа, в рамках корой с творческими номерами выступили творческие коллективы Засвияжского района.

В фойе учреждения была организована торговля национальными блюдами, а также выставка детских рисунков «Татарские сказки». Наши ребята были поощрены сладкими призами.

Культура и традиции татарского языка

Руководитель кружка "Культура и традиции татарского языка" ( Латыпова З.Ф.)посетила Областной форум татарских поэтов и писателей «Каурый калэм эзеннэн» («Люди пера»). Он прошел в регионе второй раз. Участники форума стали авторы из муниципальных образовательных областей. На мероприятие также были приглашены мастера сцены из Татарстана, Чебоксар, Самары и Пензы. На форуме читались стихи военных лет известных татарских писателей - Муса Джалиль. Была представлена выставка известного художника и поэта Абяссова М.И.

Конкурс "Мужество останется в веках"

Министерство образования и науки Республики Татарстан объявил об Открытом конкурсе художественного творчества и проектных работ, посвященном 110-летию со дня рождения Героя Советского Союза поэта-патриота Мусы Джалиля «Мужество останется в веках». ГБОУ СОШ № 1186 города Москвы «Школа сэтнокультурным татарским компонентом образования №1186 имени Мусы Джалиля» просило поддержать инициативу проведения конкурса и ребята нашей школы приняли участие в двух номинациях " Творческая работа в жанре прозы" и " Художественное слова" и есть Лауреаты  2 и 3 степени. Поздравляем победителей и желаем дальнейших творческих побед!

Конкурс «Батырларны ил онытмас…» («Их подвиг забыть невозможно…»)

          Сегодня во время фестиваля "Созвездие дружбы" были объявлены результаты городского конкурса сочинений на тему «Батырларны ил онытмас…» («Их подвиг забыть невозможно…») среди учащихся   общеобразовательных учреждений города. Городской конкурс сочинений проводился в рамках недели родного языка. Конкурс ориентирован  на учащихся  4 – 11 классов образовательных организаций. Цель: воспитание чувства патриотизма и верности солдатскому долгу у подрастающего поколения; эстетическое и нравственное воспитание и духовное обогащение учащихся на идеалах героизма, гуманизма и подвига российских солдат; сохранение и развитие национальной культуры и родного языка, воспитание толерантности, уважительного отношения к культуре, обычаям, традициям разных народов. Коллектив татарской группы под руководством Латыповой З.Ф. занял 3 место.

Конференция региональной ассоциации учителей родного языка и литературы народов, проживающих в Ульяновской области

          В рамках конференции были награждены победители и призеры IV областного конкурса «Лучший кабинет родного (нерусского) языка общеобразовательных организаций Ульяновской области», а также обсуждался вопрос реализации этнокультурного образования в регионе, роли ассоциации учителей-предметников. Кроме того, утвердили нормативные документы Ассоциации учителей родного языка и литературы народов, проживающих в Ульяновской области, познакомились с ее структурой и составом Координационного совета и выбора Председателя.

Форум учителей родного, включая русский, языка и литературы «Поликультурное образование как фактор укрепления национальной идентичности».

          Прошел  форум учителей родного, включая русский, языка и литературы «Поликультурное образование как фактор укрепления национальной идентичности».  Это мероприятие проводилось по инициативе Губернатора Ульяновской области С.И. Морозова. Собрались люди, заинтересованные в сохранении национальных  традиций народов, обсуждалмсь актуальные вопросы национально-культурной идентичности. Ульяновская область – поликультурный регион, на территории которого активно действуют различные диаспоры, привлекающие к  сотрудничеству и учебные учреждения.

Съезд учителей татарского языка и литературы         

В Ульяновске состоялся съезд учителей татарского языка и литературы, педагогов, реализующих этнокультурный компонент образования. Инициаторами проведения съезда выступили Министерство образования и науки Ульяновской области, ОО «Ульяновская областная татарская национально-культурная автономии».

В ходе съезда были рассмотрены инновационные подходы к обучению татарскому языку и литературе, вопросы подготовки, переподготовки и повышения квалификации педагогических кадров для реализации этнокультурного компонента образования.

На съезд прибыли делегаты из  муниципальных образований Ульяновской области, гости из Республики Татарстан, Чувашской Республики. В работе съезда приняли участие учителя, педагоги дошкольных образовательных организаций, представители органов управления образования, исполнительной и законодательной власти, руководители образовательных организаций.

Участники съезда в своих докладах и выступлениях отметили, что Правительством Ульяновской области, Министерством образования и науки области, органами местного самоуправления оказывается содействие в организации необходимых условий для развития национальной культуры, изучения родного языка, сохранения народных традиций. Эта работа проводится в сотрудничестве с ОГБУ «Центр образования и системных инноваций Ульяновской области», а также Исполкомом общественной организации «Ульяновская областная татарская национально-культурная автономия».

