Проект "Зулын няр" 6 -7 класс
классный час (7 класс) на тему

Хальмг Таңһчин сурһуль-эрдмин болн номин Министерств

МКОУ «Ачнра дундын  олна сурһулин школ»

Келлһ өгҗүллһнə кичәл:

        «Зулын нəр»

Кичәл белдснь:         МКОУ «Ачнра дундын

олна сурһулин школ»

хальмг келнә багш

Бистян Виктория

Ачнр селəн,  2013 җил.

Сценарий «Зулын нәр»

Күцл: Күүкдиг хальмг улсин авъяста таньлдулх

Кичəлин йовуд:

Бадм: Цаһан өвсн, цаһан өвсн, мини хөвәр бәәҗ!

Улан: Дорҗ, ю таслҗ авчанч?

Бадм: Цаһан өвс хураҗ авнав.

Улан: Цаһан өвсәр яахмч?

Бадм: Байр, хальмг улсин  насан авдг – Зул өдр өөрдҗ йовна. Ээҗ авч  ир гилә. Насна зулын һолд кергтә.

Улан: Тиим болхла би бас цуглулнав. Яһсн сән үнртә  өвсмб! Мини эк-эцк  байрлх.

Бадм: Нә, хәрий.

Улан: Йовий.

Ɵрүн Манҗин  ɵрк-бүлд

Ээҗ: Булһн, зулын цә болв?

Булһн: -Э, э аак, цә белн.

Ээҗ: Дееҗ өрг. Би зулан өргнәв

             -Манҗ, һазаран цацл цацтн!

(Манҗ һартан шаңһта цә бәрәд, өмәрән һарад, деегшән цацна)

Манҗ(аав): О, хәәрхн! Олн деедс бурхдтан цацл цацҗанав.  Цөг хәәрхн!

Цуһар:  «ОМ – МАНИ-ПАДМЕ-ХУМ»

Манҗ:  Не,ода зулан кехмн.

Булһн:  Бадм, Улан наартн, зулын цә уухмн!

Манҗ:  Цә  шингн болвчн идәнә дееҗ

Цаасн нимгн болвчн номин көлгн

Буур җил һарч, ботхн җил орҗ,

Авсн җил-наснь өлзәтә болҗ,

               Ода өмнк – өмнкәснь хөөткнь сән болҗ,

Цуһар әмтн амулң бәәтхә!

Цуһар: Тиигтхә! Йөрәл шиңгтхә!

Ээҗ (насна йөрәл) : Зулдан герл өгч,

Насн-җилән утдулҗ,              

Хуучн насн бат болҗ,

                                 Шин насн өлзәтә болҗ,

Җил болһн байртаһар Зулан кеҗ

                                 Цуг әмтн  амулң – менд бәәхиг

Олн деедс бурхд  өршәх болтха!

Цуһар: Тиигтхә! Йөрәл шиңгтхә!

Оньдин дөрвн цагт «Зулан» кеҗ,

Цуһар эрүл-менд бәәцхәй!

«Зулан угтыя» дун проигрыш.

Ээҗ: Булһн , асхн болҗ йовна , насна зулын һолан белдхмн . Церн, цаһан өвсән авч ир!

Церн: Аак, бәртн! (подност цаһан өвснәс кесн зулын насна һолмуд)  Аак, насна һол яһҗ кенә?

Ээҗ: Кукн минь, энүгичн цаһан өвсәр күн болһна насна тоод неҗәд һол немәд , салу – салу көвңгәр ораһад,  Зулын наснаоңһцд тәвнә . Деерәснь шар тос кенә . ( Эн  авъясиг үзүлх). Асхн одд күцхлә, герл орулад, насан авдмн.

Церн: Йир соньн!  Аак ода би арвн тавтав, хальмгаһар арвн зурһа орҗанав.

Ээҗ: Чик келҗәнәч! Авсн насн деерән дәкәд бурхнас нас сурҗах учр энчн.

