Боерык фигыльнең юклык төре
план-конспект урока (5 класс) по теме

            Дәреснең темасы: Боерык фигыль. ( 1нче слайд )

            Максаты:  1) Укучыларны боерык фигыль һәм аның юклык төре белән                        таныштыру; аларны сөйләмдә дөрес кулланырга өйрәтү.

                                 2) Боерык фигыль турында алган белем һәм күнекмәләрне

                                 камилләштерү, укучыларның фикерләү сәләтен үстерү.

                                 3) Укучыларда китапка карата сакчыл караш тәрбияләү,

                                  китап укуга кызыксыну уяту.

           Җиһазлау: интерактив такта, китаплар, портретлар, буклетлар һ.б.

           Дәреснең тибы: катнаш дәрес.

        Дәреснең барышы.

           I. Оештыру өлеше.

           1. Исәнләшү.

           2. Укучыларның әзерлеген тикшерү.        

           3. Тапкырҗанның хаты белән таныштыру ( 2нче слайд )

Фигыль  төшенчәсен кабатлау.

- Фигыль нәрсәне белдерә?

- Фигыль нинди сорауларга җавап булып килә?

          III.  Яңа дәрес материалын аңлату.

         1. Сорауларга җавап бирү ( 3 - 4нче слайдлар )

           - Бу шигырь юллары сезгә танышмы?

            (“Акбай”, “Эшкә өндәү”.)

• Аларның авторы кем ?

            ( Г.Тукай. )

• Г.Тукай Акбайны,сабыйларны нәрсәгә өнди ?

             ( Эшкә, ... )

• Нинди сүзләр эшкә өндәүне,боеруны белдерә?

             ( Өйрән, тор, аума, утыр, эшләгез )

• Мондый фигыльләр - боерык фигыльләр дип атала.

            Боерык фигыльләр нәрсәне белдерәләр?

          2. Матур язу өчен күнегү ( 5нче слайд )

           - Хәзер укучылар бу өзекләрнең берсен дәфтәрләргә дөрес һәм матур итеп язып куябыз.

          3. Мәкальләрнең ахырын тап! ( 6нчы слайд )

             - Бу мәкальләрне беләсезме, ахырын әйтегез!

             - Боерык фигыльләрне табыгыз!

             - Алар нинди сорауга җавап бирәләр?

             - Боерык фигыльнең юклык төре нинди кушымчалар ярдәмендә ясалган?

             - Бу очракта басым кая төшә?

          4. Кагыйдә белән танышу ( 7нче слайд )

            -Боерык фигыль.

            -Басымы.

          IV. Белемнәрне билгеле бер системага салу, гомумиләштерү.

          1. Китап буенча эш ( 8 - 9 нчы слайдлар )

              245 нче күнегү.

• Сүзләрне юклыкта язабыз, басымын билгеләп барабыз, дөрес итеп укыйбыз.

           2. Ял итеп алу  (күзләрне һәм гәүдәне ял иттерү) ( 10 - 15 нче слайдлар )

           3. Рәсем буенча эш (ситуатив бирем) ( 16нчы слайд )

           (Әниләр һәм олылар сүзен тыңларга кирәк.)

           4. Рәсем буенча киңәшләр чыгару ( 17нче слайд )

           5. Китап буенча эш ( 18нче слайд )

- Китапларның почмакларын  бөкләмә!

-  Битләрен ертма!

- Пычрак кулларың белән  тотма!

            -  Ашаганда китап укыма!

            -  Китапларыңны тышла!

-  Кадерлә!

 -  Сакла!

 -  Яратып укы!

        251нче күнегү.

             1) Хәсән Шабановның “ Анам сүзләре ” шигырен уку. Ни өчен шигырь “Анам сүзләре” дип атала?Ничек уйлыйсыз?

              2) Боерык фигыльләрнең барлык төрен беренче баганага,юклык төрен

                икенче баганага языгыз (тактада 2 укучы эшли )

                 кадерлә                      бөкләмә

                 укы                             ертма

                 бул                             тотма

  IV. Йомгаклау өлеше.

           Мин белми идем, белдем:

1. Фигыльнең юклык төрен, боерык фигыльләрдә басымның урынын.

             Барлыкта килгәндә басым сүзнең башында, ә юклыкта килгәндә юклык

             кушымчалары алдында куела ( 19нчы слайд )

          2. Билгеләр кую. (Буклетларны тарату)

          3. Милли китапханәгә чакыру ( 20нче слайд )

             Китапның белмәгәне юк, диләр.

             Белемле, зирәк, тапкыр, әдәпле булам дисәң китап укы !

         4. Өй эше.

1. Боерык фигыльне   кулланып, китапханәдә “үз – үзеңне тоту” кагыйдәләрен язып килегез.
2. Күп нокталар урынына боерык фигыльләрне  куеп языгыз.
3. Бирелгән фигыльләрдән боерык фигыльнең юклык формасын ясап языгыз.