«ҮрсСар» разработка урока
план-конспект урока

«Үрс Сар»                         Кичәл давулснь: Местән С., эклц классин багш

                                                                                Мергнә Т., хальмг келнә багш

1нүүрлгч: Мендвт, ачта гиичнр!

2 нүүрлгч: Мендвт, мана багшнр, эк-эцкнр, сурһульчнр!

1нүүрлгч:  Ик кезәнәс нааран хальмг әмтн Үрс Сар темдглнә. Хавр чиләд, зун эклҗ гиһәд эн нәәрән кенә. Эн цагла хот элвг болна, мал ѳснә.

2 нүүрлгч: Үрс Сар яһҗ темдглнә?

Альвина: Кеер һарад, уста - модта һазрт оч, һазр-усан тәкҗ цеврлнә. Гелңгүд  номан умшна, уснд дала зул ѳргҗ йовулна.

Ангира: Дәкәд, һал тәәлһнә авъяс кенә. Цуг әмтн һалдан ѳѳк, тос  хайна, цаһан идә цацна.

Джиргал: Урһмл моднд һурвн зүсн кенчр бооцхана.

1 нүүрлгч: Яһад кенчр бооҗахмб?

Алтана: Эн, дорас ѳсч йовх баһчуд чик хаалһар йовтха, ѳрк-бүлин мал, гер ѳстхә гисн темдг.

Альвина: Медәтә улс эрк эргүлнә, ном умшна, теңгр-бурхндан дееҗән ѳргнә, мѳргнә. Йѳрәл тәвнә.

О, хәәрхн, тадндан

Халун хотарн дееҗ ѳргҗәнәвидн,

Усн, чиг, хур хәәрлҗ,

Теҗәл элвг болҗ,

Амулң менд бәәхиг

Цуһар сурҗанавидн!

1 нүүрлгч: Күүкд, келтн: үрс сар кезә темдглнә?

Күүкд: Үрс Сар хаврин чилгчәр темдглнә.

2 нүүрлгч: Эн җил Үрс Сар кезә болх?

Күүкд: Хѳн сарин хөрн зурһанас авн мөчн сарин хөрн дөрвн күртл болх.

1 нүүрлгч: Түрүләд, хаврт нерәдсн  халхан секҗәнәвидн.

1. Дун «Хавр»
2. Шүлг «Бамб цецг»

      Бамб цецг                          Би цугтаднь

      Теегтм урһна                     Теднд дуртав

      Бичкн оон                          Менд йовхлань

      Теегтм өснә.                      Байрта бәәнәв.

3. Домбрин  айсмуд
4. «Байр» журналд «Дөрвн зүсн мал» шүлгүд бәәнә.

Даалһвр: шүлгүд чиктнь цуглулх.

1 нүүрлгч: Мана Хальмг Таңһчд «Тѳрскн келндән тусан күрг» гидг акц җил болһн давулгдна. Мана  класс бас хальмг келндән дурта, келән дасхар шунҗана.

2 нүүрлгч: Хальмг  келндән  нерәдсн  халхан  секҗәнәвидн.

                          Шүлг   «Эк уга – һол уга»

Эк уга – һол уга,

Ээҗнь дурго – үрн уга.

Хальмг келм – җирһлин булгм,

Хама йовб – җивр далвагм.

Төрскн келән һәәлхлә-

Тегәд кениг хәәрлхвчи?

Һарһсн ээҗән һолхла-

Һазр яһҗ даахмби ?!

1 нүүрлгч: Зургуд олзлад, хаврин темдг келтн. Хаврин туск граф-схем тогтахмн.

2 нүүрлгч: Хаврт нарн (яһна?)

Салькн (яһна?)                           Теегт юн урһна?

Модна хамтхасн яһна?              Хаврт малмуд яһна?

Шовуд яһна? (харадан зург)    

                                      Шүлг «Харада»

Харада – 3 д.

Халяд нисдг харада

Хар яһад болнач?

Халу хәәһәд нисдгтән,

Хавр авч ирдгтән.

                                     Дун «Харада»

1 нүүрлгч: Күүкд, кен меднә давсн җил Әрәсәд юунд нерәдгдлә?

Күүкд: кинод нерәдгдлә.

2 нүүрлгч: Һурвдгч  халхан   кинон тѳрт  нерәдҗәнәвидн. Кино альд үзүлнә?

-кинотеатрт

2 нүүрлгч: кинотеатрт йовхла, ю хулдҗ авна? 

- билет

- Ода ахр шог хәләтн.

  1,2,3…

-

 Күцц тонь арвн.

1 нүүрлгч: Билет 10 арслң күрнә.

Давсн җил хулһни сарин 31д Элстд «Теңгрин ботхн» гидг фильмин премьер болв. Эн кино хальмг күүкн  Өлзәтә Манджиеваен бичсн дегтрәр тәвгдв, киносценариг бас Өлзәтә бичв. Энүнә тускар «Байрта» журналд бичәтә.

«Теңгрин ботхн» кинон тасрха хәләх.

2 нүүрлгч: Эндрк мана Үрс Сард нерәдсн кичәлин халхс йир соньн болв.

1 нүүрлгч: Үрс сарла    урһмл моднд һурвн зүсн тасм боона.

 Эн, дорас ѳсч йовх баһчуд чик хаалһар йовтха, ѳрк-бүлин мал, гер ѳстхә гисн темдг.

Ода күүкд мадн бас эн моднд тасм боохмн.

Тасм бооцхана.

1 нүүрлгч: Үүрмүд, тѳрскн келән дастн, авъясан хадһлтн, йиртмҗән хартн, теегтән дурта болтн!  

2 нүүрлгч: Үрс сарин ѳдрлә тадниг йѳрәҗәнәвидн.  

1 нүүрлгч: «Җаңһрин тасрха» соңстн.

                      «Ишкмдк» би  кѳвүд белглҗәнә.

1 нүүрлгч: Үрс сарла йөрәҗәнәвидн!

 2 нүүрлгч: Зуна амрлһнд сәәнәр цаган давулад,

                     Эрүл-мендән батрулад,

                     Байрта харһий!!!