Церн: Аак, ямаран җил орҗана?

Ээҗ: Сәәхн иньг мини, мɵрн җил һарад, хɵн җил орҗана.

Цуһар:  Орҗах хɵн җил өлзәтә болтха!

« Зул ирвә» дун җиңнҗәнә.  «Арвн хойр җил»  болҗах 3-4 –гч классин сурһульчнр һарч ирнә. ( Цуһар мааскта).

Бар җил: Бар җилтә күншулун-шудрмг,үнн седклтә. Сән чееҗин тодлврта. Иткҗ тевчсн күүһән марһан- зүткән угаһар күндлнә. Нәәҗнрнь – Лу, Мөрн җилтә улс.

Туула җил: Туула җилтә күн мусанан уга. Кесн юмндан авъяста, килмҗән өгч сүркә көдлдг күн.  Нәәҗнрнь - Хөн, Һаха, Ноха җилтә улсла үүрлхлә, сән иньг, итклтә нәәҗнр болхмн.

Лу җил: Лу җилтә күн болхла, эрүл-менд, чиирг күн.Әвр көдлмшч күн. Нәәҗнрнь - Хулһн, Мөчн, Така җилтә улс.

Моһа җил: Цецн, мергн ухата ,цаһан седклтә күн. Чирә- зүснь өкәр сәәхн. Нәәҗнрнь – Үкр, Һаха, җилтә улс.

Мөрн җил: Мөрн җилтә күн болхла, тиньгр, байрта-бахта, үгтә- күүртә күн. Нәәҗнрнь – Бар, Ноха, Хөн җилтә улс.

Хөн җил: Хөн җилтә күн урн – эрдмтә, нәрн авъяста, кишгтә, җөөлн заңта, көдлмшч күн.

Мөчн җил: Мөчн җилтә күн олн үгтә, сән чееҗин тодлврта. Нәәҗнрнь – Лу,  Хулһн җилтә улс.

Така җил: Така җилтә күн гүн ухата, көдлмшч, чаңһ – чиирг, һольшг күн. Нәәҗнрнь -  Үкр,  Лу җилтә улс.

Ноха җил: Күүнә нууцыг сән хадһлҗ чаддг. Кезә чигн мөңгтә, үр – өңгтәһән бат үүрлдг. Нәәҗнрнь: Мөрн, Бар, Туула җилтә улс.

Һахаҗил: Һаха җилтә күн ик зөргтә, көдлмшч, күцлән күцәдг күн. Нәәҗнрнь: Хөн, Туула җилтә улс.

Хулһн җил: Хулһн җилтә улс өкәр чирә – зүстә, көдлмшч, иньгч әмтн. Нәәҗнрнь:  Лу, Мөчн, Үкр җилтә улс.

Үкр җил: Үкр җилтә күн төвкнүн, дун уга, номһн, сүзгч күн. Сансан эрк биш күцәнә. Нәәҗнрнь:   Моһа, Така, Хулһн җилтә   улс.

Мɵрн җил:  Здравствуйте, мои милые братцы! Вот настала пора и мне отправиться в путешествие вокруг нашей планеты. Ведь сегодня мне на смену  приходит моя младшая сестренка овца. А вот, кажется, и она сама!

Би биилəд хɵн орна. (Появляется танцуя Овца)

Морн җил: Здравствуй, моя  дорогая сестра! Как ты к нам добралась?

Хɵн җил: Здравствуйте, мои маленькие друзья!  Здравствуйте, мои братья – годы! Здравствуй, сестра лошадь! Добралась я к вам хорошо!

Мɵрн җил болн җилмүд: Мы очень рады! Добро пожаловать!

Хɵн җил: Я вижу в зале счастливые лица ребят и их учителей. Видно год прошел на славу!

Мɵрн җил: Да, ты не ошиблась, очень много интересных и веселых событий произошло. А самое главное, что наши друзья, которых ты видишь в зале, повзрослели и выросли на целый год! Я скоро отправляюсь в дальний путь, но перед дорогой я тебе приготовила маленький сюрприз.

