рабочие программы по татарскому языку и литературе
рабочая программа (6 класс) на тему

Укучыда формалашачак

Формалашу өчен укучыга мөмкинлекләр

шәхси

• Баланың акыл мөстәкыйль фикерләү  эшчәнлеген активлаштыру;
• Баланың үзен тәрбияләү,үзе белән идарә итү,үз фикерен яклый алу сәләтен үстерү;
• Сөйләм эшчәнлегенең үзара аралашу чарасы икәнен аңлау;
• Укучының үзаңын үстерү,милләтне,ватанны яратырга өйрәтү, горурлык һәм гражданлык хисләре тәрбияләү;
• Җәмгыят-тә яшәү кагыйдәләренә,әхлак нормаларына төшендерү.

• төркем белән эшләү күнекмәләре алу. Укучының иптәшләре һәм укытучы белән бергәләшеп эшләү күнекмәләренә ия булуы балаларны мораль-әхлакый һәм психологик яктан да гамәли эш алымнарына өйрәтә;
• аралашу компетенциясе төрле бурычларны хәл итү алымнарын үзләштерү, телне өйрәнү башка кешеләр белән аралашуның нигезен тәшкил итүен истә тотарга да өйрәтә һәм шул максаттан тормыш хәлләренә бәйле рәвештә иптәшең белән аралашу нормаларын һәм формаларын үзләштерүне дә күз уңында тота;
• телне өйрәнү сөйләм эшчәнлеген үстерүне дә алгы планга куя, бу исә укучыларның ана телен өйрәнгәндә аралашу компетенциясен истә тотып эш итәргә этәргеч ясый.

метапредмет

• татар теленең башка фәннәрне өйрәнү һәм белем алу чарасы икәнен аңлау;
• татар телен әдәбият белән бәйләп,тел чараларының матур әдәбият әсәрләренең тәэсир көчен,сәнгат-ген булдырудагы ролен ачыклау;
• телне мәдәният белән бәйләп,татар теленең байлыгына һәм матурлыгына хөрмәт,зәвык тәрбияләү;
• татар телен рус теле белән бәйләп,телләр һәм халыклар арасындагы уртак хәзинә-рухи кыйммәтләргә ихтирам һәи башка милләт вәкилләренә карата түземле-ихтирамлы мөнәсәбәт тәрбияләү;
• телне  тарих, җәмгыять  белеме фәннәре   белән бәйләп, дөнья, кешелек җәмгыяте,аның үсеше турында күзаллау формалаштыру;
• татар теле дәресләрендә алган белем,күнекмәләрне телнең кеше һәм җәмгыять тормышына тоткан урынын аңларга ярдәм итү

балалар проектлау-тикшеренү күнекмәләрен гамәли яктан үзләштерәләр;

• мәгънәсенә төшенеп уку һәм алган мәгълүмат белән эшли белү күнекмәләре бирелә;
• танып-белү методын гамәли яктан куллана белергә өйрәтә, бу яктан тел өйрәнү дәресләрендә укучылар логик фикерләү алымнарына да ия булалар.
• әзер мәгълүмат чыганакларындагы фикерләрне системага салып, чагыштырып, тикшереп һәм гомумиләштереп, мөстәкыйль аңлатмалар бирергә өйрәнелә;
• аерым текстлар белән эшләгәндә, төп фикерне аерып алып, аны тезис рәвешендә кыска, җыйнак һәм төгәл итеп, график (таблица, схема, карта яки диаграмма) формасында җиткерү;
• булган таблица, схема һәм график рәсемнәрне тутыра яки тулыландыра белү. Моның өчен тел дәресләрендә мәгълүматны төрле чыганаклардан һәм заманча техник чаратлар ярдәмендә эзләп табарга өйрәтү, Интернет челтәреннән урынлы, чамасын белеп һәм дөрес итеп файдалану

предмет

• телдән һәм язма сөйләм,диалог һәм монолог,аралашу ситуациясе, тел стильләре, текст төшенчәләрен аңлау һәм гамәлдә дөрес куллану;
• төрле стиль  һәм жанрдагы текстларны сәнгат-ле итеп уку күнекмәләре булдыру;
• текстның эчтәлеген телдән һәм язматөгәл итеп,сайлап яки кыскача сөйләп бирү,текст буенча куелган сорауларга төгәл җавап бирү;
• бирелгән темага,куелган максатка ярашлы рәвештә,төрле ситуацияләрдән чыгып,тасвирлауяки хикәяләү характерындагы текстларны телдән яки язмача әзерләү;
• текстның планын төзү яки эчтәлеген конспект рәвешендә язу;
• җөмлә яки җөмләдәге сүзләргә фонетик,лексик анализ ясау,сүзләрне төзелеше һәм ясалышы ягыннан тикшерү;
• томыш-көнкүреш,уку,иҗтимагый, мәдәни темаларга әңгәмә кору,үз фикереңне яклап,әңгәмә-бәхәс формасында сөйләшү күнекмәләренә ия булу;
• сөйләү һәм язуда татар әдәби теле нормаларын(орфографик, орфоэпик,лексик,грамматик,пунктуацион) саклау һәм сөйләм этикеты нормаларын үтәү;
• тәкъдим ителгән текстларны рус теленнән татар теленә һәм татар теленнән рус теленә тәрҗемә итү

• ана теле дәресләрендә укучылар туган илнең тарихи-географик образын күзаллый белергә, шуңа бәйле рәвештә туган ягының тарихын һәм географиясен, аның мәдәни мирасын һәм традицияләрен күзаллый белү;
• тел дәресләрендә үтелә торган темаларга бәйле рәвештә туган илнең иҗтимагый-сәяси төзелешен, анда булып узган тарихи вакыйгаларны хронологик һәм фактик яктан белергә бурычлы; шуңа бәйле рәвештә дәүләт символлары  булып саналган герб, флаг һәм гимнны, дәүләт бәйрәмнәрен дә белү;
• илнең гражданнары буларак, укучылар үзләренең хокук һәм бурычларын,  милли традицияләрен, мәдәниятларын, аның кыйммәтләрен аңлау һәм белү.

Предмет

Класс

Барлык сә-

гатьләр саны 

Атнага сәгатьләр саны

Күләме

Дәреслекнең авторы, елы

контрол.

