Рабочая программа по татарской литературе в 6 классе (татарская группа)
рабочая программа (6 класс) на тему

МУНИЦИПАЛЬНОЕ БЮДЖЕТНОЕ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНОЕ УЧРЕЖДЕНИЕ

«СРЕДНЯЯ ОБЩЕОБРАЗОВАТЕЛЬНАЯ ШКОЛА №2» г. АЛЬМЕТЬЕВСКА

                Рассмотрено                                         Согласовано                                         Утверждено

                на заседании ШМО                             заместитель  директора                       и введено в действие

                протокол №__1_____                          «27_»__08____2016г.                          приказ№_240_______

                от «_26_»_08_____2016г.                                                                                  от«_29_»__08____2016г.

                _________________                               ____________                                     __________________

                 /Гусманова Э.М../                               / Фархутдинова Л.Н./                           /Панкова Г.Н./

Рабочая программа

по   татарской литературе

для  6  «а» класса (татарской  группы)

Составитель:  учитель высшей кв.категории  Гусманова  Эльмира  Мухарлямовна

2016-2017 учебный год

Татар әдбияты(70 сәг)

Аңлатма язуы

Эш программасы статусы

Программа нигезенә Россия Федерациясенең Конституциясе(26,68 м.);Татарстан Республикасының Конституциясе (8 м.) “ Россия Федерациясенең Мәгариф турында”гы  Федераль Законы №273-ФЗ(Федераль закондагы үзгәрешләрне  исәпкә алып, 3 февраль 2014 ел,№11-ФЗ,15-ФЗ), Татарстанның “Мәгариф турында”гы Законы, №68-3РТ22 июль,2013 ел, 8м., Татарстан  Мәгариф  һәм фән Министрлыгының  рус мәктәпләрдәге  татар  төркеме укучыларына татар теленнән гомуми  белем бирүнең  дәүләт стандарты (2008)салынды ;”Россия Федерациясе халыкларының   телләре турында”законы (24 июль ,1998 ел,№126-ФЗ;Россия Федерациясенең милли мәгариф сәяси концепциясе  (3август,2006 ел, №201);”Татарстан  Республикасы дәүләт телләре һәм Татарстан Республикасында башка телләр турында “ Татарстан Республикасы Законына (8июль 1992 ел №1560-XII (03.03.2012);”2014-2024 елларга Татарстан Республикасы дәүләт телләрен һәм Татарстан Республикасында башка телләрне саклау һәм үстерү” буенча программасы),“ Татарстан Республикасында 2014-2020 нче елларга мәгариф һәм фәнне үстерү” дәүләт программасына;“Рус  телендә төп гомуми  белем   бирү оешмалары өчен татар   әдәбиятыннан  программа(5-9 сыйныфлар) (төзүче авторлары: Ф.Ф.Хәсәнова,    Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина) (Казан,Мәгариф –Вакыт,2014)” га; Хәсәнова Ф.Ф.Татар әдәбияты:рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен д-лек(татар телен туган тел буларак өйрәнүче укучылар өчен)6 нчы с-ф.Ике кисәктә./Ф.Ф.Хәсәнова,Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина.Казан:”Мәгариф-Вакыт” нәшр.,2014) кә,Татарстан республикасы  Әлмәт муниципаль районының  муниципаль бюджет  белем бирү учреждениесе  “2 нче  урта гомуми белем мәктәбе”нең   укыту планына(2016-2017 уку елы өчен) һәм мәктәпнең   «Положение о рабочей программе» локаль актына  нигезләнеп төзедем.  Рус мәктәбенең 6 сыйныфында  укучы татар балаларына татар әдәбиятын укытуның бурычлары түбәндәгеләрдән гыйбарәт:

1. Укучының татар әдәби телен үзләштерүенә, текстны аңлап, сәнгатьле итеп, йөгерек укуына, дөрес яза белүенә, әдәби тел нормаларын саклап, төрле темаларга иркен сөйләшүенә ирешү.

2.  Балаларны гомумән татар әдәбияты, халык авыз иҗаты, татар халкының җыр-музыкасы, театры, сынлы сәнгате белән таныштыру, күренекле язучылар һәм аларның әсәрләрен үзләштерүләренә ирешү.