 Заслушав и обсудив доклады и выступления, участники съезда предлагают:

1.Рассмотреть вопрос организации в летний период на базе оздоровительно-образовательного центра «Юность» профильной смены для совершенствования языковой практики учащихся татарской национальности.

2. Способствовать повышению квалификации педагогов родного языка и литературы, руководителей кружков и факультативов в ОГБУ «Центр ОСИ», а также на базе УлГПУ им. И.Н. Ульянова и участию педагогов родного языка и литературы в конференциях и семинарах.

3. Интенсифицировать работу по обобщению и распространению положительного опыта учителей родного языка и литературы.

Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение

города Ульяновска «Средняя  школа № 35»

Фәнни – тикшеренү эше

"Саклап телне аша кызыксындыру"  

Эшне үтәде:

Сатдинова Алсу

8 класс

Җитәкчесе:

Латыпова Зөлфия Фоатовна,

Инглиз теле укытучысы

Секция:

Татар филология

Оглавление

Кереш ................................................................................3 стр

1. Максат һәм бурычлар тикшерү ......................................4 стр

2. Тикшеренүләр дәрәҗәсен караш, татар телен өйрәнү......................................... 5 - 6 стр

3. Ысуллары арттыру, кызыксындыру өйрәнгәндә, татар телен мәктәптә.........................................6 стр

4. Актуальлеге булдыру, мәктәп журналы.................6 - 7 стр

5. Сәхифәләр мәктәп журналы.......................7 стр

6. Бәяләмә ...................................................8 стр

7. Используемая әдәбияты .............................. ...9 стр

Кушымта

          Кереш

          Татарстанда күпмилләтле мондый зур илдә, Россия кебек, уйлау турында сөйләде, кешеләрнең ничә милләт ул берләштерү үз просторах. Һәм алар барысы да бик төрле: диләр төрле телләрдә тудыра, төрле мәдәни кыйммәтләре һәм традицияләре. Хәзерге тормыш тагын да күбрәк сблизила күбесе, перемешала аларның гаилә, һавадан үзгәртергә яшәү урыны. Төрле милләт балалары барысы да ешрак укырга кайбер мәктәпләрдә һәм өйрәнергә бер уртак тел. Рус булды, алар өчен төп аралашу чарасы.

          Тел – бәяләп бетергесез бүләк итте, аларга наделен кеше. Анда одухотворяется бөтен халык һәм аның бөтен тарихы. Аша ана тел закладывается ул нигез, ул мин атау иде балачак туган тел, аны өйрәнү прививает "культурность". Посредство туган сүзләрен һәр балалар йөрәк протягиваются җепләре, җитмәсә великому һәм вечному, исеме, аның нигезендә – халык; к тайнам аның телен, аның мәдәният, славе аның күп буыннар. Ул берләштерү, кеше күңел, ата-бабаларыбызның тормыш белән безнең тормыш. Аша туган әйтү кешегә әверелә халкыбызның бер өлеше. Юкка гына К. Д. Ушинский придавал туган телгә тәрбия һәм познавательное әһәмияткә ия: "шартлы звукам генә бала укый, өйрәнеп, туган тел, ул инде рухи тормыш һәм үз туган күкрәгенә туган сүзләре...".

          Нигә мин сайладым бу тема өчен үз тикшеренүләр? Шундый фикер яшәп килә төрле фикер ућаеннан моннан тыш, сакларга кирәкме туган тел, юкмы, хәтта классташлар алып барган дебатлар ни өчен кирәк сакларга, туган тел һәм күрми бу кирәк, чөнки без барыбыз да сөйлибез рус телендә.

          Темасының актуальлеге

          Мин, бер татар гаиләсенең, мин горурланам үз нацией һәм, әлбәттә, чту гореф-гадәт булган халык. Без гаиләдә сөйләшәбез туган ( татар телендә). Безнең мәктәптә укый 38% татар, безнең сыйныфта 3% татар милләтеннән. Моннан тыш, татар безнең сыйныфта да бар, балалар вьетнамской һәм армянской милләт. Рус теле безнең өчен булды туганнарына һәм төп телен аралашу һәм өйрәнү. Килешү сабакташка татар милләте, һәм заговорив аның белән татар телендә мин удивилась, ул белмий туган телен, алар аралашалар, гаиләдә татар телендә һәм ул чакта, миңа килде, идея үткәрергә анкета укучылары арасында безнең мәктәп дәрәҗәсе турында тагын татар телен ( Кушымта 6). Анкета үткәрелде укучылары арасында татар милләте куям: бүгенге көндә бар ике җитди проблемалар белән бәйле торышы һәм перспективада татар теле. Шуларның беренчесе белән бәйләнгән, шуның нидән гыйбарәт дәрәҗәсе употребительности аны икенче проблема шул, каково сыйфаты файдалану телен.