эш

диктант

БСҮ

Татар теле

5б

105

3

5

4

6

Ф.Ф.Харисов,Ч.М.Харисова. Татар теле. К,”Татарстан китап нәшрияты»,  2012

Бүлек номеры

Бүлекнең исеме

Сәгатьләр саны

1

Башлангыч сыйныфларда үткәннәрне кабатлау

9

2

Фонетика. Орфоэпия. Графика һәм орфография

40

3

Лексикология һәм лексикография

22

4

Сүз төзелеше һәм ясалышы

32

5

5 нче сыйныфта үткәннәрне кабатлау

12

№

п/п

Өйрәнелә торган бүлек, укыту материалының темасы

Сәг. са-ны

Үтәлү вакыты

Планлаштырылган нәтиҗәләр

Тө

Төп эшчәнлек төрләре

Кален-дарь

срок

Фактик срок

Белемнәр

Күнекмәләр

Универсаль уку гамәлләре

1. Башлангыч сыйныфларда үткәннәрне кабатлау.

1

Тел белеме бү-лекләре. 

1

Тел белеме бүлекләреннән фонтетика, морфология, сүз төзелеше, сүз ясалышы, лексикология, снтаксисны искә төшерү

Дәреслек, сүзлек белән эш итү, сөйләм төзү, текст уку

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау гамәллә рен камилләштерү сүз

 төркемнәренә өлешчә грамматик анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Коммуникатив эшчәнлек

Диалоглар төзү гамәле

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- контроль диктант – 50 – 60сүз ;

-  план буенча  изложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

-гади план төзеп сочине ние язу

Тел бүлекләрен һәм аларның

өйрәнү объекларын истә кал

дыру

2

Туры һәм күче-релмә мәгънәле сүзләр.

1

Сүзнең туры һәм күчерелмә мәгънәләрен аера белү. Сүзнең тамы рын һәм кушымчаларын билгеләү

Туры һәм күчерелмә мәгънәле сүзләрне таный белү

Туры һәм күчерелмә мәгънә

ләрен аера белү

3

Исем. Сан.

1

Исемнәрнең берлек-күплек санын  килешләр белән төрләнүен белү. Исемнәрнең тартым белән төрләнүе.

Җөмләдә исемнәрне, саннарны дөрес язу һәм сөйләмдә дөрес куллану

Исем,сан сүз төркемнәренең

 морфологик-синтаксик бил

геләрен искә төшерү

4

Алмашлык, сыйфат.

1

Алмашлыклар турында төшенчә. Сыйфат дәрәҗәләрен искә төшерү.

Зат һәм сорау алмашлыкларыын танып белү.

Алмашлык,сыйфат сүз

төркемнәренең

 морфологик -синтаксик бил

геләрен искә төшерү

5

Фигыль.

1

Хикәя фигыльнең заманнарын аера белү. Фигыльнең зат-сан категориясен билгеләү.

Фигыльләрнең җөмләдәге рольләрен аңлау, дөрес язу һәм сөйләмдә дөрес куллану.

Фигыль,аның морфологик –

синтаксик билгеләрен

истә калдыру

6

Кереш диктант  Безнең бакча”.

1

Дөрес язу күнекмәләрен булдыру

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

7

Хаталар өстендә эш. Сүзтезмә.

1

Җөмләдән бәйләнешкә кергән сүзләрне парлап аерып чыгару. Аларда ияртүче һәм иярүче сүзләрне бәйләүче чараны аера белү.

Тәрҗемә күнекмәләрен ныгыту. Сүзтезмәләрне танып белү.

Сүзтезмә, аның ияртүче һәм

иярүче сүздән торуын танып

 белү,сүзтезмәгә анализ

 тәртибе буенча характерис

тика бирә белү

8

Җөмлә. Җыйнак һәм җәенке җөмләләр. Җөмлә кисәкләре. Җөмләнең тиңдәш кисәкләре.

1

Җыйнак һәм җәенке җөмләләр турында төшенчә.

Җөмлә чиген дөрес билгели белү. Җөмләнең нигезен билгели белү, баш кисәкләрдән чыгып, башка кисәкләрне таба белү.

Җөмлә чикләрен дөрес

 билгеләү;

җөмлә ахырына тиешле

тыныш билгесен кую;

җөмлә кисәкләренең

 сорауларын истә  калдыру;

тиңдәш кисәкләрне танып

белү.

9

БСҮ. Изложение.

Бигрәк тәмле бәрәңге”

1

План төзергә өйрәнү.

Эчтәлекне аңлау, төшенү күнекмәләре булдыру;

Укылган текстның төп

 вакыйгаларын истә калдыру;

аларны сөйләп чыгу; сүзлек

өстендә эш; план төзү; план

 буенча логик эзлек. язу

                                                                         2. Фонетика. Орфоэпия. Графика һәм орфография

10

Хаталар өстендә эш. Тел беле менең бер бүлеге буларак фоне тика һәм орфо эпия.

1

Тел белеменең фонетика бүлегенең сөйләм авазларын, орфоэпия бүлегенең авазларны дөрес әйтелешен тикшерүе. Транскрипция.

Аваз һәм хәрефне аера белү. Дәреслек, сүзлек белән эш итү, сорауларга җавап бирү, дәфтәрләрдә эш, сөйләм органнарын өйрәнү, җөмләләр төзү

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүзләргә фонетик  анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- сүзлек дик-ты – 16 – 20

сүз ;

-  план буенча  из

ложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

гади план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үзеңнең уку һәм та

нып-белү эшчәнлегең

не анализлау , аңа бәя

бирү .

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүзләргә фонетик  анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- сүзлек дик-ты – 16 – 20

сүз ;

-  план буенча  из

ложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

гади план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Үзеңнең уку һәм та

нып-белү эшчәнлегең

не анализлау , аңа бәя

бирү .

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүзләргә фонетик  анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Белем алуның рациональ ысулларын сайлау

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- сүзлек дик-ты – 16 – 20

сүз ;

-  план буенча  из

ложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

гади план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Үзеңнең уку һәм та

нып-белү эшчәнлегең

не анализлау , аңа бәя

бирү .

Татар авазлары кергән сүзләр

не дәрес итеп әйтү

Сузык һәм тартык авазларга

аера белү

Сузык авазларны төрле яктан

характерлау

Сүзләрдән сузык авазларга хас

үзгәрешләрне таба белү

Ике телнең сузык авазларын

чагыштыру,нәтиҗә чыгару

Сүзгә өлешчә фонетик анализ

11

Сузык авазлар һәм аларның классифика-циясе.

1

Сузыкларның, телнең хәрәкәтенә карап, алгы һәм арткы рәт сузык-ларына, ә иреннәр хәрәкәтенә ка-рап, иренләшкән һәм иренләш-мәгән сузыкларга бүленеше.

