открытый урок
методическая разработка (7 класс) по теме

Ачык дәрес –открытый урок “җәмгыять белеме һәм татар теле”. 7 нче “а” сыйныфы.

Лёвушкина Г.В. –учитель истории и обществознания, высшей категории, Гаффарова Р.М. –учитель  татарского языка и литературы, 1 категории.

Тема: Этнический фактор в государственном развитии.Дәүләт үсешендә этник факторы.

Цель: Характеризовать и конкретизировать примерами этнические и национальные различия, оценивать собственные действия и отношения с другими людьми с позиции толерантности. Формировать нетерпимость отношения к проявлениям национальной нетерпимости. Воспитание познавательного интереса к татарскому языку и обществознанию. Воспитание наблюдательности, самостоятельности, способности к самостоятельной и коллективной работе.

Оборудование: презентации на тему «Толерантность», «Универсиада», «Национальная кухня», дополнительная литература, раздаточный материал.

Дәреснең барышы

1.Исәнләшү.

Хәерле көн балалар! Дәресебездә кунаклар бар, алар белән дә исәнләшик.

-Исәнмесез!

Бүген безнең дәресебездә ике фән очраша,” җәмгыять белеме һәм татар теле”.

Хәзер безнең адресыбызны әйтәбез:

Безнең планета-Җир;

Илебез-Россия, Татарстан;

Башкалабыз-Казан;

Безнең шәһәребез-Яшел Үзән;

Мәктәбебез-15нче;

Сыйныф -7а.

Г.В. 1.Актуализация прежних, опорных знаний.

Презинтация.

1)Как вы понимаете слово этнос?

2)Каков исторический путь этноса?

3) Каковы исторические условия формирования этноса?

4) Какие народы современной России вы могли бы причислить к нациям, а какие к малым народностям? В РФ 100 этносов, 30 нации.

5)Назовите самую большую нацию, какая нация на 2- м месте по численности в России?

2.Формирование новых понятий,  способ действия Конституции РФ.

-Как вы понимаете статью №26 Конституции РФ –основного закона страны?

-Как эта статья претворяется в жизнь у нас в Татарстане?

-Объясните статью 29 Конституции РФ? Как вы её понимаете?

       Рассказать, чтоРТ в этом смысле очень спокойный,благодатный субъект федерации, хотя у нас

проживают 70 национальностей.

(Концепция)

-равенство прав и свобод человека и гражданина, независимо;

-запрешение любых форм ограничения прав по признакам расовой, национальной принадлежности;

-сохранение исторически сложившейся целостности РФ;

-равноправие всех субъектов РФ;

-содействие развитию национальных культур и языков.

6) Как вы понимаете чувство национального самосознания? (манкурты)

7) Дайте определение слова “ толерантность”.

8) Назовите более сложное слово синоним толерантности.

-расположенность к другим;

-снисходительность;

-терпение;

-чувство юмора;

-доверие;

-альтруизм- бескорыстие;

-терпимость к различиям;

-умение владеть собой;

-доброжелательность;

-умение не осуждать других;

-гуманизм-человеколюбие;

-умение слушать;

-любознательность;

-способность к сопереживанию.

9)Какие черты характерны  для толерантной личности?

Р.М. Разминка: “Мы похожи” –“Без охшаш”

Бер баланы алга чыгарабыз. Ул сыйныфтан үзенә охшаган укучыны янына чакыра.Нәрсә белән охшаш турында әйтә. Икенче укучы уенны дәвам итә. Сыйныфта бөтен укучылар чыгып беткәч, уен тәмамлана.

Р.М. Балалар без бер планетада, бер илдә,бер шәһәрдә яшибез. Без бер-беребезгә охшаганбыз! Шулай бит?

-Тактада бирелгән сүзләргә игъбар бирегез, алар сезгә җөмләләр төзергә ярдәм итәрләр.

10)Һәр милләт бер-берсеннән нәрсә белән аерыла?

-тел;

-дин;

-мәдәният һ.б.

11)Ә милли мәдәният нәрсә ул? Аңа нәрсә керә?

Бу җырлар, әкиятләр, легендалар, биюләр, җырлар, музыка, сәнгать, архитектура, театр һ.б.