          Килгәндә дәрәҗә употребительности татар-саны татар, совершенстве владеющих үзенең туган телен һәм иркен общающихся анда, соңгы елларда күбрәк вафат булды. Киресенчә, ул, ахрысы, бар үзгәрешләрне дә к постепенному киметү. Бу-бәйле, беренчедән, шуның белән, халык саны татар халык яшәүче авылда да артык кими. Икенчедән, заманча яшәүче татарларга шәһәрләрдә вәкилләре белән берлектә, башка милләт, свойственно, җәмәгать урыннарында, транспортта сөйләшергә рус телендә. Өстәвенә, әгәр олылар татар халкы йорт аралаша, кагыйдә буларак, үз туган телләрендә булса, шактый өлеше татар егет һәм кызлар, шулай ук балаларны да гаиләдә үз общении күбрәк файдалана социомәдәни. Өчен выросшей шәһәрендә татар телендә аралашу, уку йортларында булып тора, шулай ук, нигездә, рус тел. Шундый заманча языковая картина татар. Риодта никадәр кыен мондый хәлләр пробудить бездә, балаларда кызыксыну белән татар теле. Тема бәхәссез актуаль.

          Үз эше белән мин тырышачакмын дәлилләргә саклап калу, туган тел кирәк, онытырга ярамый, үз, туган тел булып тора байлыгы, туган халкының тарихын белергә, үз телен димәк, хөрмәт күрсәтергә, халкыбызның тарихын.

          Максаты-минем тикшеренүләр: булдырырга журналы татар телендә ысулы буларак кызыксындыру к саклау һәм үстерү, татар телен.

          Нигезендә куйган максаты формалаша, гипотеза: гыйлем, туган мөмкинлек бирә генә түгел, соклану мәдәниятенә, татар халкы да аңларга ярдәм итә, кайбер авырлыклар килеп туган телен саклауда.

          Бурычлар:

- ачарга әһәмияткә ия төшенчә "мотивация" өйрәнгәндә теле;

- тикшеренү дәрәҗәсен караш, татар телен өйрәнү;

- билгеләргә ысулларын арттыру, кызыксындыру өйрәнгәндә, татар телен мәктәптә;

- булдыру матбугат үзәге журналы татар телендә.

          Тикшеренү предметы - татар телен ысулы буларак саклап калу, халык мәдәнияте.

Объект тикшеренүләр – мотивация к саклап калу, татар теле.

Төп тикшеренү ысуллары:

- сопоставительно - типологический, ачыкларга мөмкинлек бирә торган төрләрен мотиваций;

- анкета;

- анализ нәтиҗәләрен анкета;

- журналының татар телендә

Фәнни яңалыгы, эш үзенчәлеге белән кызыксыну, туган телне өйрәнүгә аша гамәлгә ашырыла иҗади якын күтәрүдә, кызыксындыру.

          Төрләрен мотиваций

Иң таралган сәбәпләр аркасында безнең көннәрдә дә булып тора обстоятельства.

Мотивация – ул эчке движущая сила, ул подталкивает кеше кылган актив гамәлләр хәлләрдә башлагач, ул гадәттә медлит, бездействует, откладывает, яки озак настраивается.

Мотивация була тышкы һәм эчке.

          Тышкы мотивация вызывается внешними факторлар белән бәйле. Бу төр кызыксындыру вызывается тизрәк, ләкин, кагыйдә буларак, бик тиз үтә соң исчезновения яки ослабления фактор, ул аны уятты. Моннан тыш, әлеге төр кызыксындыру еш дискомфорт тудыра һәм китерергә мөмкин стрессу.

          Эчке мотивация – бу мотивация, ул туа кешедә йогынтысында үз мыслей, раздумий. Бу төр кызыксындыру сопровождается позитивными фикерләре, кәефен яхшырту, әмма аны труднее чакыртырга кирәк, ә тагын труднее ярдәм итәргә озак вакытлар. Төп разновидностью эчке мотивация булып тора коммуникативная мотивация. Күпчелек кешеләр телиләр бер-берсе белән аралашырга, туганнары белән белән носителями теле өчен саморазвития, өйрәнү өчен, мәдәният һәм гореф-гадәтләр татар халкының разучивание җырлар һәм шигырьләр, укырга нәфис әдәбият.

          Нәтиҗә ясыйбыз өчен, телне өйрәнү буенча эчке мотивация артык мөһимрәк һәм значимее.