Алгы һәм арткы рәт, иренләшкән һәм иренләшмәгән сузыкларны аера белү

12

Сузыклар гармониясе.  Аңкау гармониясе.

1

Татар елендә сүзләрнең калын яки нечкә әйтелешенең сузыкларга бәйле булуы. Сингармонизм законы.

Сингармонизм законы үзенчәлеген күнегүләр аша ныгыту

13

Ирен гармониясе

1

Сүзнең беренче иҗегендә ирен-ләшкән [о],[ө] сузыклары булса, икенче һәм башка иҗекләрдәге [ы], [э(е] авазлары урынына [о],[ө]сузыкларының әйтелүе

Ирен гармониясен үзләштерү

14

Тартык авазлар, аларны төркемләү.

1

Тартык авазларның ясалышы. Аларның яңгырау, саңгырау тар-тыкларга бүленеше. Яңгырау, саң гырау тартыкларның парлашуы.

Яңгырау һәм саңгырау тартыкларны алыштырып язу, тест үтәү

Татар тартык авазларын дөрес

итеп әйтү;

тартык  авазларны төрле

 яктан характерлау

Сүзләрдән тартык авазларга

 хас үзгәрешләрне таба белү

Ике телнең тартык авазларын

чагыштыру,нәтиҗә чыгару

Тулы фонетик анализ

15

[в] һәм  [w] тартыклары.

1

[в] һәм  [w] тартыкларының яса-лышлары ягыннан аерымлыкла-ры,  аның алынма сүзләрдә генә кулланылуы.

Саңгырау тартык алдыннан һәм сүз ахырында [в] авазы урынына [ф] әйтелү

16

БСҮ. Сочинение. “Алтын көз”.

1

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру.

Әңгәмә, сөйләм төзү

Тупланган материалга

нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

17

Х.Ө.Э. [х] һәм  [һ] тартыклары.

1

[х] һәм  [һ] тартыкларының әйтелешен дә уртаклыклар һәм аермалар

Бу аваз ларның күбрәк гарәп, фарсы телләреннән кергән сүзләрдә очравы .Карточкалар белән эш-ләү,

Татар тартык авазларын дөрес

итеп әйтү;

тартык  авазларны төрле

 яктан характерлау

Сүзләрдән тартык авазларга

 хас үзгәрешләрне таба белү

Ике телнең тартык авазларын

чагыштыру,нәтиҗә чыгару

Тулы фонетик анализ

18

БСҮ.  Хикәя “Яхшылык эшләргә ашыгыгыз”

1

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру.

Әңгәмә, сөйләм төзү

Тупланган материалга

нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

19

 [к],[қ] тартыклары

1

[к], [қ] һәм  [г], [ғ] авазларының ясалышы. [ғ] һәм [қ] авазларының татар теленең үз сүзләрендә генә булуы.  

Бу авазлар кергән сүзләрне дөрес уку. Рәсемнәр белән эш

Татар тартык авазларын дөрес

итеп әйтү;

тартык  авазларны төрле

 яктан характерлау

Сүзләрдән тартык авазларга

 хас үзгәрешләрне таба белү

Ике телнең тартык авазларын

чагыштыру,нәтиҗә чыгару

Тулы фонетик анализ

20

 [г],[ғ] тартыклары

1

21

К/диктант. “Керпе”

1

Дөрес язу күнекмәләрен булдыру

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

22

Хаталар өстендә эш. [м],[н], [ң] тартыклары.

1

[м], [н], [ң] тартыклары- ның уртак һәм аермалы як-лары: яңгырау, йомык, борын тартыклары булулары. [ң] тартыгының сүз башында килмәве

[м],[н], [ң] тартыкларын дөрес яза һәм укый белү, текст белән эш, эчтәлек сөйләү

Татар тартык авазларын дөрес

итеп әйтү;

тартык  авазларны төрле

 яктан характерлау

Сүзләрдән тартык авазларга

 хас үзгәрешләрне таба белү

Ике телнең тартык авазларын

чагыштыру,нәтиҗә чыгару

Тулы фонетик анализ

23

[ч],[ц], [щ] тартыклары.

1

Татар телендә [ч] –тел алды тартыгы,  [ж] тартыгының саңгырау пары

[ч],[ц], [щ] тартыкларын дөрес яза һәм укый белү, текст белән эш, эчтәлек сөйләү

24

[ء] һәмзә тартыгы

1

[ء] һәмзә тартыгының бугазда тавыш ярыларының йомылуы һәм кинәт ачылып китүе нәтиҗәсендә барлыкка килүе.

[ء] һәмзә тартыгын дөрес яза һәм укый белү

25

Тартыкларның сөйләмдәге үзгәрешләре. Татар теленең төп фонетик закончалыклары

1

Сөйләмдә тартыкларның үзгәреше. Авазларның әйтелешләре ягыннан үзара җайлашуы

Тартыкларның үзенчәлекләрен язуда куллана белү

26

Иҗек. Иҗек калыплары.

1

Иҗекләрнең ике төркемгә бүленүе: сузык авазлардан гына торган яки сузык авазга тәмамаланган иҗекләр.

Сүзләрне иҗекләргә дөрес итеп аера белү, ачык иҗекле сүзләр төзеп язу, тест үтәү

Сүзне иҗеккә аеру;

Иҗекләрнең схемаларын төзү;

Схемалар буенча мисаллар

таба белү

27

Сүзләрне юлдан-юлга күчерү.

1

Иҗекләрнең ике төркемгә бүленүе. Бер иҗекле сүзнең юлдан-юлга күчерелмәве.

Сүзләрне юлдан-юлга күчерә белү

28

Иҗек калыпларын кабатлау. 

1

29

Сүз басымы, татар сүзләрендә басым. Татар телендә сузыкларның кыскаруы.

1

Ике яки берничә иҗекле сүздә көчлерәк әйтелгән иҗек басымлы иҗек дип аталуы  белү.

Сүзнең басымын билгели белү, җөмләләр төзү, карточкалар белән эш

Татар теленең сүзләрен

 җөмләләрен дөрес итеп

әйтү;

Рус һәм татар  теле сүзләрен

 чагыштыру

30

Интонация һәм аның өлешләре.

1

Интонация. Тавышның хәрәкәтен билгели белү. Әйтү максаты буенча төрле җөмләләрне әйткәндә тавышның төрлечә хәрәкәт итүе

Дәреслек, сүзлек белән эш итә белү, күнегүләр эшләү

31

Сүзләрне дөрес басым белән әйтү

32

БСҮ. Сочинение.

