Ачык дәрес 6 кл."14- гасырда Мәскәүнең күтәрелүе "
план-конспект урока по истории (6 класс) по теме

Дәрескә конспект.13.04.2017.

Тема: Рус дәүләтләренең берләшүенең сәбәпләре.

 XIV гасыр да Мәскәү дәүләтенең көчәюе.

Педагогик максатлар:

• Белем бирү : рус җирләренең бөтен дәүләткә берләшүенең сәбәпләре, XIV гасырдагы сәяси  системаны формалаштыру,Мәскәү дәүләте формалашуының  сәбәпләре һәм Мәскәү кенәзләренең  роле.
• Тәрбияви : Укучыларда  тарихи- фәнни кузаллау барлыкка китерү,кешелек сыйфатларын уңай караш белән  тәрбияләнгән шәхес формалаштыру.
• Белемне үстерү: укучыларда иҗади сәләт,фәнни күзаллау,игьтибар  тәрбияләү
• УУД усеше өчен шартлар төзү: 
• Шәхес: Укучыларда патриотизм ,үз Ватаныңны ярату хисләре тәрбияләү,үз халкыңның тарихын өйрәнү, мәдәният төрлелеге белән танышу ,башка милләт мәдәниятләрен хөрмәт итү.
• Предметара:  укучыларның эшчәнлеген арттыру уку дәверендә һәм класстан тыш  чараларда тупланган белемне куллану .
• Предмет:   төрле тарихи чыганаклардан алган белемнәрне чорлар һәм тематик блоклар белән системалаштыру.
• тарихи  белемнәрне  илебезнең борынгы культурасын ачыклау һәм саклау өчен куллана белү.
• Дәрес тибы: комбинацияләнгән.

Теманың эчтәлеге : Көньяк-Көнчыгыш Русьның социаль-экономик һәм сәяси үсеше. Рус дәүләтләренең берләшүенең сәбәпләре. Мәскәү һәм Тверь арасында сугыш.Иван Калитаның идарә итүе. Мәскәүнең күтәрелү сәбәпләре.

Материал: “ России тарихы” 6 класс.Гомуми белем мәктәпләре өчен дәреслек.Ике кисәктән тора,2 кис.( Н.М.Арсентьев ,А.А. Данилов,А.Я. Токарева) Мәгариф нәшрияты ,2016(ФГОС)

Тарих фәненнән  эш дәфтәрләре .

Җиһазлар:  компьютер, проектор,карта “ XIV-XV гасырның беренче яртысында Мәскәү кенәзлегенең җир биләмәләре үсүе һәм ныгуы”,иллюстрацияләр, дәреслек  картасы, презентация, видеоролик.

                        Дәрес барышы.

I Оештыру өлеше.

Исәнмесез укучылар. Ә хәзер тирән итеп сулыш алабыз һәм чыгарабыз(2 тапкыр).Барыбызда тынычландык ,дәрес башланды. Көндәгечә,без дәресне уткән теманы кабатлаудан башлыйбыз. Кем әйтә, үткән дәрестә нәрсә өйрәндек?

• Бөек Литва һәм Русь дәүләтләре турында өйрәндек
• Бик дөрес. Ә хәзер ,бер укучы Литва дәүләте турында сөйләр. Шул ук вакытта 2 укучы тактада дата һәм шәхес язалар .Кул күтәреп чыгалар һәм Литва белән Русь проектын куеп сөйлиләр. Шуннан соң дата белән шәхес язучыларга игътибар итәбез,хаталарын төзәтәбез(билгеләр куела).
• Шулай итеп ,Литва үзенең көчле  гаскәре белән XIII-XIV  гасырларда бер-бер артлы Русь җирләренең Көньяк һәм К. Кб. Кенәзлекләрен яулап алды . Димәк, Литва таркау Русь җирләрен җыючы була .Шуңа күрә  таркау рус кенәзлекләрен монголларда бер-бер артлы яулап алды. 

Мисал : Бер тал чыбыгын сындырыйк ,күрдегезме таркау рус кенәзлекләрен ничек ансат кына үзләренә буйсындыра алганнар .Ул Литва булсын яисә Монголлар монда аерма юк.

Бер бәйләм тал чыбыкларын без сындыра алмыйбыз,ник алай? Шулай итеп таркау рус җирләренә нишләргә кирәк? Берләшергә   Картага карыйк әле ,Литва янында нинди таркау Рус кенәзлекләрен күрәсез?....Мәскәү,Тверь , Новгород                                                                                             Бугенге көндә Россиянең башкаласы нинди шәһәр? Мәскәү

• Шулай булгач ,бу кенәзлекләр арасында кайсысы көчәеп китәр? Мәскәү кенәзлегенең көчәюе.  Бу безнең бүгенге тема (слайд 1)
• Дәфтәрләргә яңа теманы ,числоны язып куябыз.

Ә хәзер әйдәгез видеоролик карыйбыз.

II Яңа материалны үзләштерү.

Видео роликтан чыгып сораулар.

-Мәскәүнең берләшүнең алшартларын саныйбыз( укучылар бер, 3 не әйтә)

• Мәскәүнең көндәше безнең Тверь.
• 

Өйдә  эшләп килгән проект эшләрен тыңлап  бәялибез,сораулар бирелә(3-5 слайдлар белән ныгытып барыла)

Физкультминутка

Укучы сөйли .Мәскәүнең күтәрелү сәбәпләрен ачып бирә.

1. Урда белән уңай мөнәсәбәт урнаштыра.
2. Эчке ызгыш-талашларга юл куелмый.
3. Мәскәү кенәзлегендә тынычлык.
4. Митрополит резиденциясенең Мәскәүгә күчүе
5. Хакимиятнең атадан олы улына күчүе.
6. Урданың  башка рус шәһәрләреннән аермалы буларак Мәскәүне югарырак күтәрүе(8-9 слайдлар).

Укытучы яңа темага презентациягә таянып йомгак ясый(10 слайд).

Мәскәү кенәзләре Русьның бөек кенәзе дип санау хокукын алуга ирешәләр.Мәскәү кенәзлеге  рус җирләренең дини-рухани үзәгенә әверелә.

III Ныгыту өлеше.(сингапур методын куллану )

1. Һәр укучыга карточкалар өләшелә,укучылар үзләренең пунктларына басалар.

2)Эш дәфтәрләре белән эш

1 бирем: Мәскәү һәм Тверь шәһәрләре билгеләнә

2 бирем:Мәскәү кенәзлегенең идарә тәртибе языла һәм даталар.

3 бирем: Мәскәүнең күтәрелү сәбәпләре:

• Сәяси
• икътисади
• географ.

3)Тактада эш

        Шәхесләр        Даталар

        Төшенчәләр        Нәтиҗә

IV Йомгаклау

Шулай итеп, Мәскәү үзенең көндәшләрен җиңүе ,Иван Калитаның бик оста итеп идарә итүе ,Алтын Урданың  Мәскәү шәһәренә зур өстенлек бирүен күрдек .Бүгенге көндә Мәскәү кайсы илнең башкаласы? - Россия дөрес.

Дәрестә актив катнашучыларга билгеләр куела.

Өй эше.

1. Эш дәфтәрендәге 20 параграф эшләп бетерелә
2. 47 бит документ тикшерелә сорауларга җаваплар алына.
3. Индивидуаль эш. Сергей Радонежский турында мәгълүмат алып килергә.