Тикшеренү дәрәҗәсен караш, татар телен өйрәнү

          Үткәрү өчен анкета тутыру мин файдаланган таблицей "Кызыксындыру, өйрәнү туган тел".

Анкеталаштыру уздырды, укучылар арасында 4 класс, 6 класс, 8 класс, 10 класс.( кара Кушымта 1)Бу егетләр, дип билгеләп үттеләр татар теле булып туган тел. Дәүләт телен Татарстан саныйлар 6 һәм 8 класс, мотивируя, шуның өчен бу-милли тел. Кирәк булачак гына общении дип саныйлар 4 һәм 10 сыйныфларда, чөнки авырлык әлеге егетләр бик күп дуслар һәм родственником, общающихся телендә. Бу кирәк булачак алдагы эштә 100% дип саныйлар 4 класс, мотивируя булуы арасында хезмәттәшләре ала калырга телен белүчеләр. Бу-тел, мәдәният, дөньякүләм әһәмияткә ия булган дип саныйлар 65%, уртача алганда, т. к. татар теле тел түгел булып тора, халыкара тел. Миңа кирәк булачак, бу тел һәм процессы постижения -80%, т. к. укучы, диләр, ешрак рус телендә. Булмаса, аны белем ярамый, ул үзен укымышлы кеше, уртача алганда, бу көнне 95%, т. к. булып торабыз, татарлар һәм башка аның белеме алмыйбыз дип санала образованными. Булмаса, аның белемнәре булмый дәгъва итә престижную эшен 95%, белеп, туган тел, син оеша һәм мәдәни воспитан.

Анализ җайланмалары ди гомумән турында уңай мотивация к овладению-татар телендә.

Чагыштыру таблицасы рейтингы мотивационных җайланмалары к овладению татар телен 2016 белән чагыштырганда, күрсәткечләр 2014 елның (См. Кушымта 2) мәгълүмат бирә, бу зур аерма әлеге күрсәткечләр бу минем туган тел һәм бу дәүләт теле, Татарстанның юк – 59,4% ка арткан һәм 55%, 52,1% 65%; ә калган күрсәткечләр дә бар аерма: балалар, дип саный туган тел кирәк булачак " общении белән дуслар, күршеләр, ата-аналар, кирәк булачак алдагы эштә һ. б.

Дип, безгә бирде анкета?

- белдек, нинди кызыксындыру доминируют

- күрдек дәрәҗәсе караш, татар телен өйрәнү

- аңладык, үзгәрдеме мөнәсәбәт татар телен өйрәнү өчен 3 ел.

Ысуллары арттыру, кызыксындыру өйрәнгәндә, татар телен мәктәптә

          Бик зур плюс " быстром татар телен укытуда Татарстан Республикасында шунда ки олылар һәм балалар йортлары табигый телләр арасында. Татарстанда күпмилләтле Татарстанда тирәсендә яшәүчеләр шулкадәр татар. Татар телен өйрәнү өчен генә түгел, дәресләрдә дә читтә дәресләр барлык шартлар да бар. Бар мөмкинлек тыңларга татар сүз һәркайда: урамда, кибеттә, транспортта, радио, телевизор. Ә без яшибез шәһәрдә, Ульяновск, анда халыкның күп өлеше русскоязычное һәм безнең зур кыенлыклар, татар телен өйрәнү, һәркайда без ишетәбез генә рус сүз.

Безнең мәктәптә бирелә 1 сәгате өйрәнү туган тел "Мәдәният һәм традицияләр" татар халкының җитәкчелегендә Латыйпова Зөлфия Фоатовны, анда без татар теле өйрәнәбез тел ( төзеп эшлибез диалог, монологлар), бу дәресләрдә без, өйрәнәбез, фольклор әсәрләрен төрле жанрдагы, знакомимся иҗаты белән күп кенә танылган татар язучылары һәм шагыйрьләренең үткәрәбез, атнага туган тел, конкурсларда катнашабыз: язабыз әсәрләр, рәсеме, учим шигырьләр, танцуем һәм поем. Түгәрәге эшли, 2014 нче ел башына уку елы түгәрәге посещало 8 кеше һәм безнең алда встала бурыч җәлеп итү, балаларны тел өйрәнүгә, мәдәниятенә җәлеп итү. Менә шуңа күрә тыш түгәрәге татар телен, мин чыкты тәкъдиме белән мөрәҗәгать укытучыга, Латыпова Зөлфия Фоатовне булдырырга кирәк", журнал "Татар теле", кайда без отражали безнең барлык казанышлар һәм мәдәниятен, телен.