3.  Укучыларга татар халкының килеп чыгышы, тарихи язмышы, чит илләрдәге милләттәшләребез тормышы турында мәгълүматлар бирү.

4.  Халык тарихын һәм мирасын өйрәнү аша яшүсмерләрдә Ватанга, халыкка, туган телгә мәхәббәт, олыларга, кечеләргә һәм, гомумән, кешегә ихтирам, мәрхәмәтлелек, шәфкатьлелек тәрбияләү. Шулай ук хезмәт тәрбиясе һәм эстетик тәрбия бирү.

Бу бурычлар, аерым-аерым күрсәтелсәләр дә, үзара тыгыз бәйләнгәннәр. Алар бердәм уку-укыту процессында гамәлгә ашырылалар, чөнки дәрестә белем бирү, шәхес формалаштыру бергә бәйләп алып барыла.

              Программага әсәрләр киләчәк яшь буынны мәрхәмәтле, шәфкатьле, туган як табигатен саклаучы һәм яратучы, гомум-кешелекнең уңай сыйфатларына ия булган, милләт мәнфәгатьләрен яклардай кеше итеп тәрбияләү бурычларын күз алдында тотып сайланды.

             Укучыларга рухи, милли һәм әхлак тәрбиясе бирүдә, аларны халкыбызга хезмәт итәрдәй шәхес буларак формалаштыруда бу әсәрләрнең роле зур. Яшь буынга милли яшәү рәвешен җиткерүдә, аның үзаңын үстерүдә, бу юнәлештә гамәли адымнар ясауга әзерләүдә әдәбият мөһим җирлек булып тора.

Укытуның шәхси,метапредмет,предмет нәтиҗәләре

• Шәхеснең әхлакый-рухи сыйфатларын камилләштерү,күпмилләтле илебезгә карата ярату хисләре,татар әдәбиятына һәм башка халыклар әдәбиятына,мәдәниятенә ихтирамлы мөнәсәбәт тәрбияләү;
• Төрле мәгълүмат чараларын танып-белү һәм аралашу мәсьәләсен хәл иткәндә(сүзлекләр,энөиклопедия,Интернет-ресурслар һ.б)куллану;
• Активлыкка,мөстәкыйль фикер йөртүгә,акыл һәм рухи эшчәнлеккә өйрәтү,шәхес буларак формалашуның дәвам итүе;
• Үзең белән идарә итүгә юнәлдерелгән белем һәм күнекмәләрне тормышның төрле шартларында куллана белергә өйрәтү,тормышта үз урыныңны күзаллый башлау;
• Ватан алдында җаваплылык,милли горурлык,гражданлык хисләре формалаштыру;
• Дәүләт символларына (герб,флаг,гимн) хөрмәт тәрбияләү;
• Әхлак нормаларын,җәмгыятьтә яшәү кагыйдәләрен үзләштерү;

Метапредмет нәтиҗәләре:        

“Татар әдәбияты” курсын өйрәнүнең метапредмет нәтиҗәләре булып,универсаль уку-укыту гамәлләре санала (УУГ)

Регулятив уку-укыту гамәлләре (РУУГ):

• Мөстәкыйль рәвештә дәреснең проблемасын (тема) һәм максатларын формалаштыру;
• Проблеманы аңлый белү,гипотеза чыгару,материалны төзү,үз фикереңне раслау өчен дәлилләр сайлый белү,телдән (диалогик,монологик)һәм язма сөйләмдә сәбәп-нәтиҗә бәйләнешен аерып алу,нәтиҗәләрне формалаштыру;
• Максатка ирешү юлларын билгеләү;
• Уку проблемасын чишү өчен план төзү

• Шушы план нигезендә эш оештыру,үз эшчәнлегенең максатка ирешүдә ни дәрәҗәдә нәтиҗәле булуын күрсәтү;
• Укытучы белән бергәләп,үз эшен,иптәшләренең җавапларын бәяләү;

Танып белү уку-укыту гамәлләре (ТБУУГ)

