Противоположные герои в рассказе Дабе Мамсурова "Цыт"
план-конспект урока (7 класс) на тему

Урочы темæ: Ныхмæвæрд фæлгонцтæ Мамсыраты Дæбейы радзырд «Цыт»-ы.

(Нывæцæн фыссынмæ цæттæгæнæн урок)

Урочы эпиграф:   «Хæрзгæнæг хорз ары, фыдгæнæг – æфхæрд æййафы»

Урочы цыд:

1. Организацион хай.
2. Рацыд æрмæг зæрдыл æрлæууын кæнын:

1. Мамсыраты Дæбейы царды хабæрттæ радзурын (иу скъоладзау бацæттæ кæны)
2. Йæ радзырдты тематикæ.
3. Пъланы пункттæ раст фæткыл равæрын æмæ радзырды мидис цыбырæй радзурын.

Пълан.

1. Цола æмæ Дзынга - дыууæ сыхаджы.
2. Дзынгайы хин митæ.
3. Дзынгайы пайдаджын куыст заводы.
4. Цолайы хъазуатон куыст колхозы.
5. Дзынга – фыдгæнæг.
6. Цолайы цыт.

1. Эпигрæфыл куыст

-Цæмæн равзæрстам ацы æмбисонд эпиграфæн?

-Чи сты радзырды хæрзгæнæг æмæ фыдгæнæг?

Уæдæ нæ радзырды сæйраг архайджытæ сты ныхмæвæрд фæлгонцтæ.

2. Слайд №4

Нæ дзырдтæ лæвæрд цæуынц дыууæ цæджындзæй. Ныртæккæ нæ хæс у ссарын æмных дзырдтæ (соответствие), ома фыццаг цæджындзы цы миниуæг  æвдыст цæуы, уымæн ссарын характеристикæ дæттæг дзырд дыккаг цæджындзы.

царди сахъари къæсы                              мæгуыр

йæ цæрæн – галуан                                   хъæздыг

хъæздыг кæны адæмы куыстæй          æрхъуыдыджын

æфсæрмы кæны æмбырды дзурын    уæздан, хуымæтæг

архайы уавæртæм гæсгæ                         амалджын

давы къазнайæ                                            фыдгæнæг фыдлæг

зындзинæдтæн фæразы                       фидар

равдыста йæ хъару                                 хъæбатыр

кусаг æмæ хæдзардзин                        

газеты дзы раппæлыдысты                  кусаг

ис ын бæмбæг æвзаг                              козбау   хин

3. Равдисын таблицæ.

Куыд уæм кæсы, цавæр хæс нæ хъæуы сæххæст кæнын?

Ӕркæсæм нæ дзырдтæм æмæ сæ адих кæнæм 2 къордыл.

Нывæцæн куы фыссат, уæд уæ зæрдыл дарут ацы дзырдтæ. Текстæй та исдзыстут æвдисæнтæ, ома дæнцæгтæ.

4. Пълан саразын.

1. Бацæуæн.

Мамсыраты Дæбе – ирон фыссæг.

Радзырды темæ.

II. Сæйраг хай.

1. Цолайы фæлгонц.

а)æддаг бакаст

æ)йæ миддуне, зондахаст

б)йæ бынат æхсæнады

2. Дзынгайы фæлгонц.

3. Фæлгонцты ныхмæвæрддзинад (фæзминаг æмæ æппæрццæг архайæг)

III. Кæронбæттæн.

Мæ ахаст уацмысы хъайтартæм.

5. Синонимтæм гæсгæ базонут фразеологизмтæ.

«кæрæдзийæ уыдтой сæ сæфт»

«ницыуал куыстмæ тасыдис къух»

«цардмæ иу боны цæстæй кæсын нæ хъæуы»

«удæй арт цæгъдын»

«зæрдæ æлхæнын»

«мæ фæллæйттæ доны къусы сæфт кæнынц»

Хæдзармæ куыст

Нывæцæн ныффыссын