“Минем әнием”

1

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру.

төзү

Тупланган материалга

нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

33

Хаталар өстендә эш. Тел беле менең бер бүлеге буларак графика. Аваз һәм хәреф мөнәсәбәте. Алфавит белүнең әһәмияте.

1

Кабул ителгән билгеле бер тәртиптә урнашкан хәрефләрнең алфавит булуы. Рус алфавиты белән татар алфавиты арасындагы аерма.

Татарча алфавитны яттан белү: анда 38 хәреф (12 сузык, 24 тартык, 2 хәреф – ь,ъ аваз белдерми) булуы.

Татар авазлар системасы өчен

хәрефләрнең җитмәвен

 танып белү;

Һәмзә тартыгының нинди

 хәрефләр б-н бирелүен

 аңлату;

ъ,ь- билгеләренең функция

ләре

34

Сузык авазларны белдерә торган хәрефләре.(аваз һәм хәрефләрне чагыштыру)

1

Сузык авазларны язуда дөрес билгели белү. Иренләшү күренеше. Тар һәм киң әйтелешле сузык авазлар.

Татар теленә генә хас сузыкларны дөрес язу һәм уку күнекмәләре

35

БСҮ. Диалогик сөйләм үстерү.

1

Бирелгән репликалардан диалог төзү

Бәйләнешле сөйләм үстерү

36

Е, я, ю хәрефләренең дөрес язылышы.

1

Е, ю, я хәрефләрен куллану

Е, я,ю  хәрефләренең дөрес язылышы

Е, я, ю хәрефләренең ике

аваз кушылмасыннан торуын

танып белү

37

БСҮ. Изложение  “Бал дәвалый”.

1

Эчтәлекне аңлау, төшенү күнекмәләре булдыру

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Укылган текстның төп

 вакыйгаларын истә калдыру;

аларны сөйләп чыгу; сүзлек

өстендә эш; план төзү; план

 буенча логик эзлек. язу

38

Х.Ө.Э. О,ө хәрефләренең дөрес язылышы.

1

О,ө хәрефләрен куллану

О,ө  хәрефләренең дөрес язылышы

О,ө хәрефләренең беренче

 иҗектә генә язылуын истә

калдыру(кушма сзләрдән

 тыш)  

39

Тартык аваз хәрефләре. (аваз һәм хәрефләрне чагыштыру)

В хәрефенең дөрес язылышы

1

Тартык аваз хәрефләрен язуда дөрес билгеләү. В хәрефе татар сүзләрендә һәм алнма сүзләрдә кулланылуы.

Татар телендә бу хәрефнең ирен-ирен тартыгы [w] авазын белдерүе , тест үтәү

Аваз һәм хәрефләрне

 чагыштыру

В хәрефе кергән рус һәм та

тар сүзләрен чагыштыру,

нәтиҗә чыгару

40

ъ һәм ь хәрефлә-ренең дөрес язы-лышы.Тест

1

ъ һәм ь хәрефләренең аваз белдермәве,

ъ һәм ь хәрефләренең нечкәлек-калынлык һәм аеру билгесе буларак кулланылуы.

ъ һәм ь хәрефләренең аваз

белдермәвен танып белү

41

Фонетик анализ ясау.

1

Фонетик анализ ясау тәртибен өйрәнү.

Фонетик  анализ төрләрен үзләштерү һәм камилләштерү, күнегүләр эшләү

Сүзгә тулы фонетик анализ

ясау тәртибен танып белү

42

Татар теленең сүзләрен дөрес әйтү нормалары.

 Үзеңнең, иптәшеңнең сөйләменә орфоэпик  яктан чыгып бәяләмә бирү. Орфоэпик сүзлектән файдалана белү.

1

Татар орфографиясенең кыен очракларын тирәнрәк үзләштерү һәм күнекмәгә әйләндерү

Күнегүләр эшләү, җөмләләр төзү

Татар сүзләрен дөрес әйтүне

контро-дә тоту

Тәкъдим ителгән план буенча

сөйләмгә логик эзлеклелектә

бәяләмә бирү

Сүзлектән сүзне таба белергә

 өйрәтү

43

Татар орфографиясенең кыен очраклары.

Татар орфографиясенең

кыен очракларын танып белү

мисалларны сүзлектән

 табарга өйрәнү

44

Фонетика темасы буенча диктант “Балыклар”.

1

Дөрес язу күнекмәләрен булдыру

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

3. Лексикология. Лексикография

45

Хаталар өстендә эш. Тел беле менең бер бүлеге буларак лексико логия . Тел берәмлеге буларак сүз, аның лексик мәгънәсе. Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

1

Билгеле бер телдәге сүзләр һәм әйтелмәләр җыелмасының шул телнең лексикасы дип аталуы. Телнең лексикасын өйрәнүче фәннең лексикология дип аталуы. Сүзнең лексик мәгънәсе (сүзнең үзенә генә хас мәгънәсе). Татар теленең аңлатмалы сүзлеге

Татар теленең лексик составын өйрәнү

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүзләргә лексик  анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Белем алуның рациональ ысулларын сайлау

Мөстәкыйль белем

алу буенча эшне план

лаштырырга өйрәнү .

Вакытлы матбугат басмалары белән

даими эшли белү .

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- сүзлек дик-ты – 16 – 20

сүз ;

-  план буенча  из

ложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

гади план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Үзеңнең уку һәм танып-белү эшчәнлегеңне анализлау , аңа бәя

бирү . 

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүзләргә фонетик  анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Белем алуның рациональ ысулларын сайлау

Мөстәкыйль белем

алу буенча эшне план

лаштырырга өйрәнү .

Вакытлы матбугат басмалары белән

даими эшли белү .

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- сүзлек дик-ты – 16 – 20

сүз ;

-  план буенча  из

ложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

гади план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Үзеңнең уку һәм танып-белү эшчәнлегеңне анализлау , аңа бәя

бирү . 

Лексикологиянең өйрәнү

берәмлеген,ул берәмлекнең

мәг-сен аңлатмалы сүзлек

тән табарга мөмкин икәнен

 танып белү

Мөстәкыль рәвештә таныш

булмаган сүзнең мәг-сен

сүзлектән язып алу 

Сүзләрнең туры һәм

 күчерелмә мәг-ләрен аера

 белергә өйрәнү

46

Бер һәм күп мәгънәле сүзләр. Сүзләрнең туры һәм күчерелмә мәг-ләре

1

Телнең сүзлек составындагы сүзләрнең бер яки күп мәгънә белдерүе. Күп мәгънәле сүзләрнең берничә мәгънә белдерүе. Күп мәгънәле сүзләр арасында мәгънә уртаклыгы булу. Сүзләрнең туры һәм күчерелмә мәг-ләре

Бер һәм күп мәгънәле сүзләрне аера белү

47

БСҮ. Хикәя “Яраткан ел фасылым”

1

Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру.

