Конспект по крымскотатарскому языку в 5 классе ""Фонетика" болюги боюнджа нетиджелев"
план-конспект урока (5 класс)

Дерс ярыш (КВН) 5сыныф

Мевзу: "Фонетика" болюги боюнджа нетиджелев 

Дерснинъ макъсатлары:

1) "Фонетика" болюгинде огренильген мевзуларны текрарлав ве пекитюв;

2) сезлернинъ фонетик талилини билюв;

3 )талебелернинъ нутукъларыны инкишаф этип, лугъат байлыгъыны  зенгин-      

    лештирюв;

4)Ана тилине, Ватангъа севги, гъурур дуйгъуларыны ашлав.

Корьгезме къулланмалар:

ренкли ай ве йылдызчыкълар, такъымларнынъ адлары "Ай" ве "Йылдыз", байрачыкълар,перфокарталар, плакатлар,вазифелернинъ джедвели(такъымлар ичюн), тахтада "Ай" ве "Йылдыз" ресимлери, 0,1,2,3,4,5 ракъамлары, ренкли  къалемлер, маркерлер.

Дерснинъ кетишаты:

(1 дакъкъа)

1. Тешкилий вакъыт: 1)Невбетчи :"Мен бугунь невбетчи.

                                                                Бугунь  мартнынъ 19, афта куню-

                                                               джумаакъшамы, ана тили  дерси,                                                                

                                                               сыныфта эписи талебелер бар.

(3-5 дакъкъа)

2. Оджанынъ кириш сезю: Азиз талебелер,бир къач дерслер девамында сизлернен берабер "Фонетика"ны огрендик ве пекиттик.Бугуньки дерсимиз -де кечкен мевзуларымызны ярышлар шекилинде нетиджелейджекмиз.

Азырсызмы?- оджа сорай.

Талебелер:"  Азырмыз!" -деп,джевап берелер.

3.Оджа:Маса устюнде ай ве йылдызчыкълар коресиз,шимди мен оларны сизге даркъатам."Ай" ве "Йылдыз" такъымларына(команда) талебелер болюнелер.

"Ай" такъымы бир тарафкъа отуралар, "Йылдыз" такъымы - экинджи тарафкъа.

Такъымларнынъ "Ай" ве "Йылдыз" адлары бериле,талебелер тегерек  шекильде отуралар.Эр бир такъым озь  башлыгъыны-капитаныны сайлайлар.

Капитанлар бири-биринен таныш олалар,адларыны айталар.

 4.Оджа:Такъымларымыз азыр,башлыкъларымыз-капитанларымыз белли,жюри исе  мен оладжам.(Чареси олса, 1-2 оджаны теклиф этмек мумкюн).

Вазифелер "5" балл иле бааланаджакълар. Умумен ,5 вазифе оладжакъ.

Эр вазифеден сонъ,къазанылгъан  балл  ракъам иле тахтада косьтериледжек.

Ярышымыз башлай:

(Талебелер байрачыкълар  иле алгъышлайлар).

(5 дакъкъа)

1 вазифе:                                                                                                                       "Ватан" ве "Къырым" сезлерининъ фонетик талилини  япынъыз.

Эр бир такъым вазифени япракъта  беджерелер.

Вакъыт биткен сонъ,эр бир такъым векили джевапларыны исбатлайлар.

(Тахтада къазанылгъан балл  ракъам иле косьтериле).

(7 дакъкъа)

2 вазифе:

Перфокартанынъ вазифесини беджеринъиз:

сезлерде тюшип къалгъан созукъ сеслерни  язынъыз ве  ялгъамалар къошунъыз.

(Такъымларгъа бирер перфокарта бериле.Вазифени беджерген сонъ, такъым векили  джевапларыны исбатлай ве къазангъан баллны ракъам иле косьтере).

  (5 дакъкъа)                                                                                                                                                                                                        

3 вазифе:

Берильген джумлелерде  сезлернинъ созукъ сеслерни ифаделеген арифлерни  бир сызыкънен, тутукъ сеслерни ифаделеген арифлерни исе эки сызыкънен сызынъыз:

"Ай" ве "Йылдыз" такъымларынынъ башлыкълары-капитанлары  джумлелерини сечип алалар.

5-6 джумлелер япракъларда язылгъан:

1) Мен ана тилинде лаф этем.

2) Къырым-меним Ватаным!

3)Ана тилинъде лаф эт!

4)Мен Ватанымны пек севем!

5)Достсуз адам-къанатсыз къуш.

6)Иш севмезни -эль севмез!

Такъымлар векиллери джевапларыны исбатлайлар.

Къазангъан балларыны ракъам иле тахтада косьтерелер.

(5 дакъкъа)

4 вазифе:

Булмачаны толдурынъыз:   (саифе 60,дерслик,5 сыныф)

1)Кошеде тымыр-тымыр,

Кимдир экен бу ишкир?(сычан);

2)Бир кичкене метийчик,                                                                                                    Ичи толу тетийчик (оймакъ);

3)Гедже бакъсам,кок толгъан,

Саба бакъсам,екъ олгъан (йылдыз);

4)Озю тура,озю отура (кунеш);

5)Деде сагъынып кельген,

Беяз тонгъа бурюнген (къышбаба).

Булмачаны биринджи толдургъан  такъым   невбетнен сезлерни окъуйлар.

Къазангъан баллны тахтада ракъам иле косьтерелер.

(12 дакъкъа)

5 вазифе:

Такъымларгъа бирер плакат бериле. Плакатларнынъ ортасында(меркезинде)

"SOS"   ве « АНА ТИЛИНЕ ЯРДЫМ» сезлери  язылгъан.

Ана тилимизни, медениетимизни, тарихымызны сакълап къалмакъ ичюн, бизлер не япмакъ керекмиз?

Плакатларгъа  керекли  сезлер язып, джевапларыны исбатлайлар.

Ренкли маркерлернен  бойле сезлер язалар:

ана тилинде лаф этмек, севмек,гъурурланмакъ, яхшы  ве аля  окъумакъ, АТР-ни тиклемек, газета ве меджмуаларгъа абуне олмакъ,ана тили ве эдебият дерслерине къатнамакъ,эвде ве озьара ана тилинде лаф этмек, урф-адетлеримизни бильмек, сакъламакъ ве кутьмек, тарихымызны огренмек ве бильмек…

Плакатларны тахтагъа асып,такъымларнынъ капитанлары язгъан сезлерини, сез бирикмелерини  анълаталар ве не ичюн бойле язгъанларыны тасдыкълайлар. Биринджи ве догъру, хатасыз язгъан такъым гъалип чыкъа. Къазангъан баллны тахтагъа ракъам иле асалар.

(5 дакъкъа)

Оджанынъ нетиджелев сезю:

Азиз талебелер,  дерс-ярышымыз сонъуна етти. Менимдже, бу дерстен сонъ сизлер къырымтатар элифбесини, онынъ ариф ве сеслерини,махсус (специфик) ариф ве сеслерини,оларнынъ чешитлерини ич бир вакъыт унутмазсыз. Келинъиз, энди берабер ярышымызнынъ екюнини чыкъарайыкъ.

Оджа (жюри азалары) такъымларнынъ къазангъан балларыны саялар ве илян этелер.Гъалип чыкъкъан такъымнынъ векиллерине «5» баалары къоюла.

«Ай» ве «Йылдыз» такъымлары бирликте эльчырпмалар иле дерсни екюнлейлер.

Эв вазифеси берильмей.

Дерс ичюн сагъ олунъыз!

Сагълыкънен барынъыз!