Электив курс
элективный курс (9 класс) на тему

Татарстан Республикасы

Балтач муниципаль районы

Пыжмара урта гомуми белем бирү мәктәбе

“Килешенде”                                                           “Расланылды”

Мәктәп директоры:                                   Эксперт комиссиясе утырышында

_________________                                   Беркетмә №__________________      /Т.В.Рахматуллин/                                     Җитәкче:  

9 нчы сыйныфта татар теленнән  

“ Эш кәгазьләре”

электив курсыннан эш программасы.

                             Төзеде: татар теле һәм әдәбияты укытучысы

                                Зәкиева Әлфия Нурзада кызы

Аңлатма язуы.

     Мәктәпне профильләштерү шартларында шәхеснең сәләтен, һәвәс-леген, кызыксынуын, сәламәтлеген искә алып белем бирү – төп бурычларның берсе. Өлкән сыйныфларда профильле укыту үзләренә алга таба тормыш юлы сайлаган укучыларга тиешле юнәлештә белем алу мөмкинлеге булдыра. Укучылар төп фәннәрнең нигезен белергә, үзләре киләчәктә ия булырга теләгән һөнәр өчен кирәклеләрен тирәнтен үзләштерергә теләк белдерә. Хәзер югары уку йортлары укытучылары һәм галимнәре дә вузга керү имтиханнарын уңышлы тапшыру һәм алга таба белем алу өчен югары сыйныф укучыларын махсус әзерләргә кирәк дигән фикердә тора. Профильле белем бирү бүгенге көндә актуаль проблема булып тора. Ул база, профильле укытуларны һәм электив курсларны үз эченә ала.

     Укучылар сайлап алган курслар төп мәктәптә профильле укытуга әзерлек эчтәлеген тәшкил итә. Һөнәр юнәлеше бирү – бу курсларның төп функциясе. Татар теленнән электив курс эчтәлеге үзенчәлекле, укучыларда телне үзләштерүгә кызыксыну һәм эчке омтылыш формалаштыруга юнәлтелгән булырга тиеш.

    « Эш кәгазьләре » электив курсы өчен 17 сәгатьлек махсус программа төзелде. Бу курсның максатлары:

-Эш кәгазьләренең кеше тормышында һәрчак  кирәклеген һәм аны куллана белүне формалаштыру;

-        татар телебезгә, халкыбызның тарихына һәм мәдәниятенә хөр-мәт тәрбияләү;

-        укучы балаларда милли үзаң формалаштыру ;

Электив курс буенча укучылар белергә тиешле белем һәм күнекмәләр:

1. Стилистика фәненең төп үзенчәлекләре, аның функциональ стильләре турында белергә.
2. Эш кәгазьләрен мөстәкыйль куллана белү
3. Рәсми – эшлекле стиль. Эшлекле сөйләм жанрлары.
4. Үзләштерелгән белемне гамәлдә кулланырга.
5. Курс ахырына укучылар “Эш кәгазьләре ”буенча программмада каралган белемнәрне үзләштереп, аларны гамәлдә куллана белергә тиешләр. Бу - эш кәгазьләрен дөрес юнәлештә куллана  белү күнекмәләрен булдыру дигән сүз.

Электив курсның актуальлеге:

Урта мәктәптә “Татар теле һәм әдәбияты программасы”нда стилистикага, сүз сәнгетенә, эш кәгазьләренә  өлешчә урын бирелә. 9нчы сыйныфта укучылар татар теле дәресләрендә функциональ стильләрнең үзенчәлекләре турында 1-2 сәгать дәвамында танышып китсәләр дә, мәктәп программасында сүз сәнгате буенча тулы белем бирү каралмаган. Бу фәнгә кагылышлы теоретик белемнәрне тирәнәйтү, фәнни яктан анализлау, ныклы күнекмәләр булдыру һәм аларны гамәли тормышта дөрес кулланырга өйрәтү электив курсның нигезендә ята.

Программаның билгеләнеше:

17 сәгатькә исәпләнгән бу программа 9 нчы сыйныф укучыларына.

Программа эчтәлегенең төзелеше:

1. Стилистика һәм аның төп өйрәнү объекты.
2. Аралашу әдәбе
3. Документлар - язма сөйләмнең бер төре.
4. Эш кәгазьләре үрнәкләре
5. Рәсми – эшлекле стиль
6. Сөйләм культурасын тәрбияләү.

 Темаларны өйрәнү 17 сәгатькә исәпләнә. Теоретик сорауларны өйрәнеп бетергәннән соң, гамәли дәресләр үткәрү карала.  Гамәли күнегүләр алган белемнәрне ныгытырга һәм укучыларның теоретик материалларны үзләштерү дәрәҗәсен тикшерергә ярдәм итә. Укытучы аларны үзе теләгәнчә үзгәртә дә ала.

Дәреслекләр. Х.Р. Курбатов. Сүз сәнгате: Татар теленең лингвистик стилистикасы һәм поэтикасы. – Казан: Мәгариф, 2002, Заһидуллина Д.Ф., Закирҗанов Ә.М., Гыйләҗев Т.Ш.Татар әдәбияты. Теория. Тарих. -Казан: Мәгариф, 2004,  Вәлиев З.В.Эш кәгазьләре үрнәкләре- Казан:Тат. Кит. Нәшр.,1999.

 Моннан тыш компьютерлар ярдәмендә Интернет тиешле материалларны эзләү мөмкинлеге дә бар.

Календарь – тематик план

Әдәбият

Укучылар өчен:

1. БРИга  әзерләнү өчен ярдәмлек.–Казан: РИЦ “Школа”,  2006
2. Сафиуллина Ә.Н. Татар орфографиясенең кыен очракларына дидактик материаллар.- Казан: Гыйлем, 2008
3. Шәмсетдинова Р.Р.Татар теле. Күнегүләр. Анализ үрнәкләре. Тестлар. –Казан: Татарстан китап нәшрияты, 2005.

Укытучы өчен:

1. Абдуллина Р.С.Хәзерге татар теленең орфографиясе һәм орфоэпиясе-Казан: Мәгариф, 2009
2. Заһидуллина Д.Ф., Закирҗанов Ә.М., Гыйләҗев Т.Ш.Татар әдәбияты. Теория.Тарих. -Казан: Мәгариф, 2004.
3.  Хисамова Ф.М.Татар теле морфологиясе.- Казан: Мәгариф, 2006