Журнал нәшер ителә 2016 уку елы, анда мин булам директоры. Тираж чыга 1 тапкыр чирек. Без ярсуларын 2 журналы һәм хәзер өстендә эшлибез версткой 3 журналы, Г. Тукай иҗатына багышланган. Барлыкка килгәннән соң журналының башына 2016 уку елы түгәрәге йөриләр 19 кеше, алар арасында 4 телле. Без уздырдык, анкеталар, ничек журналы агачларның белән кызыксыну, туган телне өйрәнүгә. Укучылар таныла:

"Әйтәсе килә перелистовать, тикшереп сурәт, белергә традицияләре һәм мәдәниятен, язарга статьясына һәм" журналы һәм популяр булырга мәктәптә өчен, "минем" мәкалә булды кызыклы, ия булырга, үз фотография бу тышлы дәфтәрен ачып куйды алдыма журналы, өйрәнергә, укырга, туган телдә, пересказывать , сөйләшергә, татар телендә ". (Кушымта 3,4,5,6) анкетировании катнаштылар 4, 5,6,7,8,9,10 сыйныф.

Актуальлеге булдыру, мәктәп журналы

         Үзгәртү, мәгълүмат структуралары җәмгыяте таләп яңа караш туган телне өйрәнүгә һәм мәдәнияте.

          Проектның максаты булдыру буенча мәктәп журналы: иҗади сәләтләрен үстерү, мәдәниятне үстерү, аралашу формалаштыру, әхлакый кыйммәтләрне үз кече Ватаны.

          Бурычлар булдыру журналы:

1. Информационная

- җәлеп итәргә егет янына публицистической эшчәнлеге;

- арттырырга познавательную активлык;

Обучающая

- тормышка ашырырга иҗади (әдәби, сәнгати, публицистик һәм техник) сәләте төзегәндә журналы;

- үстерергә, мәдәниятен чыгышында, мәгълүмати мәдәниятен бала;

2. Развивающая

- иҗади сәләтен үстерергә;

-бирергә мөмкинлеге өчен "проба каләм", журнал битләрендә.

Тәрбияләүче

- приобщаться эшкә командада;

- өйрәнүгә кызыксынуны үстерү, татар телен һәм аның тарихын;

3. Һөнәри юнәлеш бирү

- танышу, эшләү үзенчәлекләре белән таныштыруга редакциясендә мәктәп журналы.

Сәхифәләр мәктәп журналы:

1. "Традиция һәм гореф-гадәтләрен"- әлеге сайтыныž өйрәнәбез мәдәниятен һәм көнкүреше, татар халкының.

2. "Интеллект-клуб" - әлеге сайтыныž өйрәнәбез, рухи мәдәниятен, татар. Туган якны өйрәнү - туган якны өйрәнү гаиләдән башлана, төзеп эшлибез родословные, язабыз тарихын үз гаиләләре, генеалогическое агач.

3. "Халык йолалары"- өйрәнәбез, милли ризыклардан авыз итәргә: "бэлеш", "чәк-чәк", "өч-почмак", "вак - бэлеш" һәм башка күп нәрсәләр. Без өйрәнәбез йолалары шундый вакыйгалар, ничек сватовство, туй, аят һәм башка календарно-обрядовых һәм гаилә-көнкүреш традицияләре, өйрәнәбез рәсмиләштерү, интерьерлар тораклар, бәйрәм һәм көндәлек убранства йорт, заповеди кунакчыллык.

4. "Гаиләсе" - үз эченә ала обобщенный тәҗрибә гаилә тәрбиясе.

5. "Проба каләм әһелләре"- әлеге сайтыныž күрергә мөмкин иҗаты безнең егетләр һәм кызлар.

Бәяләмә

          Тел – ул өлеше, халык мәдәнияте. Һәр халык ярата, үз тел һәм саный, аның иң матур һәм бай. Һәр тел хокуклы гына түгел, яшәешен дә хөрмәт ягыннан кешеләр башка милләт вәкиле. Бу россиядәге толерантлык арасындагы мөнәсәбәтләрдә кешеләр планетада. Ләкин шуны да онытмаска кирәк: туган тел – халыкның җаны. Бурычка һәр милләтне саклап калу, телебезне. Шулай булсын туган телебезне булды безнең өчен тагын да үзенчәлекле төс алган һәм мәктәп журналы бу ярдәм итә. Шулай ук журнал якынайта, бәйли сыйныфка яки мәктәпкә воедино нәтиҗәсендә журналына, таныша, үзара шундый балалар, алар бүгенге көнгә кадәр берни дә белмәгән бер-берсе турында друге; журналы выводит на трибуну теге сосредоточенных, кем белә высказываться бу тиши белән пером бу кулымда, әмма алар перекричат бу шумном споре.

