Бодунну кижизиг алдын!
классный час (1 класс)

Бодуёну кижизиг алдын

(Класс шагы)

Сорулгазы: 

-==реникчилерниё  класста  даалгаларын  кайы-хире к\\седип турарын хынаар;  

-уругларныё кыска дыёнадыгларынга   даянып, ==реникчилерниё сагыыр ужурлуг д\р\мнериниё  к\\селдезин хынаар;  

-==реникчилерни чурумнуг, дыёнангыр, эде-хере  тыртынып билир, эвилеё-ээлдек болурунга кижизидер.

Класс шагыныё чорудуу:

1. Организастыг кезээ.
2. Класс шагыныё сорулгазы-биле уругларны таныштырар.
3. Секторларныё кыска дыёнадыглары:

А) неделя дургузунда класстыё ==реникчилериниё арыг-шевери;

Б) ==редилге секторунуё дыёнадыы ( онаалга к\\селдези, озалдаашкыннар, кичээл \з\\шк\н\);

В) класс даргазыныё  дыёнадыы (дежурныйлаашкын , ниити чурум).

( +=реникчилерниё кыска  дыёнадыгларынга даянып сайгарылганы чорудар).

- +=реникчи кижиниё сагыыр ужурлуг д\р\мнерин сактып к=рээлиёерем. ( +=реникчилер сактып чугаалаар).

- +=реникчи кижиниё  сагыыр ужурлуг д\р\мнерин бичии-даа сагывас болза, ч\ге чедирип болурул? Ол айтырыгга харыылаар мурнунда  экранда чуруктарже к=рээлиёер.

1) « Кичээлден озалдаан ==реникчи».

(Озалдаан ==реникчининиё чуруун  к=рг\зер, т\ёнээр).

   Т\ёнел: Озалдаан ==реникчи кандыг шаптыкка таварыштырып турарыл?

1. Озалдаан ==реникчи башкыныё тайылбырын \зе кирер.
2. +=реникчилерниё кичээнгейин чардыктырар.
3.  Кичээлдиё ажылчын байдалын \рээр.

           2)  « Шын мендилежири».  ( Ийи ==реникчиниё  шын мендилежип турар чуруун  к=рг\зер).

- Б\д\н х\н дургузунда каш кижи-биле ужуражып турар бис? Бажыёга : ада-иези, акызы, угбазы, дуёмалары, кожалары д.о.=. Школага: х=й-х=й эш-==р\, башкылары, библиотекарь д.о.=.  Кудумчуга: эштери, улуг, биче, кырган, аныяк дээш =ске-даа кижилер. Ынчап кээрде кижи б\д\н х\н дургузунда дыка х=й кижилер-биле харылзажып турар. Ол кижилерге хамаарыштыр боттарывысты шын алдынып  турар бис бе?       ( Шын эвес мендилежип турарын ==реникчилер к=рг\зер).

 Т\ёнел:  Мендилежиишкин кажан-даа ыыт-шимээнниг, кайы-хамаанчок болбас. Эё чоок =ён\\нче  безин холун, щляпазын чайып, кудумчу кежилдир алгырып болбас. Мендилежиишкин \езинде «салют», «привет» дээн чижектиг с=стерни ажыглаарын болдурбаёар. Бодунга уткуштур 3-4 базым хире чоокшулажып келген кижи-биле мендилежир ужурлуг.

  3) « Канчаар алдынарыл?» ( Чугаалажып тургаш иткилежип, шашкылажып турар уругларныё чуруун  к=рг\зер).

   Т\ёнел: Чугаалажып тургаш алдынарын дыка х=й ==реникчилер билбес болур. Холдары ч\ве тутпаан хостуг болза, оларны тап-билээ салып алыр. Адыштарын д\рб\шт\р\п , салаалары-биле стол азы сандай соктаар, салааларын дазырадыр, чушкуузун азы кулааныё артын дырбаар, холдары-биле чаактарын д\рб\\р чоруктан адырлыры чугула.  Чугаалажып тура, аксын холдары-биле дуй тудар, эжиниё эгиннерин часкаар, иткилээр, шенектээр чорукту чараш эвес деп санап турар. Таныыры эжиниё хевинде чыпшына берген чораан хендирни азы баш  д\г\н ап кааптар дээн болза, ол дугайын сагындырып чугаалааш, ап кааптар.

4) « Шын олурары». (+=реникчилерниё  шын эвес олуруп турар чуруктарын  к=рг\зер).

 Т\ёнел:  Сандайга  дорт хостуг олурарын  с\мелеп турар. Олурарда, турарда-даа шимээн \нд\рбес.  Олурган сандайын дагжадыр, =ске кижиниё  олурган сандайын текпилээр, шимээргээр чорук дыка эпчок. Олуруп  алгаш буттарын чайып, кыйбыёнадып болбас.  Дискектерин хостуг, майыктарын  кожа салып ап болур.

Ам дараазында д\р\мнерни сактып алыёар, уруглар.

1. Чугаалап турар кижини \зе кирбес.
2. Чугаалажып тургаш, холдарын караёнатпас.
3. Кым-бир кижини билбейн идипкен болзуёарза, бурууёарны миннирин  утпаёар.
4. Чугаалажып тургаш, холун карманындан уштуп алыр.
5. Утказын билбес с=стерни чугаалавас.
6. Чугаалап тургаш \н\н бедитпес, алгырбас.

Башкыныё кылган т\ёнели:  Ынчангаш уруглар, алгыш-кырыш, багай ч\\лдер, хомудалдар болбазын деп бодаар болзуёарза, бо д\р\мнерни сактып алгаш сагыыр ужурлуг силер. +=ренип алган  д\р\мнеривисти  амыдыралга боттандырып, сагып эгелээлиёер.

Тыва Республиканыё ==редилге болгша эртем яамызы

Тываныё к\р\не университеди

Кызылда башкы институду

Дыл эртеми болгаш логопедияныё теория болгаш  методиказыныё

кафедразы

Класс шагы:

«Бодуёну кижизиг алдын».

Кылганы 4-к\ курстуё сургуулу:

Ондар Жанна.

Хынааны:  Дангыт Б. Б.

Кызыл-2013