• Укучының үз эшчәнлеген мөстәкыйль  рәвештә оештыра белүе,бәяләүяя.үзенең кызыксынучанлык өлкәсен билгеләве;
• Мөстәкыйль  рәвештә төрле текстларны укый белү(төп текст,астөшермә һ.б.) ,өстәмә материалларны таба һәм тиешле урында куллана белү;

• Укуның төрле формаларыннан файдалану(аңлап уку,өстән-өстән,эчтәлекне аңлап);
• Төрле мәгълүмат чаралары белән эшли,кирәкле мәгълүматны таба,анализлый һәм үз эшчәнлегендә куллана белү ;
• Үзенә кирәкле мәгълүматны төрле формада бирелгән чыганаклардан туплау(тулы текст,өзек,иллюстрация ,схема) ;
• Бер мәгълүматны икенче төрле итеп үзгәртә алу(план төзү,таблица ,схема ;
• Укылган әсәрнең эчтәлеген(яки ишеткәнне),текстка якын итеп,кыскача сайлап сөйли белү
• Әдәбиятны музыка,рәсем сәнгате белән бәйләп,сүз сәнгатенең кыйммәтен күрсәтү,матурлыкны танырга өйрәтү;
• Әдәбиятны тел белеме белән бәйләп,әдәби әсәр теленең үзенчәлекләрен,әсәр стиле кебек төшенчәләрне җиткерү

• татар әдәбиятын рус әдәбияты,башка халыклар әдәбиятлары беләнбәйләп уктып,әдәбиятлар арасындагы уртак проблемаларны,уртак кыйммәтләрне күрсәтү аша дөнья культурасы,кешелек тарихы төшенчәләрен үзләштерү;
• сүзлекләр,белешмә материаллардан файдалану;

• бәхәсләшү,үз фикерен дәлилләү,анализ ясау,йомгаклау;
• әдәбиятны тарих,җәмгыять белеме,экология предметлары белән бәйләп,дөнья ,яшәү,табигать,кешелек җәмгыяте турында күзаллау формалаштыру.

• Базислы укыту планында 35 атнадан еллык 70 сәг. булырга тиеш. Эш планы 70 сәгать исәбеннән төзелде.

Атнага-2 сәг., 1 чирек – 18 сәг., 2 чирек – 14 сәг., 3 чирек – 20 сәг., 4 чирек – 18 сәг., елга – 70 сәгать. Программаның эчтәлек һәм гомуми өлешләре материалны берләштерү исәбенә үтәләчәк.

Уку предметының эчтәлеге

6 нчы сыйныфны тәмамлаганда алар түбәндәге белем һәм күнекмәләргә ия булырга тиешләр:

Татар халык авыз иҗаты жанрларыннан:

• әкиятләр, аларның төрләрен, геройларның төп сыйфатларын аера белү;
• язучылар язган әкиятләрнең үзенчәлекләрен;
• җырлар һәм аларның төрләрен аера белү;
• мәкальләр, табышмаклар һәм кешенең тапкырлыгын, зирәклеген билгеләүдә аларның ролен аңлау;

Сөйләм эшчәнлегенә таләпләр:

• текстның исеме, андагы таныш сүзләр ярдәмендә укучыларның эчтәлекне аңлаулары;
• укылган текст буенча әңгәмәдә катнаша алу;
• өйрәнелгән язучылар турында сөйләп бирү;
• укылган текстның эчтәлеген сөйли һәм нәтиҗә ясый белү, аңа үз мөнәсәбә -теңне белдерә алу;
• тәкъдим ителгән ситуация , тема яки рәсем буенча сөйли белү:
• уку һәм сөйләм барышында орфоэпик нормаларны саклау;
• балалар өчен басылган вакытлы матбугат материалларын уку һәм файдалана алу.

Татар мәдәниятеннән:

• татар халкының гаилә-көнкүреш, гореф-гадәт һәм йолаларын аңлата белү;
• милли орнаментларны аера белү;

Әдәбият теориясеннән:

• уңай герой, тискәре герой төшенчәләрен аера белү;
• шигырь, хикәяне аера белү.

Алдагы сыйныфлардагы эзлеклелекне дәвам иттереп, укучыларның белемнәрен тулыландыру максатыннан,  6 сыйныфта  халык авыз иҗатының җыр төрләреннән дә үрнәкләр алынды. Аннан соң игътибар аерым әдипләрнең тормыш юлы һәм иҗаты белән таныштыруга юнәлтелә.