Сөйләм төзү

Әйләнә-тирәлекне күзәтүләр

гә нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

48

Килеп чыгышы ягыннан татар теленең сүзлек составы: татар теленең үз сүзләре һәм алынма сүзләр

1

Килеп чыгышы ягыннан татар теленең сүзлек составының үсеш-үзгәрешләре

Җөмләләр төзү, мисаллар уйлау, тест үтәү

Алынма сүзләрнең

сүзлекчәсен булдыру,

этимологик сүзлек белән

 эшләү

49

Диктант “Көзге урман”.

1

Дөрес язу күнекмәләрен булдыру

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

50

Хаталар өстендә эш. Алынма сүзләр.

1

Татар теленә гарәп, фарсы, рус телләреннән һәм рус теле аша башка телләрдән кергән сүзләр

Хаталарны төзәтә белү.

Алынма сүзләрнең

сүзлекчәсен булдыру,

этимологик сүзлек белән

 эшләү

51

Интернациональ сүзләр

1

Татар телендә интернациональ  сүзләр (рус, латин, грек, француз, немец, итальян, испан теленнән кергән) сүзләрне истә калдыру

Татар телендә интернациональ  сүзләрне урынлы куллану

этимологик сүзлек белән

 эшләү

52

БСҮ. Хикәя.  “Мин һәм чит ил”

1

Фикерләреңне эзлекле язу.

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Тупланган материалга

нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

53

Хаталар өстен-дә эш.Кулланылу өлкәсе буенча сүзлек составы: Гомум кулланыштагы сүзләр. Диалекталь сүзләр. 

1

Кулланылыш өлкәсе ягыннан татар теленең сүзлек составы төркемнәрен аера белү.

Гомумхалык сүзләренең гомум аңлаешлы һәм кулланылышлы сүзләр булуы.

“безнең якта  кулла

ныла торган диалекталь

сүзләр”сүзлекчә төзү

54

БСҮ. Контроль изложение “Минем шаян песием”.

1

Эчтәлекне аңлау, төшенү күнекмәләре булдыру

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Укылган текстның төп

 вакыйгаларын истә калдыру;

аларны сөйләп чыгу; сүзлек

өстендә эш; план төзү; план

 буенча логик эзлек. язу

55

Хаталар өстендә эш. Терминнар һәм һөнәри сүзләр. Жаргон сүзләр, сленг

1

Терминнар һәм һөнәри сүзләр. Жаргон сүзләр, сленг

Бу сүзләрен таный белү

Терминнар сүзлеге белән эш

ләү

56

Кулланылу ешлыгы буенча сүзлек составы: актив һәм пассив сүзләр. 

1

Телнең сүзлек составы

үзгәреп торуы.

Актив сүзләрнең көндәлек

тормышта еш кулланылуы,ә

пассив сүзләрнең сирәг

рәк очравы.

Татар теленең

сүзлек составын

килеп чыгуы,

кулланылу өлкәсе

 һәм кулланылу

активлыгы буенча

 бәяли белү

Пассив сүзләрне әдәби

 әсәрләрдән табу

57

Искергән сүзләр. Тарихи сүзләр

1

Искергән сүзләрнең кулланылыштан төшеп калган сүзләр булуы. Тарихи сүзләр

Искергән сүзләрнең мәгънәләрен өйрәнү

Бергәләшеп яки мөстәк-ль

 рәвештә искергән сүзләрнең

сүзлеген төзү(әкиятләрдән

табу)

58

Яңа сүзләр

1

Телдә барлыкка килә торган яңа сүзләрнең неологизмнар дип аталуы

Сөйләмдә неологизмнарны куллана белү күнекмәләре булдыру.

Телдә барлыкка килә торган

 яңа сүзләрне туплау

59

Синоним, антоним һәм омоним сүзләр. Татар теленең синонимнар һәм антонимнар сүзлекләре

1

Синоним, антоним һәм омоним сүзләр. Татар теленең синонимнар һәм антонимнар сүзлекләре

Синоним, антоним һәм

 омоним сүзлекләре б-н эш

Төшеп калган урыннарга  си

нонимнарның кирәклесен

 кую

Стилистик хаталы текстны  

төзәтү

60

Тел белеменең бер бүлеге була рак фразеоло гия. Фразелогизм

нар. Фразеологик сүзлек.

1

Үзара тыгыз бәйләнешле берничә сүздән төзелгән, бербөтен мәгънә аңлата торган күчерелмә мәгънәле төзелмәнең фразеологик әйтелмә дип аталуы. Фразеологик бөтеннәрнең (күпчелеге) башка телләргә сүзгә-сүз тәрҗемә ителмәве

Сөйләмдә фразеологик әйтелмәләрне куллана белү күнекмәләре булдыру.

Фразелогизмнарның

мәг-рен аңлату

Фразелогизмнар чагылыш

 тапкан рәсемнәр ясау

Фразелогизмнарның рус

телендәге эквивалентларын

 табу

61

БСҮ. Фразеологик әйтелмәләрне бер телдән икенче телгә тәрҗемә итү.

1

62

Хәзерге татар әдәби теленең лексик нормала ры.

1

Хәзерге татар әдәби теленең лексик нормала ры б-н танышу

63

Төрле типтагы сүзлекләр, алардан файдалану.

1

Сүзләрне җыю, тәртипкә салу һәм сүзлекләр төзү турындагы фәннең лексикография дип аталуы.

Сүзлекләрнең төп ике төркемгә бүленүе.

Төрле типтагы сүзлекләр,

 алардан файдаланырга

 өйрәтү

64

 Сүзләрне мәг-нә карап, килеп чы гышы буенча, кулланылу өлкә се буенча, кулла нылу ешлыгы буенча бүлә белү. Сүзләргә лексик анализ ясау

1

Анализ ясый белү.

Лексик анализ төрләрен үзләштерү һәм камилләштерү, тәрҗемә итү

Сүзләргә лексик

 анализ ясау

65

БСҮ.Гаилә турында белешмә язу. Сүзләрне тиешле ситуациягә карап һәм урынлы файдалану

1

Эш кәгазьләрен яза белү

Белешмә язарга өйрәнү

Белешмәне язу тәртибе

66

БСҮ. Сочинение. “Сүз турында сүз”.