Используемая литература

1. Агафонова  Ю. А. Методы профильной подготовки будущих журналистов// Вопросы Интернет - образования.
2. Ворошилов В.В. Журналистика/ В.В. Ворошилов. - СПб.,2000
3. Пронина Е. Школьная газета: пробуждение “Я” // Вестник образования. 2004. № 2. С. 233–240.
4. Прохоров Е.П. Введение в теорию журналистики/ Е.П. Прохоров.- М., 2001.
5. Селевко Г.К. Руководство по организации самовоспитания школьников/ Г.К. Селевко// Школьные технологии. - М.: Народное образование, 2000-№6.
6. Социальная практика и журналистский текст/ под. ред. Я.Н. Засурского, Е.И. Пронина. – М., 1999.
7. Тертычный А.А. Жанры периодической печати. Учебное пособие / А. А. Тертычный.-М.,2000.
8. Тулупов В.В. В мастерской газетного оформителя/ В.В.Тулупов.- М.,1999.
9. Ученова В.В. Исторические истоки публицистики/ В.В. Ученова.- М., 2002

Список дополнительной литературы:

1. Ганиев Ф.А. Татарский язык: проблемы и исследования. – Казань: Татар. кн. изд-во, 2000. – 432с.
   2. Закиев М.З., Гарипов Я.З., Исхакова З.А. и др. Социолинвистические проблемы функционирования государственных языков Республики Татарстан: сборник научных статей.– Казань: Татар. кн. изд-во, 2007. – 255с.
   3. Мусина Р.Н., Габдрахманова Г.Ф. и др. Языки в системе образования Республики Татарстан: по материалам этносоциологического исследования.– Казань: Татар. кн. изд-во, 2011. – 158с.
   4. Постановление Кабинета Министров Республики Татарстан от 31.12.2013г. №1125 «Об утверждении Положения об использовании государственных языков Республики Татарстан и других языков в Республике Татарстан при организации и проведении культурно-массовых мероприятий».
   

Кушымта 1

Таблица 1

Мотивационная урнаштыру к овладению татар теле

Кушымта 2

Таблица 2

Рейтинг мотивационных җайланмалары к овладению татар телен күрсәткечләре белән чагыштырып, 2014 елның

Кушымта 3

Таблица 3

"Кирәкме мәктәптә андый журнал?"

Кушымта 4

Сораштыру нәтиҗәләре буенча, укучыларның 35-нче мәктәп

1. Кирәк микән безнең мәктәптә журнал "Татар теле"?

Кушымта 5

1. Сезгә микән син булырга журналы хәбәрчесе "Татар теле"?

Кушымта 6

1. Файдалы журналы бармы?

Кушымта 7

Анкета

Дәрәҗәсе тагын татар телен ( иде опрошено 80 кеше)

1. Нинди телдә сез общаетесь?

2. Нинди дәрәҗә Сез владеете татар телен?

3. Нәрсә ярдәм итә сезгә татар телен өйрәнү?

Кем булыша сезгә татар телен өйрәнүдә ?

4. Телисезме юкмы, сез иркен аралашырга, татар телендә?

Игровое проектирование

“Мифы о народах Поволжья: татары - гордые, творческие, хозяйственные”

Латыпова Зульфия Фоатовна,

учитель английского языка

Раздел: татарский язык

Цель:

 1.Обобщение изученного по теме “Мифы татарского народа”;

2.Глубокое проникновение в культуру прошлого и культуру татарского народа;

3. Позннакомиться с историей татарского народа;

3.Привитие эстетического вкуса;

4.Нравственное воспитание подростков.

Ход урока:

( в классе места занимают: гости, обучающиеся сидят за партой)

Приветствие:

Учитель:

- Исәнмесез Хөрмәтле Ватандашларым, кунаклар, укытучылар!

- Укучылар! Хәерле көн! Хәлләрегез ничек!

- Укучылар ,Бүген бездә кунаклар да бар .Сез де  Әйдәгез алар белән дә исәнләшеп алыйк әле.

Ученики: рассказывают стихи приветствия.

Учитель:

• Ребята , сегодня у нас очень интересное занятие, сегодня мы с вами смоделируем проект  название, которого вы видите на доске. Прочитайте:
• ”  Мифы о народах Поволжья: татары - гордые, творческие, хозяйственные”

МИФ

сказание, предание,                                    

отражающее фантастические представления людей об окружающем мире, природе, человеческой сущности

                                     заблуждение,причинами, которых стали неверные  представления и суждения +

Незванный гость – хуже татарина       Татарский народ- гордый, неприступный      Родной язык вымирает                                                                   горд за свою страну и нацию

 исторический смысл                                                плаксливый

Потерян. .Фрезеологизм(устойчивое

 сочитание слов)- неодобрение                               творческий

Внезапного, незаапаланированного визита            хозяйственный

                                                                                     Трудолюбивый

                                                                                      трусливый

             вывод:                      +               Вывод: +  Вывод: +

Простая ли кухня?