                 Әдәби әсәрләрне өйрәнү барышында укучыларны сәнгатьле уку алымнарына өйрәтү дә әһәмиятле. Бу җәһәттән эш түбәндәге юнәлешләрдә алып барыла:

—   татар теленең үзенчәлекле авазларын әйтү күнекмәләре булдыру;

—   сүз басымын дөрес куя белү;

—   логик басымны дөрес куя белү;

—   җөмләне фразаларга бүлү һәм дөрес пауза белән уку;

—  тавышны дөрес төшерә һәм күтәрә белү, ягъни интонацияне дөрес куллана белү күнекмәләре булдыру һ. б.

              Программада «Ятлау өчен әсәрләр», «Сөйләшү тематикасы», «Сыйныфтан тыш уку» тематикасы тәкъдим ителә, укучыларның уку сыйфатын билгеләү максатында әдәби әсәрләр белән эшләүгә, әдәбият теориясеннән белем-күнекмәләр булдыруга таләпләр бирелә.

                Матур әдәбиятны, шул рәвешле, төрле яклап өйрәнү һәм үзләштерү укучыларның сөйләм һәм язу күнекмәләрен камилләштерүгә ярдәм итә. Шуңа күрә урта белемгә ия булган яшьләр ана телендә фикерли, иркен сөйләшә, дөрес яза белергә тиешләр.

Татар теленнән укыту-тематик планлаштыру:

6 нчы сыйныф (татар төркеме)

Укытучы: Гусманова Эльмира Мөхәрләм кызы

Сәгать саны: 70 сәг

Барлыгы: 70 сәг;  атнага 2 сәг

Планлаштырылган контроль эшләр: -

Административ контроль эшләр: -

Планлаштыру: “Рус  телендә төп гомуми  белем   бирү оешмалары өчен татар   әдәбиятыннан  программа(5-9 сыйныфлар) (төзүче авторлары: Ф.Ф.Хәсәнова,    Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина) (Казан,Мәгариф –Вакыт,2014)”

Укыту-методик комплексы: Дәреслек .Ф.Ф.Хәсәнова,Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина.Татар әдәбият: рус телендә төп гомуми белем бирү оешмалары өчен д-лек(татар телен туган тел буларак өйрәнүче укучылар өчен)6 нчы с-ф.Ике кисәктә. /Ф.Ф.Хәсәнова, Г.М.Сафиуллина, М.Я.Гарифуллина.Казан:”Мәгариф-Вакыт” нәшр.,2014)

КАЛЕНДАРЬ-ТЕМАТИК ПЛАН

Кулланылган әдәбият:

1“Рус телендә гомуми төп һәм урта белем бирү оешмаларының татар сыйныфлары өчен  татар әдәбиятыннан  программа”сы (төзүче авторлар:Ф.Ф.Хәсәнова,Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина)  нигезендә төзелде

2.Дәреслек .Ф.Ф.Хәсәнова,Г.М.Сафиуллина,М.Я.Гарифуллина.Татар әдәбияты.Рус телендә гомуми  белем бирү оешмаларының 6 нчы сыйныфы өчен дәреслек(татар балалары өчен).Казан:Мәгариф-Вакыт,2014                                                                                                                                                        3.Әдәбият белеме: Терминнар һәм төшенчәләр сүзлеге. – Казан: “Мәгариф”, 2007.                                                                                                                                 4.Татарча-русча сүзлек: 2 томда. Т. 1 (А–Л). — Казан: Мәгариф, 2007. — 726 б. = Татарско-русский словарь: В 2-х т. Т. 1 (А–Л). — Казань: Магариф, 2007. — 726 с3.                                                                                                                                                                                                                                    5.Әдәбият белеме сүзлеге/төз.-ред.а.Әхмәдуллин.-казан:Татар.кит.нәшр.,1990.238 б.                                                                                                             6.Заһидуллина.Д.Ф.Урта мәктәптә татар әдәбиятын укыту методикасы:Методик кулланма.-Казан:Мәгариф,2000.335 б.

Лист корректировки