1

Картинаны аңлау өчен махсус лексика файдалана белү

Бәйләнешле сөйләм үстерү

Тупланган материалга

нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

67

Хаталар өстендә эш. Лексика бүлеген кабатлау һәм ныгыту.

Төрле сүзлекләр дән файдалану

1

.Лексика бүлеген кабатлау һәм ныгыту. Төрле сүзлекләрдән

файдалану

Төрле сүзлекләрдән

 файдалану

4. Сүз төзелеше һәм сүз ясалышы

68

Тел белеменең бер бүлеге буларак морфемика һәм сүз ясалышы. Сүзнең мәгънәле кисәкләре. Морфема иң кечкенә мәг-ле кисәге, аның әһәмияте.Тамыр,тамырдаш сүзләр.

1

Сүз төзелешенең аларның ясалы-шына бәйле булуы. Ясалышлары ягыннан сүзләрнең тамыр һәм ясалма сүзләргә бүленүе.

Сүзнең мәгънәле кисәкләрен аера белү

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүз төзелешенә һәм ясалышына   анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Белем алуның рациональ ысулларын сайлау

Мөстәкыйль белем

алу буенча эшне план

лаштырырга өйрәнү .

Вакытлы матбугат басмалары белән

даими эшли белү .

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

-  план буенча  изложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

 план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Үзеңнең уку һәм танып-белү эшчәнлегеңне анализлау , аңа бәя

бирү . 

Танып-белү эшчәнлеге

Уку мәсьәләсен куя белү .

Танып белү активлыгын

үстерү;

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү;

Сүзләргә лексик  анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү;

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Белем алуның рациональ ысулларын сайлау

Мөстәкыйль белем

алу буенча эшне план

лаштырырга өйрәнү .

Вакытлы матбугат басмалары белән

даими эшли белү .

Коммуникатив эшчәнлек

Кагыйдәләрне аңлап эзлек

ле сөйли белү;

Сорауны формаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Диалоглар төзү белү гамәле ;

Үрнәк схема- планнар ярдәмендә харак-ка төзи белү ;

Тәрҗемә итү ;

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү;

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- сүзлек дик-ты – 16 – 20

сүз ;

-  план буенча  из

ложение язу :

уку елы башында – 70 – 110 сүзле текст

уку елы ах-да – 110– 140сүзле текст

 план төзеп сочинение язу

Шәхси эшчәнлек  

Мөстәкыйль эшчәнлекне оештыру

Үз эшчәнлегеңне планлаштыра белү

Үзеңнең уку һәм танып-белү эшчәнлегеңне анализлау , аңа бәя

бирү . 

Морфемика һәм

сүз ясалышы бүлекләренең

өйрәнү берәмлекләрен истә

 калдыру

Бирелгән сүзгә тамырдаш

 сүзләр табу

69

Кушымчалар, аларның төрләре: сүз ясагыч кушымчалар, мөнәсәбәт белдерүче кушымчалар.

1

Кушымчалар, аларның төрлә ре: сүз ясагыч кушымчалар, мөнәсәбәт белдерүче кушым чалар

Дәреслек белән эшләү. Биремнәрне үтәү, кушымчалар ялгап сүзләр уйлау

сүз ясагыч кушымчалар,

 мөнәсәбәт белдерүче

 кушымчаларның сөйләмдә

 нинди роль уйнавын аңлау

70

БСҮ. Тәрҗемә итү күнегүләре

1

Күнегүләр эшләү, тамыр һәм ясагыч кушымчаларны шартлы билгеләр белән күрсәтү, кагыйдәләр уку, тест үтәү

Төрле типтагы сүзлекләр

 б-н эш итәргә өйрәнү

71

БСҮ.Мәкалә язу

1

Әле генә булган вакыйга (факт) турында мәгълүмат бирә белү

Мәкалә язарга өйрәнү

Мәкаләгә хас булган үзенчә

лекләрне истә тотып язу

72

Төрле сүз төркемнәрен  ясый торган кушымчалар

1

Сүз ясагыч кушымчаларның сүзнең лексик мәгънәсен үзгәртүе.

Күнегүләр эшләү, тест үтәү

73

Бәйләгеч кушымчалар

1

Чынбарлыкка мөнәсәбәтне белдерүче кушымчалар булуы.

Күнегүләр эшләү

Бәйләгеч кушымчаларның

телдәге роле

74

Модаль мәгънә белдерүче кушымчалар.

Модаль мәгънә белдерүче кушымчалар.

Модаль мәгънә белдерүче

кушымчаларның роле

75

Кушымчаларның ялгану тәртибе. Тест.

1

Тамырга башта ясагыч кушымча, аннары модальлек кушымчасы, ахырда бәйләгечләрнең ялгануы

Сүзгә кушымчаларны дөрес ялгый белү күнекмәләре булдыру.

Тәкъдим ителгән схемаларга

туры китереп сүзләр уйлап

табу

76

Сүзнең нигезе.

1

Сүзнең нигезе дип бәйләгеч кушымчаларсыз өлеше аталу.

Тамыр һәм ясалма нигезле сүзләрне аера белү күнекмәләре булдыру

Сүзнең нигезен таба белергә

өйрәнү

77

БСҮ. Изложение язу “Бал кортлары һәм яңгыр”.

1

Эчтәлекне аңлау, төшенү күнекмәләре булдыру,

Фикер йөртү, план төзү, эзлекле язу

Укылган текстның төп

 вакыйгаларын истә калдыру;

аларны сөйләп чыгу; сүзлек

өстендә эш; план төзү; план

 буенча логик эзлек. язу

78

Хаталар өстендә эш. Сүз төзеле-шен тикшерү

1

Грамматик анализ төрләрен үзләштерү һәм камилләштерү.

тулы грамматик анализ ясый

Сүзне төзелеше ягыннан

 тикшерү алгоритмын танып

белү

79

БСҮ. Диалог.

1

Телдән һәм язма сөйләмне үстерү. “Язның бер көне ел туйдыра”

Диалогик, монологик сөйләм оештыра белү

80

Грамматик биремле диктант “Җәйге каникул”

1

Дөрес язу күнекмәләрен булдыру

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

81

Татар телендә сүз ясалыш ысуллары.

1

Сүзләрнең ясалыш ысуллары

Дәреслек, сүзлек белән эш итә белү,

Телдәге сүз ясалыш

ысулларының җиде төрен

 истә калдыру

82

Ясагыч кушымчалар ярдәмендә сүз ясалу

1

Сүз ясагыч кушымчаларның тамыр нигезгә дә, ясалма нигезгә дә ялгануы.