Вывод: + -

________________________________________________________________

 Вывод о проекте: татарский народ- это отдельная нация, которая имеет свою историю , свой менталитет , мы уважаем культуру и стараемся сохранить традиции татарского народа. Многие исторический события и явления искажены до наших дней. А теперь посмотрите на нашу модель- доказали ли мы, что татары – гордые, творческие и  хозяйственные ?

• Сначала нам нужно разобраться с понятием - миф
• Укучылар, и так, что такое миф?(варианты ответов детей)
• Ребята, посмотрите вокруг, заметили вы что-то новое необычное, интересное в классе, орнамент татарской культуры?(коробочка)

(на доске  определение миф – сказание, предание,отражающее фантастические представления людей об окружающем мире, природе, человеческой сущности. Миф - заблуждение,причинами, которых стали неверные представления и суждения.)

•  Скажите, а можно ли верить мифам?(да,нет)
•  Кто же создавал мифы?(Все народы мира)
• Ребята, я акцентирую ваше внимание на второе значение мифа- заблуждение,причинами, которых стали неверные представления и суждения посмотрите еще раз на тему нашего занятия - Мифы о народах Поволжья, сегодня мы постараемся развееть мифы, которые окутали татарский народ.
• И так, первый миф, который сложился вокруг татарского народа очень интересный, вы его должны определить, просмотрев  короткую комичную сценку. (незванный гость хуже татарина)(конверт №1)
• Сценка «Непрошенный гость»
• Действующие лица: Хозяйка, Хозяин, Гость -ученики класса.
• Оборудование: для проведения необходимо два стула для двух учеников, чемодан.
• Двое учеников, изображающих хозяев, сидят на стульях, раздается подобие звонка.
• Хозяйка: Кто это к нам?
• X о з я и н : Я никого не жду!
• Хозяйка: Пойду и открою.
• Входит третий ученик с чемоданом, он играет Гостя.
• Гость. Здравствуйте! Как хорошо, что вы дома! Никуда не уходите!
• Хозяйка пытается вставить слово, но у нее не получается.
• Гость: Да-да, вы меня давно не видели, и не узнали, смотрите как я вырос, дети растут быстро, а родители... Да ладно, что я все о себе, да о себе! Вы то как? Есть у вас местечко для родственника? Вижу что есть, в беде его не оставите! С чемоданом на улицу не выгоните? Раскладушка имеется?
• Испуганные хозяева : Да, есть!
• Гость: Ну, вот и славно, мне только недельку, и дальше я к тете Маше поеду, гостинцев ей от вас отвезу! Не бойтесь - все передам, даже если сумка большая будет!
• X о з я е в а : Но мы вас не знаем! Впервые видим!
• Гость: Это не беда, за неделю познакомимся - роднее родных будем! А тете Маше гостинцев собирайте, обрадуется она!
• Хозяева (поворачиваясь к зрителям): Вот так Гость! Как же нам его выпроводить?
• Хозяйка: Вы уж не обижайтесь, родной вы наш (с улыбкой), но не поможете ли вы нам?
• Гость: Слушаю (занимая место хозяйки).
• Хозяйка: Не могли бы вы одолжить нам немного денег, совсем-совсем, а то нам совсем их не хватает, ну сколько есть?
• Гость (быстро встает): Ну я, пожалуй, у Петровых еще не был, схожу к ним!
• Хозяин: Да куда вы так быстро? И чемодан можете у нас оставить.
• Гость (схватив чемодан): Ну, уж нет! До свидания!

• Кто догадался? Что за пословица? Что она означает?( неодобрение внезапного, незапланированного визита)

• Откуда же такая нелюбовь к гостям, и почему гостя сравнивают с татарином? Причем тут татары – вполне цивилизованная самобытная нация, на протяжении столетий живущая бок о бок с русскими. 

• Об этом нам расскажет…

(Все это началось в далекой истории,Древняя Русь много пострадала от монголо-татарского ига. То есть, после «татарина» не оставалось ничего. Осталось выяснить, почему гость, пришедший во внеурочное время, причиняет беспокойства.Значение слова «гость» имеет несколько значений, одно из которых – купец. В истории отражен такой факт, когда вещий Олег, под видом купца, то есть гостя, с варяжской дружиной проник в Киев, убил правящих на то время Варяжских князей Аскольда и Дира, сел на правление. Возможно, под незваным гостем и подразумевается этот незапланированный визит.
Во всяком случае  к современным жителям республики Татарстан и крымским татарам эта пословица не имеет ни малейшего отношения, они сами в свое время не мало пострадали от набегов диких племен. А Татары –и сами гостеприимный народ,  — Пришел кунак — радость в дом принес, даже если незваный. Его обязательно приветливо встречают. Это в обычаях татар.. Если же русский мужик ехал через татарское село, его тоже приветливо встречали. Так было из веков в века. Традиция чаепития присутствует у татарского народа-гостя не напоить чаем-оят(стыд) А на столе всегда конфеты, мед, халва, выпечка.)