Балалар, менә бу барысы да халыкның минталететы була.

12) Татар хылкының үз гореф-гадәтләре, традицияләре бар. Сез нинди традицияләрен беләсез?

-бәйрәмнәр.

Презентация (бәйрәмнәр)

Әйе, татар халкының бик матур, милли бәйрәмнәре бар. Бу: “Сабантуй”, “Каз өмәсе”, “Карга боткасы”, “Сөмбелә”, “Нәүрүз” һ.б.

Татар халкының үз традицияләре бар, шуларны саклау кешене кеше итә дә инде.

Менә алар:

-хезмәт сөю;

-туган җирне ярату;

-туган телне саклау;

-әби-бабайларны хөрмәт итү;

-белем алырга тырышу;

-башка милләтләр белән дус, тату, аралашып яшәү;

-кунакчылык.

Татар халкы җыр, биюне ярата, матурлыкны, чисталыкны ярата. Балалар сез кайда татар җырларын,биюләрен күрәсез, ишетәсез? Әйе, радио, телевидение, театр, концертлар һ.б. Без Сабантуйда катнашабыз. “Сабантуй” турында сөйлиләр.

Җәй көне 2013нче елда безнең башкалыбызда Казанда нинди зур вакыйга булачак?

Әйе, дөрес Универсиада. Укучы әзерләгән  презентация күрсәтелә.

     Казанга бик күп төрле илләрдән кунаклар киләләр, алар өчен яңа спорт корылмалары төзелгән. Универсиада авылы төзелгән.. Казан шәһәре генә түгел,бөтен Татарстан халкы бу вакыйгага әзерләнеп тора. Университетның талисманы ак –барс песие Юни. Универсиада бездә булуга без бик горурланабыз!

Татар халкының иң гүзәл гадәте- кунакчылык (гостиприимство). Килгән кунакларны без нәрсә белән сыйларбыз?   Презентация күрсәтелә.

Татарлар чәй яраталар. Чәйне шикәр, бал, өрек, сөт , лимон белән эчәләр. Чәй янына чәк-чәк, бавырсак, кош теле, гөбәдия, өчпочмак,кыймак, кыстыбый итле бәлеш, пәрәмәч куела.Һ.Б.

Г.В,13)Черты ментальности русского народа: широкая русская душа загадка для иностранцев.

14) Что туда входит?

Р.М.15)Как вы понимаете слова диалог культур? Милли диалог дигән сүзләрне сез ничек аңлыйсыз?

      Ике милләт гасырлар буенча бергә яшиләр.Без, безнең әти-әниләребез, әби-бабайларыбызның тарихи юллары бер. Шулай бит? Әти-әниләребез бер заводларда, офисларда, фабрикаларда эшлиләр, әби-бабайларыбыз сугыш кырларында бергә көрәшкәннәр. Ә менә без бер йортта, бер мәктәптә бергә тату яшибез. Аралашабыз.

Балалар, карагыз әле татарлар- әйдә диләр, руслар- айда диләр. Безнең аралашуда бик күп уртак сүзләр. Сез нинди уртак сузләрне беләсез? Базар, майдан, карандаш, сундук, шәл, вокзал, машина, самовар һ.б.

          Хәзер сезгә яңа эш бирелә. Бер бит кәгазъ, маркерлар, фломастерлар. Һәр группа үз эмблемасын сүрәтли.

Бу эмблемалар арасында нинди уртаклыклар бар? Нәрсә белән алар бер-берсенә охшаганнар?

Толерантность сүзен ничек пантонима белән күрсәтеп була? Һәр группа толерантностьны пантонима белән сүрәтли.

3. Йомгаклау:

-билгеләр куела

Хәзер сезгә яңа эш бирелә. Бер бит кәгазь, маркерлар, фломастерлар. Һәр группа үз эмблемасын сүрәтли. Бу эмблемалар арасында нинди уртаклыклар бар? Нәрсә белән алар бер берсенә охшаганнар.

Толерантность сүзен ничек пантонима белән күрсәтеп була? Һәр группа толерантностьны пантонима белән сүрәтли.