Хɵн җил: Спасибо! Я тоже в долгу не останусь!

Мɵрн җил: Знаешь, сестра овца, дети, которые сидят в зале это тоже маленькие овечки, как  и ты.

Хɵн җил: Как так! Я их не помню !

Мɵрн җил: Просто 11 лет назад они были совсем маленькими и лежали в колыбельках. А теперь они, вот какие красивые мальчики и девочки! Они очень умные  и талантливые дети! Они хорошо учатся, уважают взрослых и любят свою школу.

Хɵн җил: Ну спасибо сестра, спасибо! Видно постаралась ты, на славу. Ну что же, в гости с пустыми руками не ходят, можно мне подарить моим маленьким друзьям, небольшие сувениры. А вы, мои братья, помогите мне, пожалуйста!

«Годы – маски»  разносят медальоны – учащимся 5 – 6 классовт.е.җилньорҗахкүүкдт.

Цуһар: Авсн наснтн өлзәтә болтха!

Багш: Күүндтə гиичнр!

Зулын байрта өдрлә таниг йөрәҗәнәв!

Идх – уухтн элвг-делвгболҗ

Цуг Улан Залата Хальмгуд насан авч

Ут наста, бат кишгтә болҗ

Суусарн өнр болҗ, бәәсәрн байн болҗ

Кезә чигн улан чирәһәрн харһлцҗ

Халун хальмг цәәһән ууҗ

Хавтха хальмг боорцган идҗ

Оньдин дөрвн цагт

Оньдин дөрвн үзгт

Гем-шалтг уга йовхиг,

Байрта, бахмҗта болхиг,

ОЛН ДЕЕДС БУРХД

Өршәҗ, хәәрлҗ йовтха!!!

-  Ода Ачнра дунд школын сурһульчнр тадниг йɵрəх.

1. Хальмг улсин би «Шарка Барка» -5 гч кл сурһульчнр

2. 4-гч классин сурһульч:

Зандрсн хальмг цәәһәр дееҗән бәрҗ

Зулан өргәд, насан авҗ

Авсн наснтн өлзәтә болтха,

         буйн-кишгтн делгртхә!

Йовсн, бәәсн һазртан менд-амулң бәәцхәтн!

Һарчах Мɵрн җил хамгм ууһан авад һартха!

Орҗах Хɵн җил таниг хәәрлҗ, өлзәһән күргтхә!

Цуг әмтә юмн, тедн дотр йовсн

 Улан Залата Өөрд Хальмгуд сән-менд бәәтхә!

3. дун « Зальврлһн»  (6,7 классин күүкд)

4.Би « Ишкмдг» (6, 7 классин кɵвүд)

5.Зулын йөрәл. 3-гч классин сурһульч

6. Би «Чичрдг» (6,7 классин сурһульчнр)

7. Дун  «Зул ирвә» (2-4 гч классин сурһульчнр)

8. 4-гч классин сурһульч

Күндтә Улан Залатнр!

Би тадниг нег цөөкн үгәр йөрәхәр бәәнәв!

Җил болһн Зулан кеҗ,

Авсн наснтн өлзәтә цаһан хаалһтаболҗ,

Ут наста, бат кишгтә болҗ,

Мөрнә чикнд нар урһаҗ,

Сансн санантн күцҗ, сәксн үүлтн бүтҗ,

Кесн кɵдлмштн уралан йовҗ,

Келсн үгтн тоомсрта болҗ,

Мана Хальмг Таңһчан делгрүлҗ ,

Оньдин дөрвн цагт цаһан хаалһар йовҗ,

Олна хормад багтад,

Төрскн келән, сойлан мартлго,

Амулң менд йовтн, хәәрхн !!!

Багш: Не, ода манна нəр тɵгсəх цаг ирв. Авсн наснтн ɵлзəтə, цаһан хаалһта болтха!

Байрта харһцхай!