Вывод- начало пословицы ( фразеологизма)  начинается далеко из истории со времен Золотой Орды, но сейчас изменились времена и нравы и на протяжении столетий татары  живут бок о бок с русскими. И сейчас эта поговорка  имеет историческое значение. И это миф (на доске символ –  миф)

2.

Учитель:

Татарин всегда хозяин. Расторопный и предприимчивый. Татарин не будет сидеть и ждать у моря погоды, потому что он — хозяин своей жизни и несет ответственность не только за себя, но и за свою семью и проявляется это чуть сильнее, чем у остальных коренных народов Ульяновской области.

- А сейчас мы предлагаем вашему вниманию шуточный танец , просмотрев, которого вы должны определить, какими чертами характера обладает татарский народ? (танец)

- Какие черты характера «нарисовал» вам танец? (гордость, темперамент)

- А теперь нам нужно выстроить миф? ( татарский народ-гордый народ).

Вывод: Да , он гордый, но горд за свою страну, нацию, очень трудолюбивые и уважает другие народы.

3.

Учитель: Мы с вами определили, что татарский народ отличается от других народов темпераментом и характером, а что еще отличает одну нацию от другой?(язык)

-Вашему вниманию, я сейчас представлю несколько языков, вы должны будите определить, где татарский язык.

- Народы Поволжья говорят на своих родных языках?  С чем это связано? (вымирает)

(Действительно, говорить по-татарски стали меньше,  — Даже судя по переписи 2002 года, из 170 тысяч татар 30 тысяч объявили, что не владеют родным языком. У других народов этот показатель был еще выше (у евреев 90%), у чувашей и мордвы около 40%. У нас в то время было 18%. Язык - один из основных определителей принадлежности к той или иной нации. Среди причин проблемы - исчезновение деревень как таковых. Татарских сел в регионе осталось 67 сейчас. В деревне молодежи нет. Больше половины татарских учащихся находятся в городах, а тут среда полиэтническая — вышел во двор, кого только нет: чуваши, мордва, русские, армяне, узбеки. Языком межнационального общения стал русский. Процесс отмирания языков — мировой. Всего на планете 6 тысяч языков, каждую неделю один из них умирает. Придет время — и русского не будет. Появится какой-то мировой.  Но Наша автономия добилась, что в Ульяновске почти во всех школах есть или кружок, или факультатив, где ребенок может изучить язык и культуру. Татарских школьников в области 13,5 тыс., 6 тыс. из них изучают родной язык. И в нашей школе мы изучаем родной язык. Рамиль и Олеся расскажут стихи, что татарский язык- это родной язык.

- сейчас вашему вниманию я предложу выучить несколько фраз на татарском языке.

Вывод: мы стараемся сохранить не только наши традиции, но и родной язык.

4.

(Издавна татары славились своей любовью к выпечке и мясу. Рецепты передавались из поколения в поколение и дополнялись новыми. Традиционно в семье готовили и супы (шулпа, токмач), и пироги, и подавали чай со сладостями. Татары не едят свинину, но считаются мастерами в приготовлении конины, баранины и говядины. Я не большой специалист в кулинарии, но могу сказать точно: татарская кухня очень вкусна и разнообразна, — Основная пища татар — мясо и тесто. Без эчпочмака и чак-чака, наверное, не обходится ни один праздник. Неслучайно эти исконно национальные блюда так любят и представители других национальностей. Назовите татарский блюда. Простая ли эта кухня? В основе своей, наверное, да. Но вы попробуйте приготовить губадию — это пирог с многослойной начинкой из риса, сухофруктов, творога и многого другого. Не очень просто?)( угощение для гостей)

Вывод: сытная, вкусная, не так и проста, изысканная, незатейливая, изобретательная- в таком свете представили нам татарскую кухню наши дорогие гости.  (на доске – не верим мифу)

Вывод о проекте: татарский народ- это отдельная нация, которая имеет свою историю , свой менталитет , мы уважаем культуру и стараемся сохранить традиции татарского народа. Многие исторический события и явления искажены до наших дней

Учитель: рәхмәт һәм хуш, сау булыгыз

тел - ин татлы тел,

Туган тел – ин тәмле тел.

Тәмле дип телең йотма-

Туган телне онытма!

Дөньяда иң-иң матур ил

 Ул минем туган илем.

Дөньяда иң –иң матур тел

Ул минем туган телем.