Классный час "Минии турэл хэлэн"
классный час (3 класс) на тему

Классный час-презентация.

Тема: Минии турэл хэлэн.

Зорилго: буряад хэлэн шухала хэрэгтэйе ойлгуулха. Хуугэдэй hонирхол дээшэлууулхэ, хэлэлгынь болбосорол hайжаруулха. Эрдэм мэдэсыень ургэдхэхэ ба гунзэгыруулхэ.

Хэшээлэй хэрэгсэлнууд:

1.Бэлэдхэлэй уе.

Амар сайн хундэтэ айлшад, гэртэхин, хуугэдууд! Муноодэрэймнай хэшээлдэ олон айлшад ерээд байна. Бодоод хундэлэлэй мэндые хургэгты.

Слайд 1( хуугэдэй найруулга)

Багша: Наашаа булта харагты. Энэ hая манай   hургуулиин хуугэд буряад хэлэн дээрэ найруулга бэшэhэн байна. Нэгэ найруулгань hонирхол татаба. Шагнахамнай гу?  

Найруулга: Би буряадби.

Би буряадби.  hургуулидаа олон хэлэ узэдэгби. Тон дуратай хэлэмни ород хэлэн болоно. Ушоо англи ба буряад хэлэ узэдэгби. Англи хэлэн  дээрэ гоё дуу дууладагбди, тоо тоолодогбди, шулэг уншадагбди.  Намда тон хатуу хэлэн буряад хэлэн болоно.  Багша намда ходо гурба сэгнэлтэ табидаг. Уншанаhанаа хоорэжэ шададаггуйб. Диктант бэшэхэдээ олон алдуу хэдэгби.  Намда буряад хэлэн хэрэггуй.

Иимэ найруулга нэгэ  hургуулиин hурагша бэшэhэн байна.Таанад юун гэжэ hананабта? буряад хэлэн хэрэгтэй гээшэ гу али угы гу?

-Юундэ хэрэгтэйб,хэлэгты.  (буряад хэлэн минии эжы абын хэлэн,бидэ буряадбди,буряадаар шулэг,онтохонуудые уншадагбди)/

Багша.Хун гээшэ дэлхэй дээрэ турэхэдоо оорын онсо хэлэн дээрэ дуугаржа hурадаг.Манай турэл хэлэн буряад хэлэн болоно.Хун бухэн турэл нютагтай,турэпэн гэртэй,турэпэн оорын турэл хэлэтэй, турэпэн эхэ эсэгэтэй байдаг юм.Дэлхэй дээрэ турэхэдоо тон туруун хун гээшэ хэлэндэ ороходоо «эжы» гэжэ хэлэндэ ородогбди.

Угсаата арадайнгаа епо заншал тушэглэн,турэл нютаг дайдадаяа улам

гунзэгыгоор мэдэдэг бохо епотойбди,турэл хэлэн дээрэмнай гарадаг газетэ, журналнуудые уншажа.шулэг дуунуудые сээжэлдэжэ ябаха епотойбди.

Багша: -Бидэ нэгэдэхи классаа хойшо буряад хэлэ узэнэбди. Хэшшэлнуудэй хажуугаар кружогууд хэгдэнэ: «Ёhо заншал», театрай кружок. Конкурснуудта хабаадажа, буряад хэлэеэ арьбажуулна, хугжоонэбди.

Епо заншал.Бидэ 2-дохи класстаа «Эдир дангина» конкурс хэпэн байнабди.Энэ конкурс хэхэдээ таанад ямар юумэндэ пураабта?(дуу дуулажа,шулэг хэлэжэ,угаа тооложо пураабди.) Урданайнгаа эжы абынгаа сахижа ябапан пургаалда пураабди.

Багша: -Эжы абатнай таанадта ямар пайхан пургаалнуудые заажа угэдэгбэ?(Аха зониие хундэлхэ,эжы абаяа хундэлхэ,хундэ муугаар хандажа болохогуй,хуниие сохижо болохогуй)

Багша:

-Хэн бодоод, угаа тооложорхихоб?(Саша,Женя)

Слайд2.( ЦБ.Бадмаевай дурэ, шулэгэй нэрэ)

Багша.-Заа,муноо ЦБ.Бадмаевай Дэлхэй дээрэ аhан баян хэлэн, ямар хэлэн бэ гэжэ сценкэ харая.

Сценкэ.

Сценка хараад, юун гэжэ ойлгобот?  (ород, англи, буряад хэлэ узэхэдэ булта хэрэгтэй. Угытэй хэлэн угы. Ямаршье яhатанай хэлэн хэрэгтэй. )

        Багша. Дэлхэй дээрэ элдэб яhатан ажаhуудаг, яhатан бухэн оорынгоо хэлэ магтадаг, сэгнэдэг, дэбжэдэг. Харашье, шарашье шарайтан бухэнэй хэлэн хамта хугжэн нютаг нютагтаа мандаг лэ.

Багша: -буряад хэлэ узэжэ ямар юумэндэ hураба гээшэбиибди гэжэ харая.

Шулэг ЦД Дондогой «Бишиихан баатарай дуун» округта нэгэдэхи hури эзэлhэн Будаев Саян уншана.

Нёдондо манай классай hурагшад дуунай конкурснуудта хабаадаhан байна. Тумэнбаярова Евгения дуулана. Буряад арадай дуунуудай районно конкурсда 3 шатын дипломдо хуртэhэн Тум Евг гуйсэдхэнэ.

-муноодэр манай хэшээлдэ гэртэхиндэ угэ угэе.

-буряад хэлэн хэрэгтэй гээшэ гу, гэжэ панамжаяа хэлэгты.

(Содбоева М.Б угэ угтэнэ.)пуулдэнь дуун(басагантаяа)

Батомункуева О.П угэ угтэнэ.

Соктоева Э.Д.угэ угтэнэ.(буряад хэлэ узэжэ хуугэднай сэбэр буряад хэлэн дээрэ дуугаржа, дуулажа пурана.)

Практическая работа.

Рефлексия.Хун бухэн турэл нютагтай,турэпэн гэртэй,турэпэн оорын турэл хэлэтэй, турэпэн эхэ эсэгэтэй байдаг юм.Дэлхэй дээрэ турэхэдоо тон туруун хун гээшэ хэлэндэ ороходоо «эжы» гэжэ хэлэндэ ородогбди.

-Муноодэрэй хэшээлдэ ямар юумэндэ пураабта?

Заа,бидэ муноодэр энэ хэшээлдэ суглараад,буряад хэлэмнай хэрэгтэй гээшэ гу,али угы гу гэжэ хоорэлдэбэбди.

Угсаата арадайнгаа епо заншал тушэглэн,турэл нютаг дайдадаяа улам

гунзэгыгоор мэдэдэг бохо епотойбди,турэл хэлэн дээрэмнай гарадаг газетэ, журналнуудые уншажа.шулэг дуунуудые сээжэлдэжэ ябаха епотойбди.