Ясагыч кушымча ялгану ысулы белән ясалган сүзләрне сөйләмдә куллану

Күнегүләр эшләү, сүзлек белән эшләү

Диалогик, монологик сөйләм оештыра белү

Тәкъдим ителгән сүзләргә төр

ле  ясагыч  кушымчалар ялгап,

яңа сүзләр ясау

83

Сүзләр кушылу ысулы. Кушма сүзләр.

1

Сүзләрне кушу ысулы белән яңа сүзләрнең ясалуы. Кушма сүзләрне сөйләмдә куллану

Кушма сүзләрне сөйләмдә урынлы куллана белү

Кушма сүзләрнең бер

компонент биреп, икенчесен

 уйлап табу

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

84

БСҮ. Укылган китап буенча әңгәмә

1

Сөйләм әдәбе булдыру өстендә эшне дәвам итү

Әңгәмә кора белү

85

Парлы сүзләр.

1

Парлы сүзләрнең бер-берсенә я мәгънәдәш, я капма-каршы мәгънәле, аваздаш ике сүзне теркәү, яисә кабатлау юлы белән ясалуы. Парлы сүзләрне сөйләмдә куллану

Парлы сүзләрне сөйләмдә урынлы куллана белү

Парлы сүзләрнең бер

компонент биреп, икенчесен

 уйлап табу

Синонимнар,антонимнар сүз

леге белән эш

86

Тезмә сүзләр. Сайланма диктант.

1

Тезмә сүзләрнең ике яки берничә сүздән тезелеп ясалуы

Дәреслек белән эшләү.

Тезмә сүзләр сүзлеген

булдыру

Сүзтезмәләр белән тезмә

 сүзләрне бутамау

87

БСҮ. Контроль изложение язу. “Куркак Гаяз”.

1

План төзү, сөйләм төзеп язу

Гади яки катлаулы план төзеп изложение язуны камилләштерү;

Укылган текстның төп

 вакыйгаларын истә калдыру;

аларны сөйләп чыгу; сүзлек

өстендә эш; план төзү; план

 буенча логик эзлек. язу

88

Хаталар өстендә эш. Бер сүз төркеменнән икенчесенә күчү ысулы.

1

Хаталарны төзәтү

Дәреслек белән эшләү, сүзлек эше, биремнәр

Бер сүз төркеменнән

 икенчесенә күчү ысулы

 белән ясалган сүзләрне

туплау

89

Фонетик ысул.

Фонетик ысул.

Бирелгән сүзләрдән фонетик

 ысул б-н яңа мәг-ле сүзләр

 ясау

90

БСҮ. Әкият язу. “Сүз төркем нәре”

1

Сүз төркемнәре турында белемнәрне ныгыту

Бәйләнешле сөйләм үстерү

91

Сүзләрне кыскарту ысулы.

1

Сүзләрне кыскарту ысулы белән яңа сүзләр ясалу

Сүзләрне кыскарту ысулы белән ясалган сүзләрне сөйләмдә куллана белү

Кыскарту ысулы

б-н ясалган  сүзләрне

 туплау

92

Сүзләрнең мәгънәсе үзгәрү ысулы.

1

Сүзләрнең мәгънәсе үзгәрү ысулы.

93

Сүз ясалу ысулларын билгеләү

1

Сүз сүз ясалышын тикшерә белү

Күнегүләр эшләү, сүзләрне тикшерү

Тексттагы сүзләрнең ясалу

 ысулларын билгеләргә

94

Морфемика һәм сүз ясалышын кабатлау. Этимологик сүзлекләрдән файдалану

1

Бүлек буенча өйрәнелгән кагыйдәләрне гамәлдә кулланырга өйрәнү

Биремнәр үтәү.

Сүзлек белән эш

95

БСҮ. Контроль сочинение.  “Күңелле җәй”

1

Сөйләм төрләрен (сыйфатлау, хикәяләү, фикер йөртү) кулланып, фикерне эзлекле язу

 Телдән сөйләм һәм язма сөйләм осталыгы, күнекмәләре булдыру.

Тупланган материалга

нигезләнеп,терәк сүзләр

ярдәмендә теманы ачу

96

Хаталар өстендә эш. Әйтү максаты ягыннан җөмлә төрләрен кабатлау.

1

Үткәннәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.

Күнегүләр эшләү

Җөмлә ахырына тиешле

тыныш билгесен кую;

5. 5 нче сыйныта үткәннәрне кабатлау

97

Фонетика һәм орфоэпия бүлеген кабатлау.

1

Үткәннәрне ныгытуга күнегүләр эшләү.  

Күнегүләр эшләү

Танып-белү эшчәнлеге

Логик алымнардан чагыш

тыру , анализ , гомумиләш

терү ,нәтиҗә ясау күнекмә

ләрен камилләштерү

 Грамматик анализ;

Өстәмә чыганак  белән эшли белү

Регулятив эшчәнлек

Уку мәсьәләләрен

мөстәкыйль билгеләү;

 Уку операцияләрен

планлаштыру;

Коммуникатив эшчәнлек

Диалоглар төзү гамәле

Сорауны формалаштыра белү һәм тулы җавап бирә белү

Язма сөйләм :

- күчереп язу ;

- контроль диктант – 50 – 60сүз ;

Сүзгә фонетик анализ

Сүзләрне дөрес әйтү, уку

Орфоэпик сүзлек б-н эш

98

Графика һәм орфография бүлеген кабатлау.

1

Үткәннәрне ныгытуга күнегүләр эшләү

Биремнәр үтәү

Орфографик нормаларга

нигезләнеп сүзләрне

дөрес язу

99

Сүз төзелеше бүлеген кабатлау.Тест.

1

Уку елы буенча өйрәнелгән кагыйдәләрне гамәлдә кулланырга өйрәнү

Тест үтәү, күнегүләр эшләү

Сүзне төзелеше ягыннан

дөрес тикшерү

100

Сүз ясалышы бүлеген кабатлау.

1

Үткәннәрне ныгытуга күнегүләр эшләү

Күнегүләр эшләү

101

Йомгаклау контроль эше.

Диктант “Июль”

1

Үз белем һәм күнекмәләреңә

 бәя бирү

102

Хаталар өстендә эш. Лексикология бүлеген кабатлау.

1

Үткәннәрне ныгытуга күнегүләр эшләү

Дәреслек белән эшләү, сүзлек эше

Сүзгә лексик анализ ясау

Сүзлек белән эш

103

Лексикография бүлеген кабатлау.

Лексикография бүлеген кабатлау

104

БСҮ. “Җәйге ял” темасы буенча диалог.

1

Уку елы буенча өйрәнелгән ка-гыйдәләрне гамәлдә кулланырга өйрәнү

Дәреслек белән эшләү, биремнәр үтәү

105

Ел буена үткән нәрне гомуми-ләштереп  кабат лау.

1

Уку елы буенча өйрәнелгән кагыйдәләрне гамәлдә кулланырга өйрәнү

Дәреслек белән эшләү, биремнәр үтәү

Сыйныфлар

Эш төре

Сочинение

Диктант

Изложение

Барлыгы

5

4 (1)

6 (2)

5 (2)

15 (5)

6

5 (1)

6 (2)

5 (2)

16 (2)

7

6 (1)

7 (2)

5 (2)

18 (2)

8

6 (1)

7 (2)

5 (2)

18 (2)

9

7 (2)

5 (2)

2 (1)

14 (2)

10

(2)6

4(2)

2 (1)

12 (2)

11

6 (2)

4 (2)

2 (1)

12 (2)

Сыйныфлар

Сүзләр саны

5

16-20

6

18-25

7

22-30

8

26-34

9

30-38

Сыйныфлар

Сүзләр саны

Уку елы башында

Уку елы ахырында

5

50-55

55-60

6

60-65

65-70

7

70-80

80-90

8

90-100

100-110

9

110-120

120-125

10

125-130

130-140

11

140-145

145-150

Сыйныфлар

Уку елы башы

Уку елы ахыры

Тексттагы сүзләр саны

Язма күләме

Тексттагы сүзләр саны

Язма күләме

5

70-110

55-70

110-140

70-85

6

140-160

85-95

160-190

95-105

7

190-230

105-115

230-270

115-125

8

270-310

125-130

310-350

230-135

9

350-370

135-140

370-390

140-145

10

390-410

145-155

410-430

155-165

11

430-450

165-170

450-470

170-175

№

Бүлек

Тема

План

Фактик

1

Башлангыч сыйныфларда үткәннәрне кабатлау

Кереш диктант “Безнең бакча”

БСҮ изложение

2

Фонетика.Орфоэпия. Графика һәм орфография

БСҮ сочинение “Алтын көз”

Контроль диктант  “Керпе”

БСҮ сочинение “Минем әнием”

БСҮ изложение “Бал дәвалый”

Диктант “Балыклар”

3

Лексикология. Лексикография

Диктант “Көзге урман”

БСҮ контроль изложение “Минем шаян песием”

БСҮ сочинение “Сүз турында сүз”

4

Сүз төзелеше һәм ясалышы

БСҮ изложение “Бал кортлары һәм яңгыр”

Сайланма диктант

БСҮ контроль изложение “Куркак Гаяз”

БСҮ контроль сочинение “Күңелле җәй”

5

5 нче класста үткәннәрне кабатлау

 Контроль диктант “Июль”

Дидактик

методик

1. Лингвистик анализ үрнәкләре.

2. Вафина Э.Х Ф.С.Сафиуллина,..Татар телендә тыныш билгеләре. Казан, “Мәгариф”, 2005.

3.Ф.Г.Сәяпова, Ф.С.Кәримова

«Гади һәм кушма җөмлә синтаксисыннан таблицалар» Яр Чаллы, ӨПББИ,1999

4.Н.В. Максимов.Татар теленнән тестлар

5. Ч.М.Харисова. Татар теле. Анализ үрнәкләре. Казан. “Мәгариф”, 2009.

Ф.Ф.Харисов, Ч.М.Харисова.Татар теле 5 нче сыйныф, Казан “Татарстан китап нәшрияты”, 2012

1. Вәлиева Ф.С., Саттаров Г.Ф.Урта мәктәп һәм гимназияләрдә  татар телен укыту методикасы, К..: Раннур н-ты, 2000 ел.

2. Гыймадиева Н., Нуруллина Р.Татар теленнән кагыйдәләр җыентыгы. К.: “Мәгариф”, 2007.

3. Максимов В.Н. Урта мәктәптә татар теле укыту. Фонетика. Морфология.К.: “Мәгариф” н-ты, 2004.

4. Лингвистик анализ үрнәкләре.

12. «Фән һәм мәктәп», «Мәгариф»  журналлары, “Мәгърифәт”, “Ачык дәрес” газеталары:  

5.Я.Х.Абдрәхимова. Татар теленнән мөстәкыйль эшләү өчен күнегүләр. Казан. “Мәгариф”,2005 “

6.Вафина Э.Х Ф.С.Сафиуллина,..Татар телендә тыныш билгеләре. Казан, “Мәгариф”, 2005.

7. Гыймадиева Н., Р.Галләмова.Татар теле. Кагыйдәләр җыентыгы. Казан, “Гыйлем”,2010

4. Максимов Н.В.. Татар теленнән тестлар.  Казан, “Мәгариф”, 2002, 2008.

8. Х.Сәлим.Татар теленнән 222 тест. Казан.”Яңалиф”, 2005

9. Ф.Ф. Харисов, Ч.М.Харисова. Татар теленнән күнегүләр һәм тестлар. Казан, “Яңалиф”, 2006.

10. Ч.М.Харисова. Татар теле. Анализ үрнәкләре. Казан. “Мәгариф”, 2009.

11.  Ч.М.Харисова. Справочник. Казан, “Мәгариф”, 2009

12.З.Н. Хәбибуллина, И.Г. Гыйләҗев. Изложениеләр җыентыгы, Казан, “Мәгариф”, 2009.

13. З.Н. Хәбибуллина, М.А. Вәлиул лин, Х.Г. Фәрдиева. V-XI  сыйныфлар өчен язма эшләр, Казан, 2003. Ч.М. Харисова. Язма эшләр җыентыгы. Казан, “Мәгариф”, 2004.

Материаль-техник чараларның исемнәре

Күләме

Искәрмә

компьютер

1

проектор

1

интерактив такта

1

колонкалар

2

Видеофильм

Электрон укыту ресурслары

Интернет ресурслар

Г.Тукай әсәрләре буенча төшерелгән мульфильмнар

“Заман” диск

http://www.tatmedia.com

“Барсик маҗаралары”,1,2,3

 http://www.tatar.ru

“Габдулла Тукай, энциклопедия

 http://www.selet.biz/

“Җырлап – биеп алабыз”№1-5

http://www.tatar.com.ru

Сборниклар№1-5